حیاتی‌ترین اقدامات زنان در جبهه‌ها/ نخستین زن شهیده خرمشهر
زنان طی انقلاب اسلامی و پس از پیروزی آن در بیشتر امور دوش به دوش مردان بودند و خدمات ارزنده ای در دوران دفاع مقدس داشتند.
خبرگزاری میزان -
به گزارش گروه فضای مجازی به نقل از اتاق خبر 24، مشارکت زنان و حضور آن در عرصه های مختلف علمی، فرهنگی، هنری، پژوهشي، ورزشي، سیاسی و ... از جمله مباحثی است که عمدتا زیاد درباره آن سخن به میان می آید اما یکی از گوشه های مغفول مانده و کمتر پرداخته شده در عصر کنونی میزان حضور آنها در 8 سال دفاع مقدس است و این در حالی است که زنان کشور ما در تمامی صحنه ها در کنار مردان ظاهر شده اند و حتی در حرکت پرشکوه انقلاب نیز نقشی ریشه دار و ارزشمند داشته اند.
زنان ما در حماسه دفاع مقدس همراه رزمندگان غیور این مرز و بوم دلیرانه ایستادند و به جهانیان نشان دادند که در راه آرمان و عقیده خویش حاضرند از عواطف و احساسات خود چشم پوشی کنند.
نقش زنان در دفاع مقدس در کلام حضرت امام (ره)و مقام معظم رهبری
امام خمینی (ره) در اینباره اظهار داشتند:
«پیروز و سرافراز باد نهضت اسلامی زنان معظم ایران، افتخار بر این قشر عظیمیکه با حضور ارزشمند و شجاعانه خود در صحنه دفاع، میهن اسلامی و قرآن کریم و انقلاب را به پیروزی رسانده واکنون در جبهه و پشت جبهه در حال فعالیت و آماده فداکاری هستند.» جلد ۱۴ - صفحه ۳۱۷
رهبر معظم انقلاب حضرت آیت ا... خامنه ای نیز طي سخناني در تمجيد از نقش و جايگاه زنان مسلمان كشورمان در روند انقلاب بزرگ اسلامي فرمودند: يقينا اگر پشتيباني و حمايت بانوان در مراحل مختلف انقلاب به ويژه جنگ تحميلي نمي بود، اين پيروزي ها بدست نمي آمد و استقامت و ثباتي كه مادران، همسران و خواهران شهدا از خود نشان داده اند انسان را حيرت زده مي كند.
ايشان، با تأكيد بر لزوم حضور زنان مسلمان كشورمان در همه صحنه ها فرمودند: زنان در طول انقلاب همواره پشتوانه حركت مردها بودند و اگر احساسات و ايمان قوي زنان نمي بود شايد بسياري از مردان ما اين قدرت را پيدا نمي كردند كه در لحظات سخت ميدان هاي گوناگون حضور يابند. ۱۵ /تیر/ ۱۳۶۸
آمار شهدا و ایثارگری های زنان در دوران دفاع مقدس
بر اساس آمار تهیه شده از فهرست شهدای جنگ تحمیلی زنان قهرمان ایران ۶ هزار و۴۲۸ نفر شهیده در طول سالهای دفاع مقدس تقدیم اسلام کردند که بیشتر آنها در بمباران و موشک باران شهرها به شهادت رسیده‌اند.طبق آماری به نقل از نشریه داخلی بنیاد شهید و امور ایثارگران، 500 نفر از این افراد، رزمنده بودند، بیشتر این زنان مجرد و 2500 نفر از آنان در سن 10 تا 30 سال بودند.
براساس آمار بنیاد جانبازان و امور ایثارگران که در شهریور ۱۳۸۱ به تفکیک جنسیت و گروه‌های جانبازی منتشر شد، تعداد کل جانبازان زن ۵ هزار و ۷۳۵ نفر است که از این تعداد ۳ هزار و 75 نفر بالای ۲۵درصد جانبازی دارند.
درباره تعداد اسرای زن جنگ تحمیلی، آمار روشنی منتشر نشده، اما در برخی منابع از رقم 171 اسیر زن در طول جنگ هشت ساله گفته شده است. همچنین در طول۸ سال دفاع مقدس۲۲ هزار 808 امدادگر و۲ هزار و 276 پزشک زن به جبهه‌ها اعزام شدند.
