جام جهانی چقدر پول می‌سازد؟
رودریگو دی آزردو سانتوس، سفیر برزیل در تهران، ۶ ماه است که در ساختمان سفارت برزیل در یکی از خوش نشین‌ترین محله‌های تهران مشغول به کار است و در همین مدت، آشنایی کاملی با ایران پیدا کرده است.
خبرگزاری میزان -
در فوتبال باشگاهی اروپا، لیگ برتر انگلستان با رد و بدل شدن ۲ میلیارد و ۷۷۳ میلیون و ۹۵۰ هزار یورو، پرهزینه‌ترین لیگ محسوب شده و بعد از آن لالیگای اسپانیا با ۲ میلیارد و ۳. ۹ میلیون و ۴۰۰ هزار یورو قرار دارد. کم هزینه‌ترین لیگ نیز مربوط به مسابقات باشگاهی فنلاند است که در آن ۲۲۷ میلیون و ۲۲۵ هزار یورو برای نقل و انتقال بازیکنان صرف می‌شود.
صنعت فوتبال در ایران نیز در نتیجه تجددخواهی‌های رضاشاه پا گرفت. تا اواسط دهه ۱۳۱۰ ورزش‌های غربی برای اقلیتی از ایرانی‌ها جالب بود و فوتبال که رسما روی آن سرمایه گذرای می‌شد، عمدتا فعالیتی خاص نخبگان و بالادستی‌ها باقی مانده بود. براساس اطلاعات کتاب روزی روزگاری فوتبال، نخبه گرا بودن فوتبال از روی اسم داوران بازی‌ها نیز مشخص بود؛ سردار اکرم قره گوزلو، ارسلان و عبدالله خلعتبری و عظام السلطنه ذوالفقاری.
عصر رضاشاه عصر طلایی ورزش دانشگاه‌ها در ایران بود. سرمایه گذاری حکومت روی فوتبال، هم در نیروهای مسلح و هم در نظام آموزش به سرعت فوتبال را به ورزش و سرگرمی محبوب تبدیل کرد. نتیجه تلاش‌ها این بود که به رغم مقاومت سنتی ها، فوتبال بین مردم نیز جای خودش را پیدا کرد.
ناظری انگلیسی در سال ۱۳۱۴ نوشت: «فوتبال ایران را هم فتح کرده و در سرتاسر مملکت بازی می‌شود... در شهرستان‌ها و روستاهای کوچک اغلب بچه مدرسه ای‌های پسر و بعضی مردان بزرگسال فوتبال بازی می‌کنند. بازی زیرکانه‌ای هم هست، سریع، بهداشتی، هوشمندانه...» و ترجیع بند معمول درباره کار گروهی را هم اضافه کرد: «در بسیاری مدارس ایران هفته‌ای چند بار فوتبال بازی می‌شود، نه فقط به خاطر اهمیت جسمانی اش بلکه به این دلیل که اعتقاد دارند ابزار آموزشی خوبی است برای آموختن این که چطور «شرافتمندانه» بازی کنند، خصلتی که ایرانی‌ها می‌خواهند در فرزندانشان به وجود بیاورند، چون هم در ایران و هم در اروپا در برخورد با اروپایی‌ها دیده اند که این عامل چقدر در ایجاد روابط بهتر انسانی اهمیت دارد.».
اما طی تمام دهه هایی که فوتبال ایران را هم فتح کرده است، هنوز این ورزش نتوانسته در جایگاه اقتصادی صحیحی قرار بگیرد و حتی اطلاعات و آماری درباره گردش مالی آن نیز وجود ندارد.
صفایی فراهانی یکی از مشکلات اصلی فوتبال ایران را چنین تحلیل می‌کند: «از دیرباز، یکی از مشکلات بزرگان فوتبال ایران این بود که مطلقا به درآمدزایی فکر نمی‌کرد. این مورد فقط به مدیران ربط پیدا نمی‌کرد. نوع اقتصاد ایران و شرایط آن و وابستگی‌های فدراسیون و به طور کلی‌تر ورزش ما به دولت داشت باعث می‌شد آن‌ها فقط به بودجه دولتی فکر کنند و منابع خود را صرفا از دولت تعریف کنند.
