گفتمان "اجتهادی عقلانی" برای مقابله با جریان‌های تکفیری تقویت شود

به گزارش گروه سیاسی ، آیت‌الله علیرضا اعرافی در کنگره بین‌المللی "خطر جریان‌های تکفیری در دنیای امروز" که در مدرسه امام کاظم(ع) قم درحال برگزاری است، با اشاره به اینکه برگزاری این همایش در قم نشان‌دهنده اهمیت و دغدغه علمای بزرگ برای دردهای مسلمانان است، اظهار داشت: باید قدردان این مسئله باشیم که علمای جهان اسلام به فکر مسلمانان هستند.

رئیس جامعة المصطفی(ص) العالمیه افزود: علل و عوامل زیادی برای این مشکل تکفیری‌ها وجود دارد که از ابعاد مختلف قابل بررسی است. برخی علل از توطئه‌های بیرونی و برخی از علل درونی است، همچنین اثرات تاریخی و فرهنگی در این جریان‌ها وجود دارد.

وی خاطرنشان کرد: آنچه با این همایش تناسب دارد، این است که بر علل معرفتی و بنیادی فکری، پیداش و شکل‌گیری این جریان‌ها توجه داشته باشیم. جهان اسلام بعد از هجمه‌های غرب به‌سمت بیداری اسلامی حرکت کرد و همه احساس کردند که باید به مجد و عظمت تاریخی خود بازگردند؛ اما سؤال اینجاست: چگونه می‌توان به این جایگاه بازگشت؟

آیت‌الله اعرافی تصریح کرد: سه گفتمان برای بازگشت به این جایگاه وجود دارد، گفتمان اول گفتمان سکولاریستی بود؛ در گذشته افراد زیادی دیده‌ایم که تفکر اسلامی را در اندیشه‌های غربی دنبال می‌کردند، اما این بازگشت دروغین به اسلام است.

وی تصریح کرد: دومین گفتمان بازگشت به اسلام از نظر متحجرانه و گفتمان غیر‌هوشمندانه با دنیای غرب بود. کسانی که اسلام را نشناختند و با نگاهی یک‌سویه به‌دنبال این بازگشت بودند، با اقدامات خود تکفیر را ایجاد کردند، که در تکفیری‌ها و داعش نمونه آن را می‌بینیم.

رئیس جامعة المصطفی العالمیه با بیان اینکه فقدان گفتمان عمیق و درست برای مقابله با غرب در بازگشت به اسلام مهمترین عامل در حرکت به‌سمت خشونت است، افزود: راه صحیح مرتبط به گفتمان اصلی است و آن گفتمان اجتهادی ــ عقلانی است که در عین اجتهاد از انقلابی‌بودن و عقلانیت برخوردار باشد، اما این گفتمان مورد غفلت قرار گرفته است.

وی با ابراز "دچار فقدان در مسائل مشترک مانند توحید و فقدان فقه و اخلاق ارتباطی در دنیای اسلام هستیم" گفت: این‌ها زمینه را برای توطئه بیرونی و درونی ایجاد می‌کند و اگر در آینده این مشکلات را حل نکنیم، تئوری‎های دیگری برای ما ایجاد می‌شود و این خلأ باید به دست علمای اسلام برطرف شود.

آیت‌الله اعرافی با اشاره به اینکه اندیشکده‌های مختلف پیش‌بینی‌های زیادی برای آینده حرکت افراطی داشته‌اند، اظهار داشت: دیدگاه اول خوشبینانه است و معتقدند ریشه‌ها و علل و عوامل به‌زودی جمع می‌شوند؛ دیدگاه دیگر نگاه بدبینانه است و معتقدند این حرکت تمام نمی‌شود، معتقدم دیدگاه سوم یعنی واقع‌بینی، دیدگاه بهتری است.

وی با اعلام "بیداری اسلامی ریشه‌دار است و برگزاری این کنگره‌ها نشان‌دهنده مقابله ما با آن‌ها است" خاطرنشان کرد: باید توجه داشته باشیم که مشکلات جهان اسلام زمینه‌ای را برای بازتولید این اندیشه‌های تکفیری فراهم می‌کند؛ باید واقع‌بین باشیم، امت اسلام با نگاه تمدنی جدید بر این مشکلات فائق می‌آید اما باید به ریشه‌های این تندروی‎ها توجه داشته باشیم.