آیا اردوغان پی به اشتباهات خود برده است؟

به گزارش گروه بین الملل ، سفر دو روزه نخست وزیر ترکیه به ایران و گفت وگو و مذاکراتی که او با مقامات کشورمان داشت، با توجه ویژه رسانه های ایران و ترکیه روبرو شده است.

تحلیل های زیادی درباره چرایی سفر داود اوغلو در رسانه های کشورمان نوشته شد که هر کدام دیدگاه خاص خود را داشت. برخی سفر او را گامی برای بهبود روابط تیره شده بر سر بحران های منطقه دانستند و برخی هم، ترکیه را منفعت طلب معرفی کردند که می خواهد از فصای برجام در زمینه اقتصادی بهره ببرد.

در واقع اکثر تحلیل هایی که از سوی تحلیلگران و رسانه ها ارائه شد تحلیلی درست و بجا بود. ترکیه اکنون در شرایطی قرار گرفته است که نمی تواند قلدری های سابق خود را در منطقه داشته باشد، به همین خاطر مجبور است تا رویکرد سیاسی خود را تغییر دهد.

این کشور از یک سو با موج آوارگان جنگی روبرو است و از سوی دیگر تحت فشار شدید روسیه قرار گرفته است، آمریکا هم درباره کردهای ترکیه و سوریه با دولت آنکارا اختلاف شدید دارد. واشنگتن از کردها دفاع می کند و حملات ارتش ترکیه را محکوم اما ترکیه خواهان قطع حمایت های آمریکا از کردهاست.

حتی اردوغان گفته بود که آمریکا یا ترکیه را انتخاب کند یا کردها را، در واقع رئیس جمهوری این کشور با این سخن قصد داشت تا اوباما را بر سر دوراهی قرار دهد اما شاید اصلاً تصورش را هم نمی کرد که با بی توجهی رئیس جمهوری آمریکا روبرو شود و او حتی درباره این سخن پاسخی هم ندهد.

ترکیه را شاید دیگر نتوان یک همپیمان آمریکا در منطقه دانست. اردوغان از خط قرمزهای آمریکا خارج شده به همین خاطر کاخ سفید هم دیگر به او اعتماد نمی کند. اتحادیه اروپا هم به خاطر رفتارهای داخلی در این کشور مواضع تندی را علیه آنکارا اتخاذ کرده به ویژه بر سر برخوردهای شدید با روزنامه های منتقد دولت که به بازداشت برخی مسئولان رسانه های این کشور منجر شده است. روزنامه زمان و حریت ترکیه از جمله روزنامه هایی هستند که از سیاست های دولت این کشور انتقاد می کنند.

دولتمردان ترکیه در داخل و از سوی مردم نیز تخت فشار قرار دارند. مردم این کشور منتقد سیاست های منطقه ای و داخلی دولت هستند به همین خاطر اعتراضات مردمی هم در حال شکل گیری است.

برخورد شدید با کردهای ترکیه چالش جدی دیگری را برای این کشور درست کرده است. درگیری هایی که ارتش با مناطق کرد نشین دارد، امنیت و صلح آن مناطق و حتی دیگر شهرهای ترکیه را به خطر انداخته و انفجارهایی که در شهرهای بزرگ این کشور از جمله استانبول و آنکار رخ داه امنیت شهری را هم با خطر روبرو ساخته است.

شکست سیاست های دولتمردان ترکیه در بحران سوریه و تقابل و تضادی که این کشور بر سر سوریه با جمهوری اسلامی ایران پیدا کرده است، جایگاه منطقه ای او را هم با خطر مواجه ساخته، اکنون به نظر می رسد سفر داود اوغلو به تهران، نه تنها اقتصادی بلکه بیشتر سیاسی بوده است.

شاید بتوان تصور کرد که دولتمردان ترکیه متوجه اشتباهات خود علیه سوریه شده باشند. به همین خاطر پس از گذشت چند ماه پر تنش با ایران که همراه بود با سخنان تند مقامات ترکیه علیه کشورمان، در این اندیشه هستند تا با بهبود روابط، خود را از مخمصه ای که درست کرده اند، رهایی بخشند.

تنش ها از سوی دولت ترکیه با ایران ایجاد شده بود و اقتضا می کرد برای زدودن آن هم، آنکارا پیش قدم شود. سفر نخست وزیر ترکیه به تهران یک گامی بود که از سوی آنها برداشته شد و برای پیشرفت در این راه باید ادامه یابد.

توافقی که داود اوغلو از آن سخن گفته است، یک توافق اولیه و عمیق نیست اما گامی است در جهت حل بحران سوریه که ترکیه یکی از عوامل بروز آن است و مخالفت با تجزیه سوریه و تداوم حضور سوریه به عنوان یک کشور قوی در منطقه توافقی است که نخست وزیر ترکیه آنها را مطرح کرده است.

ترکیه خطر تجزیه را بیخ گوش خود احساس کرده است. می داند که اگر پروژه تجزیه سوریه کلید بخورد و این کشور به چند بخش تقسیم شود، ترکیه را هم در بر خواهد گرفت. حساس ترین منطقه این کشور هم مناطق کرد نشین دیاربکر است که زمینه تجزیه را دارد.

ماندن اسد بر سر قدرت در سوریه یکی دیگر از توافقاتی است که به نظر می رسد ایران و ترکیه بر سر آن به نتیجه رسیده باشند. مقامات آنکارا تاکنون خواهان کناره گیری اسد از قدرت بودند، در حالی که ریاست جمهوری اسد در سوریه قانونی و بر اساس خواست مردم است. آمریکا در پی تجزیه سوریه است.

اگر مقامات دولت اسلامگرای ترکیه پی به اشتباهات خود در قبال بحران ها و تحولات منطقه برده باشند، می توان امیدوار بود که با تغییر رویکرد این کشور، بحران سوریه پس از 5 سال جنگ و ویرانی، در زمان کوتاه تری حل و فصل شود. البته تا دیرتر نشده باید تغییر سیاست های ترکیه در سوریه با سرعت عملیاتی شود.