بیتی از سعدی که هم موگرینی و هم شرمن از آن بهره بردند
رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ایران آمد و با مسئولین کشورمان دیدار و گفت وگو کرد. این سفر پس از توافق هسته ای و حاشیه های بسیاری که این توافق همچنان با خود دارد اهمیت ویژه ای دارد. چرا؟ چرایی آن را سعی می کنیم بازگو کنیم.
خبرگزاری میزان -
به گزارش گروه بین الملل توافق هسته ای میان ایران و 1+5 با محوریت آمریکا یکطرفه از سوی ایران در حال اجرا شدن است. جمهوری اسلامی ایران پس از توافق اولیه و بر اساس تعهداتی که در آن برای دو طرف تعیین شده است، از همان زمان برخی از فعالیت های هسته ای خود را تعلیق کرد و پس از آن که توافق نهایی به دست آمد از 3 ماه پیش تاکنون به تعهدات نهایی خود هم پایبند بوده است.
اما در طرف مقابل سعی بر این است تا هر چه می توانند اجرای تعهدات به تعویق بیفتد. دست نیافتن ایران به حقوق قانونی خود بر اساس توافق هسته ای، علاوه بر این که بدعهدی آمریکا را ثابت می کند، زیان فراوانی را هم به ایران تحمیل می کند.
زیان های این اقدام هم از لحاظ سیاسی است و هم اقتصادی و اجتماعی. از نظر سیاسی اگر آمریکا به تعهدات خود پایبند نباشد و آنها را اجرا نکند و تنها ایران ملزم به اجرای آنها باشد، تحمیل یکطرفه خواسته آمریکایی ها خوشایند نخواهد بود.
تأثیر منفی اقتصادی اجرا نکردن تعهدات طرف مقابل در توافق هسته ای هم به خاطر توقعات و انتظاراتی که در جامعه ایجاد شده، اگر تأثیری نداشته باشد و در جامعه احساس نشود، ناامیدی، جایگزین ذره امیدی خواهد شد که به خاطر برجام در میان افکار عمومی شکل گرفته است.
نظام و مردم دراین سال های مذاکرات هسته ای به ویژه در 2 سال مذاکراتی که به توافق انجامید، هم هزینه های زیادی را بابت آن پرداختند و هم سختی های زیادی را تحمل کردند به امید این که توافق باعث شود تا تحریم ها و تهدیدات آمریکا از سر ایران برداشته شود. مذاکرات برای همین به توافق انجامید.
رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنه ای در جریان مذاکرات هسته ای بارها تأکید کردند که با گفت وگو و مذاکره مخالف نیستند اما به آمریکایی ها نه اعتماد دارند و نه اطمینان. اکنون این موضع رهبری ثابت کرده است که نمی توان به ایالات متحده اعتماد کرد.
حضرت آیت الله خامنه ای برای مقابله با تحریم های اقتصادی حتی راهکار هم ارائه دادند. پس از تشدید تحریمها علیه ایران ایشان در ۱۳۹۲/۱۱/۳۰، سیاست‌های کلی «اقتصاد مقاومتی» را به مسئولان کشور ابلاغ کردند.
هر روز که از اجرای تعهدات ایران در قبال توافق هسته ای می گذشت، اما طرف مقابل از اجرای تعهدات خود سرباز می زد و هنوز هم چنین روالی را دنبال می کند.
علیرغم این که برخی اعضای دولت سعی داشته و شاید اکنون هم دارند تا بگویند تحریم ها برچیده شده، مبادلات اقتصادی به جریان افتاده، سوئیفت باز شده و پول های دزدیده شده ایران آزاد شده است، اما برخی دیگر از مسئولین در دولت چنین نظری ندارند.
برخی از این مسئولین از جمله علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران،، محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان، سید عباس عراقچی معاون ظریف و در تازه ترین اظهار نظری که از سوی رئیس کل بانک مرکزی مطرح شده با صراحت از این جمله استفاده شده که؛ «توافق هسته ای تقریباً هیچ دستاورد اقتصادی برای ایران نداشته است.»
ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی که به آمریکا سفر کرده است با چند رسانه آمریکایی از جمله بلومبرگ مصاحبه کرده و با مقامات آمریکایی از جمله وزیر خزانه داری این کشور دیدار و گفت وگو کرده است. این سخن سیف باعث شد تا بازار اقتصادی ایران به ویژه در بورس تأثیر گذار باشد.
در چند ماه گذشته روسای جمهور و مسئولین زیادی از کشورهای اروپایی و دیگر کشورها به ایران سفر کرده اند. هیئت های چند صد نفره وارد تهران شدند و چند روز را میهمان ایران بودند و رفتند، اما از این سفرها هم هنوز چیزی بیرون نیامده است.
اکنون که تهران میزبان یک مقام عالی از اتحادیه اروپا در تهران بود، چند نکته باید با توجه ویژه از سوی اروپایی ها روبرو باشد. نکاتی که آنها باید به آن توجه ویژه کنند می تواند آینده روابط ایران و اروپا را ترسیم کند.
توجه به این سخن رهبر معظم انقلاب اسلامی که در دیدار نخست وزیر ایتالیا هم وطن خود که پیش از خانم موگرینی به ایران سفر کرده بود، نکته کلیدی روابط آینده اتحادیه اروپا با ایران است.
رهبر انقلاب در این دیدار مسئله مهم در رفت‌وآمد و مذاکرات خارجی را عملیاتی و اجرایی شدن توافقات خواندند و خاطرنشان کردند: بعضی دولتها و شرکتهای اروپایی در رفت‌وآمد به ایران و مذاکره هستند اما محصول این مذاکرات تاکنون محسوس نبوده است!
ایشان افزودند: عده‌ای تقصیر این مسئله را به گردن امریکایی ها می‌اندازند که با توجه به سابقه و رفتار آنها این ارزیابی قابل قبول به نظر می‌رسد، همچنان که اکنون نیز در اجرای تعهدات خود در مذاکرات هسته‌ای آنچنان که باید، عمل نمی‌کنند و با اظهارات و اقداماتشان، طرفهای مقابل را از همکاری با ایران می‌ترسانند.
«فدریکا موگرینی»هم، هدف از سفر خود به ایران را احیای روابط دوجانبه اتحادیه اروپا و ایران عنوان کرده است. اگر چنین عزمی در اتحادیه اروپا وجود داشته باشد کشورهای اروپایی باید عزم خود را ثابت کنند.
کارشکنی های آمریکا در راه اجرای برجام، باعث شده است تا اروپایی ها و دیگر کشورهایی که به ایران بدهکار هستند، نتوانند بر اساس برجام یک روال عادی اقتصادی با ایران داشته باشند.
سیف رئیس کل بانک مرکزی کشورمان گفته است هنوز ایران به پول های بلوکه شده خود دست نیافته و این یعنی هنوز تعهدات آمریکا در برجام اجرا نشده است.
کارشکنی آمریکایی ها یک طرف ماجراست و عزم دیگر کشورها از جمله اتحادیه اروپا، طرف دیگر آن، چرا که اروپا قابلیت و ظرفیت آن را دارد تا بتواند بر اساس منافع ملی خود تصمیم بگیرد و تبعیت از دستورات آمریکا را کنار بگذارد. کشورهای اروپایی اکنون که در یک اتحادیه گرد هم آمده اند از نظر سیاسی و اقتصادی ظرفیت بالایی پیدا کرده اند و تنها نیازمند آن هستند تا خود را از زیر یوغ آمریکا بیرون بیاورند و مستقل تصمیم بگیرند.
شاید اکنون با توافق هسته ای زمان آن رسیده است تا اتحادیه اروپا از فرصت به دست آمده استفاده کند و بدون توجه به آمریکا تعهدات خود را در قبال یک قرارداد بین المللی که با ایران به امضا رسانده، اجرا کند. آمریکایی ها شاید نخواهند به توافق عمل کنند، که تاکنون هم اینگونه بوده است، اما این مسئله نباید مانعی بر سر راه اجرای تعهداتی باشد که اروپا بر عهده دارد.
اروپا باید به خود بیاید، باید از تن دادن به خواسته های آمریکایی ها امتناع کند. اتحادیه اروپا می تواند در تحولات دنیا نقش مثبت داشته باشد بدون آن که از آمریکا تبعیت کند. اما همچنان این اراده در آنها دیده نمی شود. اروپایی ها به طور سنتی به آمریکا گره خورده اند و از جنگ جهانی دوم تاکنون آمریکا را قیم خود قرار داده اند.
ایران ظرفیت های بسیار بالایی در زمینه های اقتصادی، سیاسی و منطقه ای دارد. اروپا به این ظرفیت ها واقف است. اگر قرار است مناسبات ایران و اروپا احیا شود، آنها باید تصمیم اساسی و نهایی خود را بگیرند. تا زمانی که اتحادیه اروپا مناسبات خود را با آمریکا هماهنگ می کند نمی تواند مستقل تصمیم بگیرد و با کشوری همچون ایران مناسبات نزدیک و صمیمی داشته باشد.
موگرینی در بخشی از مقاله خود که پیش از سفر به ایران در روزنامه آلمانی هاندلز بلات چاپ کرده، با اشاره به یکی از اشعار سعدی شیرازی «پس از دشواری آسانی است ناچار - ولیکن آدمی را صبر باید»، نوشت : در این دوران سخت، مشارکت دو طرف می تواند تغییرات تعیین کننده ای دربر داشته باشد.
جالب است که در اول آبان ۱۳۹۳ وندی شرمن زمانی که معاون جان کری وزیر خارجه آنریکا بود در سخنان خود در مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی در واشنگتن به همین بیت از غزل سعدی استناد می کند «پس از دشواری آسانی ست ناچار- ولیکن آدمی را صبر باید» خانم شرمن در این مرکز درباره مذاکرات هسته ای میان ایران با گروه ۵+۱ سخن می گفت.
انقلاب اسلامی ایران 38 سال است با دشواری هایی که آمریکا ایجاد کرده مقابله می کند و آنها را تحمل کرده و پشت سر گذاشته است. همچنان هم صبور است، اما بیت شعری که موگرینی و شرمن از آن بهره برده اند، از نظر آنها ایران دشواری است یا خود آنها؟
انتهای پیام/
اما در طرف مقابل سعی بر این است تا هر چه می توانند اجرای تعهدات به تعویق بیفتد. دست نیافتن ایران به حقوق قانونی خود بر اساس توافق هسته ای، علاوه بر این که بدعهدی آمریکا را ثابت می کند، زیان فراوانی را هم به ایران تحمیل می کند.
زیان های این اقدام هم از لحاظ سیاسی است و هم اقتصادی و اجتماعی. از نظر سیاسی اگر آمریکا به تعهدات خود پایبند نباشد و آنها را اجرا نکند و تنها ایران ملزم به اجرای آنها باشد، تحمیل یکطرفه خواسته آمریکایی ها خوشایند نخواهد بود.
تأثیر منفی اقتصادی اجرا نکردن تعهدات طرف مقابل در توافق هسته ای هم به خاطر توقعات و انتظاراتی که در جامعه ایجاد شده، اگر تأثیری نداشته باشد و در جامعه احساس نشود، ناامیدی، جایگزین ذره امیدی خواهد شد که به خاطر برجام در میان افکار عمومی شکل گرفته است.
نظام و مردم دراین سال های مذاکرات هسته ای به ویژه در 2 سال مذاکراتی که به توافق انجامید، هم هزینه های زیادی را بابت آن پرداختند و هم سختی های زیادی را تحمل کردند به امید این که توافق باعث شود تا تحریم ها و تهدیدات آمریکا از سر ایران برداشته شود. مذاکرات برای همین به توافق انجامید.
رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنه ای در جریان مذاکرات هسته ای بارها تأکید کردند که با گفت وگو و مذاکره مخالف نیستند اما به آمریکایی ها نه اعتماد دارند و نه اطمینان. اکنون این موضع رهبری ثابت کرده است که نمی توان به ایالات متحده اعتماد کرد.
حضرت آیت الله خامنه ای برای مقابله با تحریم های اقتصادی حتی راهکار هم ارائه دادند. پس از تشدید تحریمها علیه ایران ایشان در ۱۳۹۲/۱۱/۳۰، سیاست‌های کلی «اقتصاد مقاومتی» را به مسئولان کشور ابلاغ کردند.
هر روز که از اجرای تعهدات ایران در قبال توافق هسته ای می گذشت، اما طرف مقابل از اجرای تعهدات خود سرباز می زد و هنوز هم چنین روالی را دنبال می کند.
علیرغم این که برخی اعضای دولت سعی داشته و شاید اکنون هم دارند تا بگویند تحریم ها برچیده شده، مبادلات اقتصادی به جریان افتاده، سوئیفت باز شده و پول های دزدیده شده ایران آزاد شده است، اما برخی دیگر از مسئولین در دولت چنین نظری ندارند.
برخی از این مسئولین از جمله علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران،، محمد جواد ظریف وزیر خارجه کشورمان، سید عباس عراقچی معاون ظریف و در تازه ترین اظهار نظری که از سوی رئیس کل بانک مرکزی مطرح شده با صراحت از این جمله استفاده شده که؛ «توافق هسته ای تقریباً هیچ دستاورد اقتصادی برای ایران نداشته است.»
ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی که به آمریکا سفر کرده است با چند رسانه آمریکایی از جمله بلومبرگ مصاحبه کرده و با مقامات آمریکایی از جمله وزیر خزانه داری این کشور دیدار و گفت وگو کرده است. این سخن سیف باعث شد تا بازار اقتصادی ایران به ویژه در بورس تأثیر گذار باشد.
در چند ماه گذشته روسای جمهور و مسئولین زیادی از کشورهای اروپایی و دیگر کشورها به ایران سفر کرده اند. هیئت های چند صد نفره وارد تهران شدند و چند روز را میهمان ایران بودند و رفتند، اما از این سفرها هم هنوز چیزی بیرون نیامده است.
اکنون که تهران میزبان یک مقام عالی از اتحادیه اروپا در تهران بود، چند نکته باید با توجه ویژه از سوی اروپایی ها روبرو باشد. نکاتی که آنها باید به آن توجه ویژه کنند می تواند آینده روابط ایران و اروپا را ترسیم کند.
توجه به این سخن رهبر معظم انقلاب اسلامی که در دیدار نخست وزیر ایتالیا هم وطن خود که پیش از خانم موگرینی به ایران سفر کرده بود، نکته کلیدی روابط آینده اتحادیه اروپا با ایران است.
رهبر انقلاب در این دیدار مسئله مهم در رفت‌وآمد و مذاکرات خارجی را عملیاتی و اجرایی شدن توافقات خواندند و خاطرنشان کردند: بعضی دولتها و شرکتهای اروپایی در رفت‌وآمد به ایران و مذاکره هستند اما محصول این مذاکرات تاکنون محسوس نبوده است!
ایشان افزودند: عده‌ای تقصیر این مسئله را به گردن امریکایی ها می‌اندازند که با توجه به سابقه و رفتار آنها این ارزیابی قابل قبول به نظر می‌رسد، همچنان که اکنون نیز در اجرای تعهدات خود در مذاکرات هسته‌ای آنچنان که باید، عمل نمی‌کنند و با اظهارات و اقداماتشان، طرفهای مقابل را از همکاری با ایران می‌ترسانند.
«فدریکا موگرینی»هم، هدف از سفر خود به ایران را احیای روابط دوجانبه اتحادیه اروپا و ایران عنوان کرده است. اگر چنین عزمی در اتحادیه اروپا وجود داشته باشد کشورهای اروپایی باید عزم خود را ثابت کنند.
کارشکنی های آمریکا در راه اجرای برجام، باعث شده است تا اروپایی ها و دیگر کشورهایی که به ایران بدهکار هستند، نتوانند بر اساس برجام یک روال عادی اقتصادی با ایران داشته باشند.
سیف رئیس کل بانک مرکزی کشورمان گفته است هنوز ایران به پول های بلوکه شده خود دست نیافته و این یعنی هنوز تعهدات آمریکا در برجام اجرا نشده است.
کارشکنی آمریکایی ها یک طرف ماجراست و عزم دیگر کشورها از جمله اتحادیه اروپا، طرف دیگر آن، چرا که اروپا قابلیت و ظرفیت آن را دارد تا بتواند بر اساس منافع ملی خود تصمیم بگیرد و تبعیت از دستورات آمریکا را کنار بگذارد. کشورهای اروپایی اکنون که در یک اتحادیه گرد هم آمده اند از نظر سیاسی و اقتصادی ظرفیت بالایی پیدا کرده اند و تنها نیازمند آن هستند تا خود را از زیر یوغ آمریکا بیرون بیاورند و مستقل تصمیم بگیرند.
شاید اکنون با توافق هسته ای زمان آن رسیده است تا اتحادیه اروپا از فرصت به دست آمده استفاده کند و بدون توجه به آمریکا تعهدات خود را در قبال یک قرارداد بین المللی که با ایران به امضا رسانده، اجرا کند. آمریکایی ها شاید نخواهند به توافق عمل کنند، که تاکنون هم اینگونه بوده است، اما این مسئله نباید مانعی بر سر راه اجرای تعهداتی باشد که اروپا بر عهده دارد.
اروپا باید به خود بیاید، باید از تن دادن به خواسته های آمریکایی ها امتناع کند. اتحادیه اروپا می تواند در تحولات دنیا نقش مثبت داشته باشد بدون آن که از آمریکا تبعیت کند. اما همچنان این اراده در آنها دیده نمی شود. اروپایی ها به طور سنتی به آمریکا گره خورده اند و از جنگ جهانی دوم تاکنون آمریکا را قیم خود قرار داده اند.
ایران ظرفیت های بسیار بالایی در زمینه های اقتصادی، سیاسی و منطقه ای دارد. اروپا به این ظرفیت ها واقف است. اگر قرار است مناسبات ایران و اروپا احیا شود، آنها باید تصمیم اساسی و نهایی خود را بگیرند. تا زمانی که اتحادیه اروپا مناسبات خود را با آمریکا هماهنگ می کند نمی تواند مستقل تصمیم بگیرد و با کشوری همچون ایران مناسبات نزدیک و صمیمی داشته باشد.
موگرینی در بخشی از مقاله خود که پیش از سفر به ایران در روزنامه آلمانی هاندلز بلات چاپ کرده، با اشاره به یکی از اشعار سعدی شیرازی «پس از دشواری آسانی است ناچار - ولیکن آدمی را صبر باید»، نوشت : در این دوران سخت، مشارکت دو طرف می تواند تغییرات تعیین کننده ای دربر داشته باشد.
جالب است که در اول آبان ۱۳۹۳ وندی شرمن زمانی که معاون جان کری وزیر خارجه آنریکا بود در سخنان خود در مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی در واشنگتن به همین بیت از غزل سعدی استناد می کند «پس از دشواری آسانی ست ناچار- ولیکن آدمی را صبر باید» خانم شرمن در این مرکز درباره مذاکرات هسته ای میان ایران با گروه ۵+۱ سخن می گفت.
انقلاب اسلامی ایران 38 سال است با دشواری هایی که آمریکا ایجاد کرده مقابله می کند و آنها را تحمل کرده و پشت سر گذاشته است. همچنان هم صبور است، اما بیت شعری که موگرینی و شرمن از آن بهره برده اند، از نظر آنها ایران دشواری است یا خود آنها؟
انتهای پیام/
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *