امیرعبداللهیان: جنگ در قفقاز جنوبی پایان یافت/نوبت صلح و همکاری فرارسیده است

خبرگزاری میزان - نشست وزیران خارجه کشورهای عضو فرمت ۳+۳ با حضور وزیران امور خارجه ایران، روسیه، ترکیه، ارمنستان و جمهوری آذربایجان آغاز شد.

این نشست که با عنوان «نوبت صلح، همکاری و پیشرفت در قفقاز جنوبی» به میزبانی ایران آغاز به کار کرده است، در ادامه شاهد برگزاری نشست‌هایی برای بررسی موضوع‌های حوزه قفقاز خواهد بود.

متن سخنرانی وزیر امورخارجه کشورمان در دومین نشست سازوکار منطقه ای ۳+۳ به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم

جناب آقای آرارات میرزویان، وزیر محترم امور خارجه جمهوری ارمنستان!
جناب آقای جیحون بایراموف، وزیر محترم امور خارجه جمهوری آذربایجان!
جناب آقای سرگئی لاوروف، وزیر محترم امور خارجه فدراسیون روسیه!
جناب آقای هاکان فیدان، وزیر امور خارجه جمهوری ترکیه!
خانم‌ها و آقایان! میهمانان گرانقدر!

در ابتدا مایلم مراتب سپاس و قدردانی خود را از قبول دعوت این جانب برای شرکت در دومین نشست سازوکار منطقه‌ای ۳+۳ ابراز نمایم. به همه شما خوش آمد می‌گویم.

نخستین نشست سازوکار منطقه‌ای ۳+۳ در ۱۹ آذر ۱۴۰۰ (۱۰ دسامبر ۲۰۲۱) در مسکو برگزار شد. خشنودم که امروز دومین نشست این سازوکار را در تهران برگزار می‌کنیم. من امید فراوان دارم که این سازوکار به سرعت کارایی خود را در حل و فصل مسایل قفقاز جنوبی، عبور از دوره جنگ و مناقشه به دوره صلح و همزیستی و گشودن فصلی نو در همگرایی و شکوفایی منطقه نشان خواهد داد. امروز فرصتی تاریخی در اختیار ماست. اکنون نوبت صلح در قفقاز است. 

همکاران ارجمند و میهمانان عزیز! 

ما امروز این جا هستیم که سهمی و نقشی در ترویج فضای صلح و همکاری در قفقاز جنوبی و ساختن راه‌های تقویت همگرایی منطقه‌ای و شکوفایی آن ایفا کنیم. ما از مذاکرات صلح بین جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان حمایت می‌کنیم و شناسایی متقابل تمامیت ارضی توسط دو کشور را گامی سازنده برای رسیدن به توافق صلح ارزیابی می‌کنیم. همین طور اقدام ارمنستان در تصریح به شناسایی قره باغ در ترکیب جمهوری آذربایجان، اعاده حاکمیت آذربایجان بر این منطقه، همچنین تاکید جمهوری آذربایجان بر تامین امنیت و حقوق ساکنان آن را پیشرفت‌هایی مهم در مذاکرات صلح می‌دانیم. در عین حال همه می‌دانیم که صلح پایدار الزاماتی دارد که در غیاب آنها، توافق صلح می‌تواند آسیب پذیر باشد. برخی از این الزامات عبارتند از: 
نخست: احترام متقابل دولت‌ها به حاکمیت ملی، استقلال سیاسی و تمامیت ارضی یکدیگر. به ویژه باید از دستورکار‌ها و بکارگیری مفاهیمی که متضمن ادعای ارضی علیه دیگری است یا با حاکمیت آن مغایرت دارد، اجتناب شود. اینکه جمهوری اسلامی ایران بر مخالفت قطعی با هرگونه تغییر در مرز‌های شناخته شده بین المللی یا تغییر در ژئوپولیتک منطقه اصرار می‌ورزد، به خاطر تهدیداتی است که این گونه تغییرات می‌تواند متوجه صلح و ثبات و امنیت منطقه کند. 

دوم: معتقدیم راه صلح، راه گفتگو و مذاکره است. استفاده از زور یا تهدید به توسل به زور نمی‌تواند به صلح پایدار بینجامد.

سومین نکته: زبان صلح است. زبان صلح، زبان احترام، همزیستی و مدارا و بردباری است. 

چهارم: موضوع فضای مذاکره است. مذاکره برای صلح، نیازمند فضایی متوازن و عاری از فشار و اجبار است؛ و سرانجام آنکه صلح کار و وظیفه دولت هاست. اما صلح واقعی و پایدار حاصل نمی‌شود مگر زمانی که ملت‌ها به صلح برسند و ملت‌ها به صلح نمی‌رسند مگر آنکه صلح، در ذهن و زبان و روح و روان ملت‌ها حاکم باشد.

ما از هر ابتکاری که نقشی سازنده در ترویج فضای گفتگو و رسیدن به صلح ایفا کند، استقبال می‌کنیم. معتقدیم نباید قفقاز به صحنه رقابت و میدان زورآزمایی قدرت‌ها تبدیل شود. قفقاز اگر به هر دلیلی یا به هر طریقی به میدان تسویه حساب قدرت‌ها تبدیل شود، از صلح و ثبات دور خواهد شد. امنیت منطقه‌ای را باید در سازوکار‌های منطقه‌ای جستجو کرد. حضور و نفوذ قدرت‌های بیگانه، معمای امنیت در منطقه را پیچیده‌تر و صلح در منطقه را به تاخیر می‌اندازد. مشارکت کشور‌های منطقه برای تسهیل روند توافق صلح بین جمهوری جمهوری ارمنستان و جمهوری آذربایجان در این راستا حائز اهمیت است.

