هراس غربی‌ها از توان بازگشت‌پذیری برنامه هسته‌ای ایران/ "سو" چیست؟

گروه سیاسی : پس از آنکه در روز چهارشنبه هفته گذشته، رئیس مجلس شورای اسلامی اظهارات قاطعانه‌ای  را پیرامون ضرورت مقابله با بدعهدی طرف مقابل در ماجرای برجام مطرح کرد و متعاقب آن علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان هم از بازگشت پذیری سریع ایران در برنامه هسته‌ای خود و تاسیسات نطنز سخن به میان آورد؛ بهروز کمالوندی سخنگوی این سازمان، در تکمیل اظهارات مافوق خود طی مصاحبه ای، تصریح کرد: "درصورت نقض برجام از سوی غربی‌ها، ایران قادر است در 45روز به تولید ۱۰۰هزار سو دست یابد".

به نظر می‌رسد مواضع مقامات کشورمان و ناخرسندی آن‌ها از قصور طرف مقابل در اجرای کامل تعهدات برجامی شان، تا حدودی موثر واقع شده و این پیام را برای غربی‌ها مخابره کرده که ایران در مقابل نقض‌عهدهای آن‌ها صرفا یک تماشاچی نیست و می‌تواند از اهرم‌های پیش بینی شده برای پاسخ به کارشکنی غربی‌ها بهره ببرد. 

سرگئی ریابكوف، معاون وزیر خارجه روسیه و مذاكره‌كننده ارشد این کشور در توافق هسته‌ای ایران روز گذشته در مصاحبه با اینترفكس به نگرانی تهران از تأخیر در اجرای تعهدات از طرف امریكا و اتحادیه اروپا و اثر آن بر تضعیف برجام اشاره كرد و گفت: «همكاران ایرانی ما به درستی خاطرنشان كردند با وجود اینكه تعداد قابل توجهی از تحریم‌های ایالات متحده و اتحادیه اروپا لغو شده است اما شركت‌های بین‌المللی عجله‌ای برای بازگشت به ایران ندارند. این موضوع اتهام قصور واشنگتن و بروكسل (اتحادیه اروپا) را روشن می‌كند».

اما موضعی که سخنگوی سازمان انرژی اتمی کشورمان مبنی بر توانایی ایران به دستیابی به 100 هزار سو ظرف 45 روز اتخاذ کرده، تعجب غربی ها را برانگیخته است، چرا که آن‌ها مدعی بودند برجام، صنعت هسته ای ایران را عقیم کرده و زمان گریز هسته‌ای این کشور را به بالاترین میزان ممکن رسانده است.

"سو" چیست؟

 معیار اندازه‌گیری غنی سازی براساس «سو» SWU است؛ سو به معنای واحد کار جداسازی اورانیوم سبک از سنگین است؛ ظرفیت عملیاتی ماشین‌های سانتریفیوژ نسل IR1  کمتر از دو سو و ظرفیت ماشین‌های سانتریفیوژ نسل IR2  نزدیک به 6 سو می‌باشد.

SWU در واﻗﻊ ﻣﺨﻔﻒ ﻋﺒﺎرت Separative Work Unit می‌ﺑﺎﺷﺪ. اﮔﺮ ﺑﺨﻮاھﯿﻢ ﺑﻪ‌طﻮر علمی "ﺳﻮ" را ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﯿﻢ باید ﺑﮕﻮﻳﯿﻢ: ﺳﻮ، ﻳﻚ واﺣﺪ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮی اﺳﺖ ﺟهت ﺳﻨﺠﺶ ﻣﻘﺪار ﻛﺎر ﻻزم ﺑﺮای ﺟﺪاﺳﺎزی اﻳﺰوﺗﻮپ ﺳﺒﻚ ﻋﻨﺼﺮ اوراﻧﯿﻮم (U235) از اﻳﺰوﺗﻮپ ﺳﻨﮕﯿﻦ‌ﺗﺮ آن (U238) در اوراﻧﯿﻮم طﺒیعی جهت اﻳﺠﺎد ﻣﺤﺼﻮل نهایی ﻛﻪ از اﻳﺰوﺗﻮپ ﺳﺒﻚ‌ﺗﺮ و غنی‌تر می‌باشد.

مقام معظم رهبری، در تیرماه 1393  در جمع  مسئولان و کارگزاران کشور مسئله بسیار مهم ظرفیت غنی سازی را یکی از موارد اختلافی با طرف مقابل خواندند و افزودند: هدف آنها این است که در موضوع ظرفیت غنی سازی، جمهوری اسلامی ایران را به 10 هزار سو SW راضی کنند، البته ابتدا از 500 سو و 1000 سو شروع کردند، که «10 هزار سو محصول حدود 10 هزار سانتریفیوژ از نوع قدیمی است که داشتیم و داریم»، در حالی که به گفته مسئولان مربوط، نیاز قطعی کشور، 190 هزار سو است.