دانستنی‎هایی درباره قانون چک/ در زمان صدور چک به چه نکاتی باید توجه کنیم؟

10:31 - 02 ارديبهشت 1396
کد خبر: ۳۰۱۱۷۹
دسته بندی: حقوق و قضا ، قضایی
یکی از مشکلات بزرگ در کشور ما موضوع چک است که با توجه به مقررات مربوط به چک و عدم آشنایی مردم به قانون چک موجب شده است که کلاهبردای و صدور چک بلامحل و سوء استفاده از چک زیاد شود.
به گزارش خبرنگار گروه حقوقی قضایی ، یکی از مشکلات بزرگ در کشور ما موضوع چک است ، که با توجه به مقررات مربوط به چک و عدم آشنایی مردم به قانون چک موجب شده است که کلاهبردای و صدور چک بلامحل و سوء استفاده از چک زیاد شود.

داشتن دسته چک مزایای زیادی دارد از جمله اینکه نیازی به حمل مبلغ بالای وجه نقد نیست و از سویی دیگر می توان هزینه ای را در آینده پرداخت کرد. اما همه چیز به همین سادگی نیست. پس لازم است هنگام کار با چک هوشیار بوده و به برخی نکات توجه ویژه داشته باشیم.

مبلغ چک باید به حروف نوشته شود و معمولاً مبلغ چک را یک بار به ریال و یک بار به تومان پشت سر هم می نویسند. مثلاً مبلغ ۱۰۰۰۰۰۰۰ ریال را اینگونه می نویسند : ده میلیون ریال معادل یک میلیون تومان.

 درقسمت در وجه باید نام کسی را که می خواهید چک را به او بدهید بنویسید. شما می‎توانید نام کامل و شناسنامه ای شخص را بنویسید و یا از واژه  حامل و یا آورنده استفاده نمایید. اما نکته ی قابل توجه این است که در هنگام نقد کردن چک، باید شخص دارنده ی چک، آن را پشت نویسی و امضاء کند. اگر چک در وجه شخص مشخصی باشد، تنها آن شخص می تواند مبلغ آن چک را با ارایه  مدرک شناسایی معتبر دریافت نماید و بانک آن مبلغ را به کس دیگری نمی پردازد. یعنی اگر چنین چکی مفقود شود یا به سرقت برود، قابل نقد شدن نیست. 

ولی چکی که در وجه حامل یا آورنده (فارسی واژه  حامل) صادر شده باشد، بعد از پشت نویسی توسط هر شخصی قابل نقد شدن است. معمولاً افرادی که در بازار مشغول فعالیت های اقتصادی هستند، از چک های در وجه حامل استفاده می کنند، چون برخی معاملات آنها به صورتی است که طی توافق تاریخ را برای مثلاً سه ماه بعد از تاریخ آن روز معامله می نویسند و طرفی که چک را می گیرد نیز، آن چک را به شخصی دیگری می دهد یا اصطلاحاً آن را خرج می کند. 

چک های در وجه حامل گاهی چندین دست می گردند تا در تاریخ چک به بانک می روند و معمولاً توسط شخص ناشناسی نقد می شود. بنابراین لازم به نظر می رسد که در مورد چک هایی که در وجه حامل هستند، دقت و محکم کاری بیشتری انجام دهیم.

 مبلغ چک به عدد: در قسمت پایین سمت چپ چک معمولاً کادری قرار دارد که باید مبلغ چک را به عدد و در واحد ریال در آن بنویسیم.

 امضاء: امضاء شخصی صادر کننده ی چک باید پای چک باشد تا این برگه معتبر گردد.

صفرهای مبلغ چک را به صورت دایره هایی بنویسید که به عدد ۵ شبیه نباشند و از گذاشتن نقطه به جای صفر جداً خودداری کنید.

 اگر می خواهید بین تاریخ عددی و حروفی یکی را انتخاب کنید، حتماً تاریخ را به حروف بنویسید.

 سعی کنید از یک خودکار شخصی برای نوشتن چک استفاده کنید و از خودکار دیگران برای این کار استفاده نکنید، برخی خودکارها دارای جوهری هستند که بعد از نوشتن و گذشتن مدت زمانی، خودبه خود پاک خواهند شد و یا این قابلیت را دارند که با پاک کن، پاک شوند.

 بر روی بخش های دست نویس خودتان نوار چسب بچسبانید و با ناخن روی آنرا خط بیاندازید تا تا در صورت برداشت چسب، جوهر را از روی چک جدا کند.

 در کنار امضاء خود نام خود را بنویسید تا از روی دست خط شما امکان جعل آن از بین برود.

مبلغ چک راکه باید روی قسمت جدا نشدنی دسته چک بنویسید، به نحوی بنویسید که بخشی از آن روی قسمت جدا شدنی دسته چک (چک) بیفتد و وقتی آن ها را کنار هم قرار می دهید، عدد کامل دیده شود.

در صورت لزوم می توانید از کاربن استفاده کنید تا از جعل چک جلوگیری شود.

وسایلی در بازار وجود دارند که برای بالا بردن امنیت چک و اسناد بهادار استفاده می شوند. از آن جمله می توان به دستگاه پرفراژ دستی اشاره نمود. این وسیله دارای تمام اعداد و چند شکل مانند ویلگول و / روی خود است و می توانید مبلغ چک را روی آن با استفاده از این ابزار حک نمایید تا از جعل آن جلوگیری شود. این وسیله را به کسبه توصیه اکید می کنم.
کسی که چک بلامحل صادر کند علاوه بر اینکه دادگاه او را به پرداخت مبلغ چک و خسارت وارده محکوم می‌کند به مجازات حبس و جزای نقدی محکوم خواهد شد

 امروزه با پیشرفت رایانه و حضور آن در منازل و محل کار ما، این امکان به وجود آمده است تا چک ها به کمک کامپیوتر و پرینتر (چاپگر) نوشته شوند و دیگر از دست استفاده نشود و احتمال جعل را کم کنیم. اکثر برنامه های حسابداری قابلیت چک نویسی را دارند و در ضمن نرم افزارهای تخصصی برای نوشتن چک هم در بازار به وفور وجود دارند.

در صورتی که چک پشت نویسی و یا قلم خوردگی ندارد روی چک به صورت مشخص بنویسید "فاقد قلم خوردگی و پشت نویسی”. در صورتی که مجبور شدید توضیحی در پشت چک بنویسید، حتما بعد از امضاء کردن دور آن توضیح و امضاء خود را با ضربدر ببندید و برای اطمینان بیشتر روی آن را چسب نواری بچسبانید.

 در هر بخش چک که با دست چیزی می نویسید، جای خالی نگذارید و جاهای خالی را با خطوط ممتد ببندید و یا با ضربدرهای مشخص این کار را انجام دهید. مثلاً در کادر پایین چک که مبلغ چک را به عدد می نویسید، جای خالی جلوی آن را با خط ممتد پر کنید تا نتوان جلوی آن عددی دیگری اضافه نمود. این کار را برای نام دارنده ی چک و مبلغ به حروف و تاریخ نیز تکرار نمائید.

حتماً شماره ی چک های خود را در جایی یادداشت کنید و در دسترس داشته باشید تا در صورت سرقت دسته چک بتوانید جلوی سوءاستفاده از آن را بگیرید. همچنین در صورت امکان از چک هایی که صادر می کنید یک نسخه کپی تهیه نمایید.

 حتماً از اعتبار شخصی که از او چک می گیرد مطمئن باشید. آدرس، مغازه و یا هر نشانه ای که بعداً قابل پیگیری باشد در اختیار داشته باشید.

 مبلغ چک را با دارایی های فرد مطابقت دهید. هرگز برای مبلغ های هنگفت از کسی که نمی شناسید چک قبول نکنید. مگر این که از دارایی و یا اعتبار وی مطلع باشید.

 اگر در معاملات چکی را گرفتید که در وجه حامل است و کسی که از او چک را میگیرید آن را صادر ننموده است، حتماً شماره ی آن شخص و نام وی را پشت چک بنویسد تا بعداً در صورت لزوم قابل پیگیری باشد.

در هنگام نوشتن متن چک سعی کنید خودتان و با قلم خود متن چک را بنویسید، حتی اگر طرف مقابل مورد اعتماد شما باشد، هرگز اجازه ندهید دیگران متن چک را بنویسند و فقط با یک خودکار چک را بنویسید.

در قسمت «مبلغ چک» میزان آن را هم به‌صورت ریال و هم تومان بنویسید و همچنین در قسمت «در وجه» سعی کنید که وجه را به اسم شخص بنویسید و تا می‌توانید از نوشتن کلمه حامل خودداری کنید.

 بعد از آن‌که اسم طرف را نوشتید، برای جلوگیری از سوءاستفاده احتمالی بنویسید که چک «بابت» چه چیزی صادرشده است مثلا در صورت عقد قرارداد شماره قرارداد و تاریخ آن را بنویسید

 در داخل شکل مستطیل که باید مبلغ به عدد نوشته شود سعی کنید از سمت چپ با کمترین فاصله به حرف «ر» در کلمه «ریال» شروع به نوشتن کنید و پس از نوشتن مبلغ در جلوی آن تا انتهای مستطیل خط تیره کشیده شود.

 پس از نوشتن عدد موردنظر برای جلوگیری از زیاد نمودن رقم، چسب نواری روی مبلغ چسبانیده شود.

سعی کنید چکتان را به‌آرامی بنویسید و از شتاب‌زدگی و عجله در نوشتن خودداری کنید و تا آن‌جا که ممکن است بدون قلم‌خوردگی صادر شود.




ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *