برداشت و صادرات نفت رشد کرد، زیرمجموعه‌های وزارت نفت درجا زدند

به گزارش خبرنگار گروه اقتصاد ، سال گذشته در چنین روزهایی اجرای برجام آغاز شد، اجرایی که در وهله اول تمام نگاه‌ها را به سمت نظام بانکداری سوق داد، زیرا تمام افراد فکر می‌کردند اولین تاثیر رفع تحریم‌ها، رفع مشکلات بانکی بوده و با رفع مشکلات بانکی دیگر حوزه‌های اقتصادی رفع برجام را حس خواهند کرد.

اما در یک سال اخیر این مهم رخ نداد و همچنان روابط کارگزاری بین بانک‌ها و در مجموع ارتباطات بین‌المللی بانک‌ها صورت نگرفته و این در حالی است که تک نرخی شدن ارز در نظام اقتصادی ایران در گرو افزایش ارتباطات بین‌المللی نظام بانکداری کشور است.

در کنار این مورد اما صنعت نفت آنچنان رشد قابل توجهی در طی کمتر از یکسال از خود به جا گذاشته که کارشناسان بین المللی را حیرت زده کرده و رقیب شماره یک ایران در بازار نفت را شوکه کرده و کار را به جایی رسانده که عربستان جایگاه خود در اوپک را به شدت متزلزل دیده و ایران توانست نظریات خود را به کرسی بنشاند.

ایران تا قبل از دستیابی به برجام و اجرای آن حجم صادرات خود را رفته رفته کاهش یافته دید و در نهایت از میزان صادرات تاریخی آن تنها یک میلیون بشکه در روز باقی مانده بود، اما ایران توانست در کمتر از یکسال حجم صادرات خود را به بیش از 2 میلیون بشکه در روز برساند، البته طبق اطلاعات به دست آمده از بازارهای جهانی، حجم تولید نفت ایران به 3 میلیون و 360 هزار بشکه در روز رسیده و با توجه به توافق اخیر اوپک  ایران حجم تولیدات خود را می‌تواند به بیش از 3 میلیون و 700 هزار بشکه در روز برساند، حجمی که اگر ایران در طی این یکسال نمی‌توانست به بیش از 3 میلیون بشکه در روز ارتقا دهد، عربستان و متحدان آن در اوپک اجازه افزایش میزان تولید نفت را به ایران نمی‌دادند.

ایران در دو اجلاس مهم سالجاری که در رابطه با آینده بازار نفت برگزار شد به پشتوانه میزان تولید، نظرات خود را به کرسی نشاند و این مورد در حالی بیان می‌شود که همواره کارشناسان بازار نفت تاکید کرده‌اند در اجلاس اوپک تعداد بشکه‌های نفتی حرف آخر را می‌زنند.

در کنار این موارد، وزارت نفت در سالجاری دست به اقدام جدیدی همچون دوره گذشته وزارت زنگنه زد و قالب قراردادهای جدید نفتی را طراحی کرد، قراردادهایی که تا حدودی ارث خور قراردادهای بیع متقابل بوده و تفاوت آن با بیع متقابل در طول عمر 25 ساله است، عمری که منتقدان بر این باورند این طول عمر 25 ساله، حق مالکیت ایران بر چاه‌های نفت را به خطر می‌اندازد.

اما در مجموع می‌توان گفت وزارت نفت در حوزه نفت به ویژه تولید و صادرات نفت بسیار مناسب عمل کرده اما در زمینه سرمایه گذاری در صنایع پایین دستی همچون پتروشیمی آنطور که باید پیش نرفته است.

از سوی دیگر پروژه ستاره خلیج فارس که در حوزه پالایش و پخش بنزین نیاز کشور به واردات را به حد قابل توجهی کاهش می‌دهد، هنوز به بهره برداری نرسیده و همچنان ایران روزانه در حدود 12 میلیون لیتر بنزین به کشور وارد می‌کند.

بنزین وارداتی کشور طبق گفته مسئولان یورو 4 بوده و در حال حاضر در حدود 28 درصد از کشور بنزین یورو 4 توزیع می شود، اما جای سوال دارد که چرا بنزین وارداتی با کیفیت یورو 5 که بالاترین استاندارد جهانی است، به کشور وارد نمی شود، پاسخ این سوال از سوی مسئولان مبنی بر آن است که وظیفه قانونی برای تامین بنزین تا چند سال آینده کیفیت یورو 4 است و برنامه ای برای واردات یا تولید بنزین یورو 5 وجود ندارد.

اما در سوی دیگر در حوزه گاز، ایران دارای بزرگترین منابع گازی جهان است اما تمام کشور بهره مند از گاز شهری نیستند و در سالجاری با اولین سرمای پاییزی گاز برخی از مناطق شمالی کشور قطع شد. این قطعی گاز در حالی رخ داد که حدود دو سال پیش باید قطع انتقال گاز دامغان-کیاسر- ساری به بهره برداری می رسید اما زمان بهره برداری به ابتدای تابستان سال آینده موکول شده است.

همچنان در بزرگترین میدان گازی جهان که به پارس جنوبی معروف است، بار دیگر قراردادی با شرکت های بین المللی منعقد شد که این قرارداد به شرکتی به امضا رسیده که برخی از کارشناسان به رویه گذشته آن انتقاد دارند و ختی معتقدند مطالعات ابتدایی در سال های نه چندان دور از میدان پارس جنوبی به درستی صورت نگرفته است.

اما در رابطه با حوزه بالادستی نفت به ویژه برداشت و صادرات نفت، مهدی عسلی کارشناس بازار نفت، به ، گفت: در یکسال اخیر با رفع تحریم‌ها صنعت نفت توانست حجم صادرات خود را افزایش دهد و این موضوع در پی رشد تولید رقم خورده است.

وی اظهار کرد: دولت از طریق افزایش تولید و صادرات تواسنت حجم درآمدهای خود را افزایش دهد و این در حالی است که افزایش حجم تولید و صادرات جایگاه ایران در بازارهای نفت و به خصوص اوپک را تقویت و تثبیت کند.

عسلی خاطرنشان کرد: در سالجاری و بعد از اجرای برجام شرکت‌های بین المللی برای عقد قراردادهای همکاری در زمینه بالادستی و پایین دستی صنعت نفت گفت‌وگوهای بسیار مناسبی صورت گرفته و تعدادی قرارداد HOA منعقد شده است.

این کارشناس بازار نفت، تاکید کرد: با توجه به هزینه‌های پایین تولید در ایران سود بسیار مناسبی برای شرکت‌های به روز صنعت نفت جهان وجود دارد که با رفع تحریم‌ها نگاه شرکت‌های بین‌المللی به سمت ایران بیش از گذشته شده است.

با این شرایط می‌توان گفت رشد صنعت نفت در زمینه افزایش حجم تولید و صادرات قابل قبول بوده است اما این رشد قابل توجه انتظارات را به حدی رسانده است که باید سرعت انعقاد قرارداد و تکمیل زنجیره تولید در صنعت پتروشیمی همپای صنعت بالادستی حوزه نفت پیش می‌رفت و از سوی دیگر صنعت گاز کشور که لقب دارنده بزرگترین منابع گازی جهان را یدک می‌کشد باید راه خود را به بازارهای جهانی پیدا کند.

انتهای پیام/