من از سال ۷۳ که آقای مصطفوی رییس فدراسیون شدند عضو هیئت رییسه بودم و مشکلات مالی زمان ایشان را می‌دیدم. شاهد بودم که او برای تامین بودجه چقدر به سازمان وابستگی داشت. چقدر فدراسیون دچار مشکل بود و برای هر کدام از تیم‌ها که می‌خواست به اردو برود به دنبال منابع مالی بود تا هر چند محدود بتواند اردوی ملی را برگزار کند. به هر حال فوتبال ما شرایط خودش را داشت.»
به گزارش گروه فضای مجازی ، رودریگو دی آزردو سانتوس، سفیر برزیل در تهران، ۶ ماه است که در ساختمان سفارت برزیل در یکی از خوش نشین‌ترین محله‌های تهران مشغول به کار است و در همین مدت، آشنایی کاملی با ایران پیدا کرده است.
پنجره‌ای بلند از نزدیکی سقف تا پایین زمین کشیده شده است. پرده از دو طرف پنجره کنار زده شده و درختان سبز منطقه زعفرانیه، در قاب تصویر جاخوش کرده اند. اسکلت برجی عظیم با جرثقیلی بر فراز آن نمای سبز درختان برهم ریخته و تصویر محوی از کوه‌ها در پشت آن دیده می‌شود.
در کنار پنجره و در دفتر کاری بزرگ، مردی با موهای سفید و خاکستری که در پشت سر او پیچ خورده اند، ایستاده و روی کراواتش بته جقه‌های ایرانی نقش بسته اند.
رودریگو دی آزردو سانتوس، سفیر برزیل در تهران، ۶ ماه است که در ساختمان سفارت برزیل در یکی از خوش نشین‌ترین محله‌های تهران مشغول به کار است و در همین مدت، آشنایی کاملی با ایران پیدا کرده است. او تا پیش از این، در سمت‌های اقتصادی و تجاری، برزیل فعالیت می‌کرده و حالا با صمیمیت به سوالات اقتصادی دو خبرنگار که پای حرف‌های او نشسته اند، پاسخ می‌دهد.
او پس از مدتی با انگلیسی سلیس می‌گوید: «چرا فقط از نفت و گاز و کشاورزی حرف می‌زنیم؟ برزیل چیزهای دیگری هم دارد که مردم ایران با آن‌ها آشنا شوند شعر و ادبیات برزیل خیلی قوی است، ولی ایرانی‌ها اصلا با آن آشنا نیستند. فوتبال! فوتبال ما یکی از مهم‌ترین بخش‌های تجاری و اقتصادی است. می‌دانم فوتبال برزیل را ایرانی‌ها می‌شناسند. اقتصاد ما فقط کشاورزی و صنعت نیست.»
همین نگاه در میان مدیران و سیاست مداران برزیلی، این کشور را به یکی از موفق‌ترین کشور‌ها در اقتصاد ورزش و اقتصاد فوتبال تبدیل کرده است. آزردو سانتوس، از ناامنی و خشونت بالا در شهرهای برزیل حرف می‌زند و خیابان‌های ایرانی را امن و امان توصیف می‌کند، با وجود این مشکلات اجتماعی، برزیل با نگاه اقتصادی به ورزش توانسته بالاترین درآمد‌ها را از رویدادهای ورزشی برای مردمش بسازد.
جام جهانی برزیل در سال ۲۰۱۴، ۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار سود خالص برای فیفا به ارمغان آورد و برای برزیل نیز سود چند صد میلیون دلاری داشت. همین جام موتور محرکی شد تا برزیل به اقتصادی نوظهور در جهان تبدیل شود.
اما در ایران به جز چند سال در دهه هفتاد، هیچ وقت نگاه و ساختار درآمدزایی در ورزش و فوتبال وجود نداشته است.
محسن صفایی فراهانی، سیاستمدار برجسته که در سال‌های ۷۶ تا ۸۱، بر کرسی ریاست فدراسیون فوتبال تکیه زده بود، فوتبال را آیینه تمام عیار اقتصاد ایران می‌داند و می‌گوید: «فوتبال ایران به نظر من الگویی از اقتصاد ایران است یعنی همان بی نظمی هایی که شما در اقتصاد ما می‌بینید در فوتبال هم می‌بینید. نبودن انضباط مالی در فوتبال مشهود است و این هم ناشی از اقتصاد دولتی است و، چون به هر حال این بی انضباطی‌ها را شما در تیم هایی که در لیگ به دولت وابسته هستند می‌بینید.»
