چگونه تشنگی را در ماه رمضان تحمل کنیم و ضعف نکنیم؟
- به علت طولانی بودن روز‌ها در این فصل سال و گرم بودن هوای بعضی از شهر‌های کشور طبیعی است که روزه گرفتن باعث بروز تشنگی در طول روز شود. در این نوشته قصد داریم راهکار‌هایی را معرفی کنیم که با انجام آن‌ها و پرهیز از خوردن بعضی غذا‌ها و آشامیدنی‌ها هنگام افطار و سحری تا حد امکان در طول روز تشنه نشوید.
میان خوردن غذا هنگام صحری و افطار آب نخورید!
هیچ‌گاه قبل و بین سحری، آب نخورید. آب خوردن قبل از غذا باعث می‌شود که حجم معده پر شود و جای کمتری برای غذا باقی بماند. بین غذا هم تنها زمانی که خوراکی راه گلویتان را سد کرد، فقط در حدی که راه باز شود آب بنوشید. بعد از این که تا جایی که جا داشتید غذا خوردید، می‌توانید هر چقدر دلتان خواست، آب و نوشیدنی بنوشید. اگر معده را مانند یک بشکه و غذا‌ها را تیله فرض کنید، آبی که می‌نوشید فضای خالی و بلااستفاده‌ی بین تیله‌ها را پر می‌کند.
از چه غذا‌ها و آشامیدنی‌هایی پرهیز کنیم؟
با پرهیز از مواد غذایی و آشامیدنی‌های زیر تا حد زیادی از تشنگی شما در طول روز جلوگیری می‌شود:
- در وعده سحری از مصرف غذا‌های خشک و پر ادویه و تند، غذا‌های سرخ شده و پرچرب و شیرین و از مصرف زیاد از حد گوشت پرهیز کرد.
- در این ماه مصرف قهوه، کاکائو و چای پر رنگ تشنگی را تشدید می‌کند.
- در وعده افطار و سحر حتی الامکان کمتر از غذا‌های نشاسته‌ای استفاده شود.
- از غذا‌هایی مانند حلیم، کله پاچه، کباب و ماهی به خصوص در وعده سحر باید پرهیز نمود.
مصرف آب یخ تشنگی را تشدید می‌کند. - غذا‌هایی که در آن‌ها مقدار زیادی سیر به کار رفته باعث افزایش تشنگی می‌شود.
- برای رفع تشنگی پس از افطار آب سرد را به یکباره نباید نوشید بلکه باید مزه مزه کرده و جرعه جرعه نوشید.
چه چیز‌هایی بخوریم و بنوشیم؟
شروع افطار بهتر است با خرما و آب ولرم یا شیر ولرم باشد، به عنوان غذای ابتدای افطار مصرف انواع سوپ‌ها توصیه می‌شود.
آب
آب بهترین نوع نوشیدنی است و جایگزینی برای آن وجود ندارد، به گونه‌ای که کارشناسان تغذیه به افراد توصیه می‌کنند روزانه به میزان یک لیتر و نیم آب بنوشند؛ بنابراین بهتر است روزه داران در فاصله میان افطار تا سحر به اندازه کافی آب و مایعات مصرف کنند تا کمبود آب بدن آن‌ها جبران شود. همچنین به افراد توصیه می‌شود تا به آب آشامیدنی خود برخی از عناصر سالم نظیر برگ‌های نعناع، زنجبیل رنده شده و یا لیموی برش داده شده را اضافه کنند.
چه شربت‌هایی بنوشیم؟
از جمله بهترین شربت‌ها برای رفع تشنگی در این ماه عبارتند از: ماءالشعیر، شربت لیمو، شربت نارنج یا بالنگ، شربت سکنجبین ساده، آب انواع میوه‌ها از جمله انار، سیب، به و گلابی علاوه بر تقویت معده در رفع تشنگی در این ماه بسیار کارآمد هستند.
بهتر است از سبزیجاتی از جمله کاهو در این ماه در رژیم غذایی استفاده شود.
میوه‌ها و سبزیجات
میوه‌ها و سبزیجات تازه دارای مقادیر قابل توجهی آب و فیبر است که برای مدت زمان طولانی در روده‌ها باقی می‌مانند؛ بنابراین به افراد روزه دار توصیه می‌شود هنگام شب و در وعده‌های غذایی پیش از سحر به مقدار کافی میوه و سبزی مصرف کنند تا از تشنگی آن‌ها در طول روز جلوگیری شود. به گفته کارشناسان تغذیه خیار یکی از محبوب‌ترین میوه‌ها و سبزیجات محسوب می‌شود که دارای طبع سرد و خنک است و راهی موثر برای مبارزه با تشنگی در ماه رمضان است.
با تلخی دهان چه کنیم؟
یکی از مهم‌ترین نشانه‌های روزه‌داران در ماه رمضان، تلخ کامی و بوی بد دهان است. پزشکان می‌گویند تلخ کامی، دلایل مختلفی دارد؛ عفونت دندان و لثه‌ها، دخانیات، مصرف برخی دارو‌ها مانند دارو‌های ضدافسردگی، ویتامین‌های تجویزی در دوران بارداری و حتی آنتی‌بیوتیک‌ها، رفلاکس معده، تغییرات هورمونی (استروژن) در دوران قاعدگی و بارداری، دیابت، کارکرد نادرست کلیه‌ها و کبد و درست مراقبت‌نکردن از دهان و دندان که باعث تجمع جرم و باکتری‌ها می‌شود، می‌تواند از دلایل تلخ کامی به شمار رود. به‌همین خاطر به روزه‌داران توصیه می‌شود در وعده افطار، مصرف مرکبات و نوشیدن آب پرتقال یا آب‌لیمو را که منجر به تولید بیشتر بزاق و شسته شدن طعم تلخ دهان در طول روز می‌شود، فراموش نکنند. تلخ کامی در دوران روزه‌داری، با بوی بد دهان هم همراه است. البته این مسأله موقتی است و مشکل جدی به شمار نمی‌رود، دلیل آن هم این است که فرد برای ساعت‌های طولانی غذا نمی‌خورد، به همین خاطر بدن به شکل طبیعی در هنگام مصرف‌نکردن کربوهیدرات یا با مصرف رژیم کم کربوهیدرات، مکانیسم تأمین انرژی سلول‌ها را از طریق متابولیسم چربی‌های ذخیره‌ای بدن انجام می‌دهد که در نتیجه آن اجسام کتونی (Keton Bodies) تشکیل می‌شوند که این حالت را کتوزیس (Ketosis) می‌گویند. این اجسام کتونی به علت حضور در جریان خون و گذر از عروق خونی تغذیه‌کننده سلول‌های بافت ریه‌ها، ایجاد بوی بد دهان را باعث می‌شوند. به همین خاطر توصیه می‌شود، روزه‌داران در روز حداقل دو تا سه بار، بعد از وعده‌های سحر، افطار و پیش از خواب، مسواک بزنند و پس از آن از نخ دندان و دهان‌شویه برای جلوگیری از تجمع جرم و باکتری‌ها استفاده کنند. استفاده از نمک نیز در جلوگیری از تجمع باکتری‌ها بسیار کمک‌کننده است.