طراحی نور و فضاسازی در "دیلان" به خوبی انجام شده است
سومین جلسه‌ی نقد و بررسی نمایش‌های حاضر در "مهرواره تئاتر ماه" به تحلیل نمایش "دیلان" به نویسندگی و كارگردانی ندا قربانیان از استان البرز اختصاص یافت.
خبرگزاری میزان - 
به گزارش گروه فرهنگی به نقل از پایگاه خبری حوزه هنری، جلسه‌ی نقد و بررسی نمایش "دیلان" به نویسندگی و كارگردانی ندا قربانیان، با حضور مصطفی محمودی و میلاد نیكآبادی روز دوشنبه 8 شهریورماه در تماشاخانه ماه حوزه هنری برگزار شد.
درابتدای این نشست، مصطفی محمودی؛ مدرس تئاتر و مدیر جلسات نقد "مهرواره تئاتر ماه"؛ از نویسنده و كارگردان این نمایش خواست تا درباره‌ی عنوان نمایش توضیحاتی ارائه كند.
قربانیان گفت: "دیلان" واژه‌ای در زبان كردی و به معنی رقص گروهی (نه در شادی) است. این متن در ابتدا "چهارگانه موازی" نام داشت و بعد بنا به داستان و موقعیت كاراكترها عنوان "دیلان" را برایش مناسب‌تر دیدم.
محمودی سپس به بررسی داستان این نمایش پرداخت و گفت: موقعیت نمایش "دیلان" موقعیتی چشمگیر و جذاب است. نویسنده با هوشمندی، سه زن از سه قومیت را در غسال‌خانه‌ای در دوران جنگ در كردستان، گرد هم آورده و این به نوبه‌ی خود، نوید دهنده‌ی یك داستان جذاب است. اما متاسفانه نویسنده توالی تاریخی جنگ را در این نمایش رعایت نكرده. برای این ادعا، دلایل بسیاری دارم كه در متن داستان وجود دارد. مخاطب متوجه نمی‌شود كه داستان نمایش در كدام مقطع از جنگ در حال وقوع است؟ اوایل جنگ؟ اوسط جنگ؟ یا اواخر آن؟ در "دیلان" از شیمیایی شدن صحبت می‌شود كه می‌دانیم از اواسط تا اواخر جنگ به وقوع پیوسته. جایی از شهید گمنام نام برده می‌شود كه برای كاراكتر دختر جوان نمایش ناشناخته است. از سوی دیگر موقعیت خود منطقه‌ی كردستان یادآور اوایل جنگ و دوران شهید چمران است. بنابراین تصویر روشنی از زمان وقوع داستان در نمایش به تماشاگر ارائه نمی‌شود.
وی افزود: آب در نمایش‌نامه "دیلان" عنصر مهمی است. قطع آب در غسال‌خانه، موقعیت پیچیده‌ای را پیش آورده. در اجرایی كه از این اثر سال گذشته در جشنواره‌ی مناطق دیدم، كاراكتر مرد، یك غواص شهید بود كه با كلیت داستان بسیار همخوانی داشت. اما به نظر من، تغییر این كاراكتر به رزمنده‌ای اسیر در اجرای حاضر، به داستان صدمه زده.
قربانیان با قبول این انتقاد، خاطرنشان كرد: در اجرای سال گذشته، مسئله‌ی شهدای غواص بحث روز جامعه بود و برای همین آن را انتخاب كردم كه اتفاقا با دیالوگ‌هایی كه كاراكتر مرد، درباره‌ی آب داشت با داستان ارتباط بسیار خوبی برقرار كرد. در اجرای امسال، فكر كردم كه شاید این موضوع به برجستگی قبل نباشد و لذا تغییراتی در متن دادم كه حالا فكر می‌كنم اشتباه بوده است.
