اوضاع و شرايط كشور در آستانه ی ماه محرم 1357

در چنين موقعيتی طرفداران و مخالفان رژيم با بيم و اميد فراوان منتظر فرا رسيدن ماه محرم بودند. همگان انتظار داشتند كه در روز عاشورا ميان مأموران و مردم زد و خورد شديدی رخ دهد. هواداران رژيم معتقد بودند اگر شاه بتواند حوادث روز عاشورا را از سر بگذراند، از سقوط رهايی مي يابد.  در كتاب "محرم و انقلاب اسلامی" كه توسط مركز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده حوادث روز عاشورا در تهران بررسی شده است.

پيام امام خميني در آستانه محرم 

امام خمينی در 1 آذر 1357 / 21 ذی الحجه 1398 در آستانه ماه محرم در پيامی خطاب به ملت ايران راهبرد مبارزاتی خود را برای مقابله با دولت نظامی ازهاری و نيز وظايف ملت را براي ادامه مبارزه مشخص ساختند. در واقع امام خمينی بر آن شد تا با بهره گيری از فضا و فرصت ويژه ماه محرم1357، رژيم را به پرتگاه و سراشيبی سقوط بكشاند. ايشان در مبحث آغازين پيام درباره ويژگي های ماه محرم اين چنين فرمودند:

«با حلول ماه محرم، ماه حماسه و شجاعت و فداكارب آغاز شد؛ ماهی كه خون بر شمشير پيروز شد؛ ماهی كه قدرت حق، باطل را تا ابد محكوم و داغ باطل بر جبهه ستمكاران و حكومت های شيطانی زد؛ ماهی كه به نسل ها در طول تاريخ، راه پيروزی بر سرنيزه را آموخت؛ ماهی كه شكست ابرقدرت ها را در مقابل كلمه حق به ثبت رساند؛ ماهی كه امام مسلمين، راه مبارزه با ستمكاران تاريخ را به ما آموخت؛ راهی كه بايد مشت گره كرده آزادي خواهان و استقلال طلبان و حق گويان بر تانك ها و مسلسل ها و جنود ابليس غلبه كند و كلمه حق، باطل را محو نمايد. امام مسلمين به ما آموخت كه در حالی كه ستمگر زمان بر مسلمين حكومت جائرانه ميكند، در مقابل او اگرچه قوای شما ناهماهنگ باشد به پا خيزيد و استنكار كنيد و اگر كيان اسلام را در خطر ديديد، فداكاری كنيد و خون نثار نماييد».

امام خمينی در ادامه، اعلام كردند رژيم شاه، حكومتی ظالم و خلاف شرع و قانون است كه بر ملت مستضعف ستم و به نفع اربابانش رفتار ميكند. ايشان از عموم ملت خواستند تا با تمام قدرت مخالفت خود را با رژيم، گسترش و ادامه دهند و آن را سرنگون كنند.

افزون بر اين، در دنباله پيامشان، دولت نظامی ازهاری را ياغی و وجود آن را برخلاف قانون و شرع معرفی كرد و بر تمام مردم واجب دانست تا با آن مخالفت و از ياری آن دوری كنند. همچنين برای تضعيف توان اقتصادی رژيم ضمن اينكه از ملت خواستند از دادن ماليات به دستگاه ظالم شاه خوداری كنند، كاركنان شركت نفت را نيز به اعتصاب فراخواندند. 

از طرف ديگر، امام خمينی از اشخاص آگاه درخواست كردند تا فهرستی از وزرای دولت ياغی ازهاری و از خائنين به كشور و از صاحب منصبانی كه در سراسر كشور، امر به جنايات و آدمكشي ها می كنند، تهيه تا در موقع خود، تكليف ملت با آنان معلوم شود. افزون بر اين، به مقامات ارشد رژيم هشدار دادند كه دست از حمايت آن بردارند.

امام خمينی در دنباله پيامشان، برنامه علما و روحانيون را در اين ماه مشخص فرمودند: 

«اكنون كه ماه محرم چون شمشير الهب در دست سربازان اسلام و روحانيون معظم و خطباب محترم و شيعيان عالی مقام سيدالشهدا ـ عليه الصلوة والسلام ـ است، بايد حد اعلای استفاده از آن را بنمايند، و با اتكا به قدرت الهی، ريشه ها باقيمانده اين درخت ستمكاری و خيانت را قطع نمايند؛ كه ماه محرم، ماه شكست قدرت های يزيدی و حيله های شيطانی است. مجالس بزرگداشت سيد مظلومان و سرور آزادگان كه مجالس غلبه سپاه عقل بر جهل و عدل بر ظلم و امانت بر خيانت و حكومت اسلامی بر حكومت طاغوت است، هرچه باشكوه تر و فشرده تر برپا شود، و بيرق های خونين عاشورا به علامت حلول روز انتقام مظلوم از ظالم، هر چه بيشتر افراشته شود. خطبای محترم و گويندگان عزيز، بيش از پيش به تكليف الهي خود كه افشاگری جرايم رژيم است عمل فرمايند، و خود را در پيشگاه خداوند تعالی و وليعصر ـ عجل الله تعالی فرجه الشريف ـ سرافراز و روسفيد نمايند...». 

امام خمينی در فرازی ديگر از پيام، از همه اقشار خواستند هم صدا، هماهنگ و متحد به سوی هدف مقدس اسلام، يعني برچيده شدن سلسله ستمگر پهلوی و نابودي نظام منحط شاهنشاهی و برقراری جمهوری اسلامی مبتني بر احكام مترقی اسلام به پيش بروند.

در كنار رهنمودهای گهربار ياد شده، ايشان براي خنثی سازی توطئه رژيم جهت كنترل مراسم عزاداری ماه محرم، اعلام كردند:

«لازم به تذكر نيست كه اقامه مجالس سوگواری بايد مستقل بوده و منوط به اجازه شهربانی يا سازمان خرابكارِ به اصطلاح امنيت نباشد. شما ملت عزيز، مجالس را بدون مراجعه به مقامات بر پا نماييد، و در صورت جلوگيري در ميادين و خيابان ها و كوچه ها اجتماع كنيد و مصايب اسلام و مسلمين و خيانت های رژيم شاه را برملا نماييد».

امام خمينی در پايان اين پيام، به تشريح اوضاع حساس و سرنوشت ساز کشور در آن مقطع پرداختند و خروج از مسير ملت و اسلام را، خيانت به اسلام و ملت و حمايت از مخالفين آن ها دانستند. همچنين ضمن هشدار به طرفداران شاه، اعلام كردند كه عمر رژيم به سر آمده و رفتنی است.