آنچه برای مدیریت پسماند پایتخت انجام شد؛ از تلاش برای افزایش مشارکت‌های مردمی تا برنامه‌های تحولی شهرداری

خبرگزاری میزان - مدیریت پسماند پایتخت در سال‌های اخیر با وجود جولان مافیای زباله و زباله‌گردان در شهر تهران همواره مورد نقد کارشناسان شهری بوده است، به عقیده این دسته از افراد اگر همت جمعی برای برچیدن بساط مافیای زباله وجود نداشته باشد، نمی‌توان به پایان زباله‌گردی امید داشت.

بدون شک درآمد حاصل از بازیافت پسماند آنقدرعظیم است که مافیای زباله به راحتی از آن دست نمی‌کشد و به همین دلیل باید اراده و برنامه‌ای قوی برای برداشتن این مافیای ثروتمند از راه مدیریت پسماند وجود داشته باشد.

به همین منظور و برای مقابله با این چالش‌ها سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران ماموریت یافت که در این حوزه پرحاشیه و متمول، دو رویکرد تحولی در حوزه مدیریت پسماند و تنظیف و آراستگی را در پیش بگیرد.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهر تهران طی هشت ماه فعالیت خود، پنج گام تحولی را در دستور کار قرار داد که این پنج گام شامل توجه به مشارکت مردمی در نگهداشت شهر، تبدیل سازمان مدیریت پسماند از یک نهاد ستادی به عملیاتی با حکم شهردار تهران در خصوص یکپارچه خدمات رفت و روب و تنظیف شهر تهران، واگذاری محدوده پیمان از ناحیه محور به منطقه‌ای و فرا منطقه‌ای، افزایش مدت پیمان از یک سال به سه سال جهت سرمایه‌گذار و تجمیع خدمات رفت وروب و جمع‌آوری پسماند خشک و‌تر به جهت تحقق تفکیک پسماند در مبداء در بستر هوشمند‌سازی با ایجاد ذی‌نفع واحد بود.

در همین راستا و برای مقابله با بخشی از این مشکلات برنامه نظام تحول نظافت، پاکیزه‌سازی و مدیریت پسماند به عنوان یک سند بالادستی در حوزه فعالیت سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران تهیه و تدوین شد.

برنامه مدیریت پسماند پس از بررسی شرایط در این حوزه و پس از آسیب‌شناسی همه فرصت‌ها و تهدید‌های موجود ابلاغ و برنامه مشخصی نیز برای اجرایی‌سازی آن توسط مدیران این حوزه تهیه و به سطوح مختلف سازمان مدیریت پسماند ابلاغ شد.

شاید مهمترین ماموریت مدیریتی محمدی در سازمان مدیریت پسماند شهر تهران، مشارکت مردمی در نگهداشت شهر تهران بود که طی آن می‌بایست مطالبات و تماس‌ها در این حوزه طی یک بازه ۶ ماهه به میزان ۵۰ درصد کاهش می‌یافت.

در همین راستا بخشی تحت عنوان «نوماند» در اپلیکیشن شهرزاد ایجاد و از ۲۴ دی‌ماه ۱۴۰۲ کار خود را آغاز کرد.

سازمان مدیریت پسماند طی این پروژه بزرگ، ماموریت یافت تا ضمن ایجاد سازوکاری مشخص برای دست‌یابی به تنظیف و آراستگی پایدار شهر تهران، در مدیریت پسماند نیز تحول ایجاد کند.

طرح نوماند چیست، چه کرده و چه خواهد کرد؟

«نوماند» طرحی است که در حوزه مدیریت پسماند شهرداری تهران از دی ماه سال گذشته به اجرا درآمد.

برای اجرای این طرح زیرساخت‌هایی مورد نیاز بود که در تمامی مناطق ۲۲گانه شهر تهران فراهم شد.

تهرانی‌ها با نصب سوپراپلیکیشن «شهرزاد» و مراجعه به بخش «نوماند»، درخواست خود را برای تحویل و فروش پسماند‌های خشک ثبت و روز و ساعت مراجعه ناوگان دریافت پسماند را طبق زمان‌بندی دلخواه خود اعلام می‌کنند.

در این طرح همه شهروندان این امکان را داشتند تا با تحویل زباله‌های خود موجودی کیف پولشان را افزایش داده و با این موجودی کیف پول که با تحویل پسماند خشک شارژ می‌شود از میادین میوه و تره‌بار شهرداری تهران خرید کرده و همچنین کارت بلیت مترو خود را شارژ کنند.

