نابرابری در توزیع واکسن کرونا؛ برگی دیگر از اقدامات یکجانبه کشورهای ثروتمند
شیوع ویروس کرونا و در پی آن توزیع واکسن برای مقابله با این همه گیری، یکی دیگر از واقعیتهای تلخ را که بر زندگی انسانها سایه افکنده، بیش از پیش آشکار کرد؛ تبعیض و نژاد پرستی در زمینههای مختلف زندگی.
از ابتدای سال ۲۰۲۲، موارد ابتلا به ویروس کرونا به بالاترین سطح خود رسید؛ بیش از ۱۰ میلیون مورد تنها در ۴۰ روز نخست سال.
اما با وجود تولید موفقیت آمیز ۱۲ میلیارد دوز واکسن کرونا، که برای ایمن سازی کامل تمامی بزرگسال در جهان کافی است، شکاف بین ثروتمندان واکسینه شده و فقرای واکسینه نشده نه تنها رو به کاهش نیست بلکه همچنان رو به افزایش است.
بررسیها نشان میدهد که تنها ۱۱ درصد از کل جمعیت آفریقا دو دوز واکسن دریافت کرده اند و در کشورهای کم درآمد، این تعداد هنوز پنج درصد است.
در حالی که نزدیک به ۷۰ درصد از واکسنها در کشورهای با درآمد بالا و متوسط رو به بالا توزیع شده است، تنها یک درصد از واکسنهای تولید شده به کشورهای کم درآمد اختصاص یافته است.
شکاف در انجام آزمایش کرونا حتی وضعیتی بدتر از توزیع واکسیناسیون دارد؛ تا به امروز، ۰.۴ درصد از آزمایشها در کشورهای کم درآمد انجام شده، در حالی که نزدیک به ۸۰ درصد از همه آزمایشها در کشورهای ثروتمندتر انجام شده است.
این بُخل یک شکست اخلاقی است؛ ثروتمندترین کشورها تعهدات اخلاقی خود را برای کمک به فقیرترین کشورها کنار میگذارند.
این یک شکست اقتصادی است؛ با از دست دادن پنج تریلیون دلار (۳.۷ تریلیون پوند) در تولید تا سال ۲۰۲۳.
و مهمتر از همه، این یک شکست اپیدمیولوژیک است؛ زیرا بیماری کرونا به گسترش و جهش خود ادامه خواهد داد؛ و همچنان ما را با تغییرات جدید شگفت زده خواهد کرد که نمیتوان آنها را کمتر کشندهتر از قبلی فرض کرد، زیرا ما نتوانستیم روی آزمایش و واکسیناسیون سرمایه گذاری کنیم و بنابراین آمادگی کافی نداریم.
عرضه جهانی واکسن کرونا در جهان تا به امروز نه فراگیر بوده و نه به اندازه کافی برنامهریزی شده است؛ بسیاری از کشورها در حال استفاده از واکسنهای تقویتکنندههستند در حالی که بسیاری از مردم جهان به خصوص در کشورهای فقیر حتی دوز نخست را نیز دریافت نکرده اند.
با وجود نیاز فوری به افزایش واکسیناسیون، آفریقا واکسنهای بسیار کمی از عرضه جهانی دریافت کرده است.
بررسیهای انجام شده نشان میدهد که تقریبا ۱.۲ میلیارد آفریقایی حتی یک دوز واکسن دریافت نکرده اند و با نرخ فعلی، بسیاری از بخشهای آفریقا ممکن است تا سال ۲۰۲۳ نیز واکسینه نشود.
این نابرابری گسترده در توزیع واکسن کرونا تنها یک موضوع محدود به بی عدالتی نیست؛ با توجه به پتانسیل جهشهای خطرناکی که میتواند بر اثربخشی واکسن کرونا تأثیر منفی بگذارد، از نظر اپیدمیولوژیک نیز این نابرابری اشتباه است و در نتیجه، آفریقا ممکن است به کانون کرونا تبدیل شود.
هیچ آزمونی بزرگتر از این چالش جهانی بهداشت برای همبستگی اخلاقی و توانایی جهان برای گردهم آمدن وجود ندارد.
موضوع دیگر بحث عرضه نیست، بلکه بحث توزیع نابرابر واکسن است؛ با وجود کمبود حاد واکسن در آفریقا، تولید جهانی واکسن با سرعت مطمئنی افزایش یافته است؛ حدود ۱.۵ میلیارد دوز در ماه تا دسامبر ۲۰۲۱.
تلاش برای توزیع عادلانه و برابر واکسن کرونا در جهان تنها یک راه حل خیریه نیست؛ با توجه به ظهور و گسترش انواع مختلف کرونا، همهگیری تا زمانی که در همه جا تمام نشود، پایان نخواهد یافت.
آفریقا نمیتواند و نباید از بحث واکسیناسیون کنار گذاشته شود و تاخیر در واکسیناسیون، هزینه اقتصادی گستردهای نیز دارد.