الجبیر در بغداد به دنبال چیست؟
به گزارش گروه سیاسی ،
با سفر عادل الجبیر، وزیر امور خارجه
عربستان به عراق كه اولین سفر در این سطح بعد از فروپاشی رژیم بعثی صدام و شكلگیری
نظام سیاسی جدید در عراق است، این سوال مطرح است كه این سفر با چه انگیزهای صورت
گرفته است و آیا این سفر نشانه تلاش عربستان برای ترمیم روابط خود با عراق جدید
است یا اینكه نشانهای از تحركات خزنده عربستان برای یافتن راه نفوذ در عراق برای
پیگیری سیاستهای قبلی خود در پوشش جدید است. كما اینكه سفیر قبلی عربستان كه بعد
از سالها از تشكیل نظام سیاسی جدید این كشور فعالیت خود را آغاز كرد آنقدر به فعالیتهای
خارج از عرف دیپلماتیك دست زد كه در نهایت دولت عراق خواستار تغییر وی شد. از این
دید یكی از اهداف سفر عادل الجبیر به بغداد فراهم كردن بستر بازگشت سفیر جدید
عربستان به بغداد و از سرگیری روابط سیاسی با عراق است. به نظر میرسد عربستان به
این نتیجه رسیده است كه اتخاذ سیاست قهر در نهایت به كاهش و حذف نفوذ این كشور در
كشورهای هدف منجر میشود و در عین حال زمینه را برای گسترش نفوذ رقبای آن فراهم میكند.
از این رو عربستان از چند ماه پیش سیاست قهر را كنار گذاشته و سعی كرده است به هر طریق ممكن حتی در كشورهایی مثل عراق كه سالها با آن قطع رابطه كرده بود جای پایی برای خود پیدا كند. از این دید هدف عربستان از ترمیم روابط با عراق جدید به منظور دست برداشتن از سیاستهای حذفی خصومتآمیز گذشته نیست بلكه یافتن جای پایی در این كشور است تا بتواند به شیوههای دیگر از جمله لابی در انتخابات سیاستهای قبلی خود را به طور خزنده دنبال كند. عربستان از این شیوه در مصر استفاده كرد و در مقاطعی كه اخوان المسلمین بر سركار بود كوشید از آن به عنوان فرصتی برای تقویت سلفیها ومشاركت دادن آنها در قدرت استفاده كند و بعد در فرصت مناسب علیه اخوان المسلمین وارد عمل شد و آن را سرنگون كرد. به نظرمی رسد مجموعه عواملی مانند ساخت جدید قدرت در امریكا كه عربستان آن را به نفع خود میداند و همچنین اظهارات چندی پیش حیدر العبادی نخست وزیر عراق در خصوص اینكه این كشور در قبال درگیری احتمالی بی طرف خواهد بود، عربستان را به این وسوسه انداخته است كه یكبار دیگر تلاشهای تفرقه افكنانه قبلی خود را در عراق به معرض آزمایش بگذارد.
البته در این میان برخی دیگر از كارشناسان احتمال تغییر رویكرد عربستان را در قبال تحولات منطقه با توجه به شكست طرح براندازی در سوریه یا شكست داعش در عراق و آزادسازی قریب الوقوع موصل و از همه مهمتر چالشهای روز افزون عربستان در جنگ یمن بعید نمیدانند و بر این عقیدهاند عربستان احتمالاً تلاش میكند از ظرفیت عراق برای برون رفت از این بحرانها و چالشها استفاده كند. هر چند مواضع و عملكرد عربستان این احتمال را چندان تأیید نمیكند اما در صورتی كه چنین احتمالی به واقعیت بپیوندد اقدامی مبارك خواهد بود كه منطقه را از خطر طرحهای جدید راستگرایان اسرائیلی و محافظه كاران امریكایی نجات خواهد داد و در غیراین صورت همچون گذشته عربستان را به آلت دست و ابزار این سیاستها تبدیل خواهد كرد.