نگاه كسانی كه تمام فكرشان این است كه با یك كشور قدرتمند ارتباط بگیرند و فكر می كنند تمام مشكلات اینگونه حل می شود، نگاه توحیدی نیست

آیت الله آملی لاریجانی با قرائت فراز یا "يَا مَنْ كُلُّ شَيْ ءٍ قَائِمٌ بِه" در "دعای جوشن کبیر" گفت: در این فراز از دعا و همچنین در آیات قرآن این حقیقت که همه چیز به خداوند قائم است و از او منشاء می گیرد و سلطان حقیقی اوست، وجود دارد.

رئیس قوه قضائیه اظهار کرد: اگر در آیه شریفه "قُلِ اللَّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِی الْمُلْكَ مَن تَشَاء" که در برگیرنده این است که خداوند مالک تمام ملک و مالکیتش حقیقی است نه اعتباری، از صمیم قلب نگاه کنیم، نگاه های امروز ما تغییر می کند. 

رئیس دستگاه قضا آنگاه به قرائت فرازهایی از دعای جوشن کبیر که به قائم بودن خداوند به همه چیز اختصاص دارد، پرداخت و ادامه داد: "يَا مَنْ كُلُّ شَيْ ءٍ هَالِكٌ إِلا وَجْهَهُ" این فراز از دعا به معنای این است ای کسی که همه اشیاء معدوم اند، الا وجه؛ یعنی آنچه هست، ظهور حق است و این مقتضای این آیه شریفه از سوره حدید است که می فرماید:"هُوَ الْأَوَّلُ وَالْآخِرُ وَالظَّاهِرُ وَالْبَاطِنُ وَهُوَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیم" که مصداق یک نگاه توحیدی است.

آیت الله آملی لاریجانی با بیان اینکه در قرآن نگاه توحیدی موج می زند، گفت: همه چیز ملک خداوند به معنای حقیقی است. این نگاه توحیدی که در قرآن و در کلام امیر المومنین(ع) موج می زند، این است که حقیقت خداوند، بلاحد است که هیچ حدی آن را محدود نمی کند.

رئیس قوه قضائیه در تفسیر بلاحد بودن حقیقت خداوند اظهار کرد: بلاحدی یعنی این که وجود نامحدود، جایی برای موجودات دیگر نمی گذارد. به مرحوم آقا سید قاضی طباطبایی که اهل معرفت بود، عرض کردند که معرفت لفظی که معروف است و اهل معنا از آن صحبت می کنند، آیا در قرآن آمده است که ایشان فرمودند: در کدام آیه نیامده است؟ یعنی اگر لوازم آیات قرآنی را اخذ کنیم، همه ما را به این نقطه می رساند که یک حقیقت متعالی و بی حد که همه قدرت ها و سلطنت ها به او منتهی می شود، در آن وجود دارد؛ منتها اِشکال در این است که نگاه ما این نیست.

رئیس دستگاه قضا آیه الکرسی و آیه نور را سرشار از نگاه توحیدی دانست و افزود:"اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکَاةٍ فِیهَا مِصْبَاحٌ الْمِصْبَاحُ فِی زُجَاجَةٍ الزُّجَاجَةُ کَأَنَّهَا کَوْکَبٌ دُرِّیٌّ یُوقَدُ مِن شَجَرَةٍ مُّبَارَکَةٍ زَیْتُونِةٍ لَّا شَرْقِیَّةٍ وَلَا غَرْبِیَّةٍ یَکَادُ زَیْتُهَا یُضِیءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ نُّورٌ عَلَی نُورٍ یَهْدِی اللَّهُ لِنُورِهِ مَن یَشَاءُ وَیَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ وَاللَّهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیم". این آیه که بزرگان اهل معنا آثار و خواص عجیبی برای آن قائل هستند، عنوان می کند خداوند نور سماوات و ارض است.

