دویچه وله: چین به دنبال محدود ساختن نفوذ ایالات متحده در "افغانستان" است

به گزارش سرویس بین الملل شمیل شمس طی یادداشتی در دویچه وله به علل نزدیکی و میانجیگری چین در بحران‌ها و اختلافات همسایگان خود؛ افغانستان و پاکستان پرداخت.

در این یادداشت آمده است: وزیر خارجه‌ چین هنگام دیدار از افغانستان و پاکستان هر دو کشور را تشویق کرد یک سازوکار جلوگیری بحران شکل بدهند. آیا چین می‌تواند پاکستان را متقاعد سازد که از نگرانی‌های کابل کاسته و جهادی‌ها را مهار کند؟

ظاهرا هدف این دیدارها افزایش همکاری بین همسایگان به هدف ایجاد سازوکارهای موثر مبارزه با تروریسم است. روابط میان افغانستان و پاکستان در چند ماه گذشته بدتر شده است و کابل به‌طور فزاینده‌‌ای از آنچه که حمایت اسلام‌آباد از تروریستها ادعا می‌شود، انتقاد می‌کند.

هر2 کشور یک دیگر را به فراهم کردن مناطق امن برای تروریستها به هدف راه‌اندازی حملات فرامرزی متهم می‌کنند. وانگ گفت: چین صادقانه آرزو دارد افغانستان و پاکستان روابطشان را بهبود ببخشند، اعتماد متقابل را بازسازی کنند، همکاری‌ها را تقویت کنند و به امنیت و توسعه‌ متقابل دست یابند.

وی گفت: چنانچه افغانستان و پاکستان دوستان هم هستند، چین آن‌ها را تشویق می‌کند در اولین فرصت ممکن یک سازوکار پیش‌گیری و مدیریت بحران ایجاد کنند تا با هرگونه اتفاق ناگهانی‌ به‌گونه‌ مناسب برخورد کنند.

چین هم‌اکنون بخشی از گروه هماهنگی چهارجانبه است – گروه متشکل از افغانستان، چین، پاکستان و ایالات متحده – که به هدف پایان دادن به بحران طولانی‌مدت در افغانستان ایجاد شد. این گروه تاکنون به پیشرفت قابل توجهی دست نیافته است و اسلام‌آباد و کابل بر سر مسأله‌ تروریستها به‌شدت اختلاف دارند و پکن و واشنگتن به یکدیگر اعتماد ندارند.

کارشناسان می‌گویند که چین در پاکستان سرمایه‌گذاری هنگفت انجام داده و به این دلیل حداقل در جاهایی که پروژه‌ یک کمربند یک جاده اش عملی شده است، صلح می‌خواهد. چین بندری را در ایالات جنوب‌غربی بلوچستان پاکستان به‌عنوان بخشی از پروژه‌ی تقریبا ۶۰ میلیارد دلاری‌اش به هدف ایجاد مسیرهای تجارتی زمینی و دریایی برای دستیابی به بازارهای شرق میانه، اروپا و آفریقا ساخته است.

در حالی‌که مسئولان چینی از اثرگذاری زیادی بر تاسیسات غیرنظامی و نظامی پاکستان برخوردار هستند، افغانستان اما به ایالات متحده نزدیک‌تر است. بنابراین، هم‌رای ساختن کابل و اسلام‌آباد بر سر یک راه‌حل افغانستانی برای پکن آسان نخواهد بود.

پائولو کاساکا، بنیان‌گذار و مدیر اجرایی انجمن دموکراتیک جنوب آسیا در بروکسل به دویچه وله گفت: دیپلماسی چین در سرتاسر جهان بسیار فعال است و طبیعی است که پکن به کشورهای هم‌مرزش، و به‌خصوص وقتی کشوری چون افغانستان تا آن‌حد بی‌ثبات است، توجه ویژه می‌کند.

این کارشناس می‌گوید که چین در تلاش برای ثبات افغانستان به طالبان نیز نزدیک‌تر می‌شود. اما مهم‌تر از همه، «کاساکا» معتقد است که هدف تلاش‌های چین در افغانستان محدود ساختن نفوذ ایالات متحده در منطقه است.

در اوایل ماه جاری، جیمز ماتیس، وزیر دفاع آمریکا گفت که ایالات متحده به‌دنبال یک «راه‌حل منطقه‌‌ای» برای جنگ افغانستان است. آیا دولت ترامپ می‌تواند به این هدف دست یابد، در حالی‌که روسیه و چین اکنون به‌طور فزاینده‌‌ای در دیپلماسی افغانستان دخیل هستند؟

کاساکا گفت: تغییر جهت روسیه در افغانستان – ایجاد همکاری استراتژیک با پاکستان و چین و تعامل با طالبان – ظاهرا توسط یک هدف هدایت می‌شود: مواجهه با ایالات متحده در هر جایی که ممکن است. ایالات متحده باید درک کند که با یک اتحاد سه‌جانبه‌ خصمانه‌ پاکستان، روسیه و چین در افغانستان مواجه است. این کشور باید به این چالش با تقویت اتحاد خودش با هند و اتحادیه‌ی اروپا پاسخ بدهد.

اطلاعات روز نوشت: دلیل دیگر تلاش‌های دیپلماتیک پکن در افغانستان نگرانی‌هایش در مورد اسلام‌گرایانی که در منطقه‌ سین‌کیانگ چین فعالیت می‌کنند و اتحاد آن‌ها با طالبان و دیگر گروه‌های افراطی در افغانستان و پاکستان، است. اما زیگفرید ولف، محقق موسسه جنوب آسیای دانشگاه «هایدلبرگ» به این نظر است که پکن صرفا تلاش می‌کند بحران را مهار کند، نه این که آن را حل کند.

ولف به دویچه وله گفت: چین به‌طور غیرمستقیم پاکستان را تشویق می‌کند به حمایت دولتی از تروریسم فرامرزی ادامه دهد. در عین حال، پکن از سیاست پاکستان در زمینه‌ جنگ با شبه نظامیان ضددولتی حمایت می‌کند، به‌ویژه گروه‌هایی که می‌توانند تهدیدی علیه راهروی اقتصادی چین-پاکستان باشند.

ناظران افغانستان نیز می‌گویند که پکن به‌دنبال کمک به پاکستان است نه‌تنها با هدف کمک به تامین صلح در افغانستان، بلکه با هدف به‌حاشیه نگه‌داشتن رقیب‌اش، هند. هند و پاکستان، از زمان استقلال‌شان از حاکمیت انگلیس، به‌دنبال افزایش نفوذشان در افغانستان هستند.

ولف تاکید کرد: اقدامات ضدتروریستی چین ایالات متحده و هند را شامل نمی‌شود. مقامات چین به‌شکل تاریخی با دهلی نو به‌عنوان یک رقیب ژئوپلیتیکی رفتار کرده‌اند. روابط نزدیک هند با ایالات متحده نیز تهدیدی علیه پکن پنداشته می‌شود. بنابراین، چین ترجیح می‌دهد با هند همکاری نکند. به نظر می‌رسد پکن تلاش می‌کند در آسیا یک بلوک امنیتی جدید بسازد. این، اما همکاری امنیتی چین-هند را شامل نمی‌شود.

/