شکست فرانسه در آفریقا؛ پایانی بر مبارزه ادعایی با تروریسم

خبرگزاری میزان - امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه به تازگی اعلام کرد که این کشور سفیر خود را از نیجر فرامی‌خواند و به همه همکاری‌های نظامی پس از کودتا در نیجر پایان می‌دهد.

رئیس جمهور فرانسه با اکراه شکست در نیجر را پذیرفت؛ بهانه سربازان فرانسوی در این کشور «مبارزه با تروریسم فرقه‌ای» بود، اما بیشتر مردم منطقه ساحل آفریقا به این نتیجه رسیدند که فرانسه و آمریکا به تروریسم کمک می‌کنند.

به گفته مکرون، فرانسه تصمیم گرفته است سفیر خود را بازگرداند؛ سفیر ما و چندین دیپلمات به فرانسه بازخواهند گشت؛ همکاری نظامی با نیجر پایان یافته و نیرو‌های فرانسوی در ماه‌های آینده این کشور را ترک خواهند کرد.

در همین حال حکومت نظامی که در ماه جولای قدرت را در نیجر به دست گرفته، از این اقدام استقبال کرد.

حدود هزار و ۵۰۰ سرباز فرانسوی در این کشور حضور دارند و همچنین آمریکا نیز بیش از هزار سرباز در نیجر دارد.

این تصمیم پاریس به دنبال ماه‌ها خصومت و اعتراض علیه حضور فرانسه در مستعمره سابقش، با تظاهرات مداوم در نیامی، پایتخت نیجر، اتخاذ شد.

کنار گذاشتن «استعمار نو» فرانسه

پس از کودتا در مالی و بورکینافاسو، کودتای اخیر در نیجر، فرانسه را وادار کرد تا بررسی کند که چه نفوذی در منطقه دارد، زیرا مستعمرات سابقش میراث آن را رد می‌کنند.

در منطقه ساحل آفریقا، به نظر می‌رسد که صحنه‌های مشابه از کشوری به کشور دیگر پخش می‌شود؛ هزاران غیرنظامی زیر پنجره‌های سفارت‌خانه‌های فرانسه یا در دروازه‌ پایگاه‌های نظامی این کشور شعار سر می‌دهند و از «استعمار نو» فرانسه انتقاد می‌کنند و خواهان خروج فرانسه هستند. 

نیرو‌های فرانسوی که زمانی احساس حضور در «سرزمین خود» را داشتند، اکنون در کشورهای آفریقایی از جمله مالی، بورکینافاسو و اکنون هم نیجر، احساس ناامنی می‌کنند.

آیا موارد بیشتری روی خواهد داد؟ وسوسه‌انگیز است که موقعیت‌های این کشور‌های آفریقایی تشبیه شود. ویژگی مشترک آن‌ها این است که پیش از این به‌عنوان «زمین خصوصی» فرانسه در آفریقا شناخته می‌شدند و اکنون استعمارگر سابق دیگر مورد استقبال قرار نمی‌گیرد.

تا به امروز، بازسازی روابط خودخوانده پاریس با قاره آفریقا چندین دهه نتایج متفاوتی را به همراه داشته است؛ سیاستمداران، دیپلمات‌ها و پرسنل نظامی فرانسوی، تحت تأثیر گذشته استعماری که فرانسه برای به رسمیت شناختن آن تلاش کرده است، تحت تأثیر سال‌های پس از استقلال آفریقا در اوایل دهه ۱۹۶۰، آهسته‌تر و اکنون بی‌ثبات شده است. 

یک نسل کامل، فرانسه را به عنوان یک غارتگر اقتصادی و به‌عنوان مبلغ ارزش‌های غربی مورد انتقاد قرار می‌دهند.

شکست فرانسه در آفریقا زنگ خطری برای آمریکا

خروج سفیر و همچنین نیرو‌های نظامی فرانسه از نیجر در جهت خواسته‌های حکومت نظامی کنونی این کشور می‌تواند هشداری برای آمریکا در مورد وضعیت این کشور در منطقه ناآرامی باشد که واشنگتن به دنبال افزایش نفوذ خود است.

این جدیدترین خروج از زنجیره خروج‌های فرانسه از کشور‌های آفریقایی در سال‌های اخیر، از جمله بورکینافاسو، آفریقای مرکزی و مالی، در میان موجی از احساسات ضد فرانسوی در بخش‌هایی از این قاره است.

اما از آنجایی که پنتاگون تصمیم دارد بیش از هزار سرباز خود را در نیجر حفظ و حضور نظامی آمریکا در آفریقا را تقویت کند، باید به شکست فرانسه توجه کند.

خروج فرانسه از بورکینافاسو و مالی همچنین به دنبال تحولات سیاسی به ریاست شخصیت‌های نظامی در این ۲ کشور غرب آفریقا بود که هر دو به عنوان سرسخت‌ترین حامیان در نیجر ظاهر شده‌اند؛ در اوایل این ماه، تغییر ناگهانی دیگری در گابن موجب شد تا نظامیان فرانسوی بار دیگر احساس ناامنی کنند.

میراثی گران‌قیمت

با این حال، علاوه بر مشکلات سیاسی و امنیتی که روند افول فرانسه در آفریقا را تسریع کرده است، روند‌های اقتصادی نیز نقش مؤثری در ایجاد این تصور از «حضور طولانی‌مدت قدرت استعماری سابق» در ساحل آفریقا، ایفا کرده است. 

پیامد‌های اقتصادی و تاریخی استثمار فرانسه در این منطقه همچنان بر زندگی روزمره مردم تأثیر می‌گذارد.

اگرچه دوران حکومت مستقیم فرانسه در آفریقا با استقلال الجزایر در سال ۱۹۶۲ رسما به پایان رسید، ۲ سال پس از جدا شدن تقریبا هر کشور آفریقایی مستعمره قبلی از امپراتوری، فرانسه همچنان به کنترل تأثیرگذار بر اقتصاد منطقه است.

وزن پایدار استثمار فرانسه در این کشور‌های آفریقایی، دیگر پایدار نیست و به نیروی محرکه بحران‌های سیاسی در این بخش از آفریقا تبدیل شده است؛ نخبگان سیاسی که منافعی را در ترتیبات کنونی فرانسه دارند، اغلب خود را برای مقابله با این وضعیت ناتوان می‌بینند.

انتهای پیام/