اولین باری که پس از انقلاب ایران به جام جهانی صعود کرد، به سال خاطره انگیز ۱۹۹۸ بر می‌گردد. یعنی درست زمانی که صفایی فراهانی نگاه اقتصادی را وارد فوتبال ایران کرد. حالا این روز‌ها که ایران موفق شده به جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه صعود کند، اقتصاد فوتبال بیش از پیش مطرح شده است. هرچند بعد از صفایی فراهانی، یعنی در ۱۵ سال گذشته، دیگر هیچ گاه تحلیل‌های اقتصادی در سخن هیچ مقام فوتبالی‌ای نیست.
صنعت فوتبال در ایران و جهان چه جایگاهی دارد؟
گردش مالی فوتبال اروپا، با یک سال درآمد نفتی ایران برابری می‌کند. در فوتبال قاره سبز جهان که به عنوان پرقدرت‌ترین فوتبال باشگاهی دنیا شناخته می‌شود، بررسی لیگ‌های فعال ۲۳ کشور نشان می‌دهد که رقمی در حدود ۱۴ میلیون یورو برای نقل و انتقالات بازیکنان صرف می‌شود و اگر هزینه‌های جاری نیز به آن اضافه شود، مبلغی بالغ بر ۲۰ میلیارد یورو به دست می‌آید که این مقدار پول معادل یک سال درآمد نفتی کشور ایران است.
در کنار پنجره و در دفتر کاری بزرگ، مردی با موهای سفید و خاکستری که در پشت سر او پیچ خورده اند، ایستاده و روی کراواتش بته جقه‌های ایرانی نقش بسته اند.
رودریگو دی آزردو سانتوس، سفیر برزیل در تهران، ۶ ماه است که در ساختمان سفارت برزیل در یکی از خوش نشین‌ترین محله‌های تهران مشغول به کار است و در همین مدت، آشنایی کاملی با ایران پیدا کرده است. او تا پیش از این، در سمت‌های اقتصادی و تجاری، برزیل فعالیت می‌کرده و حالا با صمیمیت به سوالات اقتصادی دو خبرنگار که پای حرف‌های او نشسته اند، پاسخ می‌دهد.
او پس از مدتی با انگلیسی سلیس می‌گوید: «چرا فقط از نفت و گاز و کشاورزی حرف می‌زنیم؟ برزیل چیزهای دیگری هم دارد که مردم ایران با آن‌ها آشنا شوند شعر و ادبیات برزیل خیلی قوی است، ولی ایرانی‌ها اصلا با آن آشنا نیستند. فوتبال! فوتبال ما یکی از مهم‌ترین بخش‌های تجاری و اقتصادی است. می‌دانم فوتبال برزیل را ایرانی‌ها می‌شناسند. اقتصاد ما فقط کشاورزی و صنعت نیست.»
همین نگاه در میان مدیران و سیاست مداران برزیلی، این کشور را به یکی از موفق‌ترین کشور‌ها در اقتصاد ورزش و اقتصاد فوتبال تبدیل کرده است. آزردو سانتوس، از ناامنی و خشونت بالا در شهرهای برزیل حرف می‌زند و خیابان‌های ایرانی را امن و امان توصیف می‌کند، با وجود این مشکلات اجتماعی، برزیل با نگاه اقتصادی به ورزش توانسته بالاترین درآمد‌ها را از رویدادهای ورزشی برای مردمش بسازد.
جام جهانی برزیل در سال ۲۰۱۴، ۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار سود خالص برای فیفا به ارمغان آورد و برای برزیل نیز سود چند صد میلیون دلاری داشت. همین جام موتور محرکی شد تا برزیل به اقتصادی نوظهور در جهان تبدیل شود.
اما در ایران به جز چند سال در دهه هفتاد، هیچ وقت نگاه و ساختار درآمدزایی در ورزش و فوتبال وجود نداشته است.
محسن صفایی فراهانی، سیاستمدار برجسته که در سال‌های ۷۶ تا ۸۱، بر کرسی ریاست فدراسیون فوتبال تکیه زده بود، فوتبال را آیینه تمام عیار اقتصاد ایران می‌داند و می‌گوید: «فوتبال ایران به نظر من الگویی از اقتصاد ایران است یعنی همان بی نظمی هایی که شما در اقتصاد ما می‌بینید در فوتبال هم می‌بینید. نبودن انضباط مالی در فوتبال مشهود است و این هم ناشی از اقتصاد دولتی است و، چون به هر حال این بی انضباطی‌ها را شما در تیم هایی که در لیگ به دولت وابسته هستند می‌بینید.»