در ادامه‌ی این نشست، میلاد نیكآبادی؛ كارگردان و منتقد تئاتر؛ با تایید صحبت‌های محمودی، گفت: جنگ هشت ساله موضوعی است كه ظرفیت بسیاری برای خلق درام دارد. آنچه كه آثار نمایشی دفاع‌مقدس را از هم منفك می‌كند، زاویه دید نویسنده است. نمایش‌نامه‌نویس "دیلان" اساسا دغدغه‌ی حضور زن در جنگ را داشته؛ اتفاقا پرداختن به نقش موثر زنان در جنگ موضوعی است كه كمتر به آن پرداخته شده و از این جهت، نمایش‌نامه‌ی "دیلان" اثری موفق است. نویسنده به جای نوشتن از حضور مستقیم زنان در جنگ، اثرات مخربی كه جنگ بر زن‌ها دارد را موضوع اصلی خود قرار داده است. قرار دادن سه زن در یك بزنگاه باعث شده تا موقعیت جذابی خلق شود.
مدیر تماشاخانه‌ی مسعودیه، موقعیت ناب و خلاقانه‌ی داستان نمایش "دیلان" را تحسین و تصریح كرد: انتخاب و توصیف موقعیت در یك نمایش‌نامه همه چیز نیست. موقعیت، اولین قدم برای رو در رو قرار دادن كاراكترها با هم است؛ اما آنچه كمبودش رفته‌رفته در نمایش "دیلان" احساس می‌شود، در نظر نگرفتن تقدم و تاخرها و عدم رعایت فواصل تاریخی دوران جنگ است. این نقص باعث می‌شود تا كاراكترها مسیری منطقی را در روند داستان طی نكنند.
نیكآبادی سپس به موضوع چگونگی روایت در درام پرداخت و گفت: روایت، برآیند یك گفتگو در بازه‌ی زمانی مشخص است. در نمایش‌نامه‌ی "دیلان" از یك روایت كلان، به خرده روایت‌هایی می‌رویم كه قرار است مدخل ورود كاراكترها به داستان اصلی باشند. نویسنده در این اثر در این زمینه كاملا موفق عمل نكرده و برای همین یك سردرگمی و آشفتگی در كل داستان به چشم می‌خورد. چگونگی دادن اطلاعات به مخاطب بسیار مهم است و چون در خرده روایت‌ها یك ارتباط منطقی وجود ندارد برای همین كاراكترها به مستقیم‌گویی و بیان خاطره و... می‌پردازند.
وی در زمینه‌ی ساختار اجرایی نمایش اظهار داشت: از نقاط مثبت نمایش "دیلان" اجرای درست و مناسب نور و فضا سازی مناسب است. استفاده از رنگ در طراحی لباس‌ها هم به درستی انجام شده. كارگردان با تیزهوشی توانسته زاویه دیدهای متفاوتی از فضای غسال‌خانه را به تماشاگر نشان دهد كه در جای خود آفرین دارد. اما در بازی بازیگران نوعی اغراق‌گویی دیده می‌شود. خوب بود تا كارگردان با توجه به ابعاد سالن اجرا، از اغراق بازی‌ها بخواهد و در اصطلاح بازی‌ها را كمی ساده و خلاصه‌تر كند.
نیكآبادی در پایان گفت: كارگردان باید دقت كند كه بازی بازیگران را با معماری و ابعاد سالن متناسب كند. در این نمایش، میزان فاصله‌ای كه تماشاگر با صحنه دارد می‌طلبد كه بازی‌های استلیزه شده‌تری را شاهد باشیم. با این‌حال ریتم و ضرباهنگ در كل نمایش "دیلان" به درستی وجود داشت و حتی در تعویض صحنه‌ها هم سعی می‌شد كه تماشاگر از متن و داستان فاصله نگیرد. در پایان باید به این گروه اجرایی و كارگردان محترم آن تبریك و خسته نباشید گفت.
مصطفی محمودی نیز در پایان جلسه با جمع‌بندی مباحث مطرح شده، اجرای نمایش "دیلان" را از متن آن جلوتر دانست. پایان این جلسه با گفت و شنود نظرات مخاطبان و تماشاگران همراه بود.
گفتنی است شب گذشته، هنرمندانی چون كوروش زارعی، مهرداد كوروش‌نیا، اتابك نادری، علیرضا حنیفی، خسرو امیری و حسین بهزادی به تماشای نمایش "دیلان" نشستند.
نمایش "دیلان" به نویسندگی و كارگردانی ندا قربانیان از استان البرز تا 12 شهریورماه- ساعت 18- در قالب دومین "مهرواره تئاتر ماه" در تماشاخانه‌ی ماه حوزه هنری به صحنه می‌رود.
یادآور می‌شود دومین "مهرواره تئاتر ماه" با اجرای 9 اثر نمایشی از برگزیدگان تولیدات مراكز استانی حوزه هنری، از 31مرداد تا 16مهرماه 95 به دبیری توحید معصومی در تماشاخانه‌های "مهر" و "ماه" برگزار می‌شود.
درابتدای این نشست، مصطفی محمودی؛ مدرس تئاتر و مدیر جلسات نقد "مهرواره تئاتر ماه"؛ از نویسنده و كارگردان این نمایش خواست تا درباره‌ی عنوان نمایش توضیحاتی ارائه كند.
قربانیان گفت: "دیلان" واژه‌ای در زبان كردی و به معنی رقص گروهی (نه در شادی) است. این متن در ابتدا "چهارگانه موازی" نام داشت و بعد بنا به داستان و موقعیت كاراكترها عنوان "دیلان" را برایش مناسب‌تر دیدم.
محمودی سپس به بررسی داستان این نمایش پرداخت و گفت: موقعیت نمایش "دیلان" موقعیتی چشمگیر و جذاب است. نویسنده با هوشمندی، سه زن از سه قومیت را در غسال‌خانه‌ای در دوران جنگ در كردستان، گرد هم آورده و این به نوبه‌ی خود، نوید دهنده‌ی یك داستان جذاب است. اما متاسفانه نویسنده توالی تاریخی جنگ را در این نمایش رعایت نكرده. برای این ادعا، دلایل بسیاری دارم كه در متن داستان وجود دارد. مخاطب متوجه نمی‌شود كه داستان نمایش در كدام مقطع از جنگ در حال وقوع است؟ اوایل جنگ؟ اوسط جنگ؟ یا اواخر آن؟ در "دیلان" از شیمیایی شدن صحبت می‌شود كه می‌دانیم از اواسط تا اواخر جنگ به وقوع پیوسته. جایی از شهید گمنام نام برده می‌شود كه برای كاراكتر دختر جوان نمایش ناشناخته است. از سوی دیگر موقعیت خود منطقه‌ی كردستان یادآور اوایل جنگ و دوران شهید چمران است. بنابراین تصویر روشنی از زمان وقوع داستان در نمایش به تماشاگر ارائه نمی‌شود.
وی افزود: آب در نمایش‌نامه "دیلان" عنصر مهمی است. قطع آب در غسال‌خانه، موقعیت پیچیده‌ای را پیش آورده. در اجرایی كه از این اثر سال گذشته در جشنواره‌ی مناطق دیدم، كاراكتر مرد، یك غواص شهید بود كه با كلیت داستان بسیار همخوانی داشت. اما به نظر من، تغییر این كاراكتر به رزمنده‌ای اسیر در اجرای حاضر، به داستان صدمه زده.
قربانیان با قبول این انتقاد، خاطرنشان كرد: در اجرای سال گذشته، مسئله‌ی شهدای غواص بحث روز جامعه بود و برای همین آن را انتخاب كردم كه اتفاقا با دیالوگ‌هایی كه كاراكتر مرد، درباره‌ی آب داشت با داستان ارتباط بسیار خوبی برقرار كرد. در اجرای امسال، فكر كردم كه شاید این موضوع به برجستگی قبل نباشد و لذا تغییراتی در متن دادم كه حالا فكر می‌كنم اشتباه بوده است.
در ادامه‌ی این نشست، میلاد نیكآبادی؛ كارگردان و منتقد تئاتر؛ با تایید صحبت‌های محمودی، گفت: جنگ هشت ساله موضوعی است كه ظرفیت بسیاری برای خلق درام دارد. آنچه كه آثار نمایشی دفاع‌مقدس را از هم منفك می‌كند، زاویه دید نویسنده است. نمایش‌نامه‌نویس "دیلان" اساسا دغدغه‌ی حضور زن در جنگ را داشته؛ اتفاقا پرداختن به نقش موثر زنان در جنگ موضوعی است كه كمتر به آن پرداخته شده و از این جهت، نمایش‌نامه‌ی "دیلان" اثری موفق است. نویسنده به جای نوشتن از حضور مستقیم زنان در جنگ، اثرات مخربی كه جنگ بر زن‌ها دارد را موضوع اصلی خود قرار داده است. قرار دادن سه زن در یك بزنگاه باعث شده تا موقعیت جذابی خلق شود.
مدیر تماشاخانه‌ی مسعودیه، موقعیت ناب و خلاقانه‌ی داستان نمایش "دیلان" را تحسین و تصریح كرد: انتخاب و توصیف موقعیت در یك نمایش‌نامه همه چیز نیست. موقعیت، اولین قدم برای رو در رو قرار دادن كاراكترها با هم است؛ اما آنچه كمبودش رفته‌رفته در نمایش "دیلان" احساس می‌شود، در نظر نگرفتن تقدم و تاخرها و عدم رعایت فواصل تاریخی دوران جنگ است. این نقص باعث می‌شود تا كاراكترها مسیری منطقی را در روند داستان طی نكنند.
نیكآبادی سپس به موضوع چگونگی روایت در درام پرداخت و گفت: روایت، برآیند یك گفتگو در بازه‌ی زمانی مشخص است. در نمایش‌نامه‌ی "دیلان" از یك روایت كلان، به خرده روایت‌هایی می‌رویم كه قرار است مدخل ورود كاراكترها به داستان اصلی باشند. نویسنده در این اثر در این زمینه كاملا موفق عمل نكرده و برای همین یك سردرگمی و آشفتگی در كل داستان به چشم می‌خورد. چگونگی دادن اطلاعات به مخاطب بسیار مهم است و چون در خرده روایت‌ها یك ارتباط منطقی وجود ندارد برای همین كاراكترها به مستقیم‌گویی و بیان خاطره و... می‌پردازند.
وی در زمینه‌ی ساختار اجرایی نمایش اظهار داشت: از نقاط مثبت نمایش "دیلان" اجرای درست و مناسب نور و فضا سازی مناسب است. استفاده از رنگ در طراحی لباس‌ها هم به درستی انجام شده. كارگردان با تیزهوشی توانسته زاویه دیدهای متفاوتی از فضای غسال‌خانه را به تماشاگر نشان دهد كه در جای خود آفرین دارد. اما در بازی بازیگران نوعی اغراق‌گویی دیده می‌شود. خوب بود تا كارگردان با توجه به ابعاد سالن اجرا، از اغراق بازی‌ها بخواهد و در اصطلاح بازی‌ها را كمی ساده و خلاصه‌تر كند.
نیكآبادی در پایان گفت: كارگردان باید دقت كند كه بازی بازیگران را با معماری و ابعاد سالن متناسب كند. در این نمایش، میزان فاصله‌ای كه تماشاگر با صحنه دارد می‌طلبد كه بازی‌های استلیزه شده‌تری را شاهد باشیم. با این‌حال ریتم و ضرباهنگ در كل نمایش "دیلان" به درستی وجود داشت و حتی در تعویض صحنه‌ها هم سعی می‌شد كه تماشاگر از متن و داستان فاصله نگیرد. در پایان باید به این گروه اجرایی و كارگردان محترم آن تبریك و خسته نباشید گفت.
مصطفی محمودی نیز در پایان جلسه با جمع‌بندی مباحث مطرح شده، اجرای نمایش "دیلان" را از متن آن جلوتر دانست. پایان این جلسه با گفت و شنود نظرات مخاطبان و تماشاگران همراه بود.
گفتنی است شب گذشته، هنرمندانی چون كوروش زارعی، مهرداد كوروش‌نیا، اتابك نادری، علیرضا حنیفی، خسرو امیری و حسین بهزادی به تماشای نمایش "دیلان" نشستند.
نمایش "دیلان" به نویسندگی و كارگردانی ندا قربانیان از استان البرز تا 12 شهریورماه- ساعت 18- در قالب دومین "مهرواره تئاتر ماه" در تماشاخانه‌ی ماه حوزه هنری به صحنه می‌رود.
یادآور می‌شود دومین "مهرواره تئاتر ماه" با اجرای 9 اثر نمایشی از برگزیدگان تولیدات مراكز استانی حوزه هنری، از 31مرداد تا 16مهرماه 95 به دبیری توحید معصومی در تماشاخانه‌های "مهر" و "ماه" برگزار می‌شود.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *