7 تیر 1366، روزی که سردشت‌نشینان قربانی بمباران شیمیایی شدند/سکوت سازمان ملل علی‌رغم مستندات غیرقابل انکار در برابر جنایت جنگی صدام

گروه سیاسی: روز 7 تیر در حافظه تاریخی ایرانیان، روز غمبار و اندوهناکی است؛ در 7 تیر 1360 در نتیجه جنایت منافقین کوردل و عمال مستکبرین، 72 تن از یاران صدیق امام راحل از جمله آیت الله بهشتی شهید شدند و شش سال بعد در 7 تیر 1366 یکی دیگر از بازوان مستکبرین در منطقه یعنی صدام جنایتکار مردم سردشت را بمباران شیمیایی کرد.

در ساعت 16:30 روز یکشنبه هفتم تیر ماه 1366 چند فروند هواپیمای بعثی سکوت شهر کوچک سردشت در غرب کشور را شکستند و 7 بمب خردل در نقاط مختلف شهر انداختند که 2 بمب در بازار شهر و 2 بمب دیگر در منطقه مسکونی افتاد ؛ 3 بمب دیگر نیز در باغ‌های مجاور شهر فرود آمد.


بیمارستان و نقاهتگاه شهر نیز در مسیر جریان هوای آلوده قرار گرفت و برخی از پزشکان و پرستاران پس از چند ساعت به دلیل آلوده شدن ،مجبور به ترک آنجا شدند. برق و مخابرات قطع و کلیه فعالیت های خدماتی شهر فلج شده بود زیرا اکثر کاکنان محلی مصدوم شده بودند. کادر پزشکی بهداری سپاه با کمک نیروهای محلی توانستند از دو حمام شهر به عنوان دو ایستگاه رفع آلودگی جهت استقرار زنان و مردان استفاده کنند.ماشین‌های آتش نشانی نیز مسئولیت تدارک آب حمام‌های شهر را عهده دار بودند. سالن ورزشی شهر به عنوان یک نقاهتگاه 150 تخته مورد استفاده قرار گرفت . با توجه به ماهیت اثر گاز خردل (برخلاف گاز اعصاب که ناگهان همه بیماران در همان ساعت اول مراجعه می کنند )ساعت ساعت بر تعداد مصدومین افزوده می شد. در نقاهتگاه درمان های اولیه انجام گرفته و مصدومین پس از پایدارشدن نسبی علائم حیاتی به شهر های دیگر اعزام می شدند.

آلودگی مواد غذایی،میوه جات،سبزیجات،مزارع و آبها و حتی حیوانات باعث برخی مسمومیت های گوارشی شده بود. گله های گاو و گوسفند که تنها سرمایه برخی از خانواده ها محسوب می‌شد از بین رفته بودند و محصول برخی مزارع آلوده و غیر قابل استفاده بود.


یک روز پس از حادثه،مصدومان بدحال با چندین پرواز از ارومیه و تبریز به تهران منتقل شدند. صحنه بسیار ناراحت کننده ای در فرودگاه تهران وجود داشت که تحمل آن برای خلبانان و خدمه هواپیماهای نظامی نیز دشوار بود. کودکانی در سنین مختلف با چشمان ورم کرده به سختی ناله می کردند و سعی داشتند از مادران خود دور نیفتند. تعداد زیادی از مصدومان بد حال به بیمارستان  منتقل شدند.برخی کودکان در حال اغماء بودند.

از شهر 12000 نفری سردشت طبق آمارهای رسمی 8025 نفر مصدوم شدند که این آمار شامل مصدومین خفیف نیز می شد. حداقل 4500 نفر از مصدومین نیاز به درمان داشتند.3000 نفر آنها در شهر سردشت به صورت سرپایی درمان شده و سپس در روستاهای مجاور مدتی را سپری کردند تا آلودگی شهر کاملا" مرتفع گشت.


مابقی مصدومین که 1500 نفر می شدند در حال وخیم تری بوده و نیاز به بیمارستان داشتند و لذا به خارج از سردشت اعزام شدند . 600 نفر از این گروه 1500 نفری به تهران و مابقی به چند شهر شمال غربی کشور اعزام شدند . تعدادی از هموطنان شهید شدند و و بسیاری هفته های زیادی را در بیمارستان گذراندند و اکنون نیز از عوارض شدید ریوی و چشمی و پوستی رنج می برند. کل آمار شهدا 130 نفر بود که 20 نفرآنها در سردشت در همان دقایق و ساعات نخستین پس از بمباران شهید شدند ،10 نفردر حین انتقال از سردشت به شهادت رسیدند و 100 نفر طی مدت یک ماه پس از حادثه بتدریج در بخش‌های مراقبت ویژه بیمارستان‌های مختلف کشور به شهادت رسیدند.

