نگاهی به "سنت های نوروز" در پاکستان

به گزارش سرویس بین الملل هر ساله، با فرا رسیدن ماه فوریه و شنیده شدن صدای پای بهار، در کشور های آسیای جنوبی بویژه هند و پاکستان، مراسمی با عنوان "بَسَنت" برگزار می شود که این روز را با هوا کردن بادبادک های رنگی جشن می گیرند. مرکز اصلی برگزاری جشن های بَسَنت در پاکستان، پایتخت فرهنگی این کشور یعنی شهر لاهور است. در پاکستان، نوروز را عالم افروز، به معنای روزی که با آمدنش جهان را روشن و درخشان می کند، نیز می نامند.

جشن های شروع فصل بهار و عید نوروز سنت مشترک کشورهای جمهوری اسلامی ایران، پاکستان، افغانستان، تاجیکستان، ترکیه و برخی از کشورهای آسیای میانه دیگر است.

مجمع عمومی سازمان ملل روز اول فروردین (21 ماه مارس) را به عنوان روز جهانی عید نوروز، با ریشه ایرانی به رسمیت شناخته و آن را در تقویم خود جای داده است.

نمایش آداب و فرهنگ اصیل ایرانی به صورت برگزاری نمایشگاه ها و جشن های مختلف در مراکز فرهنگی بویژه دانشگاه ها در پاکستان و کشورهایی که با با زبان فارسی آشنایی دارند با استقبال پر شوری از سوی دانشجویان و مردم مسلمان این کشورها همراه می شود.

جشن های نوروزی و مراسم آغاز فصل بهار در پاکستان در مناطق ایالات بلوچستان (شهرهای کویته، جعفرآباد، مکران، گوادر), ایالت گلگیت – بلتستان (شهرهای گلگیت، اسکردو، هنزه، استور، چیترال)،ایالت خیبرپختونخوا (شهرهای پیشاور، سوات، بنو و برخی از مناطق قبایلی) و شهرهای مختلف ایالت پنجاب در شرق این کشور برگزار می شود.

از رسوم سنتی عید نوروز در پاکستان بویژه در ایالت گلگیت-بلتستان در شمال این کشور؛می توان به هدیه دادن تخم مرغ های رنگی به یکدیگر، رفت و آمد به منازل اقوام و بازی و تماشای بازی چوگان اشاره کرد.

عید نوروز و ایام فرا رسیدن فصل بهار در ایالات بلوچستان و پنجاب نیز با حضور مردم در دامن سبز طبیعت ، اجرای برنامه های سنتی از جمله پریدن از روی آتش به معنای اینکه باعث پاک شدن گناهان می شود، جشن گرفته می شود.

جامعه زرتشتیان و جمعیت زیادی از پناهندگان افغانستان که در مناطق مختلف پاکستان سکونت دارند، نیز عید نوروز را با دید و بازدیدهای خانوادگی و حضور در پارک ها جشن می گیرند.

بر اساس سرشماری سال 1377 شمسی (1998 میلادی) , مذهب زرتشتی در پاکستان با جمعیتی حدود 20 هزار نفر به عنوان کم جمعیت ترین گروه اقلیتی این کشور به شمار می رود.

در مجموع پاکستان بعنوان همسایه ایران جنوب غربی و کشوری مسلمان به حساب می آید که با توجه به تاثیرات فرهنگ ایرانی که بر روی فرهنگ ، زبان ؛ آداب و سنن پاکستان گذاشته شده؛ مشترکات فراوانی بین دو کشور وجود دارد که یکی از آنها جشن نوروز است.

هر ساله،با فرا رسیدن ماه(فوریه و مارس)همزمان با نزدیک شدن فصل بهار، در کشورهای آسیای جنوبی بویژه هند و پاکستان،مراسمی تحت عنوان سنت بهار برگزار می شود که این روز را با هوا کردن بادبادکهای گوناگون جشن می گیرند.

این جشن در سراسر پاکستان برگزار می شود و تقریبا همه در آن شرکت می کنند و از نمایش های حیوانات گرفته تا بازی های سنتی ، قومی و بین المللی مانند کشتی ، دو و میدانی ، هاکی، فوتبال ، تنیس و همچنین اسب سواری و اسب دوانی و مهمتر از همه نیزه بازی و کبدی و غیره اجرا می شود.

از آداب و رسوم عید نوروز در میان مردم پاکستان، می توان به خانه تکانی یا به عبارتی پاکیزه کردن خانه، پوشیدن لباس نو، تهیه و پخت انواع شیرینی ها از قبیل (لدو، گلاب جامن، رس گهوله، کیک، برفی، شکرپاره، کرم رول، سوهان حلوا) همچنین پختن غذاهای معروف این ایام اشاره کرد.
در نواحی گلگیت و بلتستان در شمال پاکستان برگزاری جشن نوروز همراه با اجرای برنامه های آتش بازی و تیراندازی و چوگان می باشد.

شیعیان پاکستانی نیز عمدتا در ایالت پنجاب بویژه شهر ˈلاهورˈ مرکز این ایالت جشن های نوروز را مانند ایران برگزار می کنند.

شیعیان پاکستانی این ایام را منتسب به حضرت امیرالمومنین امام علی علیه السلام می دانند که در حقیقت همان جشن غدیر خم است و بطور معمول در 21 مارس ( اول فروردین ) برگزار می شود.

آنها معتقدند روزی که پیامبر گرامی اسلامی حضرت محمد(ص) در یک اجتماع 124 هزار نفری از اصحاب خودشان، به حکم پروردگار، حدیث معروف غدیر را خواندند و حضرت امیر را به جانشینی خود معرفی کردند، مصادف با روز 21 مارس همزمان با 18 ذی حجه و مصادف با اول بهار بوده است. لذا در این ایام شادی کرده و لباس نو می پوشند.

ایرانیان مقیم پاکستان نیز در اولین روز بهار پس از تحویل سال نو در مراکز دیپلماتیک کشورمان در شهرهای ˈاسلام آباد، راولپندی، پیشاور، لاهور، کویته، کراچی و حیدرآبادˈ مراسم عید نوروز و تحویل سال نو را با برپایی جشنهایی برگزار می کنند.
 
هر ساله در زمان تحویل سال نو، به رسم نوروز ایرانی و دید و بازدیدهای عید، همه اعضای خانوداه های کارکنان و روسای نهادهای ایرانی مقیم پایتخت پاکستان با حضور در سفارت جمهوری اسلامی ایران، در فضایی کاملا صمیمی و آراسته به سفره هفت سین، فرا رسیدن سال نو را به یکدیگر شادباش می گویند.