زيان 300 ميليارد دلاری جهان از نخوردن شير مادر

به گزارش گروه فضای مجازی به نقل از روزنامه اعتدال، هنوز هم بر سر میزان و شكل مرخصی‌های زایمان و نیز اتخاذ رویكرد مناسب در مقابل شركت‌های تولید‌كننده شیرهای مكمل شیر مادر، بحث و اختلاف نظر وجود دارد. با این حال، موسسه بهداشت لانست واقع در برزیل پژوهشی انجام داده و به بررسی ابعاد اقتصادی و اجتماعی تغذیه با شیر مادر پرداخته است.

بنا بر نتایج این پژوهش، تغذیه با شیر مادر رابطه مستقیمی با درآمد فرد در دوران بزرگسالی دارد و افزون بر این جهان به دلیل محرومیت حدود 200 میلیون كودك شیرخوار از شیر مادر، سالانه 300میلیارد دلار ضرر مالی در قالب رشد‌های اقتصادی محقق نشده را به خود می‌بیند.

تغذیه كودك با شیر مادر می‌تواند بهترین شروع برای زندگی او باشد. از سوی دیگر، تغذیه كودك با شیر مادر به اندازه‌ای فواید اجتماعی دارد كه به نظر می‌رسد دولت‌ها هم باید هر چه در توان دارند انجام دهند تا زنان تشویق شوند در هر مكان و در هر زمانی خودشان به كودكشان شیر بدهند.

مغز كودكان در سه سال ابتدایی زندگی آنها تغییراتی اساسی را تجربه می‌كند. در این سه سال، اتصالات نورونی در مغز سریع‌تر از هر زمان دیگری شكل می‌گیرند و ساختار و كاركردهای مغز هم در همین زمان پایه‌گذاری می‌شوند. به عنوان نمونه‌ از حجم اتفاقاتی كه در این زمان برای مغز كودك رخ می‌دهند همین بس كه توانایی صحبت كردن در كودكان در همین سه سال شكل می‌گیرد و نضج می‌یابد.

شواهدی كه موید فواید مثبت تغذیه اختصاصی از شیر مادر در كودكان باشند، آن قدر زیاد‌ند كه نمی‌توان همه آنها را برشمرد. كودكانی كه از شیر مادرانشان تغذیه می‌كنند در واقع افزون بر دریافت مواد غذایی مورد نیازشان امنیت و محبت را هم از مادرانشان دریافت می‌كنند و به همین جهت تاكیدات بر آن قرار گرفته‌اند كه تغذیه كودك از شیر مادرش اختصاصی باشد، به این معنی كه مادر به كودك دیگری شیر ندهد. این موضوع از آن جهت حائز اهمیت است كه همین حالا در برخی كشورهای در حال توسعه، هنوز هم نقش دایه‌ها، كسانی كه در ازای دریافت پول از كودكان نگهداری می‌كنند و حتی به آنها شیر می‌دهند، پر رنگ است. با وجود نقش اقتصادی این قبیل مشاغل در كشورهای در حال توسعه، باید نظری هم به فواید تغذیه اختصاصی كودك با شیر مادر خود افكند و فواید آن برای سلامتی و آینده كودك را هم در نظر گرفت.

درآمد بالاتر، نتیجه تغذیه با شیر مادر

پژوهش‌های موسسه لانست نشان می‌دهند كودكانی كه در 6 ماه ابتدایی پس از تولدشان تنها با شیر مادر تغذیه می‌كنند، شانس بیشتری برای رسیدن به سنین نوجوانی و بلوغ دارند. نتایج دیگر این پژوهش نشان می‌دهند كودكانی كه بطور كامل از شیر مادر تغذیه كرده‌اند، معمولاً‌ IQ بالاتری دارند و در مدرسه‌ها هم بهتر از سایرین عمل می‌كنند. همین موضوع موجب می‌شود این دسته از كودكان بعدها در زندگی شان درآمد بالاتری داشته باشند. یافته‌های موسسه لانست نشان می‌دهد در كشورهای با درآمد متوسط بالاتر، كسانی كه بطور كامل با شیر مادر تغذیه كرده‌اند به ازای هر ساعت كار بطور متوسط 12درصد درآمد بالاتر نسبت به كسانی دارند كه تغذیه شان بطور كامل با شیر مادر نبوده است. همین دسته از افراد در كشورهایی با درآمد متوسط پایین، حدود 16 درصد درآمد بالاتر به ازای هر ساعت كار دریافت می‌كنند. با این همه فواید تغذیه اختصاصی با شیر مادر در بسیاری از مناطق دنیا همچنان ناشناخته مانده است. در كشورهای با درآمد متوسط بالا، تنها یك كودك از هر پنج كودك، به مدت 12 ماه با شیر مادر تغذیه می‌شود و این در حالی است كه در كشورهایی كه درآمد متوسط پایین دارند، یك سوم از كودكان 6 ماهه تا 2 ساله به هیچ‌وجه از شیر مادر تغذیه نمی‌كنند. این بدان معنی است كه میلیون‌ها كودك در سراسر جهان از مواد غذایی كه برای رشد جسمی و ذهنی آنها ضروری است، محرومند و این در پیگیری و دسترسی به اهداف اجتماعی شخصی آنها در زندگی شان هم تاثیرگذار خواهد بود. بطور كلی می‌توان این طور نتیجه گرفت كه عدم تغذیه با شیر مادر به ضرر جامعه هم هست.

