دولت ضعیف در "افغانستان" منافع روسیه را تامین نمی‌کند

به گزارش سرویس بین الملل در سند جدید تدبیر سیاست خارجی روسیه، اوضاع بی‌ثبات در افغانستان پس از خروج بخش اعظم یگان‌های نظامی بین‌المللی از این کشور، برای امنیت روسیه و کشورهای مشترک‌النافع تهدید جدی تلقی شده است. دو کشور فراز و فرودهای زیادی را در مناسبات خود تجربه کردند که هر کدام بیانگر اهمیت افغانستان برای مسکو می‌باشد.  
 
رضا عابدی گناباد تحلیگر مسائل افغانستان روابط معاصر روسیه و افغانستان را به چهار دوره زمانی تقسیم‌بندی کرد و گفت: دوره اول مربوط به اشغال افغانستان در سال های 1979 تا1989 توسط ارتش شوروی بود که روس‌ها برای حمایت از دولت کمونیستی به این کشور لشکرکشی می‌کنند که وضعیت نامتوازن و متخاصم بر مناسبات دو کشور سایه می‌اندازد. دوره دوم به زمامداری مجاهدین باز می‌گردد. تخاصم میان روس‌ها، دولت افغانستان و مجاهدین موجب شده بود که مردم افغانستان و مجاهدین در رابطه با روسیه حساسیت خاصی را داشته باشند و با رویکرد منفی سیاست‌های مسکو را دنبال کنند. بنابراین در این دوره نیز سطح مناسبات کابل و مسکو بسیار پایین بود.
 
عابدی در توصیف روابط روسیه و افغانستان در دوره سوم معاصر، خاطر نشان کرد: این مقطع مربوط به حکومت طالبان است که به دلیل بدبینی و رویکرد منفی روس‌ها به جریان اسلام گرایی، همچنین احساس خطر مسکو از ارتباط طالبان برای تحریک 25 میلیون مسلمان حاضر در روسیه، مناسبات دو طرف تنش‌آمیز توام با ستیز بود.  
 
کارشناس مسائل افغانستان با توجه به فصل جدید روابط مسکو و کابل، اظهار کرد: دور جدید روابط به سفر حامد کرزای، رئیس جمهور وقت افغانستان، در سال 2002 به روسیه بر می‌گردد که به دنبال آن سطح تعاملات دو طرف نیز افزایش می‌یابد، اما در سال 2007 شاهد گسترش جدی روابط دو طرف، بعد از فروپاشی شوروی و اهمیت روز افزون افغانستان برای روسیه هستیم.
 
عابدی در اشاره به اهمیت افغانستان برای روسیه، گفت: مسئله امنیت، اولویت منافع مسکو در افغانستان را شکل می‌دهد که به دنبال آن حضور یک قدرت با ثبات و مقتدر در این کشور برای روس‌ها بسیار مهم است، در واقع افغانستان ضعیف نمی‌تواند منافع روسیه در منطقه را تامین کند. مبارزه با تروریسم و افراط گرایی دلیل دوم برای اهمیت افغانستان است که روس‌ها همیشه نگران انتقال تحرکات تروریستی از این کشور به آسیای مرکزی، همچنین ادامه این روند به سمت مناطق مسلمان نشین در قفقاز و جنوب روسیه هستند.
 
وی ادامه داد: مسئله سوم، انتقال مواد مخدر به روسیه از طریق افغانستان و آسیای مرکزی است. بخش قابل توجهی از فعالیتهای مربوط به قاچاق مواد مخدر از طریق افغانستان و آسیای مرکزی به روسیه منتقل می‌شود. در سند تدبیر سیاست خارجی این کشور نیز به سازوکاری برای نابودی یا کاهش محسوس تولید غیرقانونی و قاچاق مواد مخدر به طور صریح اشاره شده که نشان‌دهنده اهمیت این موضوع برای مسکو می‌باشد. روس‌ها همچنین تمایل دارند که در حوزه اقتصادی و تجاری افغانستان ورود پیدا کنند و بخش قابل توجهی از صادرات و بازسازی این کشور را به عهده بگیرند. البته مباحث آموزش نظامی افغانستانی‌ها نیز در این چارچوب قابل توجه است.
 
سفیر روسیه در کابل در تاریخ 5 فوریه 2017، از اختصاص 485 بورسیه تحصیلی نظامی و غیر نظامی به افغانستان خبر داد که 185 بورسیه تحصیلی نظامی به نیروی پلیس و 300 بورسیه دیگر برای آموزش‌های عالی در بخش غیرنظامی در نظر گرفته شده است.
 
کارشناس مسائل افغانستان با توجه به اختلافات دولت کابل و مسکو، بیان کرد: ثبات در افغانستان و وجود قدرتی برای جلوگیری از رشد فعالیت‌های داعش در این کشور، برای مسکو اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد. از این رو، روسیه گروه طالبان را برای مبارزه با فعالیت‌های داعش توانمند می‌بیند، در حالی که دولت افغانستان مخالف این حمایت و نظر مسکو است.