پیشتازی مرغ‌های تُرک در بازار قطر/ تغییر قیمت نهاده‌ها دلیل اصلی نوسان قیمت مرغ

رئیس اتحادیه فروشندگان پرنده و ماهی در گفت‌و‌گوی تفصیلی با خبرنگار گروه اقتصاد به بررسی عملکرد این اتحادیه در سال گذشته در راستای تنظیم قیمت مرغ و یکسان کردن نرخ آن در سطح شهر و همچنین برخی از مشکلات موجود در سر راه تولیدکنندگان پرداخت.

سال گذشته برای تولیدکنندگان مرغ سال خوبی بود به طوریکه در سال گذشته قیمت مرغ تقریبا به قیمت واقعی نزدیک شد و این امر تولیدکننده را برای تولید بیشتر تشویق می‌کرد و درحالی است که سال 94 برای مرغداران سال ناامیدکننده‌ای بود و ضرر زیادی را به آنها تحمیل کرده است.

قیمت گوشت مرغ برای مصرف کننده در سال 95 رقم مناسبی بود و هرکیلو مرغ  با میانگین قیمت 6 هزار و 800 تومان تا 7 هزار تومان به فروش می‌رسید و تقریبا با رضایت مرغداران همراه بود.

به جهت اینکه قیمت مرغ در سال گذشته در سطح شهر و واحدهای صنفی با نوسان بالایی همراه بود و در تهران بیشترین تقاضا و عرضه نسبت به دیگر شهرهای کشور وجود دارد طرح راه‌اندازی تابلوهای دیجیتال و هوشمند مطرح شد که در سال گذشته تاحدودی این طرح عملی و اجرا شد.

این طرح به گونه ای است که در هنگام اعلام نرخ رسمی مرغ از طریق سرورهای اتحادیه به‌روزرسانی می‌شود و دیگر در سطح شهر با قیمت های مختلفی برای عرضه مرغ مواجه نخواهیم شد که خود یکی از مسائل عمده شکایت شهروندان درخصوص یکسان نبودن قیمت مرغ در سطح شهر مطرح است.

یکی از مشکلاتی که واحدهای صنفی علی رغم تذکرهای سازمان بازرسی اصناف در اجرایی شدن این طرح همکاری‌های لازم را انجام نمی‌دهند بی میلی آنها برای خرید این تابلوها است و با هزینه حدود 500 هزار تومان برای راه اندازی، نصب  و نگهداری آن برای واحدهای صنفی هزینه بر است و برخی از واحدهای صنفی با این رقم مشکل دارند.

با درنظرگرفتن مشکلات واحدهای صنفی در خرید تابلوهای دیجیتالی، این طرح در 25 تا 30 درصد واحدهای صنفی اجرا شده است و برای عملی شدن کامل این طرح نیاز به همکاری تمام واحدهای صنفی خواهد بود.

امیدواریم با تذکرات بازرسین مربوطه به واحدهای صنفی در رابطه با خرید این تابلوها در آینده ای نزدیک شاهد استفاده از این تابلوها در سراسر واحدهای صنفی عرضه مرغ در سطح شهر باشیم که از این طریق یکسان سازی نرخ ها در کل شهر اجرایی خواهد شد.

بزرگترین مشکلی که در روند تولید گوشت مرغ برای مرغداران وجود دارد نوسان قیمت نهاده ها است اما در این میان می توان به نوسان قیمت جوجه یک روزه که تاثیر به سزایی در ایجاد نوسان قیمت مرغ دارد نیز اشاره کرد.

از ابتدای سال 96 قیمت جوجه یک روزه نوسان بالایی داشته است و در این خصوص با انجمن تولیدکنندگان جوجه یک روزه نیز صحبتهایی شد که البته آنها نیز دلایل خاص خود را دارند و این امر تولیدکننده و مصرف کننده را با مشکلاتی روبرو کرده است و با این حال درصورتی که نرخ جوجه یک روزه همچنان با نوسان همراه باشد قیمت مرغ نیز دستخوش تغییر خواهد بود.

یکی از راه حل های مناسب در تنظیم قیمت‌ مرغ می‌تواند یکسان کردن نرخ جوجه یک روزه و نهاده ها با حمایت دولت باشد که در این میان با ثبات قیمت این اقلام برای یک فاصله زمانی معین مثلا 6 ماه تا یک سال تنظیم قیمت ها را در پی خواهد داشت.

در صورت ادامه روند ثبات قیمت جوجه یک روزه و نهاده ها دیگر نوسانی در قیمت‌ها مشاهده نخواهد شد و این امر به نفع تولیدکننده و مصرف کننده خواهد بود.

این بیماری در واحدهای پرورش مرغ‌های تخم گذار بیشترین تلفات را از خود به جا گذاشت و در چندین شهر این اتفاق صورت گرفت و در زمینه تولید مرغ های گوشتی خللی ایجاد نکرد ولی در کل ضرر زیادی را متحمل تولیدکنندگان کرد و در تولید تخم مرغ  مشکلاتی ایجاد کرد.

بخشی از مرغداری ها که تحت پوشش بیمه بودند خسارات خود را مطالبه کردند و طبیعی است که تولیدکنندگان به طور کامل و 100 درصد خسارت خود را دریافت نکردند و تنها بخشی از آنها محقق شده است.

در رابطه با موضوع کنترل بیماری باید مسئولان دامپزشکی تصمیمات لازم را اتخاذ کنند تا در برهه ای از زمان آنفولانزا مرغی باعث نوسان قیمت و برهم زدن بازار مرغ نشود و در این بین تولیدکنندگان نیز ضرر بالایی نبینند.

