مسئولیت رؤسای شعب در سلامت و ثبات مالی بانک‌ها

به گزارش گروه اقتصاد ، فرشاد حیدری در هفتمین همایش رؤسای موفق شعب بانک‌ها و موسسات اعتباری ضمن تشکر از زحمات رؤسای شعب و كاركنان بانک‌ها در اقصی نقاط كشور درخصوص سودآوری بانک‌ها گفت: بنگاه اقتصادی اگر سودآور نباشد به مرور تضعیف و ادامه حیات آن با تهدید مواجه می‌شود اما سودآوری باید با مراعات قوانین و مقررات باشد؛ بنابراین بانک خوب بانکی است كه عملیات آن موجب سلامت و ثبات مالی شود چرا که بانك‌های سالم و با ثبات، می‌توانند در بازار رقابت موفق‌تر عمل کنند.

حیدری وظیفه نظارت بانک مرکزی را نظارت کلی بر مدیریت ریسک بانک ها اعلام کرد و گفت: تجربه کشورهای دنیا موید این نکته است که بازرسی و کنترل داخلی بانک‌ها برعهده هیات مدیره آنهاست که با استفاده از ابزارهایی همچون كمیته های مدیریت ریسك، حسابرسی داخلی، بازرسی  پیشرفته و موثر، سرمایه گذاری، جبران خدمات كاركنان و سایر اركان كنترلی محقق می‌شود. بانك مركزی نیز مطابق با همین تجربه، در آینده بسیار نزدیك، نسخه بومی شده آخرین مدل نظارتی دنیا را اجرا خواهد کرد.

این مقام مسئول بانک مرکزی درخصوص شاخص های حفظ سلامت و ثبات مالی نظام بانکی گفت: اولین شاخص به موضوع فعالیت اصلی بانک مربوط است که آیا فعالیت بانک سالم و سود آور است یا خیر. اگر منابع در اختیار بانک به صورت تسهیلات به مشتریان اعطا شود که از یك سو منجر به ایجاد تولید، اشتغال و رونق اقتصادی و از سوی دیگر منتج به وصول به موقع و سود‌آوری شود این بانک سالم است و در صورتی که اعطای تسهیلات تبدیل به مطالبات غیر جاری شود این  بانک، ناسالم محسوب می‌شود.

حیدری، شاخص دوم برای ارزیابی سلامت فعالیت بانک ها را معطوف به فعالیت آنها در بخش بنگاه‌داری دانست و ضمن تاکید بر این موضوع که فعالیت بانک و موسسه اعتباری در بخش شرکت‌داری باید در حد مجاز سرمایه‌گذاری صورت پذیرد و سودآور باشد، افزود: در حال حاضر تعدادی از بانک‌ها بیشتر از حد مجاز  به بنگاه‌داری پرداخته‌اند كه به موجب قانون باید تا پایان سال آتی این بانك ها، سرمایه گذاری‌ها و شرکت های مازاد خود را به فروش رسانند.

معاون نظارتی بانک مرکزی، درخصوص کیفیت دارایی بانک‌ها گفت: شاخص دیگر در ارزیابی سلامت بانک‌ها، کیفیت دارایی بانک‌هاست. دارایی‌های باكیفیت شامل تسهیلات جاری سالم و با وثایق مناسب و دارایی‌ها و سرمایه‌گذاری‌های مولد است ولی دارایی‌های بی‌كیفیت بانك‌ها اعم از تسهیلات غیرجاری و اموال و املاك غیرمولد بانك‌هاست.

وی با اشاره به سودآوری بانک‌ها گفت: باید دقت شود كه مجموع فعالیت بانك‌ها هم سودآور باشد و هم سود حاصله با كیفیت باشد. سود معاملات و سرمایه‌گذاری‌ها كه یا به حیطه وصول درمی‌آیند و یا از وثایق مطمئن برای وصول برخوردار هستند سود با كیفیت به حساب می‌آیند، لیكن سودهای شناسایی شده برای مطالبات غیرجاری و یا سودآور نشان دادن بانك با حذف هزینه ذخایر احتیاطی از مصادیق سود بی‌كیفیت است و حتی ممكن است سود موهوم باشد.

حیدری، سود آوری و کیفیت سود را بسیار مهم دانست و اظهار کرد: با سودآوری مناسب و سود با كیفیت می‌توان مطمئن بود كه به سپرده‌گذاران، سود سپرده و به سهامداران، سود سهام مناسب و مطمئن پرداخت شود.

معاون نظارتی بانک‌مرکزی، توان ایفای تعهدات را از دیگر شاخص های ارزیابی سلامت و ثبات بانک ها عنوان کرد و گفت: بانک باید بتواند از عهده ایفای تعهدات خود ناشی از گشایش اعتبارات اسنادی، صدور ضمانت‌نامه‌ها و بازپرداخت اصل و سود سپرده‌های شهروندان در زمان مراجعه آنان و سایر تعهدات خود برآید.

وی در مورد رعایت اصول حاکمیت شرکتی در بانک‌ها خاطرنشان کرد: براساس اصول حاکمیت شرکتی، مالکیت بانک ها باید از مدیریت جدا باشد و سهامداران باید به صورت معقول و به استناد قانون در قالب مجامع در امور و مدیریت بانک دخالت داشته باشند. هیات مدیره نیز باید با استفاده از ابزارهای مناسب و موثر به اندازه کافی در جریان اطلاعات مربوط به امور بانک باشد؛ برخی از اعضای هیئت مدیره بانک‌ها به صورت غیراجرایی مشغول فعالیت هستند و برای کسب اطلاعات کافی از امور بانک باید با استفاده از ابزارهای لازم از جمله کمیته های تحت نظارت خود  گزارش‌های لازم را دریافت و با استفاده از آن، بانك را اداره کنند.

معاون نظارتی بانک مرکزی با تاکید بر بحث شفافیت اطلاعات در بانک‌ها گفت: صورت‌های مالی بانک‌ها باید شفاف باشد؛ این شفافیت شامل ارایه اطلاعات دقیق و درست نظیر اقلام ترازنامه و سود و زیان بانک به همه ذینفعان است. با مراعات این اصول، بانك‌ها می‌توانند از سلامت و ثبات مالی لازم برای ادامه حیات خود و كمك به سایر فعالان اقتصادی برخوردار باشند و برای این مهم نقش رؤسای شعب در انجام امور به صورت اصولی و درست بسیار پررنگ و موثر است.

حیدری در پایان خاطرنشان کرد: بانك مركزی جمهوری اسلامی ایران از تمام رؤسای شعب بانك‌ها و سایر همكاران شبکه بانکی در سراسر كشور انتظار دارد با حفظ اصول رقابت برای بهبود كیفیت خدمات به شهروندان و مراعات قوانین و مقررات، خصوصا مراعات نرخ سود سپرده ها و تسهیلات و مراعات هنجارهای اجتماعی، علاوه بر كمك به سلامت و ثبات مالی بانك‌ها و كمك به رونق تولید و اجرای عملی اقتصاد مقاومتی، رضایت هموطنان محترم را از خدمات بانكی در سراسر كشور فراهم کنند.