اما درباره نقش غیرمستقیم زنان این سرزمین نیز بایستی گفت؛ طبق آماری که سال 1386 منتشر شده تعداد والدین شهدا 247 هزار و 106 نفر (تعداد مادران شهید حدود نصف این میزان است) و تعداد همسران شهدا 61 هزار و 52 نفر بوده است. (اغلب همسران شهدا، از زنان هستند). همچنین تعداد والدین جانبازان 71 هزار و 372 نفر، تعداد همسران جانبازان 317 هزار و 193 نفر، تعداد والدین آزادگان 13 هزار و 82 نفر و تعداد همسران آزادگان 41 هزار و 76 نفر بوده است. از این روست که می‌توان مدعی بود به غیر از دختران شهدا، جانبازان و آزادگان، حدود 550 هزار نفر از زنان ایرانی با صبر و تحمل فقدان همسر در صورت شهادت یا اسارت یا مجروحیت و معلولیت او در حماسه دفاع مقدس نقش داشته‌اند. این را باید کنار رقم 13 هزار زنی گذاشت که به طور مستقیم با این جنگ روبه‌رو شدند.
فعالیت های نظامی، پشتیبانی و تدارکاتی، فرهنگی، امدادی و درمانی و ... از جمله زمینه های مشارکتی زنان در دفاع مقدس استکه در پی می آید:
فعالیت های نظامی
زنان در مناطق مرزی از جمله در خرمشهر، سوسنگرد، اهواز،مهران و ... حماسه های پرشوری آفریدند . مسجد جامع خرمشهر گواه صادقی است بر استقرار عدهای از زنان شجاع که دلهایشان چون دریا وسیع و چون کوهمحکم و استوار بود و توانستند تا آخرین روزها در خرمشهر باقی بمانند، تا جایی که برادران با زور آنها را از شهر خارج نمایند. زنان نهتنها با کندن سنگر و تهیه غذا برای رزمندگان و حفاظت از مهمات، مردان را یاری میدادند، بلکه با تعلیمات نظامی که در سطح ابتدایی گذرانده بودند در خط مقدم جبهه در برابر دشمن بعثی نیز می جنگیدند.
اولین مسئولیتی که زنان در دفاع مقدس، به صورت خودجوش و همپای مردان بر عهده گرفتند، جنگیدن با دشمن بعثی در جنوب و مزدوران داخلی در کردستان بود. حتی آنان، کوکتل مولوتف ساختند تا به جنگ تانکهای عراقی بروند که قصد داشتند از مرز شلمچه بگذرند.
صحنه های رزم زنان
صحنه‌های رزم زنان، تا پایان دفاع مقدس ادامه یافت و تاثیر عمیقی بر روحیه رزمندگان داشت. به علاوه، زنان نقش‌های اطلاعات رزمی فراوانی را انجام دادند. خانم حورسی از مدافعان خرمشهر در این باره می‌گوید: ما از آن لحظه‌ای که به نیروهای شناسایی ملحق شدیم، کار شناسایی دشمن، خنثی کردن بمب، شناسایی ضد انقلاب و پیدا کردن رد پای آنها در شهر و روستاها را دنبال کردیم.
ایران خواه از حانبازان دفاع مقدس درباره حضور زنان در دفاع مقدس چنین می‌گوید: «خانم فاطمه نواب صفوی، نوه شهید نواب صفوی، به عنوان دیده‌بان به طرف بهمن شیر رفته بود. او با اطلاعات مؤثر و مفیدی که از موقعیت دشمن می‌داد، در موفقیت عملیات نقش تعیین کننده‌ای را ایفا کرد. در آخرین دیدار او را در حالی دیدم که پیکر شهیدی را با خود حمل می‌کرد. معلوم شد که از یک عملیات موفق چریکی بازمی‌گردد.»
