ظرفیت‌سازی استحصال ۸۶۰ میلیون مترمکعب از آب‌های سطحی گلستان

به گزارش گروه اقتصاد ، استحصال آب سطحی در استان گلستان به دو شیوه بهنگام و نابهنگام انجام می‌شود. استفاده همزمان از آب رودخانه هنگامی که آب در رودخانه جریان دارد مصرف بهنگام و ذخیره سازی آب رودخانه در زمانی که مورد نیاز نیست و استفاده در زمان نیاز استفاده نابهنگام نامیده می‌شود.

رودخانه‌ها به دلیل اینکه نسبت به سطح زمین پایین‌تر هستند، لازم است آب به وسیله تأسیساتی از قعر رودخانه بالا کشیده شده و به زمین‌های کشاورزی انتقال یابد. سازه‌های ثقلی و پمپاژ سازه‌هایی هستند که در مصرف بهنگام از آن استفاده می‌شود. سازه‌های ثقلی در بخش سنتی، عبارت است از شق نهرهایی که به‌وسیله سنگ بخش، خاکریز یا دریچه‌های چوبی سنتی، آب را استحصال می‌کنند، در سازه‌های مدرن‌تر بندها و سدهای انحرافی آب را از رودخانه به اراضی منحرف می‌کنند.

استفاده از تأسیسات پمپاژ نیز در مواردی است که عمق رودخانه بیش از حدی است که بتوان سد انحرافی در آن ایجاد کرد و با نصب موتور پمپ‌های منفرد آب از رودخانه به اراضی کشاورز پمپاژ می‌شود و در مواردی که عمق رودخانه بیشتر باشد یا اراضی کشاورزی به شکل متمرکز بیشتر باشد و از حد توان موتور پمپ خارج باشد سازه‌هایی به نام ایستگاه پمپاژ ساخته و موتور پمپ‌های قوی‌تری روی آن نصب می‌شود تا حجم بیشتری از آب را در زمان معینی از رودخانه استحصال کنند.

به گفته معاونت حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای گلستان، در این استان سالانه حدود 90 میلیون متر مکعب آب به روش‌های سنتی استحصال می‌شود که 9 هزار و 500 هکتار از اراضی کشاورزی را آبیاری می‌کند.

در سدها و بندهای انحرافی که تعداد آن‌ها به 76 مورد در استان می‌رسد، سالانه حدود 80 میلیون متر مکعب آب استحصال می‌شود و 8 هزار و 600 هکتار از اراضی را آبیاری می کندو در بخش استحصال آب به وسیله موتور پمپ‌های منفرد و ایستگاه‌های پمپاژ سالانه حدود 50 میلیون متر مکعب استحصال می‌شود و حدود 5 هزار هکتار از اراضی استان را آبیاری می‌کند.

سید محسن حسینی در ادامه افزود: سازه سدهای لاستیکی که در استان وجود دارد سازه‌هایی هستند که بخشی از آن به شکل بتونی احداث می‌شود و بر روی آن یک استوانه لاستیکی که به وسیله کمپرسورهای قوی با هوا پر می‌شود به صورت موقت آب را پشت خود ذخیره می‌کند و در زمان عدم نیاز به آب، باد داخل لاستیک تخلیه شده و رودخانه جریان اصلی خود را ادامه می‌دهد. در این حالت به این سدها تنظیمی گفته می‌شود. که هم مصرف آب را به شکل بهنگام ممکن می‌سازد و هم با یک مدت زمان کوتاه امکان مصرف آب را پس از سیلاب فراهم می‌کند.

وی اضافه کرد: در استان گلستان دو فقره سد لاستیکی وجود دارد که هر دو روی گرگان رود است.

 در صورتی که آب در برخی ماه‌ها ذخیره و در برخی ماه‌های دیگر مصرف شود به آن مصرف نابهنگام گفته می‌شود. مانند سدهای بزرگ مخزنی، کوچک مخزنی، آب بندان ها، مزارع پرورش ماهی. در استان 14 سد بزرگ مخزنی در حال بهره برداری وجود دارد و سه سد بزرگ نیز در حال ساخت است.

سه سد در دست مطالعه و مجموع آبی که توسط سدهای بزرگ مخزنی ذخیره و تنظیم می‌شود حدود 400 میلیون متر مکعب است که مجموعاً 37 هزار هکتار از اراضی استان را آبیاری می‌کند و سالانه 10 هزار تن ماهی نیز به وسیله آب این سدها تولید می‌شود. معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای گلستان، در ادامه تصریح می‌کند: در مجموع 345 سد کوچک مخزنی، آب بندان و مزرعه پرورش ماهی نیز در استان وجود دارد که توسط بخش دولتی و خصوصی ساخته شده است و 250 عدد آن فعال و مابقی غیر فعال است. سدهای کوچک مخزنی در استان حدود 130 میلیون متر مکعب آب را ذخیره و تنظیم می‌کند که 10 هزار هکتار اراضی استان را آبیاری و 7 هزار تن ماهی در آن‌ها تولید می‌شود.

انتهای پیام/