شش سال و نیم حکومت بدون نظام اطلاعاتی/ دلایل تاسیس وزارت اطلاعات را اینجا بخوانید

به گزارش گروه سیاسی ،  حجت‌الاسلام والمسلمین محمد محمدی ری‌شهری در کتاب خاطرات خود می نویسد:

تشکیلات اطلاعات امنیتی یکی از اساسی ترین و ضروری ترین نیازهای هر نظام سیاسی است.

سیستم اطلاعاتی در واقع شبکه ی اعصاب و چشم و گوش نظام است که بدون آن تامین امنیت جامعه و تداوم حکومت امکان پذیر نیست.

در نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران که با انقلاب اسلامی و با اتکا بر اراده ی مردم با وجود مخالفت رژیم های مستکبر شرق و غرب و حمایت آنها زا رژیم گذشته به پیروزی رسیده بود ضرورت تاسیس تشکیلات اطلاعاتی قوی مضاعف می شد به ویژه آنکه این انقلاب در منطقه ی جغرافیایی حساسی مانند ایران به وقوع پیوسته بود و به دلایل مختلف سازمان های اطلاعاتی ابرقدرت ها و به خصوص آمریکا برای نفوذ در ارگان های آن سرمایه گذاری سنگینی کرده بودند.

اما تازه کار بودن مسئولان سیاسی انقلاب اسلامی و خاطره های تلخ جنایات ساواک مانع از ایجاد تشکیلات اطلاعاتی بود به گونه ای که در طراحی ارگان های جمهوری اسلامی جایگاهی برای ایجاد این تشکیلات مهم و فوق العاده ضروری در نظر گرفته نشد این بود که بیش از شش سال و نیم جمهوری اسلامی ایران فاقد نظام اطلاعاتی متمرکز بود و در این مدت هر چه از عمر انقلاب اسلامی می گذشت توطئه ها جدید کشف می شد و اگر عنایت خداوند متعال و رهبری هوشمندانه ی امام خمینی و حمایت مردم نبود بسیاری از این توطئه ها انقلاب را از پا در می آورد.

بدین ترتیب احساس نیاز به تشکیلات اطلاعاتی برای ارگان های نظامی و امنیتی جدی شد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی واحد اطلاعات تشکیل داد کمیته انقلاب اسلامی که امنیت درون شهری را تامین می کرد واحد اطلاعات بنیاد نهاد نخست وزیری معاونت اطلاعات و تحقیقات درست کرد و در ارتش نیز در کنار رکن دوم کمیته ی اطلاعات امنیتی تشکیل شد.

اما هیچ یک از ارگان ها پاسخگوی نیازهای اطلاعاتی کشور نبودند علاوه بر این موازی کار کردن آنها نیز مشکل آفرین بود از این رو در جریان کشف کودتای نوژه برای هماهنگ کردن فعالیت های اطلاعاتی و عملیاتی ستاد خنثی سازی کودتا در اداره ی دوم ارتش تشکیل شد.

به تدریح ارگان های اطلاعاتی احساس کردند که تمرکز فعالیت های اطلاعاتی ضروری است لیکن هنوز زمینه ی لازم برای ایجاد تشکیلات رسمی به این نام وجود نداشت.

روزی آقای سرگرد محسنی که در آن وقت ریاست واحد اطلاعات و ارشاد نیروی هوایی را به عهده داشت به یکی از اعضای شورای انقلاب  پیشنهاد کرده بود که اطلاعات امنیتی کشور متمرکز شود و آن بزرگوار متصدی آن گردد آن بزرگوار از این پیشنهاد خیلی ناراحت شده بود به گونه ای که در ملاقاتی که با او داشتم وقتی سخن از این پیشنهاد شد ایشان گفت: این مرتیکه سرگرد محسنی به من پیشنهاد می کند که تو مسئول اطلاعات بشو خیلی از او بدم آمد.

این سخن نشان می دهد که ایجادپایگاه اطلاعاتی متمرکز در سال های نخستین پیروزی انقلاب تا چه حد با مشکل مواجه بود.

فقدان سیستم اطلاعاتی متمرکز، پاسخگو نبودن ارگان های اطلاعاتی موجود و اختلاف سلیقه ی مسئولان قضایی و اطلاعاتی سبب شد که درجریان برخورد با منافقین دادسرای انقلاب اسلامی تهران نیز وارد فعالیت های اطلاعاتی شود.

همچنین پس از جریان انفجار نخست وزیری و دادستانی کل و شهادت آیت الله قدوسی اینجانب نیز به تاسیس واحد اطلاعات و تحقیقات در کنار دادگاه انقلاب ارتش اقدام کردم و همین امر سبب آشنایی من با مسائل مربوط به اطلاعات امنیتی گردید.

قانون تاسیس وزارت اطلاعات

کشف توطئه های گوناگون مانند کودتای نافرجام نوژه، واقعه ی طبس، فعالیت های پیچیده ی حزب توده و بالاخره اوج فعالیت های تروریستی منافقین در سال 1360 سبب شد که مسئولان سیاسی جمهوری اسلامی به تدریج تصمیم به ایجاد تشکیلات متمرکز اطلاعاتی بگیرند که اگر این تصمیم زودتر گرفته می شد می توانستند از بسیاری خسارت ها و به ویژه از دست دادن شخصیت های بزرگی چون شهید مطهری و شهید بهشتی پیشگیری کنند.