این بیماری معمولا در فصل سرما و با مهاجرت پرندگان به کشور وارد می‌شود و در فصل گرما به طور معمول از بین می‌رود و این نکته حائز اهمیت است که شاید بیماری از طریق واردات نهاده‌ها و به طور سازمان یافته نیز وارد کشور شود و از این طریق پرندگان را درگیر بیماری کند که این موضوع باید مورد بررسی قرار گیرد.

امکان صادرات مرغ به کشور قطر محیا است اما بحث قیمت تمام شده یکی از مسائلی است که همیشه در صادرات این محصول وجود داشته و ما همیشه در برابر ترکیه قیمت تمام شده بالاتری را برای مرغ و تخم مرغ داشتیم چون کنترل بر روی قیمت نهاده در کشور وضعیت مناسبی ندارد.

خوشبختانه در بحث تولید مرغ و تخم مرغ در کشور ظرفیت بالایی وجود دارد و با استقبال تولیدکنندگان در بحث صادرات و استفاده از تمام ظرفیت های تولید خود مسلم است که می‌توانیم صادرات به کشورهای مختلف به ویژه قطر را افزایش دهیم اما قبل از آن باید قیمت تمام شده محصول با کنترل قیمت نهاده و جوجه یک روزه تاحدی کاهش پیدا کند.

اگر بازار جدیدی ایجاد شود و نیاز به تولید افزایش پیدا کند و بازار صادرات این محصول فراهم شود طبیعی است که تولید در این زمینه افزایش پیدا خواهد کرد و در نتیجه اشتغال‌زایی در بخش تولید مرغ افزایش قابل توجهی پیدا خواهد کرد.

در مقایسه با  ترکیه کیفیت مرغ تولیدی در کشور وضعیت مناسبی دارد اما مشکل عمده ی دیگری که در کنار قیمت بالای تمام شده مرغ وجود دارد بحث بسته بندی و سایز مرغ های تولیدی است که عرصه رقابت را با کشورهایی چون ترکیه برای ایران تنگ می‌کند.

ابتدا باید فرهنگ استفاده از مرغ سایز در کشور نهادینه شود این درحالی است که در تمام جهان مردم مرغ با وزن یک کیلو و 500 تا یک کیلو 600 گرم استفاده می‌کنند و مرغ های با وزن بیشتر از این رقم به مصارف صنعتی می رسد.

متاسفانه مردم در مراجعه به واحدهای صنفی عرضه مرغ عادت دارند تا از فروشنده مرغ درشت درخواست کنند که وزن بالای 2 کیلوگرم دارد که از لحاظ کیفیت از سطح پایینی برخوردار است.

در این زمینه وزارت جهاد کشاورزی وارد عمل شده است در این میان اتحادیه فروشندگان پرنده و ماهی نیزفعالیت هایی داشته و گزارش هایی را مبنی بر مضرات استفاده از مرغ درشت ارائه کرده و قرار بر این است که واحد های عرضه مرغ، بنرهایی را در رابطه با فرهنگ سازی استفاده از مرغ سایزبندی شده تهیه و نصب کنند تا به تدریج فرهنگ استفاده از مرغ با سایز مناسب در بین مردم رواج پیدا کند.

صدا و سیما نیز در رابطه با فرهنگ سازی و رواج استفاده از مرغ سایز نقش به سزایی دارد که در نهایت از طریق رسانه باید اطلاع رسانی انجام شود تا مردم خودشان درک کنند که استفاده از مرغ با چه سایزی برای آنها بهتر است.

زمانی که فرهنگ استفاده از مرغ سایز در بین افراد رواج پیدا کند تولیدکننده نیز مجبور به پرورش مرغ با اندازه مناسب می‌شود و این چرخه خود به خود تکمیل می‌شود.

درصورتی که برنامه ریزی درست در این طرح پایه‌گذاری نشود چون زمان پرورش مرغ کاهش پیدا می‌کند ممکن است در تامین جوجه یک روزه با مشکل روبرو شویم و در نتیجه قیمت مرغ افزایش داشته باشد.

از این رو درصورتی که تولید مرغ سایز با برنامه‌ریزی‌های لازم و در طول مدت زمان مشخص مثلا یک دوره یک ساله انجام شود چون زمان پرورش مرغ کاهش پیدا می‌کند درنتیجه تولید افزایش پیدا کرده و در قیمت‌ها تغییر محسوسی دیده نمی‌شود.

در این رابطه باید مذاکراتی با مسئولین تولید جوجه یک روزه انجام شود تا درصورتی که نیاز به جوجه یک روزه افزایش یافت بتوانند نیاز بازار را تامین کنند و مشکلی در این رابطه رخ ندهد چون در غیراین صورت اگر کمبودی باشد قیمت ها افزایش می یابد.

این طرح درحال حاضر از سوی وزارت جهاد کشاورزی درحال اجراست و درصورتی که پیگیری های مداوم برای به سرانجام رسیدن این طرح صورت گیرد به طور حتم  در این طرح موفقیت‌هایی حاصل می‌شود.

درصورت ادامه پیگیری‌ها و با برنامه پیش رفتن در این طرح اجرایی شدن کامل این طرح از سال 97 عملی است اما اگر اقدامات موثر در این مورد صورت نگیرد و در حد صحبت و گفت‌وگو باقی بماند دیگر زمانی برای اجرای کامل این طرح نمی‌توان مشخص کرد.

با برگزاری نمایشگاه‌های مختلف در بحث طیور امکان ارائه آخرین دستاوردهای این صنعت برای تولیدکنندگان فراهم می‌شود و آشنایی با شرکت خارجی‌ها و استفاده از تجهیزات آنها و همچنین انجام مذاکرات بین هر دو طرف گشایش بزرگی در بحث پرورش طیور خواهد بود.