وزرای محترم!

خانم‌ها و آقایان!

سازوکار‌های فرا منطقه‌ای نزدیک سی سال، ملت‌های این منطقه را از صلح و منافع آن محروم کردند. اکنون زمان آن است که دولت‌های منطقه تجربه جدیدی را آغاز و از ظرفیت‌های منطقه‌ای در راستای تامین منافع مردمان خود استفاده کنند و از مزایای صلح برخوردار شوند.

در پرتو صلح و ثبات، زمینه همکاری‌های اقتصادی فراهم می‌شود. یکی از حوزه‌های مهم همکاری، حمل و نقل و ارتباطات است. قفقاز کنونی شرایط لازم برای ایجاد شبکه‌های حمل و نقل جاده‌ای و ریلی را پیدا کرده است. تحقق کریدور‌های حمل و نقل شمال- جنوب و شرق- غرب در چنین فضایی مفهوم پیدا می‌کند. پیشنهاد ما آن است که نقشه راه جامع حمل و نقلی منطقه مبتنی بر منافع همه کشور‌های منطقه تدوین شود و در همین راستا نشست وزرای حمل و نقل هم برگزار شود. جمهوری اسلامی ایران آماده است از این نشست میزبانی کند.

حوزه دوم، انرژی است. اتصال شبکه‌های برق کشور‌های منطقه و سنکرون سازی آن، همچنین ایجاد شبکه انتقال و تامین انرژی در بین کشور‌های منطقه به منظور استفاده از ظرفیت‌های یکدیگر می‌تواند در دستور کار قرار گیرد.‌

می‌توانیم این الگو را باز هم بسط دهیم و همکاری‌های منطقه‌ای را به سایر حوزه‌ها مثل گمرک و تجارت، کشاورزی، دانش و فناوری، ارتباطات فرهنگی و مراودات مردمی گسترش دهیم و منطقه را به سمت همگرایی بیشتر و ارتقای سطح رفاه، پیشرفت و توسعه و شکوفایی سوق دهیم. در این میان ایجاد سازوکار‌هایی که مراودات مردمی بین کشور‌های منطقه را تسهیل کند، اهمیت ویژه‌ای در بسط فضای صلح و همگرایی در منطقه دارد.

خانم‌ها و آقایان!

ما به نمایندگی از مردمان خود با هدف صلح، همکاری و پیشرفت، امروز دور هم جمع شده ایم. ما وظیفه خطیری نه تنها در قبال نسل‌های حاضر بلکه در خصوص آینده داریم. با چنین دیدگاهی این نشست برگزار می‌شود و امیدوارم از نتایج این نشست مردمان منطقه بهره‌مند شوند.

از توجه شما سپاسگزارم

بیانیه مشترک دومین نشست سازوکار منطقه‌ای «۳+۳»

وزرای امور خارجه:
۱)با عنایت به اهمیت توسعه مناسبات دوستانه بین کشور‌ها بر اساس منافع متقابل و حسن همجواری، در این راستا بر اهمیت حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلافات بر اساس منشور ملل متحد، احترام به حاکمیت، استقلال سیاسی، تمامیت ارضی، خدشه‌ناپذیری مرز‌های شناخته شده بین‌المللی، عدم مداخله در امور داخلی، منع تهدید یا توسل به زور و احترام به حقوق بشر تأکید نمودند.
۲)ضمن بیان دیدگاه‌های خود در خصوص مسائل گوناگون بین‌المللی، مهم‌ترین موضوعات مطرح در منطقه را بررسی نموده و بر اهمیت سازوکار‌هایی مانند سازوکار مشورتی منطقه‌ای «۳+۳» در فراهم آوردن فرصت‌های گفتگوی سازنده و ایجاد همکاری‌های متقابلاً سودمند بین کشور‌های منطقه که در این زمینه نقش اصلی را دارند، تأکید کردند.
۳)بر نقش مثبت همکاری‌های اقتصادی بر تقویت اعتماد متقابل، بهروزی ملت‌ها و ثبات منطقه، تأکید نمودند.
۴)بر اهمیت همکاری‌های فرهنگی، ارتباطات مردمی و اجرای پروژه‌های مشترک در حوزه‌های آموزشی، علمی، گردشگری، فرهنگی و ورزشی مورد تأکید قرار دادند. 
۵)در راستای ایجاد صلح پایدار و توسعه اقتصادی منطقه، رایزنی و تعاملات دوجانبه و چندجانبه را تقویت خواهند کرد.
۶)از روند‌های جاری عادی‌سازی و توسعه مناسبات بین کلیه کشور‌های منطقه استقبال شد. 
۷)ضمن ارزیابی مثبت از نتایج این نشست، باز بودن این نشست برای مشارکت برابر گرجستان در آن را مورد تأکید مجدد قرار دادند.
۸)همچنین در مورد وضعیت غزه تبادل نظر نمودند. آن‌ها بر لزوم خاتمه فوری هدف قرار دادن غیرنظامیان بی‌گناه تأکید کردند.
۹)وزرای امور خارجه جمهوری ارمنستان، جمهوری آذربایجان، جمهوری ترکیه و فدراسیون روسیه، بابت میزبانی شایسته و برگزاری موفق این نشست، از وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران قدردانی کردند.

ضمن ارزیابی برگزاری منظم نشست‌های سازوکار منطقه‌ای «۳+۳» در گسترش و تقویت فضای اعتماد و همکاری در منطقه، توافق نمودند تا نشست بعدی در جمهوری ترکیه در تاریخی که از طریق مجاری دیپلماتیک هماهنگ خواهد شد، برگزار گردد.

انتهای پیام/