خرید مجوز تردد در محدوده طرح ترافیک، خرید از فروشگاه‌های منتخب شهروند و همچنین پرداخت کرایه تاکسی نیز از دیگر خدماتیست که شهروندان می‌توانند با تحویل زباله‌های خشک خود و افزایش موجودی کیف پول‌شان از آن بهره‌مند شوند.

همچنین شهروندان می‌توانند با مراجعه به کیف پول شهروندی، هزینه تفکیک و تحویل دریافتی پسماندشان را از طریق کارت بانکی عضو شبکه شتاب به کارت خود واریز و در واقع به صورت نقد مبلغ فوق را دریافت کنند.

شهروندان تهرانی همچنین می‌توانند مبلغ دریافتی بابت تحویل پسماند‌های تفکیکی‌شان را به خیریه‌ها اهدا و در امور مربوط به حمایت از نیازمندان و بیماران مشارکت کنند.
طبق آمار بیشترین میزان استقبال از این طرح در میان کودکان و دانش‌آموزان و مادران خانه‌دار بوده است.

اقدامات تحولی در سازمان مدیریت پسماند شهر تهران

محمدی در راس سازمان مدیریت پسماند در کنار استفاده از ظرفیت مشارکت مردم در نگهداشت تدابیر دیگری نیز اندیشید.

وی در گفت‌وگو با میزان با بیان اینکه حدود ۵۰ هزار مخزن در تهران داریم و حدود ۶ هزار تن زباله به مخازن می‌آید گفت: ظرفیت هر مخزن حدود ۲ هزار و ۵۰۰ تن زباله است و از آنجایی که ظرفیت مخازن از ظرفیت مخازن موجود کمتر است باید مخازن را با تکرار بیشتری تخلیه کنیم.

محمدی گام دوم از مجموعه اقدامات تحولی پنجگانه خود را تبدیل سازمان مدیریت پسماند به یک قرارگاه عملیاتی که پیش از این به عنوان یک سازمان ستادی تعریف شده بود، قرار داد و سپس بر مبنای اساسنامه سازمان مدیریت پسماند فعالیت این قرارگاه را آغاز کرد.

این مدیر شهری در همین زمینه تصریح کرد: پایتخت به یک اقدام تحولی در زمینه مدیریت پسماند نیاز داشت، در دوره پیشین مدیریت شهری به دهه ۷۰ بازگشتیم و با ۱۵۴ پیمانکار، امور دنبال شد. هر ناحیه به یک و یا بعضاً به دو پیمانکار واگذار شد و بیشترین نارضایتی از وضعیت رفت و روب به ۵، ۶ سال اخیر مربوط می‌شود.

مدیریت پسماند گام بعدی تحول در حوزه رفت و روب شهری بود و از همین‌رو محمدی به جهت خدمت‌رسانی بهتر و تجهیز زیرساخت‌های مدیریت پسماند شهرتهران را به سمت مدیریت فرامنطقه‌ای پیش برد.

همچنین تمامی قرارداد‌ها با پیمانکاران سه ساله شد تا پیمانکاران ماشین‌آلاتی که از شهر خارج شده بود را بازگردانند، همچنین درهشت ماه اخیر هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری و خرید ماشین‌آلات از سوی پیمانکاران انجام و باعث شد تا این افراد با توجه به این سرمایه‌گذاری با حساسیت بیشتری خدمات ارائه دهند.

پایش و پویش مدیریت پسماند و شناخت کافی از حجم تولید زباله در نواحی و مناطق مختلف شهری نیز سبب شد تا اطلاعات دقیقی از چالش‌های پیش‌رو در دست باشد. چنانچه پیشتر سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران اعلام کرده بود؛ در ناحیه سه منطقه ۲۱ که محدوده چیتگر شمالی، شهرک شهرداری، ویلاشهر، شهرک غزالی، وردآورد و چیتگر جنوبی روزانه ۱۵ تن و یکی دیگر از نواحی شهر روزانه ۱۵۰ تن زباله تولید می‌کند. اهمیت این شناخت در مدیریت شهر بسیار مهم و استراتژیک است.

این اقدامات تحولی در حوزه جمع‌آوری و مدیریت پسماند هرچند شاید برای مقابله حداکثری با مافیای زباله نیازمند زمان بیشتری باشد، اما قطعا می‌تواند از میزان چالش‌های ریز و درشت ایجاد شده در این حوزه بکاهد.

انتهای یپام/