اولین باری که پس از انقلاب ایران به جام جهانی صعود کرد، به سال خاطره انگیز ۱۹۹۸ بر می‌گردد. یعنی درست زمانی که صفایی فراهانی نگاه اقتصادی را وارد فوتبال ایران کرد. حالا این روز‌ها که ایران موفق شده به جام جهانی ۲۰۱۸ روسیه صعود کند، اقتصاد فوتبال بیش از پیش مطرح شده است. هرچند بعد از صفایی فراهانی، یعنی در ۱۵ سال گذشته، دیگر هیچ گاه تحلیل‌های اقتصادی در سخن هیچ مقام فوتبالی‌ای نیست.
صنعت فوتبال در ایران و جهان چه جایگاهی دارد؟
گردش مالی فوتبال اروپا، با یک سال درآمد نفتی ایران برابری می‌کند. در فوتبال قاره سبز جهان که به عنوان پرقدرت‌ترین فوتبال باشگاهی دنیا شناخته می‌شود، بررسی لیگ‌های فعال ۲۳ کشور نشان می‌دهد که رقمی در حدود ۱۴ میلیون یورو برای نقل و انتقالات بازیکنان صرف می‌شود و اگر هزینه‌های جاری نیز به آن اضافه شود، مبلغی بالغ بر ۲۰ میلیارد یورو به دست می‌آید که این مقدار پول معادل یک سال درآمد نفتی کشور ایران است.
در فوتبال باشگاهی اروپا، لیگ برتر انگلستان با رد و بدل شدن ۲ میلیارد و ۷۷۳ میلیون و ۹۵۰ هزار یورو، پرهزینه‌ترین لیگ محسوب شده و بعد از آن لالیگای اسپانیا با ۲ میلیارد و ۳. ۹ میلیون و ۴۰۰ هزار یورو قرار دارد. کم هزینه‌ترین لیگ نیز مربوط به مسابقات باشگاهی فنلاند است که در آن ۲۲۷ میلیون و ۲۲۵ هزار یورو برای نقل و انتقال بازیکنان صرف می‌شود.
صنعت فوتبال در ایران نیز در نتیجه تجددخواهی‌های رضاشاه پا گرفت. تا اواسط دهه ۱۳۱۰ ورزش‌های غربی برای اقلیتی از ایرانی‌ها جالب بود و فوتبال که رسما روی آن سرمایه گذرای می‌شد، عمدتا فعالیتی خاص نخبگان و بالادستی‌ها باقی مانده بود. براساس اطلاعات کتاب روزی روزگاری فوتبال، نخبه گرا بودن فوتبال از روی اسم داوران بازی‌ها نیز مشخص بود؛ سردار اکرم قره گوزلو، ارسلان و عبدالله خلعتبری و عظام السلطنه ذوالفقاری.
عصر رضاشاه عصر طلایی ورزش دانشگاه‌ها در ایران بود. سرمایه گذاری حکومت روی فوتبال، هم در نیروهای مسلح و هم در نظام آموزش به سرعت فوتبال را به ورزش و سرگرمی محبوب تبدیل کرد. نتیجه تلاش‌ها این بود که به رغم مقاومت سنتی ها، فوتبال بین مردم نیز جای خودش را پیدا کرد.
ناظری انگلیسی در سال ۱۳۱۴ نوشت: «فوتبال ایران را هم فتح کرده و در سرتاسر مملکت بازی می‌شود... در شهرستان‌ها و روستاهای کوچک اغلب بچه مدرسه ای‌های پسر و بعضی مردان بزرگسال فوتبال بازی می‌کنند. بازی زیرکانه‌ای هم هست، سریع، بهداشتی، هوشمندانه...» و ترجیع بند معمول درباره کار گروهی را هم اضافه کرد: «در بسیاری مدارس ایران هفته‌ای چند بار فوتبال بازی می‌شود، نه فقط به خاطر اهمیت جسمانی اش بلکه به این دلیل که اعتقاد دارند ابزار آموزشی خوبی است برای آموختن این که چطور «شرافتمندانه» بازی کنند، خصلتی که ایرانی‌ها می‌خواهند در فرزندانشان به وجود بیاورند، چون هم در ایران و هم در اروپا در برخورد با اروپایی‌ها دیده اند که این عامل چقدر در ایجاد روابط بهتر انسانی اهمیت دارد.».