شهناز حاجی شاه، نخستین زن شهیده خرمشهر
«شهناز حاجی‌شاه» نخستین زن شهیده خرمشهر است.او در سال 1336 در خرمشهر به دنیا آمد. تحصیلاتش را تا دیپلم ادامه داد. با آغاز جنگ و اشغال خرمشهر، در کنار برادرانش، ناصر و محمد حسین، به دفاع از شهر پرداخت. او به قدری نسبت به تمام اعضای خانواده و پدر مادرمان احساس مسئولیت می‌کرد که فرزند بزرگ خانواده به نظر می رسید.جنگ که آغاز می‌شود خانواده او به اهواز می‌روند اما او به همراه برادرانش در شهر می‌مانند تا از خرمشهر دفاع کنند.
هشتم مهرماه سال 1359 از شیراز کامیونی می‌رسد که بار آورده بود و می‌خواست آنها را در مکتب خالی کند. دخترها منتظر آمدن مردها نمی‌شوند و خودشان دست به کار می‌شوند. مشغول کار بودند که دیدند سر فلکه گلفروشی، عراقی‌ها خانه سمت چپ خیابان را با خمپاره زدند.شهناز و دوستش شهناز محمدی همراه بقیه به طرف خانه می‌دوند تا اگر زنی در آنجا هست،او را بیرون بیاورند که خمپاره‌ای بین آن دو به زمین می‌خورد و منفجر می‌شود. ترکش مستقیما به قلب شهناز اصابت و او را همان جا شهید کرد.
فعالیت های پشتیبانی و تدارکاتی
یکی از مهم ترین جنبه های مشارکت زنان در دفاع مقدس، مربوط به فعالیتهای آنان در زمینه پشتیبانی و تدارک جبهه هاست. زنان کشورمان علاوه بر اینکه در ترغیب و تشویق رزمندگان برای حضور در جبهه ها مؤثر بودند و در غیاب سرپرست خانواده، مدیریت خانه را به عهده داشتند، در ستادهای پشتیبانی نیز فعالانه حضور مییافتند و با انجام اقداماتی نظیر ارائه کمکهای نقدی و غیرنقدی، جمعآوری کمکهای مردمی، تقسیم و بسته بندی مواد ارسالی به جبهه ها، تهیة لباس و آذوقه برای رزمندگان و .... حضور چشمگیری داشتند. بنابراین آن دسته از زنانی که به نوعی نمیتوانستند در جبهه ها حضور مستقیم داشته باشند، فقدان حضور عینی در جبهه ها را از طریق انجام فعالیتهای پشتیبانی و تدارکاتی جبران می نمودند.
فعالیت های امدادی و درمانی
هرگز نمیتوان از یاد برد خیل زنان و دخترانی را که با گذراندن دوره های کوتاه مدت امدادرسانی، فوج فوج به جبهه ها هجوم برده و در خطوط مقدم و پشتیبانی، پروانه وار گرد مجروحان و مصدومان جنگ تحمیلی می چرخیدند و جراحات آنان را با تفقد و صبوری مادرانه التیام می بخشیدند. آمار بالای زنان شاغل در بخشخدمات پزشکی گویای آن است که بهطور طبیعی حجم زیادی از مسوولیت مداوای مجروحان و آسیبدیدگان از جنگ در مراکز بهداشتی و درمانی و بیمارستان ها متوجه زنان بوده است. سنگین ترین وظیفه در بیمارستان¬ های صحرایی و نیز در شهرها بر عهده زنان فداکار، بهیار، پرستار، و پزشک بوده است. پرستاری از مجروحین جنگ، انتقال مجروحین، نظافت بیمارستانها، شناسایی شهدا، حفر زمین برای تدفین آنان و حتی نگهبانی از اجساد مطهر شهدا و... همه نشانگر شور انقلابی و انسان دوستی زنان مجاهدی بود که در تداوم و تدارک دفاع مقدس فعالیت و ایثارگری بیشائبه ای داشتند.
فعالیت های فرهنگی
یکی از عرصه های مهم حضور زنان پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در پرتو اندیشه های حضرت امام(ره) صحنة فرهنگ و هنر راستین است. نویسندگی، گزارشگری، داستان نویسی، سرودن شعر و ... زمینه هایی هستند که پس از انقلاب اسلامی پذیرای زنان متعهد بسیاری بوده اند و بهره های فراوانی نیز از ناحیة حضور آنان برده اند.