آیت الله آملی لاریجانی افزود: نگاه توحیدی ظهور پاداشش در عوالمی است که از این سنخ نیست. انسان موحد باور دارد که مسیر بی نهایتی جلوی روی خود دارد و با هر قدمی به موت نزدیک می شود و در نهج البلاغه، امام علی(ع) دائما این مسئله را به اصحاب خود توجه داده است و واقعیت غیر از این نیست؛ ما با هر نفسی به موت نزدیک می‌شویم و توجه نداریم. انسان از نگاه یک موحد با موت از بین نمی‌رود. انسان در عوالم خود سیر می‌کند و خود حقیقی اش به حیاتش ادامه می دهد؛ بنابراین توشه انسان همین خدمت هایی است که می‌کند. انسان اگر با این نگاه قدمی برای خدمت به خلق بردارد، چه آثار عجیبی برای او دارد.

وی تصریح کرد: همه ما با کوله بار خودمان و تنها بسوی حق تعالی می‌رویم و این جمعیت ها در آن عوالم از ما جدا می‌شود.  "دعای ابی حمزه" تعبیر زیبایی دارد مبنی بر اینکه آنوقتی که من عریان برانگیخته می‌شوم؛ در اینجا برانگیختگی معنایش عدم نیست؛ این خطاب قرآنی است به همه انسان ها که ای انسان ها همه بسوی حق تعالی با تلاش می روید؛ یعنی یکی از معارف بلند قرآنی این است که انسان ها همه بسوی حق تعالی سیر می کنند. آیات قرآنی بارها می گویند که برگشت انسان ها به سوی خداوند است و جزای ما همان اعمالی است که انجام دادیم و حقیقت عمل در باطن ما آثار خود را می گذارد و لایه های وجودی و کتابِ نفس ما باز می‌شود.

رئیس دستگاه قضا گفت:در روز قیامت کتابی برای انسان باز می‌شود و آنوقت خطاب می‌شود که انسان کتابت را بخوان و امروز خودت حسابگر خودت هستی. این آیات عجیب قرآنی است. مرحوم علامه طباطبایی می‌فرمایند: در اینجا حساب عبارت است از ظهور نتیجه. وقتی کتاب نفس انسان گشوده می‌شود، حساب انجام می‌گیرد و خود انسان حسابرسی می‌کند.

رئیس دستگاه قضا ادامه داد: پاداش کار پزشک را می‌شود اینگونه نگاه کرد که من با نگاه موحدانه کاری می‌کنم که آن کار عبارت است از خدمت به خلقی که به سلطان حقیقی منتسب است و خداوند آنها را دوست دارد و آنها نیز خداوند را دوست دارند. 

وی با بیان اینکه اخلاق پزشکی عالمی است که بحث و تاثیر مهمی در کار پزشکی دارد، گفت: اینکه بنیان ارزش‌های پزشکی از کجا می‌آیند، بحث فوق العاده فنی و نظری است. در واقع سیستم هایی که برای اخلاق پزشکی ترسیم می‌شود، هر کدام نیازمند یک بحث مهم و اخلاقی است. ما می گوییم لذتِ خدمت به خلق و ترحم به انسانی که مشکل دارند، قضایایی است که با اخلاقیات ارتباط دارند و در درجه اول هستند. 

آیت الله آملی لاریجانی خاطرنشان کرد: ما از نظر توحیدی در اینجا حرف داریم و حرفمان هم مربوط به فلسفه اخلاق است. برخی از نویسندگان غربی چهار ارزشِ توجه به منافع بیمار، عدم اضرار به بیمار، استقلال بیمار در انتخاب اینکه بخواهد درمان بشود یا خیر  و بحث عدالت را مطرح کرده اند؛ اما سوال اصلی اینجاست که ضامن اجرای اخلاقیات در جامعه چیست؟ اخلاق سکولار ضامن اجرا ندارد؛ مگر قوانین که آن قوانین هم اخلاق درست نمی کند. در واقع قانون الزام می کند. برخی از علما و فیلسوفانِ حقوق، بحث مهمی راه انداخته اند که آیا ما اخلاقیات را با قانون الزامی کنیم و برخی نیز می گویند این حرف ها معنا ندارد. 

