دستگاه قضا بدون استفاده از کارشناس هرگز در اقامه عدل موفق نخواهد بود/ جذب 430 کارشناس در دیوان عدالت اداری

وی ادامه داد: ما در علم اصول که مقدمه ای برای ورود بر فقه و ابزاری برای فقیه است و فقیه به این ابزار متوصل می شود و احکام الهی را از ادله اربعه استنباط می کند، قواعدی داریم که برخی از آنها متأخذ از آیات قرآن و روایات و یا سیره و روش عقلا است.

حجت الاسلام منتظری تصریح کرد: از جمله قواعدی که ریشه در روش، منش و سیره عقلا دارد و از طرف شارع مقدس اسلام نیز رابعی بر آن دیده نمی شود بلکه مورد تایید قرار گرفته است، قاعده رجوع جاهل به عالم است و در باب تقلید فقه های بزرگ از قاعده عقلی، فطری و شرعی استفاده می کنند.

رئیس دیوان عدالت اداری گفت: این قاعده ریشه در قرآن دارد و طبق آیات قرآن هرگاه چیزی را نمی دانید مراجعه کنید و از کسانی که اهل ذکرند سوال کنید که شان نزول این آیه اینگونه نیست که اختصاص به محل نزول داشته باشد و قابل تسری است.

وی ادامه داد: تحول و پیشرفت فنون و علوم امروزه در تمام رشته ها نشان دهنده اهمیت و جایگاه مهم کارشناسی در هر رشته ای است و کارشناس باید متناسب با پیشرفت علوم دانش خود را جلو ببرد و کارشناسی به معنای شناسایی کار معرفت امور و مترادف با اهل خبره و معرفت است.

حجت الاسلام منتظری تصریح کرد: برای تشخیص اشیای صحیح از معیب به کارشناس متخصص هر رشته ای مراجعه می شود اما بحثی است بین فقها که کار کارشناس در چه مقوله ای قرار می گیرد؟ آیا کار کارشناس از نوع شهادت شاهد است یا خیر که بین فقها در این زمینه تفاوت دیدگاه وجود دارد که نتیجه آن آنجا ظاهر می شود که اگر ما نظر کارشناس را به عنوان شهادت شاهد تلقی کنیم آثاری بر آن وجود دارد که ظاهرا اکثر فقها نظر کارشناس و مراجعه به اهل خبره را از باب شهادت شاهد ندانسته اند اما هستند کسانی که آن را به عنوان شهادت تلقی می کنند.

حجت الاسلام منتظری گفت: امروزه با توجه به پیشرفت علم، صنعت و گسترش جوامع قاضی و دستگاه قضایی اگر بخواهد در امر قضا موفق باشد بنده به عنوان کوچکترین عضو دستگاه قضا به صراحت می گویم اگر این دستگاه بخواهد از کارشناسان جدا شود حرکت آن لنگ خواهد بود.

وی تصریح کرد: دعاوی که در دیوان عدالت اداری مطرح می شود از نوع حقوق عمومی است و ما بیش از 50 نوع دعوی داریم و برای اینکه قضات ما بتوانند آسانتر به حقایق برسند تقسیم بندی انجام داده ایم و شعب خود را براساس مسائل تخصصی تقسیم بندی کرده ایم و به دلیل محدودیت هایی که داشتیم آنها را در هم ادغام کردیم که در نهایت به 12 بخش تقسیم شده و به 6 بخش در هیات تخصصی رسانده ایم.

وی گفت: امکان ندارد در دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده هایی که از پیچیدگی برخوردارند از کارشناسان استفاده نکنیم و استفاده از کارشناسان داخل و خارج دستگاه قضا در قانون تصریح شده و ما حدود 430 کارشناس را جذب کردیم که 400 نفر آنها با ما همکاری می کنند.

حجت الاسلام منتظری گفت: بنده تقریبا هر هفته 10 الی 15 پرونده را باید امضا کنم و کارشناس مربوطه را به شعبه معرفی کنم و همچنین در هیات تخصصی نیز حتما باید از کارشناس استفاده کنیم بنابراین اهمیت کار کارشناس بر هیچکسی پوشیده نیست بنابراین کارشناسان باید به نقش خود در کشور و تحقق عدالت در جامعه توجه داشته باشند.