در این میان جنگ نیز به عنوان مهم ترین واقعه پس از انقلاب و حوزة فعالیت زنان هنرمند و اهل اندیشه دور نمانده است و طی این دوران شاهد آثار متعددی از بانوان در زمینه های مختلف هنری با موضوع جنگ و دفاع مقدس بوده ایم.
زهرا حسینی راوی کتاب دا
زهرا حسینی راوی کتاب دا خود گواه این سخن است.
گزارش حسینی از جنگ در این کتاب بی‌نظیر است، و به هیچ یک از کتاب‌های متعددی که ایرانیان و خارجیان درباره جنگ نوشته‌اند، شباهتی ندارد.
با آغاز جنگ، زهرا حسینی که در آن هنگام دختری 17 ساله بود، خود را در وسط ماجرا یافت. همین که اعلام کردند پیکرهای شهدا در گورستان روی زمین مانده است، به یاری غسالان شتافت و با شهامت و مقاومت روحی کم‌نظیری در کار غسل و کفن و دفن شرکت کرد. به کارکنان گورستان غذا رساند، مردم را برای این کار بسیج کرد، امدادگری آموخت و در هر کاری که پیش میآمد، از امدادگری، زخم‌بندی، حمل مجروحان، تعمیر و آماده‌سازی اسلحه، پخت و پز و توزیع امکانات فعالیت داشت. تنها هدفش این بود که مفید باشد و به مردم خدمتی بکند. پدر و برادرش در جنگ خرمشهر شهید شدند و او با دست خود آنان را در گور نهاد. خواهر کوچک‌ترش را در کارها شرکت داد. در جریان دفاع از خرمشهر مجروح شد و ترکشی در نخاع او جای گرفت که پس از آن همیشه با اوست و ناگزیر از تحمل عوارض آن است. با این حال، او از پای ننشست و پیوسته کوشید تا در خدمت جبهه و جنگ یا مردم جنگ‌زده باشد.
تقویت روحیه رزمندگان
یکی از حیاتی ترین اقدامات زنان در جبهه ها، تقویت روحیه رزمندگان از طرق مختلف بوده است. نفس حضور و همراهیزنان با مردان حتی اگر بدون هیچ اقدام عملی نیز صورت بگیرد، تأثیر خود را خواهد داشت و موجب پشتگرمی و استقامت مردان خواهد شد. در دفاع مقدس هم، همراهی زنان با مردها و مهم تر از آن، انجام هرگونه کاری که برای تقویت جبهه ها از عهده آنها بر میآمد قطعاً در روحیه مردها تأثیر شگرفی بجا گذاشته و آنان را برای تداوم دفاع و تحمل سختی ها آماده تر میساخت و این نکته ای است که حضرت امام (ره) بارها بدان اشاره کرده اند. افزون بر روحیه شهادت طلبی، صبر بر مصیبت عزیزان و رضایت و بلکه ترغیب و تشویق فرزندان، همسران و برادران به حضور در جبهه بیشترین تأثیر را در روحیه رزمندگان اسلام میگذاشت و همینها بود که صحنه هایی بی همتا و استثنایی را از یک ملت در حال دفاع جلوه گر ساخت و آنان را جاودانه نمود.
رزمنده‌ای می‌گفت: خواهرم به من آموخت که چگونه می‌توانم به تنهایی یک لشکر باشم.
رزمنده دیگری می‌گفت: مادر همسرم به من خبر داد اگر تو به جبهه بروی، من بچه‌هایت را نگه می‌دارم و افتخار کن که در این زمان به سربازی می‌روی.
مادری خطاب به فرزندش می‌نویسد: علی جان! می‌دانی چه قدر دوستت دارم، اما صلاح میدانم پس از مراسم چهلم برادرت، به جبهه برگردی.
جانبازی می‌گفت: خانمی وضع جانبازی مرا دید و پذیرفت به همسری من در آید و سختی‌های زندگی با یک جانباز را به جان و دل خرید.