وی با طرح این سوال که در عالم اخلاق ضمانت در کجا قرار دارد، تصریح کرد: اگر کسی عدالت و ایثار نمی کند، ضمانت اجرای آن کجاست؟ در عالم پزشکی این ضمانت کجاست؟ برخی از علمای ما می گفتند منشا و مبدا اخلاقیات مدح و ذم جامعه است؛ اما از نگاه توحیدی همه امور ضامن اخلاقیات است. اخلاقیات باطن ما را می‌سازد و کتاب نفس ما را می‌نویسد و از این عالم که رفتیم، همین کتاب پیش روی ما باز می‌شود. به ما با کارهایی که انجام داده ایم، جزا داده می شود؛ نه اینکه مثل آن را به ما بدهند؛ کسانی که اهل کار درست هستند، در آن عوالم حقیقی هر آنچه بخواهند برایشان حاضر است. مرحوم علامه طباطبایی می‌فرمایند: اینکه هر آنچه بخواهند برایشان حاضر است، اشاره به عواطف رحمت الهی دارد.

وی تصریح کرد: ضمانت اجرای اخلاقیات ما نگاه توحیدی است. حق متعال عوالم را برای انسان گشوده است و ما با هر قدمی که برمی داریم، وجود خودمان را می‌سازیم. اگر اهل ایثار و یا خدای نکرده اضرار به مردم یا حرام‌خوری یا حب دنیا باشیم، همانگونه وجودمان ساخته می‌شود.

رئیس دستگاه قضا ادامه داد: اگر کسی در این دنیا کور باشد، در آنجا هم کور است. هر چه در اینجا ساختیم، آنجا حاصل می‌شود. خلاصه عرض من این است که این نگاه توحیدی در سیستم‌های فکری، فلسفه و عرفان و ساختار حکومتی ما وجود دارد.

آیت الله آملی لاریجانی با بیان اینکه جمهوری اسلامی نظامی است مبتنی بر توحید گفت: اصل دوم قانون اساسی می‌گوید: این حکومت بر اساس لا اله الا الله است؛ یعنی بنیاد حکومت جمهوری اسلامی نگاه توحیدی است. نگاه توحیدی ساختار حکومت را تغییر می دهد و  زندگی شخصی، حرفه ای و اجتماعی و حیات سیاسی را نیز عوض می کند. من فکر می‌کنم یکی از محرومیت های ما عدم توجه به این مسئله است. امیدواریم که خداوند به همه ما این توجه را بدهد که روزی که از خواب برمی خیزیم، به حق متعال که همه جا ظاهر است، توجه داشته باشیم. 

رئیس دستگاه قضا ادامه داد: حق متعال می‌گوید من نور ظاهر و باطنم و ما بی توجهی می‌کنیم و در روز و شب در فکر دیگری هستیم. از خداوند می‌خواهم قلوب همه ما را به انوار معرفت و محبت و یاد خود زنده بدارد. یکی از روایات زیبا این است که تفکر درباره موت از افضل عبادات است؛ چون انسان‌ها را به این نگاه توحیدی متوجه و آنها را بیدار می‌کند.

وی در پایان خاطر نشان کرد: خداوند وجود پربرکت مقام معظم رهبری را از گزند همه حوادث مصون بدارد و طول عمر با عزت و سلامت و توفیق نصیب ایشان بگرداند و وجود شما فرهیختگان و عالمان بسیجی را محفوظ و موفق تر بدارد که سخنان و رفتار و اعمال شما برای مردم نمونه است و انشاء الله توفیق بیشتری نصیب شما گرداند.