ثبت بیش از 900 میلیون رکورد در بانک اطلاعاتی/ استرداد 1300 میلیارد تومان مالیات و عوارض به صادرکنندگان
سید کامل تقوی‌نژاد رئیس
سازمان امور مالیاتی در گفت‌و‌گوی تفصیلی با خبرنگار گروه اقتصاد
به بررسی عملکرد این سازمان در سال 95 پرداخت.
در راستای افزایش معافیت‌های مالیاتی چه اقداماتی در سال‌ها اخیر انجام شده است؟
در سال 1392، حقوقبگیران ماهیانه 833 هزار تومان و سالیانه 10 میلیون تومان از معافیت مالیاتی بهره مند میشدند و این در حالیست که سقف معافیت مالیات حقوق بگیران از سال 1392 تا سال 1396 حدود 140 درصد رشد کرده است و حقوق بگیران امسال ( 1396 ) ماهیانه تا سقف دو میلیون تومان و سالیانه تا سقف 24 میلیون تومان از معافیت مالیاتی بابت حقوق پرداختی بهره مند میشوند.
در سال‌ها اخیر چه تغییراتی در مالیات بخش خصوصی و دولتی ایجاد شده است؟
در طی سالهای اخیر، مالیات بر حقوق بخش دولتی و خصوصی یکسان شده، که این اقدام در راستای رفع تبعیض بین حقوقبگیران بخش دولتی و غیردولتی و همچنین اجرای عدالت مالیاتی صورت گرفته است؛ چرا که پیش از این نرخ مالیات حقوقبگیران بخش خصوصی تفاوت زیادی با نرخ مالیات حقوقبگیران دولتی داشته است.
در جهت رفع تبعیض‌های مالیاتی چه برنامه ریزی در سازمان امور مالیاتی صورت گرفته است؟
به منظور رفع تبعیض مالیاتی در کشور، نرخ‌های مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی، سادهسازی و تعدیل و سقف آن از 35 درصد به حداکثر 25 درصد کاهش یافته و همچنین با کاهش تعداد طبقات و افزایش فاصله طبقات، نرخ‌های موثر اشخاص حقیقی به شدت کاهش پیدا کرده و با نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی (25% ) یکسان شده است.
معافیت‌های پایه اشخاص حقیقی به چه منظور اجرایی شده است؟
اشخاص حقیقی می‌توانند سالانه از یک معافیت پایه استفاده کنند و هر سال در قانون بودجه مشخص می‌شود. بدیهی است اگر درآمد اشخاص حقیقی بیش از این میزان باشد مالیات آن طبق نرخ ماده 131 قانون محاسبه می‌شود.
بیشتر توضیح می‌دهید؟
در اصلاحیه قانون مالیات‌های مستقیم، به منظور رعایت حقوق مودیان و ایجاد فضای رقابتی، نرخ‌های مالیاتی اشخاص حقیقی موضوع این ماده قانونی کاهش یافته است.
چه مشوق‌ها و تسهیلات برای مودیان در سازمان امور مالیاتی در نظر گرفته شده است؟
در قانون مالیات های مستقیم مشوق ها و تسهیلات خوبی برای مودیان پیش بینی شده است، برخورداری از تمام این معافیت‌ها را منوط به ارائه اظهارنامه مالیاتی و پرداخت به‌موقع مالیات دانست و اگر فردی در موعد مقرر اظهارنامه مالیاتی خود را ارائه نکند ضمن اینکه نمی‌تواند از معافیت‌ها و تسهیلاتی که در قانون پیش‌بینی شده استفاده کند، به هر میزان درآمدی که کسب می‌کند مالیات تعلق می گیرد و مشمول جرائم عدم ارایه اظهارنامه و تاخیر در پرداخت مالیات هم می شوند.
