پلیس ایران در نگاه تاریخ

به گزارش خبرنگار گروه جامعه ،ایران کشوری باستانی است. این کشور در بیش از 2000 سال قبل و در دوران سلسله هخامنشیان اولین بنیانگذار سیستم حکومتی گسترده امپراتوری است. از آنجا که هر حکومتی نیازمند نظم و امنیت است در نتیجه کشور ما انواع سیستم‌های ایجاد نظم و امنیت را طی تاریخ مورد آزمایش قرار داده است.
 
اما سیستم نوین ایجاد نظم و امنیت داخلی یعنی سازمان پلیس در ایران به حدود یکصد سال پیش مربوط میشود. ناصرالدین‌شاه قاجار در سفرهای سه‌گانه خود به اروپا و مشاهده پلیس نوین در آن کشورها و با استخدام یک مستشار بلژیکی به نام کنت دو بینو اولین سیستم پلیسی جدید را در ایران پایه‌گذاری کرد. کنت در پی درخواست ناصر‌الدین‌شاه از دولت اتریش به عنوان کارشناس امور پلیس امنیت شهری به ایران آمد و پس از بررسی اعلام کرد که با 400 پلیس پیاده و 60 پلیس سواره می‌تواند امنیت تهران را تأمین کند و پس از تدارک مقدمات کار روز شانزدهم ذی‌قعده سال 1295 هجری قمری اولین تابلوی شهربانی تهران نصب شد که عبارت بود از (اداره جلیله پلیس دارالخلافه و احتسابیه) و به این ترتیب تهران برای نخستین بار دارای پلیس شد.
 
کنت برای حفظ نظم و امنیت تهران مقرراتی وضع کرد که به کتابچه قانون کنت معروف شد. چندی بعد اداره پلیس تهران به صورت وزارت نظمیه درآمد و چهره تازه‌ای به خود گرفت و دارای سازمان منظم و ادارات ثابتی شد وی بر مبنای مقررات مصوبه با شدت و قدرت کامل در حفظ امنیت شهر می‌کوشید و در برابر خلافکاران فوق‌العاده سختگیری نشان می‌داد او ترتیبات منظم و مقررات تازه‌ای برای زندان و زندانیان وضع کرد و به مورد اجرا گذاشت.
 
کنت از سال 1295 تا سال 1309 هجری قمری در انجام وظایف خود کوشید و سرانجام بر اثر دسیسه و تحریک درباریان و بویژه کامران میرزا فرزند شاه و حاکم تهران از سمت خود معزول شد.
 
این پلیس طی یکصد سال گذشته و تا پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن سال 1357 از فراز و نشیب‌های متفاوت برخوردار بوده است.
 
پلیس ایران برای مدت‌های طولانی از دو قسمت مهم پلیس شهری و ژاندارمری (‌مرزی و روستایی‌) تشکیل شده بوده، کمیته انقلاب اسلامی نیز به عنوان یکی از ارکان مهم حفظ نظم و امنیت داخلی و دفاع از ارزش‌های انقلاب در داخل کشور در بعد از پیروزی انقلاب به این مجموعه افزوده شد. کثرت نیروهای پلیس در بعد از انقلاب و ضرورت‌های ادغام این نیروها باعث شد تا سال 1370 با تصمیم مجلس شورای اسلامی این سه نیرو در یکدیگر ادغام شود و سیستم پلیس واحد به وجود آید. براساس قانون جدید، پلیس ایران جزئی از ستاد نیروهای مسلح و وابسته به وزارت کشور و در تبعیت از رهبر معظم انقلاب قرار دارد.
 
پلیس جدید ایران در سه بخش تقریباً مستقل فرماندهی، حفاظت و اطلاعات و سازمان عقیدتی سیاسی تشکیل شده است. حوزه فرماندهی و حفاظت و اطلاعات در ساختار سیستم پلیس تمامی کشورهای جهان مشترک است. اما وجود سازمان عقیدتی سیاسی از ویژگی‌های سیستم پلیس ایران محسوب می‌شود. این سازمان موظف است تا در بعد اعتقادی، سیاسی نسبت به حفظ دستاوردها و ارزش‌های انقلاب و ایجاد روحیه دینداری و اخلاق متناسب با تعالیم دین اسلام که حفظ حرمت انسان‌ها از جمله اصول اساسی است اقدام کند.
انتهای پیام/