افزون بر این‌ها، مطابق تخمین‌های موسسه لانست، به دلیل عدم تحقق توانایی ذهنی كودكانی كه بطور اختصاصی از شیر مادر تغذیه نكرده‌اند، جهان سالانه از حدود 300‌میلیارد دلاری كه می‌توانست خود را در قالب رشد اقتصادی به نمایش بگذارد، غافل می‌ماند. داده‌های جدید نشان می‌دهند اكنون حدود 200میلیون كودك در سراسر جهان از رشد جسمی و ذهنی كامل برخوردار نیستند و این موضوع عوامل گوناگونی دارد كه یكی از آنها عدم دسترسی كودكان به شیر مادر است. اینكه كودك باید چه زمان و چه میزان شیر مادر دریافت كند، پرسشی است كه مادران خود پاسخ آن را می‌دانند. با این حال، جمعیت‌های حوزه جامعه مدنی و همین طور دولت‌ها باید تلاش كنند تا جایی كه می‌توانند برای افزایش زمان و میزان شیر دریافتی از سوی كودكان تلاش كنند. قانون‌گذاران هم می‌توانند با وضع قوانینی به حمایت از شیردهی مادران به كودكانشان برخیزند. این قوانین شامل افزایش مدت مرخصی‌های زایمان، افزایش سطح تسهیلاتی كه مادران برای شیر دادن به كودكانشان دریافت می‌كنند و همین طور ارائه مشاوره به آنها و نیز مبارزه با شركت‌های تولید شیرهای جایگزین می‌شود.

نوزادان ثروتمند شیر بیشتری می‌خورند

تغذیه كودك با شیر مادر اما به نظر می‌رسد تنها وابسته به نظر و تصمیم شخصی مادر نباشد. موسسه لانست در سال 2015 هم در پژوهشی نشان داد مادرانی كه در خانواده‌های طبقات ثروتمند قرار می‌گیرند، تمایل بیشتری برای تغذیه كودكشان با شیر مادر دارند. شركت‌كنندگان در این پژوهش كسانی بودند كه در سال 1982 در پلوتاس واقع در برزیل به دنیا آمده بودند. نتایج نشان می‌داد كسانی كه به مدت بیش از یك سال از شیر مادر تغذیه كرده بودند در مقایسه با كسانی كه كمتر از یك ماه شیر مادر خورده‌اند، دارای 3.76 واحدIQ بالاتر هستند و 0.91 سال بیشتر به مدرسه رفته‌اند. نتایج پژوهش در مورد درآمد اما اندكی پیچیده‌تر بودند. كسانی كه بیش از یك سال از شیر مادر تغذیه كرده بودند در مقایسه با كسانی كه در دوران نوزادی از شیر مادر محروم بودند، معادل 15درصد درآمد بیشتر داشتند حال آنكه كسانی كه بین 6 ماه تا یك سال شیر مادر دریافت كرده بودند، 55درصد بیش از نوزادان محروم از شیر مادر درآمد داشتند. نكته اینجاست كه این داده‌ها بدون در نظر گرفتن درآمد مالی خانواده‌ها در زمان تولد كودك محاسبه شده‌اند.

سازمان بهداشت جهانی هم در تلاش است كه تا سال 2050، نسبت كودكان 6 ماهه تا 2 ساله‌ای را كه بطور اختصاصی با شیر مادرانشان تغذیه می‌كنند، به دست كم 50درصد برساند. به همین جهت تلاش‌هایی در دست اقدام است كه بتوان جانشین‌های شیر مادر در بازار را محدود كرد، سیاست‌های مناسب‌تری برای مرخصی‌های زنان و نیز قوانین بازار كار طراحی كرد و دسترسی به حمایت‌ها در ارائه تسهیلات مربوط به تغذیه با شیر مادر را افزایش داد.