جانباز دیگری می‌گفت: تشویق ها و طرز تفکر همسرم باعث شد فشارهایی را که به واسطه نبودن دست و پا، بر من وارد می‌شود را به خوبی تحمل کنم.
این چنین بوده که باید گفت زنان ایرانی، طی انقلاب اسلامی و پس از پیروزی آن در بیشتر امور دوش به دوش مردان شرکت داشتند و از جمله خدمتهای ارزنده آنان در دفاع مقدس است که با معیارهای مادی قابل سنجش نیستند.
/انتهای پیام/
: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.
زنان ما در حماسه دفاع مقدس همراه رزمندگان غیور این مرز و بوم دلیرانه ایستادند و به جهانیان نشان دادند که در راه آرمان و عقیده خویش حاضرند از عواطف و احساسات خود چشم پوشی کنند.
نقش زنان در دفاع مقدس در کلام حضرت امام (ره)و مقام معظم رهبری
امام خمینی (ره) در اینباره اظهار داشتند:
«پیروز و سرافراز باد نهضت اسلامی زنان معظم ایران، افتخار بر این قشر عظیمیکه با حضور ارزشمند و شجاعانه خود در صحنه دفاع، میهن اسلامی و قرآن کریم و انقلاب را به پیروزی رسانده واکنون در جبهه و پشت جبهه در حال فعالیت و آماده فداکاری هستند.» جلد ۱۴ - صفحه ۳۱۷
رهبر معظم انقلاب حضرت آیت ا... خامنه ای نیز طي سخناني در تمجيد از نقش و جايگاه زنان مسلمان كشورمان در روند انقلاب بزرگ اسلامي فرمودند: يقينا اگر پشتيباني و حمايت بانوان در مراحل مختلف انقلاب به ويژه جنگ تحميلي نمي بود، اين پيروزي ها بدست نمي آمد و استقامت و ثباتي كه مادران، همسران و خواهران شهدا از خود نشان داده اند انسان را حيرت زده مي كند.
ايشان، با تأكيد بر لزوم حضور زنان مسلمان كشورمان در همه صحنه ها فرمودند: زنان در طول انقلاب همواره پشتوانه حركت مردها بودند و اگر احساسات و ايمان قوي زنان نمي بود شايد بسياري از مردان ما اين قدرت را پيدا نمي كردند كه در لحظات سخت ميدان هاي گوناگون حضور يابند. ۱۵ /تیر/ ۱۳۶۸
آمار شهدا و ایثارگری های زنان در دوران دفاع مقدس
بر اساس آمار تهیه شده از فهرست شهدای جنگ تحمیلی زنان قهرمان ایران ۶ هزار و۴۲۸ نفر شهیده در طول سالهای دفاع مقدس تقدیم اسلام کردند که بیشتر آنها در بمباران و موشک باران شهرها به شهادت رسیده‌اند.طبق آماری به نقل از نشریه داخلی بنیاد شهید و امور ایثارگران، 500 نفر از این افراد، رزمنده بودند، بیشتر این زنان مجرد و 2500 نفر از آنان در سن 10 تا 30 سال بودند.
براساس آمار بنیاد جانبازان و امور ایثارگران که در شهریور ۱۳۸۱ به تفکیک جنسیت و گروه‌های جانبازی منتشر شد، تعداد کل جانبازان زن ۵ هزار و ۷۳۵ نفر است که از این تعداد ۳ هزار و 75 نفر بالای ۲۵درصد جانبازی دارند.
درباره تعداد اسرای زن جنگ تحمیلی، آمار روشنی منتشر نشده، اما در برخی منابع از رقم 171 اسیر زن در طول جنگ هشت ساله گفته شده است. همچنین در طول۸ سال دفاع مقدس۲۲ هزار 808 امدادگر و۲ هزار و 276 پزشک زن به جبهه‌ها اعزام شدند.
اما درباره نقش غیرمستقیم زنان این سرزمین نیز بایستی گفت؛ طبق آماری که سال 1386 منتشر شده تعداد والدین شهدا 247 هزار و 106 نفر (تعداد مادران شهید حدود نصف این میزان است) و تعداد همسران شهدا 61 هزار و 52 نفر بوده است. (اغلب همسران شهدا، از زنان هستند). همچنین تعداد والدین جانبازان 71 هزار و 372 نفر، تعداد همسران جانبازان 317 هزار و 193 نفر، تعداد والدین آزادگان 13 هزار و 82 نفر و تعداد همسران آزادگان 41 هزار و 76 نفر بوده است. از این روست که می‌توان مدعی بود به غیر از دختران شهدا، جانبازان و آزادگان، حدود 550 هزار نفر از زنان ایرانی با صبر و تحمل فقدان همسر در صورت شهادت یا اسارت یا مجروحیت و معلولیت او در حماسه دفاع مقدس نقش داشته‌اند. این را باید کنار رقم 13 هزار زنی گذاشت که به طور مستقیم با این جنگ روبه‌رو شدند.
فعالیت های نظامی، پشتیبانی و تدارکاتی، فرهنگی، امدادی و درمانی و ... از جمله زمینه های مشارکتی زنان در دفاع مقدس استکه در پی می آید:
فعالیت های نظامی
زنان در مناطق مرزی از جمله در خرمشهر، سوسنگرد، اهواز،مهران و ... حماسه های پرشوری آفریدند . مسجد جامع خرمشهر گواه صادقی است بر استقرار عدهای از زنان شجاع که دلهایشان چون دریا وسیع و چون کوهمحکم و استوار بود و توانستند تا آخرین روزها در خرمشهر باقی بمانند، تا جایی که برادران با زور آنها را از شهر خارج نمایند. زنان نهتنها با کندن سنگر و تهیه غذا برای رزمندگان و حفاظت از مهمات، مردان را یاری میدادند، بلکه با تعلیمات نظامی که در سطح ابتدایی گذرانده بودند در خط مقدم جبهه در برابر دشمن بعثی نیز می جنگیدند.
اولین مسئولیتی که زنان در دفاع مقدس، به صورت خودجوش و همپای مردان بر عهده گرفتند، جنگیدن با دشمن بعثی در جنوب و مزدوران داخلی در کردستان بود. حتی آنان، کوکتل مولوتف ساختند تا به جنگ تانکهای عراقی بروند که قصد داشتند از مرز شلمچه بگذرند.
صحنه های رزم زنان
صحنه‌های رزم زنان، تا پایان دفاع مقدس ادامه یافت و تاثیر عمیقی بر روحیه رزمندگان داشت. به علاوه، زنان نقش‌های اطلاعات رزمی فراوانی را انجام دادند. خانم حورسی از مدافعان خرمشهر در این باره می‌گوید: ما از آن لحظه‌ای که به نیروهای شناسایی ملحق شدیم، کار شناسایی دشمن، خنثی کردن بمب، شناسایی ضد انقلاب و پیدا کردن رد پای آنها در شهر و روستاها را دنبال کردیم.
ایران خواه از حانبازان دفاع مقدس درباره حضور زنان در دفاع مقدس چنین می‌گوید: «خانم فاطمه نواب صفوی، نوه شهید نواب صفوی، به عنوان دیده‌بان به طرف بهمن شیر رفته بود. او با اطلاعات مؤثر و مفیدی که از موقعیت دشمن می‌داد، در موفقیت عملیات نقش تعیین کننده‌ای را ایفا کرد. در آخرین دیدار او را در حالی دیدم که پیکر شهیدی را با خود حمل می‌کرد. معلوم شد که از یک عملیات موفق چریکی بازمی‌گردد.»
شهناز حاجی شاه، نخستین زن شهیده خرمشهر
«شهناز حاجی‌شاه» نخستین زن شهیده خرمشهر است.او در سال 1336 در خرمشهر به دنیا آمد. تحصیلاتش را تا دیپلم ادامه داد. با آغاز جنگ و اشغال خرمشهر، در کنار برادرانش، ناصر و محمد حسین، به دفاع از شهر پرداخت. او به قدری نسبت به تمام اعضای خانواده و پدر مادرمان احساس مسئولیت می‌کرد که فرزند بزرگ خانواده به نظر می رسید.جنگ که آغاز می‌شود خانواده او به اهواز می‌روند اما او به همراه برادرانش در شهر می‌مانند تا از خرمشهر دفاع کنند.