اما طی تمام دهه هایی که فوتبال ایران را هم فتح کرده است، هنوز این ورزش نتوانسته در جایگاه اقتصادی صحیحی قرار بگیرد و حتی اطلاعات و آماری درباره گردش مالی آن نیز وجود ندارد.
صفایی فراهانی یکی از مشکلات اصلی فوتبال ایران را چنین تحلیل می‌کند: «از دیرباز، یکی از مشکلات بزرگان فوتبال ایران این بود که مطلقا به درآمدزایی فکر نمی‌کرد. این مورد فقط به مدیران ربط پیدا نمی‌کرد. نوع اقتصاد ایران و شرایط آن و وابستگی‌های فدراسیون و به طور کلی‌تر ورزش ما به دولت داشت باعث می‌شد آن‌ها فقط به بودجه دولتی فکر کنند و منابع خود را صرفا از دولت تعریف کنند.
من از سال ۷۳ که آقای مصطفوی رییس فدراسیون شدند عضو هیئت رییسه بودم و مشکلات مالی زمان ایشان را می‌دیدم. شاهد بودم که او برای تامین بودجه چقدر به سازمان وابستگی داشت. چقدر فدراسیون دچار مشکل بود و برای هر کدام از تیم‌ها که می‌خواست به اردو برود به دنبال منابع مالی بود تا هر چند محدود بتواند اردوی ملی را برگزار کند. به هر حال فوتبال ما شرایط خودش را داشت.»
جام جهانی چقدر پول می‌سازد؟
براساس گزارش رسمی فیفا، ارگان اداره کننده فوتبال جهان موفق شده است تا میلیارد‌ها دلار از برگزاری رقابت‌های جام جهانی فوتبال در برزیل درآمد کسب کند. فدراسیون جهانی فوتبال ۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار از آخرین دوره رقابت‌های جام جهانی در سال ۲۰۱۴ درآمدزایی کرده است.
هزینه‌های برگزاری بزرگ‌ترین تورنمنت فوتبالی جهان در برزیل رقمی بالغ بر ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار گزارش شده است. یعنی جام جهانی برزیل ۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار سود خالص برای فیفا به ارمغان آورده است. در این میان، رقم دقیق سود چندصد میلیون دلاری برزیل مشخص نیست، اما به اندازه‌ای بود که به یکی از عوامل محرک برای نوظهور شدن اقتصاد این کشور تبدیل شد.
از کل درآمد فیفا، ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار از درآمد گزارش شده از محل حق پخش تلویزیونی رقابت‌ها محقق شده است. در حالی که یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار آن را اسپانسر‌ها پرداخت کرده و ۵۲۷ میلیون دلار دیگر درآمد ناشی از فروش بلیت بازی‌ها عنوان شده است.
در سال ۲۰۱۰ نیز هزینه برگزاری جام جهانی فوتبال در آفریقای جنوبی از پیش بینی‌های صورت گرفته توسط دولت این کشور بیشتر شد، اما این افزایش هزینه برای توسعه فوتبال و زیرساخت‌های این کشور توسعه یافته آفریقایی تاثیری روی درآمدهای این رقابت‌ها نداشته و براساس آمارهای منتشرشده، آفریقای جنوبی موفق شده تا ۶ میلیارد دلار سود خالص از میزبانی جام جهانی فوتبال به دست آورد.
رقمی بیش از یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار برای نوسازی و احداث ورزشگاه‌های جدید از جمله هزینه هایی است که این کشور برای میزبانی رقابت‌های جام جهانی فوتبال متقبل شده است. با این حال عمده‌ترین هزینه صورت گرفته تخصیص رقمی معادل یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار برای توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل و در نهایت صرف مبلغ ۳۹۲ میلیون دلار برای بهبود شرایط و نوسازی بنادر ورودی آفریقای جنوبی بود. پول هایی که مستقیما به توسعه خود این کشور انجامید.
اما به جز میزبانان جام جهانی، هر کدام از تیم‌های شرکت کننده نیز می‌توانند از این مسابقات، کسب درآمد کنند. طی هفته گذشته بعد از صعود ایران به جام جهانی، تمام تحلیل‌ها از اقتصاد فوتبال به پاداشت تیم ملی و بازیکنان معطوف بود. هیچ مدیر و هیچ مسئولی به صحبت از ساختاری برای کسب درآمد از این فرصت نپرداخت و همین فضا، بیم یک غفلت را ایجاد کرد.