اصلی‌ترین سیاست نظام مالیاتی چیست؟
اصلی‌ترین سیاست نظام مالیاتی، اجرای عدالت مالیاتی است و تمامی اصلاحات و برنامه های سازمان در راستای تحقق این سیاست است و همواره یکی از مهمترین دغدغهها و مطالبات مودیان مالیاتی، اجرای عدالت مالیاتی بوده است که با تصویب اصلاحیه قانون مالیات‌های مستقیم و اجرای آن از ابتدای سال 95، گام مهمی در جهت برقراری عدالت مالیاتی برداشته شده است.
عدالت مالیاتی به چه معناست؟
عدالت مالیاتی، روح حاکم بر قانون مالیات‌های مستقیم است و بخش‌های مختلف اقتصادی و همچنین مودیان مالیاتی از مزایا و تسهیلات متعدد این قانون بهرهمند شده‌اند.
در این راستا چه اقداماتی صورت گرفته است؟
حذف شیوه علیالراس از نظام مالیاتی، پیگیری جدی تصویب قانون صندوق مکانیزه فروش، کاهش نرخ‌های مالیاتی، مبارزه جدی با فرار مالیاتی، فرهنگ سازی مالیاتی و بسیاری از اقدامات دیگر سازمان که منجر به کاهش فرار مالیاتی و یا شناسایی مودیان جدید می‌شود، اقداماتی هستند که با هدف گسترش عدالت مالیاتی به مرحله اجرا در آمدهاند.
چه درآمدهایی در قانون جدید از پرداخت مالیات معاف هستند؟
مطابق قانون، درآمد حاصل از کلیه فعالیتهای کشاورزی، دامپروری، دامداری، پرورش ماهی و زنبور عسل و پرورش طیور، صیادی، ماهیگیری و کلیه فعالان مشاغل فرهنگی، هنری، قرآنی، مطبوعاتی و انتشاراتی از پرداخت مالیات معاف هستند.
در راستای مبارزه فرار مالیاتی چه اقداماتی صورت گرفته است؟
مبارزه جدی و قاطعانه با فرار مالیاتی را جزو برنامههای کلیدی سازمان برشمرد و با اجرای قانون جدید مالیات های مستقیم و همچنین بهرهمندی از اطلاعات جامع مالیاتی و دسترسی به اطلاعات هویتی، مالی، پولی و عملکردی مؤدیان، گام بزرگی در جهت مقابله با فرار مالیاتی در کشور برداشته شده است.
ایجاد دفتر مبارزه با پولشویی و فرار مالیاتی چه کمکی به تحقق اهداف سازمان خواهد کرد؟
ایجاد دفتر مبارزه با پولشویی و فرار مالیاتی در سازمان امور مالیاتی کشور نیز، روند رسیدگی به پروندههای کلان فرار مالیاتی را تسریع بخشیده است؛ بهگونهای که تنها در شش ماهه دوم سال 95، با بررسی 77 پرونده مالیاتی، سازمان امور مالیاتی کشور توانسته است 990 میلیارد تومان مالیات تعیین و وصول نماید و این بدان معناست که شناسایی مودیان جدید جزو اولویتهای اساسی سازمان است.
در خصوص پایگاه اطلاعات مودیان مالیاتی توضیح می‌دهید؟
با ایجاد پایگاه اطلاعات مودیان مالیاتی و تقویت و افزایش سیستمهای واحدیابی مکانیزه، روند مبارزه با فرار مالیاتی سرعت یافته و در سال 95 و با تکیه بر اطلاعات این پایگاه، در حدود 300 هزار مودی مالیاتی جدید شناسایی و مالیات حقه از آنان اخذ شده است.
چه میزان مالیات و عوارض به صادر کنندگان در سال گذشته مسترد شده است؟
بیش از 1300 میلیارد تومان مالیات و عوارض به صادرکنندگان در سال 95 باز گردانده شده و یکی از دغدغههای فعالان اقتصادی در بخش مالیات بر ارزش افزوده، استرداد مالیات به صادرکنندگان در حداقل زمان بوده است که در حال حاضر با کوتاه کردن زمان استرداد حداکثر به یک ماه، این دغدغه مرتفع و بالغ بر 1300 میلیارد تومان مالیات و عوارض در سال 1395 به صادرکنندگان مسترد شده است.
جزئیات نرخ مالیات بر ارزش افزوده را توضیح می‌دهید؟
در حال حاضر نرخ مالیات بر ارزش افزوده کشور 9 درصد است که شامل 6 درصد مالیات و 3 درصد عوارض می باشد و مطابق ماده 13 قانون مالیات بر ارزش افزوده، صادرات کالا و خدمت به خارج از کشور از طریق مبادی خروجی رسمی، مشمول مالیات موضوع این قانون نمیباشد و در حقیقت مشمول نرخ صفر است و مالیات‌های پرداخت شده بابت آنها با ارائه برگه خروجی صادره توسط گمرک و اسناد و مدارک مثبته، مسترد میگردد.
مالیات‌هایی که مودیان در موقع خرید کالا پرداخت می‌کنند، به آن مسترد می‌شود؟
مالیات‌هایی که مودیان در موقع خرید کالا یا خدمت برای فعالیتهای اقتصادی خود به استناد صورت حسابهای صادره موضوع این قانون پرداخت نمودهاند، حسب مورد از مالیات های وصول شده توسط آنها کسر و یا به آنها مسترد می گردد.
تکلیف مالیات‌های اضافه پرداخت شده چه می‌شود؟
در صورتی که مودیان مشمول حکم این ماده در هر دوره مالیاتی اضافه پرداختی داشته باشند، مالیات اضافه پرداخت شده به حساب مالیات دورههای بعد مودیان منظور خواهد شد و در صورت تقاضای مودیان، اضافه مالیات پرداخت شده از محل وصولیهای جاری درآمد مربوط، مسترد خواهد شد.
در جهت تسهیل خدمات‌رسانی در سازمان امور مالیاتی چه اقداماتی صورت گرفته است؟
با توجه به اینکه خردادماه، موعد ارایه اظهارنامه مالیاتی صاحبان مشاغل است، در این راستا با مکانیزه کردن فرایندهای مالیاتی، امکان خدمترسانی موثر و هدفمند به مودیان را فراهم کرده‌ایم.
آیا تحولات اساسی در زیر ساخت‌ها و فرآیندهای مالیاتی صورت گرفته است؟
در طی سالهای اخیر فرایندهایی از قبیل شناسایی، تشخیص و وصول مالیات با هدف تسهیل امور مودیان و کاهش مراجعات آنان به ادارات مالیاتی و همچنین کاهش ارتباط مستقیم مودیان و ماموران مالیاتی و افزایش کارآیی و شفافیت فرایندهای عملیاتی مکانیزه شده است.
در این باره بیشتر توضیح می‌دهید؟
در این رابطه میتوان به این مهم اشاره کرد که مودیان مالیاتی بدون مراجعه به ادارات مالیاتی، اظهارنامههای مالیاتی خود را ارایه و همچنین می توانند مالیات خود را به صورت الکترونیکی پرداخت نمایند.
طرح جامع مالیاتی به کجا رسید؟
این طرح به عنوان کلیدیترین محور اصلاح نظام مالیاتی و عظیمترین پروژه فناوری اطلاعات در حوزه اقتصادی مطرح است و ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی، پیادهسازی این طرح را به عنوان یکی از پروژه‌های اولویتدار وزارت امور اقتصادی و دارایی تعیین کرده است.
چه اهدافی با اجرای این طرح محقق خواهد شد؟
طرح جامع مالیاتی با هدف افزایش کارآیی نظام مالیاتی، کاهش هزینههای وصول مالیات و تسهیل امور مودیان و افزایش رضایتمندی ایشان مورد بهره برداری قرار گرفته است.
در مورد ویژگی‌های طرح جامع مالیاتی بیشتر توضیح دهید؟
طرح جامع مالیاتی بر سه فرایند شناسایی و ردگیری جریان اطلاعات فعالیتهای اقتصادی کشور، پردازش الکترونیکی اطلاعات و تشخیص مالیات براساس نظام رسیدگی مبتنی بر ریسک مودیان به منظور وصول مالیات حقه و برقراری عدالت مالیاتی و ایجاد شفافیت در اقتصاد تمرکز دارد.
با این طرح چه رکوردی در ثبت اطلاعات در بانک اطلاعاتی به ثبت رسیده است؟
با اجرای این طرح، اظهارنامه مالیاتی بیش از 80 درصد مودیان بدون رسیدگی و حسابرسی مالیاتی مورد تایید قرار خواهد گرفت و بدون دخالت مامورین مالیاتی قطعی میگردد، هماکنون بیش از 900 میلیون رکورد در بانک اطلاعاتی ثبت و ضبط شده است که علاوه بر استفاده در تشخیص دقیقتر مالیات، به شناسایی مودیان مالیاتی جدید نیز کمک شایان توجهی می‌کند.
سازمان امور مالیاتی در راستای حمایت از تولید و اشتغال چه فعالیت‌هایی انجام داده است؟
قانون جدید مالیات‌های مستقیم که از ابتدای سال 95 به اجرا در آمده، دارای ظرفیتهای قابلتوجهی در زمینه ارایه مشوقهای مالیاتی به بخش تولید، بهبود فضای کسب و کار و حمایت از اشتغال است.
مصادیقی برای حمایت ار تولید کنندگان ذکر کنید؟
براساس ماده 132 این قانون، درآمد اشخاص حقوقی غیردولتی در واحدهای تولیدی یا معدنی و تولیدی فناوری اطلاعات به شرط دارا بودن مجوز از مراجع قانونی، از تاریخ شروع بهره برداری یا استخراج به مدت پنج سال و در مناطق کمتر توسعه یافته به مدت 10 سال با نرخ صفر مشمول مالیات میباشد.
نرخ صفر برای کدام واحدهای اقتصادی اعمال می‌شود؟
همچنین چنانچه واحدهای اقتصادی مورد اشاره در شهرکهای صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی باشند، به مدت دو سال و در صورت استقرار شهرکهای صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی در مناطق کمتر توسعه یافته، به مدت سه سال به مشمولیت استفاده از نرخ صفر اضافه می‌شود.
آیا دفاتر گردشگری و زیارتی از پرداخت مالیات معاف‌اند؟
دفاتر گردشگری و زیارتی از پرداخت مالیات معاف هستند و درآمدهای خدماتی بیمارستانها، هتلها و مراکز گردشگری نیز به مدت پنج سال و در مناطق کمتر توسعه یافته به مدت 10 سال با نرخ صفر مشمول مالیات است.
در راستای حمایت از اشتغال چه اقداماتی صورت گرفته است؟
در صورتی که یک واحد تولیدی و خدماتی، هر سال نسبت به سال قبل نیروی کار شاغل خود را حداقل 50 درصد افزایش دهد، به ازای هر سال افزایش کارکنان، یک سال به استفاده از نرخ صفر آن اضافه می‌شود که این امر در راستای ایجاد اشتغال صورت گرفته است.
چه حمایتی از شرکت‌های دانش‌بنیان از سوی سازمان امور مالیاتی صورت می‌گیرد؟
وی اضافه کرد: اعطای معافیت مالیاتی گسترده به شرکت‌های دانش بنیان و شرکت‌های مستقر در پارکهای علم و فناوری به مدت 15 سال نیز از دیگر مصادیق حمایت مالیاتی از بخش تولید و اشتغال است.
آیا در راستای تامین مالی پروژه‌ها سازمان امور مالیاتی اقدام موثری انجام داده است؟
جهت حمایت از اشخاصی که برای تامین مالی پروژه-طرح و سرمایه در گردش بنگاههای تولیدی در قالب عقود مشارکتی آورده نقدی فراهم مینمایند معادل حداقل سود عقود مشارکتی مصوب شورای پول و اعتبار از پرداخت مالیات بر درآمد معاف میشوند و همچنین به پرداختکننده سود نیز معادل مبلغ سود پرداختی بعنوان هزینه قابل قبول مالیاتی منظور می‌شود.