هشتم مهرماه سال 1359 از شیراز کامیونی می‌رسد که بار آورده بود و می‌خواست آنها را در مکتب خالی کند. دخترها منتظر آمدن مردها نمی‌شوند و خودشان دست به کار می‌شوند. مشغول کار بودند که دیدند سر فلکه گلفروشی، عراقی‌ها خانه سمت چپ خیابان را با خمپاره زدند.شهناز و دوستش شهناز محمدی همراه بقیه به طرف خانه می‌دوند تا اگر زنی در آنجا هست،او را بیرون بیاورند که خمپاره‌ای بین آن دو به زمین می‌خورد و منفجر می‌شود. ترکش مستقیما به قلب شهناز اصابت و او را همان جا شهید کرد.
فعالیت های پشتیبانی و تدارکاتی
یکی از مهم ترین جنبه های مشارکت زنان در دفاع مقدس، مربوط به فعالیتهای آنان در زمینه پشتیبانی و تدارک جبهه هاست. زنان کشورمان علاوه بر اینکه در ترغیب و تشویق رزمندگان برای حضور در جبهه ها مؤثر بودند و در غیاب سرپرست خانواده، مدیریت خانه را به عهده داشتند، در ستادهای پشتیبانی نیز فعالانه حضور مییافتند و با انجام اقداماتی نظیر ارائه کمکهای نقدی و غیرنقدی، جمعآوری کمکهای مردمی، تقسیم و بسته بندی مواد ارسالی به جبهه ها، تهیة لباس و آذوقه برای رزمندگان و .... حضور چشمگیری داشتند. بنابراین آن دسته از زنانی که به نوعی نمیتوانستند در جبهه ها حضور مستقیم داشته باشند، فقدان حضور عینی در جبهه ها را از طریق انجام فعالیتهای پشتیبانی و تدارکاتی جبران می نمودند.
فعالیت های امدادی و درمانی
هرگز نمیتوان از یاد برد خیل زنان و دخترانی را که با گذراندن دوره های کوتاه مدت امدادرسانی، فوج فوج به جبهه ها هجوم برده و در خطوط مقدم و پشتیبانی، پروانه وار گرد مجروحان و مصدومان جنگ تحمیلی می چرخیدند و جراحات آنان را با تفقد و صبوری مادرانه التیام می بخشیدند. آمار بالای زنان شاغل در بخشخدمات پزشکی گویای آن است که بهطور طبیعی حجم زیادی از مسوولیت مداوای مجروحان و آسیبدیدگان از جنگ در مراکز بهداشتی و درمانی و بیمارستان ها متوجه زنان بوده است. سنگین ترین وظیفه در بیمارستان¬ های صحرایی و نیز در شهرها بر عهده زنان فداکار، بهیار، پرستار، و پزشک بوده است. پرستاری از مجروحین جنگ، انتقال مجروحین، نظافت بیمارستانها، شناسایی شهدا، حفر زمین برای تدفین آنان و حتی نگهبانی از اجساد مطهر شهدا و... همه نشانگر شور انقلابی و انسان دوستی زنان مجاهدی بود که در تداوم و تدارک دفاع مقدس فعالیت و ایثارگری بیشائبه ای داشتند.
فعالیت های فرهنگی
یکی از عرصه های مهم حضور زنان پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در پرتو اندیشه های حضرت امام(ره) صحنة فرهنگ و هنر راستین است. نویسندگی، گزارشگری، داستان نویسی، سرودن شعر و ... زمینه هایی هستند که پس از انقلاب اسلامی پذیرای زنان متعهد بسیاری بوده اند و بهره های فراوانی نیز از ناحیة حضور آنان برده اند.
در این میان جنگ نیز به عنوان مهم ترین واقعه پس از انقلاب و حوزة فعالیت زنان هنرمند و اهل اندیشه دور نمانده است و طی این دوران شاهد آثار متعددی از بانوان در زمینه های مختلف هنری با موضوع جنگ و دفاع مقدس بوده ایم.