علی رغم اینکه پیرامون جنایت جنگی ارتش بعث عراق در بمباران سردشت گزارشات متعددی به انضمام تصاویر دلخراش قربانیان این حادثه برای شورای امنیت سازمان ملل ارسال شد، اما هیچ هیئت کارشناسی برای بررسی این فاجعه از سوی سازمان ملل مدعی برقراری صلح، اعزام نشد.

سابقه ارتش بعث در بمباران شیمیایی

البته ارتش بعث عراق پیش از بمباران شیمیایی سردشت به کرات از این عمل که مصداق بارز جنایت جنگی محسوب می شود برای هدف قرار دادن غیر نظامیان استفاده کرده بود؛ اولین باری که ارتش عراق از سلاح شیمیایی در جنگ استفاده کرد مربوط به ۲۷ مهرماه ۱۳۵۹ در منطقه جنوب (استان خوزستان) بود. در این سال عراق چهار بار از سلاح شیمیایی از نوع تاول‌زا (گاز خردل) استفاده کرد که یک مصدوم و ۲۰ شهید به دنبال داشت.

حملات شیمیایی ارتش بعث در سال‌های ۶۰ و ۶۱ همزمان با عملیات‌های پیاپی رزمندگان ایرانی گسترش یافت. در سال ۱۳۶۰ عراق ۶ بار از این سلاح مرگبار و غیرانسانی استفاده کرد که باز در‌‌‌ همان منطقه (جبهه‌های جنوب) و از‌‌‌ همان نوع تاول‌زا بود و این بار ۱۰۱ نفر به شهادت رسیدند.

در سال ۱۳۶۱، در جریان عملیات والفجر مقدماتی ۱۲ بار مناطق غرب و جنوب مورد اصابت بمب‌های شیمیایی قرار گرفت. جبهه میانی، غرب و شمال غرب و بخشی از استان‌های ایلام، آذربایجان غربی، اردبیل، باختران، کردستان و سلیمانیه در عملیات‌های والفجر ۲ و ۴ در سال ۱۳۶۲، ۶۴ بار مورد اصابت بمب‌های شیمیایی از نوع تاول‌زا (خردل) و اعصاب (تابون) قرار گرفتند. بر اثر این حملات صد‌ها نفر شهید و هزاران نفر مصدوم شدند.

در سال ۶۲ سلاح‌های شیمیایی تعداد زیادی از اهالی غیرنظامی مناطق مزبور را مصدوم و نابینا کرد. از اول فروردین تا ۲۷ اسفند ۱۳۶۳، ۲۲۲۵ نفر مصدوم و ۴۰ شهید در عملیات‌های خیبر و بدر حاصل اصابت ۵۸ بار بمب‌های تاول‌زا، اعصاب، خفه کننده و آلوده‌ کننده خون است. سال ۱۳۶۴، در عملیات‌های والفجر ۸ و ابتدای والفجر ۹ در مناطق جنوب ۷۶ بار سلاح شیمیایی به کار رفت که حاصل آن ۷۷ شهید و حدود ۱۱ هزار و ۶۴۴ نفر مصدوم بود.

عراق در پاسخ به حملات نیروهای ایرانی و به خاطر شکست سنگین در عملیات‌های کربلای دو، چهار، پنج و شش ۱۰۲ بار از سلاح‌های شیمیایی استفاده کرد که ۴۷۲۰ نفر مصدوم و ۱۰۷ نفر به شهادت رسیدند.

در سال ۱۳۶۵عراق در مناطق شلمچه، سردشت، خوزستان، بصره، کردستان، دیاله و ایلام ۴۳ بار از سلاح شیمیایی استفاده کرد که ۹۴۴۰ مصدوم ۴۴۲ شهید حاصل این حملات بود.

در سال پایانی جنگ، ۳۴ حمله شیمیایی در مناطق غرب، شمال غرب و جنوب ثبت شده است که آخرین بار آن بعد از قطعنامه ۵۹۸ در تاریخ سوم شهریور در عملیات بازپس‌گیری «فاو» اتفاق افتاد. بر اساس آمارهای رسمی نهادهای مسوول در این رابطه تعداد کل شهدای حملات شیمیایی در طول جنگ حدود ۲۶۰۰ شهید و تعداد کل مصدومان نظامی و غیرنظامی حملات شیمیایی ۱۰۷ هزار نفر و تعداد جانبازان شیمیایی (که در حال حاضر تحت پوشش بنیاد جانبازان هستند) حدود ۴۵ هزار نفر است.

در حالی که ۲۵ سال است از حمله عراق به سردشت می‌گذرد کسانی که نجات پیدا کردند هنوز از درد ناشی از بمباران شیمیایی رژیم بعث عراق رنج می‌برند و با آثار و پیامدهای این بمباران دست به گریبان هستند.