قدرت بازدارندگی
خبرگزاری میزان _ ابراهیم رزاقی در روزنامه حمایت نوشت: توقیف نفتکش ایران در آبهای یونان به دستور آمریکا و حکم واشنگتن به آتن برای توقیف محموله نفتی آن در شرایطی با حکم یک دادگاه یونانی برای بازگرداندن بار نفتکش به صاحب آن به نتیجه نرسید که واشنگتن و این کشور کوچک اروپایی موافقتنامه معاضدت حقوقی با یکدیگر امضا کردهاند. علاوه بر این، آزادسازی نفتکش ایرانی پس از آن صورت گرفت که دو نفتکش متخلف یونانی در خلیجفارس و تقریباً با همان حجم نفت ایران، توقیف و به آبهای ساحلی هدایت شدند.
پاسخ کشورمان به اقدام یونان را باید در چارچوب «راهبرد بازدارندگی» مورد واکاوی قرار داد. در واقع تهران با استفاده از این اهرم فشار و تحمیل هزینه، به کشورهای متخاصم این پیام را فرستاد که اگر خبط مشابهی از طرف یونان یا هر کشور ثالثی صورت گیرد، با واکنش متقابل روبهرو خواهد شد.
واشنگتن و بروکسل میخواستند با میدانداری آتن، به ایران فشار بیاورند وفضاسازی علیه کشورمان را بهزعم خود، افزایش دهند ولی محاسبه آورده «میدان» برای «دیپلماسی» را نکردند. نیروهای نظامی کشورمان در کوتاهترین زمان ممکن، ابتکار عمل را به دست گرفتند و به طرفهای غربی فهماندند که اقدام علیه ایران، بیپاسخ نخواهد ماند.
سابقه اعمال چنین راهبردی به دوره ریاستجمهوری «دونالد ترامپ» و خروج یکجانبه وکاخ سفید از برجام بازمیگردد؛ وقتیکه ایران در تیرماه سال ۹۸ در واکنش به توقیف نفتکش «گریس ۱» به دستور انگلیس در جبل الطارق، نفتکش انگلیسی «استنا ایمپرو» را توقیف کرد. این در حالی است که با خروج ترامپ از برجام و اعمال سیاست فشار حداکثری، تهران اقدامات تقابلی و سختتری را در دستور کار قرار داد.
افزون بر این، اقدامات متقابل ایران جنبه بازدارندگی و پیشگیرانه دارد و برای پیشگیری از تکرار چنین رویدادهایی در آینده، به کشورهای باجگیری و زورگیر، هزینههایی تحمیل میشود. ایران به دنبال تنش و تصاعد بحران نیست و تلاش میکند از وقوع دوباره این اشتباهات از طرف دولتهای دیگر جلوگیری کند. با این حال، جمهوری اسلامی به این امر بسنده نمیکند و پاسخهای قاطعی را هم در آستین دارد که در صورت نیاز، از آنها برای پشیمان کردن حریف استفاده خواهد کرد.
از آنجا که مجامع بینالمللی، سازمانها و پیمانهای جهانی فاقد اعتبار و ضمانت اجرایی هستند و کشورهای تحتفشار و تهدید نمیتوانند به آنها اتکا کنند، باید در همه عرصهها به تولید قدرت بپردازیم. بهعنوان نمونه، ایران از تحریمهای وحشیانه آمریکا به دادگاه لاهه شکایت کرد. حکم به نفع ما صادر شد ولی آمریکا از پذیرش حکم استنکاف کرد و در میانه، پیش و پس از شیوع کرونا از تحریم اقلام دارویی و غذایی دست برنداشت. بنابراین، نیازمند راهکاری هستیم که بازدارندگی در همه شئون و سطوح محقق شود.
اما نکته بسیار مهم این است که آنچه جمهوری اسلامی به دنبال آن است و در مسیرش پا گذاشته، مرحله دوم بازدارندگی است. به این مفهوم که از مرحله بازدارندگی «دفاعی»، به سطح بازدارندگی «تهاجمی» رسیدهایم. از باب مثال ایران در گذشته، پاسخهای نظامی، امنیتی - نظامی و اقتصادی را به روش سنتی میداد. در پاسخ به موشک، موشک ساخت و پیشرفتهتر شد. در برابر تحریم، به دنبال تحکیم بنیانهای اقتصاد داخلی رفت و در موضوع امنیتی - نظامی یکی از قویترین ساختارها را در منطقه تشکیل داد. منظور از فاز دوم بازدارندگی این است که ایران در پی دانشبنیان کردن این عرصهها و رقابت با کشورهای صاحبنام است.
به عبارت سادهتر، معنای بازدارندگی اقتصادی آنطور که در سیاستها و منویات رهبر حکیم انقلاب بازتاب داشته، چیزی فراتر از در امان ماندن در برابر تکانههای خارجی است. مسدود کردن شریانهای تحریم با اتصالات دیپلماتیک منطقهای و بکارگیری حداکثری توانمندیهای بالقوه داخلی را باید «فاز اول» دانست که مرحله دوم و تکمیلکننده آن بهصورت 360 درجه، با دانشبنیانها محقق میشود.
اقتصاد آینده ایران با این نگاه، پایههای استواری دارد که به جهت مختصات فرامرزی، اساساً قابل تحریم نیست چون دانشبنیان و فناور شدن آنها، نیاز امروز کشورهای جهان است. تجارب جهانی نیز این موضوع را ثابت میکند. چین کشور رقیب و متخاصم آمریکاست اما قطعات اصلی تلفنهای همراه برند یانکیها در چین تولید میشوند. در تجهیزات «های تک» مثل فناوری «5 G» کشورهای اروپایی در صف اول واردات آن هستند و آمریکا بهجز اعمال برخی محدودیتها برای ورود کالاهای چینی، نتوانسته نیاز خود را به این کشور قطع کند.
با این حساب، وقتی بازدارندگی با نوآوری متکی به علم همراه شود و ساحتهای مختلف را درنوردد، یک گام از دشمنان و رقبا پیش افتادهایم. همینکه در سطوح کلان دولتی و کارشناسی در سطح جهان از توان ایران در عرصههای مختلف علمی سخن به میان میآید، دال بر بازدارندگی است زیرا میدانند این فناوری به لایههای مختلف کشور جریان مییابد و اثرات خود را در تولید قدرت نشان خواهد داد. این موضوع جدای از جنبه تبلیغاتی در حوزه جنگ نرم و مباحث روانکاوانه آن است که بهنوعی تعمیقکننده هراس ناشی از برخورد جمهوری اسلامی به شمار میرود.
در حقیقت، جمهوری اسلامی بیآنکه دچار تردید و تعلل شود، راه تولید ثروت و قدرت را در پیشگرفته و علیرغم کید مکاران و دشمنان ، پیروز میدان بازدارندگی در تمام عرصهها خواهد بود.
- بیشتر بخوانید:
- گزینههای پوچ!
انتهای پیام/
خبرگزاری میزان: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانههای داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای منتشر میشود.