دو دهه پیش، حضور ایران در جام جهانی ۱۹۹۸، یکی از معدود زمان هایی بود که به خلق درآمد مستمر برای فوتبال ایران انجامید. محسن صفایی فراهانی، رییس آن زمان فدراسیون در این باره می‌گوید: «ما می‌توانستیم از این فرصت به خوبی استفاده کنیم. با توجه به شرایط زمانی موفق بودیم. فوتبال هم چاره‌ای جز این ندارد که به دنبال تولید خوب باشد تا به درآمد مطلوب برسد. نتایج ایران در جام جهانی ۹۸ در تسریع روند ما خیلی موثر شد. ایران در آن بازی‌ها بهترین تیم آسیایی بود.
این نتایج دو پارامتر برای ما به وجود آورد. یکی این که تعداد زیادی از بازیکنان ما طالب پیدا کردند تا به اروپا بروند که اگر شما سیر مهاجرت بازیکنان به لیگ‌های اروپایی را در آن زمان دنبال کنید می‌بینید که از ۹۸ به بعد وارد فضای جدیدی شدیم. من یادم هست در یک مقطع ما ۲۳ بازیکن در لیگ‌های اروپایی داشتیم.
موضوع دوم این بود که تعداد تیم هایی که خواهان بازی با ایران بودند قابل توجه شدند. از آمریکا تا ژاپن با ما مکاتبه می‌کردند که علاقه مندند تا با ایران بازی کنند. بازی هایی که ما با دانمارک، اتریش، آمریکا، کره و ژاپن داشتیم، همگی براساس مکانیزم درآمدزایی بود. هدف این بود تا بتوانیم شرایطی فراهم کنیم تا فدراسیون محتاج کسی نباشد.»
صفایی فراهانی، با روش ساده‌ای برای فوتبال ایران پول خلق کرده بود: «به مجردی که وارد فدراسیون شدم و مسئولیت به عهده گرفتم شروع کردم به بررسی مسائلی که در کشورهای دیگر مورد توجه بود چرا که به هر حال می‌شد از آن‌ها الگوبرداری کرد و خیلی هم پیچیده نبود، برای مثال تیم ملی برزیل در بازی‌های دوستانه مبلغی در حدود ۲ تا ۳ میلیون دلار دریافت می‌کند.
من چهار دوره جام LG در ایران برگزار کردم و در هر دوره ما ۵۰۰ هزار دلار کسب درآمد داشتیم پس با نرخ آن روز ما همیشه پول قابل توجهی را از این طریق به دست می‌آوردیم. علاوه بر این که سه تیم خارجی در این تورنمنت بودند که خودش فرصت خوبی می‌شد تا تیم ملی بازی‌های تدارکاتی مناسبی انجام دهد.»
براساس گزارش رسمی فیفا، ارگان اداره کننده فوتبال جهان موفق شده است تا میلیارد‌ها دلار از برگزاری رقابت‌های جام جهانی فوتبال در برزیل درآمد کسب کند. فدراسیون جهانی فوتبال ۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار از آخرین دوره رقابت‌های جام جهانی در سال ۲۰۱۴ درآمدزایی کرده است.
هزینه‌های برگزاری بزرگ‌ترین تورنمنت فوتبالی جهان در برزیل رقمی بالغ بر ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار گزارش شده است. یعنی جام جهانی برزیل ۲ میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار سود خالص برای فیفا به ارمغان آورده است. در این میان، رقم دقیق سود چندصد میلیون دلاری برزیل مشخص نیست، اما به اندازه‌ای بود که به یکی از عوامل محرک برای نوظهور شدن اقتصاد این کشور تبدیل شد.
از کل درآمد فیفا، ۲ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار از درآمد گزارش شده از محل حق پخش تلویزیونی رقابت‌ها محقق شده است. در حالی که یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار آن را اسپانسر‌ها پرداخت کرده و ۵۲۷ میلیون دلار دیگر درآمد ناشی از فروش بلیت بازی‌ها عنوان شده است.