زهرا حسینی راوی کتاب دا
زهرا حسینی راوی کتاب دا خود گواه این سخن است.
گزارش حسینی از جنگ در این کتاب بی‌نظیر است، و به هیچ یک از کتاب‌های متعددی که ایرانیان و خارجیان درباره جنگ نوشته‌اند، شباهتی ندارد.
با آغاز جنگ، زهرا حسینی که در آن هنگام دختری 17 ساله بود، خود را در وسط ماجرا یافت. همین که اعلام کردند پیکرهای شهدا در گورستان روی زمین مانده است، به یاری غسالان شتافت و با شهامت و مقاومت روحی کم‌نظیری در کار غسل و کفن و دفن شرکت کرد. به کارکنان گورستان غذا رساند، مردم را برای این کار بسیج کرد، امدادگری آموخت و در هر کاری که پیش میآمد، از امدادگری، زخم‌بندی، حمل مجروحان، تعمیر و آماده‌سازی اسلحه، پخت و پز و توزیع امکانات فعالیت داشت. تنها هدفش این بود که مفید باشد و به مردم خدمتی بکند. پدر و برادرش در جنگ خرمشهر شهید شدند و او با دست خود آنان را در گور نهاد. خواهر کوچک‌ترش را در کارها شرکت داد. در جریان دفاع از خرمشهر مجروح شد و ترکشی در نخاع او جای گرفت که پس از آن همیشه با اوست و ناگزیر از تحمل عوارض آن است. با این حال، او از پای ننشست و پیوسته کوشید تا در خدمت جبهه و جنگ یا مردم جنگ‌زده باشد.
تقویت روحیه رزمندگان
یکی از حیاتی ترین اقدامات زنان در جبهه ها، تقویت روحیه رزمندگان از طرق مختلف بوده است. نفس حضور و همراهیزنان با مردان حتی اگر بدون هیچ اقدام عملی نیز صورت بگیرد، تأثیر خود را خواهد داشت و موجب پشتگرمی و استقامت مردان خواهد شد. در دفاع مقدس هم، همراهی زنان با مردها و مهم تر از آن، انجام هرگونه کاری که برای تقویت جبهه ها از عهده آنها بر میآمد قطعاً در روحیه مردها تأثیر شگرفی بجا گذاشته و آنان را برای تداوم دفاع و تحمل سختی ها آماده تر میساخت و این نکته ای است که حضرت امام (ره) بارها بدان اشاره کرده اند. افزون بر روحیه شهادت طلبی، صبر بر مصیبت عزیزان و رضایت و بلکه ترغیب و تشویق فرزندان، همسران و برادران به حضور در جبهه بیشترین تأثیر را در روحیه رزمندگان اسلام میگذاشت و همینها بود که صحنه هایی بی همتا و استثنایی را از یک ملت در حال دفاع جلوه گر ساخت و آنان را جاودانه نمود.
رزمنده‌ای می‌گفت: خواهرم به من آموخت که چگونه می‌توانم به تنهایی یک لشکر باشم.
رزمنده دیگری می‌گفت: مادر همسرم به من خبر داد اگر تو به جبهه بروی، من بچه‌هایت را نگه می‌دارم و افتخار کن که در این زمان به سربازی می‌روی.
مادری خطاب به فرزندش می‌نویسد: علی جان! می‌دانی چه قدر دوستت دارم، اما صلاح میدانم پس از مراسم چهلم برادرت، به جبهه برگردی.
جانبازی می‌گفت: خانمی وضع جانبازی مرا دید و پذیرفت به همسری من در آید و سختی‌های زندگی با یک جانباز را به جان و دل خرید.
جانباز دیگری می‌گفت: تشویق ها و طرز تفکر همسرم باعث شد فشارهایی را که به واسطه نبودن دست و پا، بر من وارد می‌شود را به خوبی تحمل کنم.
این چنین بوده که باید گفت زنان ایرانی، طی انقلاب اسلامی و پس از پیروزی آن در بیشتر امور دوش به دوش مردان شرکت داشتند و از جمله خدمتهای ارزنده آنان در دفاع مقدس است که با معیارهای مادی قابل سنجش نیستند.
/انتهای پیام/
: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *