علل و منشا توفان‌های گرد و خاک غرب و جنوب غرب ایران

به گزارش گروه سیاسی به نقل از روابط عمومی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات زیربنایی این مرکز با بیان این مطلب که توفان‌های گردو خاک درغرب و جنوب غرب کشور از دو جنبه خارجی و داخلی قابل بررسی هستند، افزود: از منظر برون مرزی با توجه به این که این قسمت از کشور ایران جزء حوضه آبریز بزرگ اروندرود (شط العرب) است، قطعات روندهای حاکم بر اقلیم و منابع آب در این حوضه آبریز که بین کشورهای ترکیه، عراق، سوریه، ایران و عربستان مشترک است، بر توفان‌های گرد و خاک ایران به طور مستقیم و غیرمستقیم اثرگذار است.

 

با عنایت به وجود خشکسالی شدید حاکم بر این منطقه و تغییرات اقلیم – که پیش بینی می‌شود ادامه داشته باشد – در کنار اقدامات کشور ترکیه در مهار آب سرشاخه‌های رودخانه‌های دجله و فرات (پروژه گاپ) و همچنین نیاز شدید کشورهای عراق و سوریه به آب، به نظر می‌رسد که توفان‌های گردو خاک با منشاء خارج از کشور ادامه داشته باشد و یا حتی تشدید شود.

این گزارش می‌افزاید: با بررسی روند خشکسالی حاکم بر حوضه‌های آبریز کارون بزرگ، کرخه، مرزی غرب و زهره – جراحی و کاهش آبدهی رودخانه‌های موجود در این حوضه‌ها و همچنین فراوانی و شدت توفان‌های گرد و خاک در این مناطق، کاملا مشخص می‌شود که با تشدید خشکسالی و کاهش آبدهی رودخانه‌ها (به علل خشکسالی، تغییر اقلیم و مهار آب آن‌ها در بالادست)، توفان‌های گرد و خاک با منشاء داخلی افزایش یافته است.

 

تفاوت‌های اصلی توفان‌های گرد و خاک با منشاء خارجی و داخلی در ماندگاری، غلظت و دامنه اثر آنهاست. توفان‌های گردو خاک با منشاء خارجی که بیشتر توفان‌های گردو خاک غرب و جنوب غرب کشور را تشکیل می‌دهند، معمولا دارای ماندگاری بیشتر، غلظت کمتر و دامنه اثر گسترده‌تر هستند. توفان‌های گرد و خاک با منشاء داخلی نیز که فراوانی و شدت آن‌ها رو به افزایش است، معمولا دارای ماندگاری کمتر، غلظت بیشتر و دامنه اثر محدودتر هستند.

 

پیش بینی وضعیت آینده اقلیم و منابع آب منطقه خاورمیانه که در برگیرنده حوضه آبریز مشترک اروندرود (شط العرب) و همچنین حوضه آبریز داخلی خلیج فارس و دریای عمان است، حاکی از آن است که روند خشکسالی و مهار آب‌ها توسط کشورهای مختلف رو به افزایش بوده که نتیجه آن تشدید توفان‌های گرد و خاک در منطقه غرب و جنوب غرب کشور خواهد بود.

 

انتهای پیام/