آنها که فکر می‌کنند، داعش در راستای منافعشان است اشتباه می‌کنند/ ایران همواره در کنار کردها بوده است
خبرگزاری میزان-نخست‌وزیر اقلیم کردستان عراق گفت: تهدید داعش فقط نظامی نیست، گفتمان آن نیز تهدیدی برای کل منطقه است و اگر کشوری فکر کند داعش در راستای منافع آن گام برمی دارد، اشتباه می‌کند.
سؤال: آقای بارزانی، اقلیم کردستان عراق در جریان حملات داعش به این منطقه دچار خسارت‌های مادی و انسانی زیادی شد. تهدید داعش و گروه‌های تروریستی همچنان نه فقط بر عراق بلکه بر منطقه سایه افکنده است. متأسفانه برخی از کشورهای منطقه همچنان از داعش و گروه‌های افراطی حمایت مالی، لجستیکی و تسلیحاتی می‌کنند. فکر می‌کنید این کشورها از حمایت این تروریست‌ها چه هدفی را دنبال می‌کنند؟
بارزانی: مسئله داعش همانطور که اشاره کردید، تهدیدی نه تنها برای اقلیم کردستان و عراق بلکه برای کل منطقه و کل جهان است. داعش پدیده‌ای است که اصلاً تصورش را نمی‌کردیم بعد از سال 2014 به چنین مشکلی تبدیل شود. برای ما شوک بود. زمانی که اینها آمدند، اول موصل را گرفتند و بعد از موصل به اقلیم حمله کردند. واقعیتش این است که بعد از سال 2003 وقتی که صدام سقوط کرد، راهبرد ما بیشتر کار روی زیرساخت‌ها و آبادانی کردستان بود. این مردم در زمان صدام خیلی زحمت کشیدند و فکر کردیم الآن دیگر بعد از سقوطش، این زیرساخت‌ها را درست کنیم.
فکر کردیم اگر تهدیدی از طرف خارج هم به مرزهای عراق بشود، ارتش عراق باید بیشتر پاسخگو باشد که متأسفانه اینطور نشد و داعش به کردستان عراق هم حمله کرد و تاکنون ما در اقلیم کردستان حدود 1300 شهید و 7000 زخمی داده‌ایم.
مشکل داعش صرفاً از نظر نظامی نیست، تهدید داعش گفتمان داعش است که تهدیدی است برای کل منطقه. واقعیت امر این است که اگر کشوری به هر لحاظی فکر کند که در یک زمان و مقطعی، داعش در راستای منافع هر یک از این کشورها قدم برمی‌دارد اشتباه بزرگی است.
داعش تهدیدی است برای کل منطقه و باید کشورهای منطقه به طور جدی با هم همکاری کنند، نه تنها در بعد نظامی داعش، بلکه در مسئله گفتمان و تهدید تکفیری داعش در منطقه. به نظر من خطر داعش بیشتر گفتمان و شیوه تکفیری داعش است.
سؤال: اما می‌بینیم که همچنان برخی کشورها از داعش حمایت می‌کنند. چه حرفی برای آنها دارید؟
بارزانی: حرفم برای این کشورها این است که اگر واقعاً فکر می‌کنند حمایت از داعش به نفع آنهاست، اینها مطمئن باشند درست است که امروز داعش در عراق و سوریه مشکل است، ولی مطمئناً اینها خطری هستند برای این کشورها و این کشورها باید این را درک کنند که تهدید داعش برای کشورهای منطقه هم خواهد بود.
سؤال: برخی جریانات سیاسی در آمریکا و همچنین دولت عربستان عمدتاً از تجزیه عراق به سه بخش کردنشین، سنی‌نشین و شیعه‌نشین سخن می‌گویند که در اصل می‌توان گفت، این نوع تفکر و این اظهارات تمامیت ارضی عراق را خدشه دار می‌کند. فکر می‌کنید چرا اینها دنبال این مسئله هستند؟
بارزانی: سیاست ما به عنوان اقلیم کردستان این است که در حل مشکل کرد در یک چارچوب جغرافیایی به اسم عراق، موضوع را دنبال کنیم و فکر می‌کنیم، مصلحت عراق هم در این است. در زمانی که انتخابات عراق برگزار شد اینطور بود که شیعه‌ها به شیعه‌ها رأی دادند، کردها به کردها و سنی‌ها به سنی‌ها، اما ما باید یک فرمولی پیدا کنیم و دنبالش باشیم که بتوانیم یک همزیستی مسالمت‌آمیز در عراق با هم داشته باشیم. اولویت الآن ما داعش است، داعش در صدر اولویت‌های ماست و برای از بین بردن داعش آماده همکاری با بغداد و سایر کشورهای منطقه هستیم که من فکر می‌کنم الان این مسئله داعش و تهدید داعش باید برای کل کشورهای منطقه در اولویت باشد.