در سال ۲۰۱۰ نیز هزینه برگزاری جام جهانی فوتبال در آفریقای جنوبی از پیش بینی‌های صورت گرفته توسط دولت این کشور بیشتر شد، اما این افزایش هزینه برای توسعه فوتبال و زیرساخت‌های این کشور توسعه یافته آفریقایی تاثیری روی درآمدهای این رقابت‌ها نداشته و براساس آمارهای منتشرشده، آفریقای جنوبی موفق شده تا ۶ میلیارد دلار سود خالص از میزبانی جام جهانی فوتبال به دست آورد.
رقمی بیش از یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار برای نوسازی و احداث ورزشگاه‌های جدید از جمله هزینه هایی است که این کشور برای میزبانی رقابت‌های جام جهانی فوتبال متقبل شده است. با این حال عمده‌ترین هزینه صورت گرفته تخصیص رقمی معادل یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار برای توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل و در نهایت صرف مبلغ ۳۹۲ میلیون دلار برای بهبود شرایط و نوسازی بنادر ورودی آفریقای جنوبی بود. پول هایی که مستقیما به توسعه خود این کشور انجامید.
اما به جز میزبانان جام جهانی، هر کدام از تیم‌های شرکت کننده نیز می‌توانند از این مسابقات، کسب درآمد کنند. طی هفته گذشته بعد از صعود ایران به جام جهانی، تمام تحلیل‌ها از اقتصاد فوتبال به پاداشت تیم ملی و بازیکنان معطوف بود. هیچ مدیر و هیچ مسئولی به صحبت از ساختاری برای کسب درآمد از این فرصت نپرداخت و همین فضا، بیم یک غفلت را ایجاد کرد.
دو دهه پیش، حضور ایران در جام جهانی ۱۹۹۸، یکی از معدود زمان هایی بود که به خلق درآمد مستمر برای فوتبال ایران انجامید. محسن صفایی فراهانی، رییس آن زمان فدراسیون در این باره می‌گوید: «ما می‌توانستیم از این فرصت به خوبی استفاده کنیم. با توجه به شرایط زمانی موفق بودیم. فوتبال هم چاره‌ای جز این ندارد که به دنبال تولید خوب باشد تا به درآمد مطلوب برسد. نتایج ایران در جام جهانی ۹۸ در تسریع روند ما خیلی موثر شد. ایران در آن بازی‌ها بهترین تیم آسیایی بود.
این نتایج دو پارامتر برای ما به وجود آورد. یکی این که تعداد زیادی از بازیکنان ما طالب پیدا کردند تا به اروپا بروند که اگر شما سیر مهاجرت بازیکنان به لیگ‌های اروپایی را در آن زمان دنبال کنید می‌بینید که از ۹۸ به بعد وارد فضای جدیدی شدیم. من یادم هست در یک مقطع ما ۲۳ بازیکن در لیگ‌های اروپایی داشتیم.
موضوع دوم این بود که تعداد تیم هایی که خواهان بازی با ایران بودند قابل توجه شدند. از آمریکا تا ژاپن با ما مکاتبه می‌کردند که علاقه مندند تا با ایران بازی کنند. بازی هایی که ما با دانمارک، اتریش، آمریکا، کره و ژاپن داشتیم، همگی براساس مکانیزم درآمدزایی بود. هدف این بود تا بتوانیم شرایطی فراهم کنیم تا فدراسیون محتاج کسی نباشد.»
صفایی فراهانی، با روش ساده‌ای برای فوتبال ایران پول خلق کرده بود: «به مجردی که وارد فدراسیون شدم و مسئولیت به عهده گرفتم شروع کردم به بررسی مسائلی که در کشورهای دیگر مورد توجه بود چرا که به هر حال می‌شد از آن‌ها الگوبرداری کرد و خیلی هم پیچیده نبود، برای مثال تیم ملی برزیل در بازی‌های دوستانه مبلغی در حدود ۲ تا ۳ میلیون دلار دریافت می‌کند.
من چهار دوره جام LG در ایران برگزار کردم و در هر دوره ما ۵۰۰ هزار دلار کسب درآمد داشتیم پس با نرخ آن روز ما همیشه پول قابل توجهی را از این طریق به دست می‌آوردیم. علاوه بر این که سه تیم خارجی در این تورنمنت بودند که خودش فرصت خوبی می‌شد تا تیم ملی بازی‌های تدارکاتی مناسبی انجام دهد.»
انتهای پیام/
: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه‌های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.
منبع: مجله صدا
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *