حبس و جزای نقدی در انتظار متعرضان به محیط زیست

به گزارش خبرنگار حقوقی و قضائی ، در تقویم ایران روز سیزده فروردین با نام روز طبیعت نامگذاری شده است.روزی که مردم سعی دارند این روز را در کنار خانواده و در دامان طبیعت سپری کنند و از منافع فراوان طبیعت بهره برند.

اماچیزی که این سالها بسیار به کام طبیعت تلخی نشانده است بهره برداری یک طرفه از دامان طبیعت بوده به طوری که همه آمارها حکایت از آسیب های فراوان به طبیعت دارد. البته باید دانست برخورد قانون با آسیب زنندگان بسیار سخت است.

با مراجعه به متن قانون اساسی کشور و اصل 50 این قانون وظیفه صیانت و نگهداری از آن بر عهده عموم مردم است.

در متن قانون آمده است:
اصل پنجاهم: در جمهوری اسلامی، حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسلهای بعد باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند ، وظیفه عمومی تلقی می گردد. از این رو فعالیت های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیرقابل جبران آن ملازمه پیدا کند ، ممنوع است.

بر اساس این اصل که اصلی بنیادین در خصوص محیط زیست است آسیب رساندن به محیط زیست که جزو اموال عمومی هم می‌شود ممنوع بوده و مرتکبین به آن مجازات خواهند شد.

بر اساس قانون حفاظت و بهره‌برداري از جنگلها و مراتع با متخلفان و مجرمینی که به محیط زیست  در معنای کلی آن خسارت وارد کنند به طور جدی برخورد خواهد شد.

در ماده 42  و 43 قانون مذکور بریدن ، ریشه کن کردن و سوزانیدن نهال و درخت و تهیه چوب و هیزم و ذغال از منابع ملی و توده های جنگلی ممنوع است. مرتکب در مورد بریدن و ریشه کن کردن و سوزانیدن هر اصله نهال به پرداخت جریمه نقدی و در مورد بریدن و ریشه کن کردن درخت و تهیه چوب و هیزم و ذغال به حبس تأدیبی از یازده روز تا شش ماه و پرداخت جریمه نقدی نسبت به هر اصله درخت یا هر مترمکعب هیزم یا ذغال محکوم می شود.

بریدن و ریشه کن کردن بوته ها ، خارها و درختچه های بیابانی و کویری و کوهستانی در مناطق کویری و بیابانی ممنوع است. متخلف به حبس تکدیری تا ده روز با پرداخت غرامت نقدی محکوم و در صورت تکرار به هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
 
مهمترين ماده اي كه در ارتباط با آتش زدن عمدي جنگل ها مي توان به آن استناد كرد ماده 47 ‌' قانون حفاظت و بهره‌برداري از جنگلها و مراتع ' است كه مجازات سنگيني را براي مرتكبين اين جرم تعيين كرده است.

به موجب اين ماده قانوني، هركس در جنگل عمداً آتش‌سوزي ايجاد كند به حبس مجرد از سه تا ده سال محكوم خواهد شد و در صورتي كه مرتكب، مأمور ‌جنگلباني باشد به حداكثر مجازات مذكور محكوم مي‌شود.

‌ماده 45 قانون مذكور نيز مي گويد: ‌آتش زدن نباتات در مزارع و باغات داخل يا مجاور جنگل بدون اجازه و نظارت مأموران جنگلباني ممنوع است. در صورتي كه در نتيجه‌ بي‌مبالاتي، حريق در جنگل ايجاد شود مرتكب به حبس تأديبي از دو ماه تا يك سال محكوم خواهد شد.

‌بر اساس ماده 46، هر كس مبادرت به كت زدن يا روشن كردن آتش در تنه درخت جنگلي نمايد به حبس تأديبي از سه ماه تا يك سال و براي هر درخت كه‌كت يا پي‌زده و يا در آن آتش روشن كرده باشد به پرداخت جريمه نقدي از يكصد ريال تا يك هزار ريال محكوم خواهد شد.