بحران بلیت‌فروشی، حق‌پخش تلویزیونی و تبلیغات‌محیطی فوتبال/ جنگ نابرابر فدراسیون فوتبال با باشگاه‌ها

به گزارش خبرنگار گروه ورزشی ، هیئت رئیسه فدراسیون فوتبال در تاریخ 24 اسفند 1395 مصوب کرد باشگاه‌هایی که در فیفا پرونده‌های مالی دارند تا زمان حل و فصل تمام پرونده‌های‌شان اجازه عقد قرارداد با بازیکن و مربی خارجی جدید نخواهند داشت.

مدیران فدراسیون و سازمان لیگ فوتبال ایران در این مدت بارها و بارها در مصاحبه‌های خود روی این موضوع تاکید کرده‌اند که این مصوبه با سخت‌گیری بسیار اجرایی و به هیچ عنوان اجازه جذب بازیکن خارجی به باشگاه‌های بدهکار داده نخواهد شد.

البته بسیاری از باشگاه‌های فوتبال ایران با وجود اینکه فعلا واکنش تندی به مصوبه جنجالی و پرسروصدای هیئت رئیسه فدراسیون نشان نداده‌اند اما به نظر می‌رسد که آنها زیاد تهدید فدراسیون فوتبال را جدی نمی‌گیرند!

دلیل این اتفاق این است که باشگاه‌ها، فدراسیون و سازمان لیگ را در به وجود آمدن مشکلات مالی که با آن رو‌به‌رو هستند مقصر می‌دانند و برای این ادعا سه دلیل بسیار محکم و قانع کننده دارند!

بلیت فروشی،‌ حق پخش تلویزیونی و تبلیغات محیطی فوتبال!
سه فاکتوری که 90 درصد درآمد باشگاه‌‌ها از طریق آن انجام می‌شود و عملکرد مدیریت ارشد فوتبال ایران عملا شرایطی را در سال‌های اخیر به وجود آورده که دست باشگاه‌ها از این درآمد‌ که حق قانونی آنهاست کوتاه شود. به همین ترتیب به نظر می‌رسد که در آینده‌ای نه چندان دور شاهد لغو یا تلطیف مصوبه هیئت رئیسه فدراسیون فوتبال در ارتباط با محرومیت باشگاه‌های بدهکار از جمله پرسپولیس و استقلال خواهیم بود. در غیر این صورت باشگاه‌ها به این سه دلیلی که جزئیات آن در گزارش بررسی خواهد شد،‌ مقابل مدیریت ارشد فوتبال ایران قرار خواهند گرفت!

کسب درآمد از بلیت فروشی باشگاه‌‌ها و استفاده از سود آن!
بلیت فروشی سازمان لیگ را از ابتدا یک شرکت نوبنیاد و دولتی بود در اختیار داشت. در گذشته معاهده‌ای میان وزیر سابق ورزش و جوانان و معاون فناوری ریاست جمهوری منعقد شده بود که شرکت‌ دانش‌بنیان بلیت‌فروشی سازمان لیگ را انجام بدهند. در ادامه شرکت برهان نوین از حالت دولتی خارج و به بخش خصوصی واگذار شد. همین موضوع، سند همکاری آنها با سازمان لیگ را تحت‌الشعاع قرار داد. قرارداد این شرکت با سازمان لیگ 11 ساله است و تا سال 1404 اعتبار دارد. هفته‌های ابتدایی لیگ برتر امسال هم دربرنامه نود و سایر رسانه‌‌ها افشاگری‌هایی درباره فرمول تقسیم پول حاصل از بلیت‌فروشی و مبلغ درآمدها انجام دادند. به این ترتیب مشخص شد که از سهم درآمدهای بلیت فروشی لیگ ۳۵ درصد به شرکت مجری یعنی هوشمند برهان مبین می‌رسد، ۱۰ درصد به فدراسیون فوتبال، ۵ درصد به سازمان لیگ، ۵ درصد به هیئت فوتبال، ۵ درصد به نیروی انتظامی و تنها ۴۰ درصد درآمد به باشگاه‌ها تعلق می‌گیرد.

 

باشگاه پرسپولیس که سال گذشته حدود 650 هزار تماشاگر در طول فصل از بازی‌های خانگی این تیم دیدن کردند،‌ با در نظر گرفتن قیمت میانگیت هر قطعه بلیت 10 هزار تومان می‌تواند درآمدی 6.5 میلیارد تومانی داشته باشد! عددی به اندازه یک چهارم بودجه‌ای که در یک فصل هزینه تیم می‌‌کند!

 

محمدعلی ترکاشوند معاون اقتصادی باشگاه پرسپولیس درباره پرونده بلیت فروشی در گفت‌وگو با خبرنگار ورزشی میزان به نته مهمی اشاره کرد و گفت: یک سال است که مدام به ما وعده می‌دهند بلیت فروشی در اختیار باشگاه قرار می‌گیرد. بارها و بارها مقدمات اجرایی شدن این کار را انجام داده‌ایم اما تا آمدیم قدم‌ آخر را برداریم،‌ آقایان دوباره بلیت روشی را خودشان انجام دادند. باشگاهی مثل پرسپولیس برای هر سال می‌تواند 6 تا 7 میلیارد توان از بلیت‌فروشی درآمد داشته باشد. اما این حق را از ما گرفته‌ و پولی به ما نمی‌دهند. رسانه‌ها و مردم باید به باشگاه کمک کنند که بتواند خودش مجری بلیت فروشی باشد.

شکست در گرفتن 70 درصد درآمد باشگاه‌‌ها
بحران حق پخش تلویزیونی

پیگیری تولید منابع مالی و عقد قراردادهای تجاری باشگاه‌های فوتبال ایران سال‌های سال است که توسط فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ انجام می‌شود. در تمام دنیا 70 درصد منابع مالی فوتبال کشورها از محل فروش حق پخش تلویزیونی و پس ازآن قراردادهای تبلیغاتی محیطی درون زمین و محوطه ورزشگاه‌‌ها تامین می‌شود.

 

چند سال پیش که علی کفاشیان رئیس وقت فدراسیون فوتبال تصمیم گرفت مقابل سازمان صدا و سیما بایستد،‌ برای چند هفته جلوی پخش مسابقات فوتبال ایران در رسانه ملی گرفته شد. تا قبل از این اتفاق مسئولان برای هر سال مبلغی جزئی به فوتبال پرداخت می‌‌کردند اما اوج‌گیری اختلاف‌ها باعث شد صدا وسیما تصمیم بگیرد از پرداخت همان مبلغ جزئی هم با استناد به قوانین خودداری کند. به این ترتیب درسال‌های اخیر یک ریال هم توسط رسانه ملی به فوتبال پرداخت نشده است. در این بین جلسات و مذاکرات مختلفی در جهت حل اینمشکل انجام شده است.

 

نتیجه کار البته این بوده که فدراسیون توانسته موافقت ضمنی نمایندگان مجلس برای پرداخت حق پخش با عنوان ارزش افزوده فوتبال را بگیرد. مدیران فدراسیون معتقد هستند که فوتبال برای رسانه ملی تولید محتوا می‌کند و تعرفه آگهی‌ها و تعداد بینندگان صدا وسیما در زمان بخش برنامه‌های ورزشی بیشتر است و درآمدی قابل توجه برای تلویزیون به دنبال دارد. پس فوتبال هم باید از این در آمد سهم داشته باشد و با رسانه ملی شریک شود.

 

چند ماه قبل هم البته مجمع عمومی و هیئت رئیسه فدراسیون فوتبال مصوب کردند که دوباره از ورود دوربین‌‌های تلوزیونی به ورزشگاه جلوگیری شود که در نهایت مهدی تاج جلوی این مصوبه را گرفت و جلساتی با مقامات ارشد صدا و سیما برگزار کرد. اینکه نتیجه این مذاکرات که حوصله باشگاه‌ها و اهالی فوتبال را به سر آورده چه زمانی مشخص می‌شود سوالی است که همه به دنبال جواب آن هستند!

 

فدراسیون  فوتبال و سازمان لیگ هم البته به باشگاه‌‌ها اجازه نداده‌اند که به صورت مستقیم با صدا و سیما وارد مذاکره شوند و خودشان هم تاکنون در رسیدن به توافق نهایی به موفقیتی نرسیده‌اند تا عملا به خاطر این موضوع باشگاه‌های فوتبال ایران از دریافت حق و حقوق قانونی خود محروم باشند! به خاطر اینکه مدیران ارشد فوتبال ایران نتوانسته‌اند به هر دلیلی به صدا و سیما به توافق نهایی برسند،‌ باشگاه‌ها چند سال است که 70 درصد درآمدزایی خود را از دست داده اند!

باشگاه‌ها پولشان را می‌خواهند!
تبلیغات محیطی و خسارت‌های عجیب

تبلیغات محیطی فوتبال یکی دیگر از منابع درآمد باشگاه است که در سال‌های اخیر ابهام‌های زیادی درباره آن وجود داشته است. به طور مثال چندی قبل کمیته داوری و حل اختلاف بین سازمان لیگ و کانون ایران نوین اسپانسر سابق تبلیغات محیطی فوتبال رای داد که فوتبالی‌ها باید براس قرارداد 100 میلیاردی سال دوم مبلغ 46 میلیارد تومان به عنوان خسارت از این شرکت کسر کنند که قرار شد این پول هنگفت از مبلغ کل پرداختی شرکت مذکور کسر شود.

 

جالب اینجاست که برای قرارداد 60 میلیارد تومانی سال اول هم مسئولان 23 میلیارد تومان به اسپانسر خسارت داده بودند. درباره جزئیات این خسارت قابل تامل در روزهای اخیر گزارش‌های مختلفی منتشر کرد که در نهایت مشخص شد مسئولان تصمیم گرفته‌اند برای پیگیری حقوق فوتبال به دادگاه شکایت کنند.

 

قرارداد تبلیغات محیطی فصل جاری فوتبال ایران هم البته به یک شرکت دیگر به مبلغ 50 میلیارد تومان واگذار شد که مشکلاتی هم در این همکاری در طول فصل به وجود آمده بود. این توضیحات به خوبی مشخص می‌‌کند که عملکرد مدیریت فوتبال ایران در به نتیجه رساندن قراداد تبلیغات محیطی  هم عملا به ساختار اقتصادی باشگاه‌های فوتبال ایران ضربه‌ای مهلک وارد کرده است!

 

اگر مدیران فوتبال ایران که برای قرارداد سال اول با اسپانسر،‌ تجربه پرداخت خسارت 23 میلیارد تومانی داشتند، قرارداد سال دوم را به شکلی اجرایی می‌کردند که اسپانسر آنها نتواند به همان بهانه سال اول، ‌دوباره ادعای خسارت داشته باشد،‌ امروز تمام قرارداد 100 میلیاردی سال دوم دریافت شده و در اختیار باشگاه‌ها قرار گرفته بود.

 

حالا با گذشت یک سال از پایان این قرارداد هیچ شفافیتی درباره آینده این پرونده وجود ندارد و باید منتظر ماند و دید آیا واقعا مدیران سازمان لیگ تصمیم خود را برای شکایت از اسپانسر اجرایی خواهند کرد یا خیر؟

 

مدیران فدراسیون فوتبال به زودی باید به یک سوال مهم پاسخ بدهند. اینکه باشگاه‌ها از محل کدام درآمد باید بدهی‌های خود را به شاکیان خارجی در فیفا پرداخت کنند؟ بلیت فروشی؟ تبلیغات محیطی یا حق پخش تلوزیونی؟