سؤال: زمانی که داعش به کردستان عراق حمله کرد، ایران یکی از کشورهایی بود که به مردم کردستان و اقلیم کردستان کمک کرد. شما نقش ایران را در مقابله با تروریسم وداعش چطور می‌بینید؟
بارزانی: البته این اولین باری نبود که جمهوری اسلامی ایران به کردها کمک می‌کند. در تمام مراحل تاریخی همیشه کردها ایران را در کنار خودشان داشتند. در زمانی که حلبچه بمباران شد صدای مظلومیت حلبچه از طریق ایران به دنیا فرستاده شد وگرنه اصلاً کسی خبر نداشت واقعاً در حلبچه چه خبر است. بعد از آن، وقتی که مردم کرد در عراق دچار مشکل شدند، درهای جمهوری اسلامی ایران برای میلیون‌ها آواره و پناهنده باز شد. زمانی هم که داعش به کردستان عراق حمله کرد، جمهوری اسلامی ایران از اولین کشورهایی بود که به ما کمک کرد.
ما آن شب و آن وضعیتی را که داعش به کردستان حمله کرد، هیچ وقت فراموش نمی‌کنیم. برخی نیروهای نظامی و وزارت اطلاعات ایران آنجا بودند که واقعاً کمک کردند. ما این نقش جمهوری اسلامی را نقش بسیار مثبتی می‌دانیم. اینجا باید از این طریق مراتب تشکر خودمان را از رهبری ایران و جمهوری اسلامی و تمام مسئولان ایران ابراز کنیم. نقش بسیار مثبتی داشتند و الان هم همین نقش را چه در عراق و چه در کردستان در مورد مسئله داعش دنبال می‌کنند.
سؤال: این نقش را شما در مورد دیگر کشورها در منطقه چطور تعریف می‌کنید، کشورهایی مثل ترکیه، عربستان، اردن و قطر که از تروریست‌ها حمایت می‌کنند؟
بارزانی: فکر می‌کنم این تهدیدی است برای همه آن کشورها، نه فقط برای عراق یا کردستان. هر کشوری که واقعاً بخواهد از داعش حمایت کند باید این را بداند که داعش دشمن مشترک همه ماست و این لازمه‌اش یک نوع اراده، یک نوع نقشه و یک نوع راهکاری است که همه کشورها باید با هم علیه داعش همکاری کنند. ما فکر می‌کنیم که این تنها راه مبارزه با داعش است.
سؤال: اکنون اقلیم کردستان عراق دچار یک بحران جانشینی شده است. فکر می‌کنید برای برونرفت از این بحران چه باید کرد؟
بارزانی: این موضوع به هر حال یک موضوع داخلی اقلیم است. من فکر می‌کنم با گفت‌وگو می‌توانیم این مشکل را حل کنیم. خود آقای مسعود بارزانی که رئیس اقلیم است، چندین بار این را گفته است. از نظر قانونی بخواهیم این را حساب کنیم، ایشان این پشتوانه قانونی را برای ادامه ندارد و درخواست کرد تا این موضوع ادامه یابد. یا اینکه احزاب به یک توافقی برسند که او بتواند این دو سال را ادامه دهد، دلیلش هم مسئله داعش و تهدیدات امنیتی است که کردستان و عراق را تهدید می‌کند و اگر اینها موافق نیستند، می‌توانند کسی را کاندید کنند که جانشین شود. آنچه از طرف آقای بارزانی منتشر شده همین است و ما فکر می‌کنیم که با گفت‌وگو و با همفکری سایر گروه‌ها در کردستان عراق می‌توانیم این مسئله را حل کنیم.
سؤال: الان مشکل چیست که این مدت طول کشیده است؟
بارزانی: اولین بار وقتی که این مسئله به پارلمان برده شد، نتوانستند آراء لازم را به دست آورند. اینکه الآن این موضوع طول کشیده واقعیت این است که خودشان هم نمی‌دانند چه می‌خواهند. وقتی آقای بارزانی می‌گوید یا این دو سال به لحاظ تهدید امنیتی که روی اقلیم است من آماده هستم این را ادامه بدهم اگر موافق باشید یا اینکه کسی را کاندید کنید، اگر اینها واقعاً کاندیدایی دارند ما استقبال می‌کنیم و اگر کاندیدی ندارند الآن اولویت مسئله جنگ با داعش است. اینها باید اجازه دهند که آقای بارزانی این دو سال را تمام کند و حالا بعد از این دو سال انتخابات برگزار می‌شود و هر کس رئیس اقلیم شود آن موقع ما به او تبریک می‌گوییم.
