پاندولی میان "جنایت" و "معذرت"

در اتهاماتی که علیه من و تصمیم جورج بوشِ پسر، رئیس جمهوری سابق آمریکا بابت حمله به عراق به منظور سرنگونی صدام در 2003 مطرح شده، مؤلفه‌هایی از حقیقت هم وجود دارد و تصمیم نادرستِ ما منجر به خیزش داعش در خاورمیانه شد.

وی ادامه داد: من به خاطر دریافت اطلاعات غلط و به خاطر برخی از اشتباهاتی که رخ داده عذرخواهی می‌کنم.

انگلیس به عنوان بخشی از ائتلاف تحت رهبری آمریکا در سال 2003 و بدون دستور و تأیید سازمان ملل و پس از متهم کردن عراق به داشتن تسلیحات کشتار جمعی به این کشور حمله کرد.

حمله به افغانستان نیز تا همین حد فاقد مشروعیت بین‌المللی بود.

ماده 51 منشور ملل متحد که توسط ایالات متحده و هم‌پیمانانش به تصویب رسیده، بیان می‌کند که تمام اعضاء سازمان ملل باید بیانیه‌های بین‌المللی‌شان را با اهداف صلح‌جویانه مطرح کنند و هیچ یک از اعضاء حق استفاده از نیروی نظامی را غیر از دفاع شخصی ندارد. شورای امنیت هیچگاه اجازۀ فعالیت نظامی علیه افغانستان را به جورج بوش نداده بود و رئیس جمهور وقت ایالات متحده، این حمله را با حوادث مشکوک 11 سپتامبر توجیه کرد.

تونی بلر به عنوان یکی از نقش‌آفرینانِ مهم ناتو و جزئی از شبکۀ مداخلۀ نظامی، در سال 2007 هنگامی که منطقه را تا گلوگاه در ترور و خشونت فرو برده بود، از سمت نخست وزیری انگلیس استعفا کرد و از جانب مخالفانش "مجرم جنگی" شناخته شد.

اما اینکه نخست وزیر سابق انگلیس، امروز در اکتبر 2015 بابت تصمیم مشترکی که  خود و متحدانش 12 سال پیش برای آغاز جنگ عراق گرفتند، تازه می‌گوید "Sorry!" حرکت جدیدی نیست:

یک ماه پیش در 4 مهرماه "الیور رایت" دبیر سیاسی روزنامه ایندیپندنت در گزارشی نوشت: "جرمی کوربین" در نخستین نشستِ حزب کارگران انگلیس قصد دارد به خاطر مشارکتِ انگلیس در جنگ عراق عذرخواهی کند.

خبرگزاری‌ها نوشتند انتظار می‌رود کوربین در این عذرخواهی بگوید که "حزب کارگران از کشمکش‌های ناشی از این جنگ، درس می‌گیرد و هیچ گاه این اشتباه را تکرار نخواهد کرد."

کمتر از یک ماه از یک عذرخواهی دیگر توسط یک ژنرالِ از جنگ بازگشته می‌گذرد:

صبح روز 4 اکتبر بر اثر حملۀ هواپیما‌های آمریکایی به بهترین بیمارستان مجهز در شمال شرقی افغانستان، ساختمان این بیمارستان تخریب، 22 نفر غیرنظامی کشته و 40 نفر مجروح شدند.

سازمان "پزشکان بدون مرز" اعلام کرد در میان کشته‌شدگان کودکانی بودند که در آن ساختمان زنده زنده سوختند. این گزارش اضافه کرد بمباران، بیش از یک ساعت طول کشید و جنگنده‌ها پروازهای مکرّری بر فراز بیمارستان انجام دادند.

روز 7 اکتبر، سه روز بعد از بمباران بیمارستان، ژنرال "جان کمپبل" اعتراف کرد که بیمارستانِ سازمان بین‌المللی و بشردوستانۀ پزشکان بدون مرز، شب 3 اکتبر توسط نیروهای مسلح آمریکا آتش‌باران شده است.

به گفته این فرمانده، نیروی هوایی آمریکا می‌خواست از یگان‌های افغانستان که در کندوز در حال نبرد با طالبان بودند، حمایت هوایی مستقیم کند که به اشتباه، این بیمارستان را آتش‌باران کرده؛ کمپبل همچنین تأیید کرد که بمباران این واحد، پیامد تصمیم آمریکا بوده که در صفوف فرماندهی آمریکا پذیرفته شد.

مقایسۀ اوضاع کنونی سوریه و رنجی که غرب به واسطۀ دلارهای نفتی شیوخ وهابی از سال 2011 برای سوری‌ها مهیا کرده، به مراتب فجیع‌تر از وضعیت عراق و افغانستان در سال 2003 و 2001 است.

هرچند به تازگی و با شروع حملات هوایی روسیه علیه پایگاه‌های داعش، مقرهای متعددی از آنان نابود شده و بسیاری از تروریست‌ها مجبور به فرار شده‌اند، اما هنوز هم در حال حاضر قسمت‌هایی از عراق و سوریه تحت تصرف تکفیری‌هاست.

گویی "معذرت بعد از جنایت" به یک رویۀ ثابت از سوی جنگ‌طلبان تبدیل شده که به بهانۀ نابودی تروریسم و برقراری دموکراسی و آزادی، به خاک دیگر کشورها لشکرکشی کنند، صدها هزار بیگناه و غیرنظامی را به خاک و خون بکشند و روزها، ماه‌ها و حتی سال‌ها بعد بابت گوشه‌ای از اقداماتشان معذرتخواهی کنند!

شاید در نگاه اول این طور به نظر بیاید که انگیزۀ معذرتخواهی سیاستمداران و فرماندهان جنگی پس از ارتکاب جنایت، علمِ به بیخ پیدا کردن اوضاع سیاسی و تشدید نارضایتی در بین افکارعمومی است؛ در حالیکه تجربه نشان داده سیاستمداران غربی با این کار نه تنها موفق به دلجویی از ملت‌هایشان نمی‌شوند، بلکه برعکس، شعله‌ای بر آتش خشم آنان می‌افزایند.

"سیون بیترمن" شهروند اتریشی تصویر فوق را در صفحه مجازی خود منتشر کرد و نوشت:

این سیاستمداران هستند که یک شبه تصمیم می‌گیرند نیروهای نظامی را از کشور خارج کنند و به خاورمیانه فرسنگ‌ها دورتر بفرستند تا کشوری را بمباران کنند، اما تاوان آن را مردم و جوانان ما می‌پردازند.

امپریالیسم با یک قرن تأخیر، بابت برده‌داری قرن نوزدهم عذرخواهی کرد، نباید منتظر بنشینیم تا یک فرمانده ناتو ده سال بعد در مصاحبه‌ای بابت سیاست‌های امروزش در قبال سوریه و یمن و پناهندگان و... راحت بگوید "Sorry"!