رییس دیوان عدالت اداری تاکید کرد: امروز امر قضاوت دارای 3 پایه محکم قاضی، وکیل و کارشناس است که اگر هرکدام از آنها نباشد دستگاه قضا در مسئولیت خود موفق نخواهد شد.

حجت الاسلام منتظری با بیان اینکه اهمیت کار کارشناس اقتدا می کند که لوازم آن نیز وجود داشته باشند گفت: تسلط کارشناس به رشته، دانش و شناخت مساله از اولین ملزومات است چرا که در غیر این صورت کارشناس نمی تواند خدمت شایسته ای به طرف دعوی برساند در نتیجه کارشناسی که تسلط ندارد یک عنوان بی محتوا است.

وی ادامه داد: برخی خود را به عنوان کارشناس معرفی می کنند و بعد در وسط کار می مانند، نمونه ای داشتیم که کارشناسی به دلیل عدم تسلط با جرات و شهامت بیان کرده که نمی توانم کار را به پایان برسانم اما گاهی نیز کارشناسی کاری را به پایان می برد بدون آنکه بر آن تسلط داشته باشد در نتیجه ماحصل کار ناپخته است.

رییس دیوان عدالت اداری جامع نگری را یکی دیگر از لوازم کارشناسی دانست و گفت: در بررسی موضوع باید جامع نگری داشت و ابعاد قضیه را بررسی کرد و هرجای کار که کارشناسی متوجه شد برخی مسائل ناشناخته است باید با شهامت ضعف خود را اعلام کند و بگوید نمی دانم چرا که این صداقت خود امری مهمتر است.

وی ادامه داد: همانطور که توجه قاضی به متن و عدم توجه به حاشیه صحیح نیست و باید جامع نگری داشته باشد کارشناسان نیز باید اینگونه عمل کنند، همچنین در کارشناسی باید وثوق و اعتماد وجود داشته باشد و این امر با شعار حاصل نمی شود و عمل بهترین چیزی است که نشانگر شخصیت فرد است و انسان در عمل باید کاری کند که این اطمینان و اعتماد جلب شود.

حجت الاسلام منتظری افزود: داشتن تقوا و عدالت در کارشناس اهمیت بسیاری دارد و بی توجهی به این امر به این معنی است که کارشناس جهنم را برای خودش خریده است و با این کار قاضی را نیز گرفتار خواهد کرد بنابراین نه تنها قاضی در امر قضاوت باید چشمش را ببندد و جز خدا و خودش کسی را نبیند کارشناس هم باید اینگونه باشد و طرف دعوی هرکس که می خواهد باشد از نزدیکان گرفته تا مسئولان، کارشناس باید بین خود و خدای خود به آنچه در بررسی ها رسید قضاوت کند و هرگز اسیر پولها و وسوسه ها نشود.

وی در این زمینه به ذکر مثالی پرداخت و گفت: در یک پرونده که دو کارشناس باید آن را مورد کارشناسی قرار می دادند یکی از طرفین دعوی به کارشناس پیشنهاد ویلایی در شمال داده بود که در اینجا کارشناس غیرتمند برخورد کرده بود بنابراین برخی طرفین دعوی نه تنها قاضی بلکه سعی دارند کارشناسان را نیز تطمیع کنند این در حالی است که اگر کسی بدون اشراف و آگاهی بخواهد نظری دهد گرفتار لعنت می شود.

حجت الاسلام منتظری به روز 13 آبان اشاره کرد و گفت: در این روز 3 حادثه مهم اتفاق افتاد و آن تبعید امام خمینی (ره) یورش جلادان رژیم شاه و به شهادت رسیدن شماری از دانش آموزان و تسخیر لانه جاسوسی آمریکا بود که به تعبیر امام راحل (ره) بزرگتر از انقلاب اول بود.

رییس دیوان عدالت اداری در پایان خاطرنشان کرد: فردا روز مبارزه با استکبار است، نقش آمریکا در مبارزه، مقابله و دشمنی با این ملت و سرزمین کاهش پیدا نکرده است بنابراین به شما کارشناسان توصیه می کنم که سخنان امروز مقام معظم رهبری را در ارتباط با مسائل آمریکا حتما گوش کنید و طبق گفته امام راحل (ره) هرچه فریاد دارید بر سر آمریکا بزنید.