سؤال: ادامه این بحران یا چالش داخلی یعنی اختلافاتی که بین گروه‌های کرد در اقلیم کردستان عراق وجود دارد، به نوعی شاید بشود گفت که یک چالش جدی برای هویت سیاسی اقلیم است. نظرتان در این باره چیست؟
بارزانی: ما در اقلیم کردستان با اتحادیه میهنی کردستان روابط بسیار خوبی داریم. کسانی که در اقلیم به دفاتر حزب ما در منطقه سلیمانیه حمله کردند از صد نفر بیشتر نبودند، اما اینها توانستند یک مشکل جدی ایجاد کنند. حالا این مشکل در کردستان اینقدر جدی نیست، ولی بازتابش در منطقه واقعاً بازتاب بسیار بدی هم برای اقلیم بود و هم برای دوستان ما در منطقه. مثلاً در این سفری که به جمهوری اسلامی ایران برای شرکت در نشست مونیخ داشتم، می‌دیدیم دوستان و مسئولان در جمهوری اسلامی واقعاً می‌خواهند که این مشکل با سایر گروه‌ها از طریق گفت‌وگو حل شود که من امیدوارم بتوانیم به یک راه حل، چارچوب و تفاهم برسیم.
سؤال: آیا این امیدواری و اراده سیاسی از طرف احزاب مقابل هم هست؟
بارزانی: از طرف اتحادیه 100 درصد وجود دارد و این برای ما مهم است؛ اتحادیه به عنوان شریک اصلی ما در کردستان عراق مهم است و ما این را در اتحادیه می‌بینیم و البته در سایر گروه‌ها حتی در خود گروه گوران و سایر احزاب اسلامی هم واقعاً این اراده را می‌بینیم که احساس می‌کنند الان وقتش نیست این مشکلات را درست کنند.
سؤال: نوع نگاه آقای مسعود بارزانی به این بحران چیست و راه برونرفت از آن را چه می‌داند؟
بارزانی: آقای بارزانی مطمئن است که یک پشتوانه قانونی ندارد و این را درک می‌کند و راه برونرفت را اینطور می‌بیند که این دو سال را ادامه دهد و در انتخابات بعد از آن هر کسی رئیس اقلیم شود، آقای بارزانی این امانت را تحویل دهد.
سؤال: آیا می‌توان گفت نشانه‌هایی از دخالت برخی کشورهای منطقه یا فرامنطقه‌ای در این بحران وجود دارد؟
بارزانی: من فکر نمی‌کنم که دخالت به صورتی که بخواهند مشکل را بیشتر کنند وجود داشته باشد، این را واقعاً نمی‌بینیم.
سؤال: دولت ترکیه چالش‌هایی با حزب پ ک ک به عنوان یک حزب کردی در این کشور دارد. شما نوع مناسباتتان با حزب پ ک ک و دولت ترکیه چگونه است و این اختلافات را چطور ارزیابی می‌کنید؟
بارزانی: روابط ما به عنوان اقلیم کردستان با ترکیه روابط خوبی است. ما با همه همسایگانمان روابط خوبی داریم و سعی کرده‌ایم یک عاملی برای آرامش و ثبات در منطقه باشیم. در سال‌های گذشته سیاست ما همین بوده است و این سیاست را هم واقعاً دنبال کرده‌ایم. از روز اول تا الان در این چارچوب و در این راستا روابطمان با ترکیه روابط خوبی بوده است. مسئله پ ک ک و ترکیه یک مسئله و چالش بزرگ در ترکیه است.
در چند سال گذشته یک پروسه سیاسی در ترکیه برای حل این مشکل وجود داشت، ولی متأسفانه تا الان این پروسه آشتی و آرامش در ترکیه به نتیجه نرسیده است. ما نگران وضعی هستیم که اکنون ایجاد شده و فکر می‌کنیم زمانی این تشنج بالا گرفت که پ ک ک چند نفر از افراد پلیس ترکیه را کشت و اعلام مسئولیت کرد.
این، اوضاع را وخیم‌تر و بدتر کرد، ولی در کل احساس نمی‌کنیم که مسئله کردی در ترکیه مسئله‌ای باشد که از راه نظامی حل شود. ما فکر می‌کنیم این مشکل بین پ ک ک و دولت ترکیه باید پشت میز مذاکره حل شود. ما هم کمک کردیم که این امر صورت بگیرد و الان هم سیاست ما این است که این موضوع باید بدون دخالت در امور داخلی ترکیه و از طریق گفت‌وگو و میز مذاکره حل شود.
سؤال: با توجه به اینکه حزب پ ک ک یک حزب کردی در ترکیه است، اقلیم کردستان عراق چه مناسباتی با حزب پ ک ک تعریف کرده است؟
بارزانی: ما تعریف سیاستمان این است که حوزه کار پ ک ک کردستان عراق نیست، حوزه کارش ترکیه است. نه حوزه کارش ایران است و نه عراق. حوزه کار پ ک ک ترکیه است و ما از هر راه حلی در داخل ترکیه و در چارچوب کشور ترکیه پشتیبانی می‌کنیم و این را به پ ک ک هم صراحتاً گفته‌ایم و آرزوی ما این است که اگر بتوانیم نقش مثبتی برای حل این مشکل در چارچوب دولت ترکیه ایفا کنیم.
سؤال: مناسبات اقتصادی ایران با اقلیم کردستان هر روز در حال گسترش است، اما برخی نارضایتی‌ها از عملکرد اقلیم کردستان درباره سرمایه گذاران و صاحبان سرمایه ایرانی در این اقلیم وجود دارد. فکر می‌کنید برای حل این مشکل چه باید کرد و این مشکلات چیست؟
بارزانی: فکر می‌کنم اول اینکه مشکلی وجود ندارد و تبادل تجاری ما با ایران در سال بیش از 5 میلیارد دلار است. زمانی که من این مسئولیت را گرفتم، حجم تبادل تجاری بین جمهوری اسلامی و اقلیم کمتر از یک میلیارد دلار بود، الان حدود 5 میلیارد دلار است. ما سه مرز رسمی با جمهوری اسلامی داریم و روی یک مرز هم داریم در منطقه سردشت کار می‌کنیم. به هر حال می‌خواهم بگویم که روابط اقتصادی ما روابط خوبی است و جلو می‌رود.
به نظر من، در مسئله سرمایه‌گذاری، بله مشکلاتی هست و مهم‌ترین و بهترین راه حل این مسئله به نظر من این است که باید بخش‌های خصوصی دو طرف فعال شوند و بخش خصوصی بیاید آنجا کار انجام دهد و ما قطعاً هیچگونه محدودیتی برای سرمایه‌گذاری و شرکت های ایرانی در اقلیم کردستان نداریم.
سؤال: اجمالاً اگر بخواهید از بازرگانان و تجار و سرمایه گذاران ایرانی برای کار در اقلیم کردستان دعوت کنید، چه پیشنهادی برای آنها دارید و چگونه از آنها استقبال می‌کنید؟
بارزانی: فکر می‌کنم با توجه به توافقی که در مسئله هسته‌ای بین ایران و 1+5 شده، فصل تازه‌ای در مسئله روابط اقلیم و ایران به وجود آمده است. البته درست است الان یک مشکلات جدی از نظر کاری در کردستان داریم، ولی امیدواریم که اینها موقت باشد و بتوانیم آنها را حل کنیم. حرف من این است که ما از سرمایه‌داران ایرانی دعوت می‌کنیم که در کردستان عراق سرمایه‌گذاری کنند و بدانید که سرمایه گذاری در کردستان عراق فقط برای کردستان عراق نیست، ما از بازاری حرف می‌زنیم که حدود 30 میلیون نفر جمعیت دارد و آن کل عراق است. کردستان عراق با توجه به وضع امنی که دارد، می‌تواند جایگاه محکمی باشد برای هر شرکت و سرمایه داری که بخواهد آنجا سرمایه‌گذاری کند و بعداً آن را به تمام عراق برساند.
سؤال: شما به عنوان همسایه ایران چه جایگاهی را در سیاست خارجی خودتان برای ایران تعریف کرده‌اید؟
بارزانی: با توجه به روابط تاریخی، فرهنگی و نژادی که ما با ایران به عنوان ایرانی داریم، ایران را در مرتبه روابط با اقلیم کردستان جزو کشورهای اول می‌دانیم و فکر می‌کنیم این روابط ما با جمهوری اسلامی ایران یک روابط راهبردی در منطقه است و ایران را همیشه دوست خودمان و در کنار خودمان دیده‌ایم و خواهان این هستیم که واقعیت این روابط هر چه بیشتر گسترش پیدا کند.
سؤال: در پایان بفرمایید که چشم انداز آینده روابط ایران با اقلیم کردستان را چگونه می‌بینید؟
بارزانی: من دورنما و چشم انداز آینده این روابط را هم از نظر اقتصادی و هم از نظر سیاسی خوب می‌بینم. الحمدلله مشکلی نیست و واقعیت هم این است که مشکلی بین اقلیم و ایران وجود ندارد و با حل مسئله هسته‌ای، به طور یقین فصل تازه‌ای در روابط اقتصادی بین اقلیم کردستان و جمهوری اسلامی ایران ایجاد خواهد شد.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *