هرآنچه در همایش روز داوری بین المللی گذشت؟

به گزارش به نقل از دبیرخانه همایش روز داوری بین‌المللی، این همایش به مناسبت دهمین سال تاسیس مرکز منطقه‌ای داوری تهران و با حضور حقوقدانان و اندیشمندان صاحبنام داخلی و خارجی در تهران برگزار شد. در این همایش، پاره‌ای مباحث روز داوری بین‌المللی مورد بحث و بررسی قرار گرفت و به ویژه وضعیت داوری سازمانی در ایران به گفت‌وگو گذاشته شد. موضوع داوری تجاری بین‌المللی در ایران در دوران پساتحریم هم از دیگر مباحث مورد توجه در این همایش بود.

در مراسم افتتاحیه همایش روز داوری بین‌المللی، پروفسور رحمت محمد، دبیرکل سازمان حقوقی مشورتی آسیایی-آفریقایی (آلکو) در پیامی ضمن تبریک دهمین سال تاسیس مرکز منطقه‌ای داوری تهران، ضمن بیان تاریخچه و مبانی تشکیل مراکز منطقه‌ای داوری زیر نظر آلکو، برگزاری این همایش را گامی موثر در پیشبرد فعالیت‌های مرکز دانست و از تلاش و فعالیت دکتر اویس رضوانیان، مدیر مرکز تجلیل کرد.

سپس دکتر مرتضی شهبازی‌نیا، دبیر کمیته علمی همایش، به معرفی و تبیین مبانی و محورهای همایش پرداخت و شمای کلی‌ای از محتوای علمی همایش را به حاضرین ارائه کرد.

در ادامه دکتر اویس رضوانیان، مدیر مرکز منطقه‌ای داوری تهران به معرفی این مرکز و ارائه گزارشی از فعالیت‌های ده ساله و برنامه ‌های آینده‌ی مرکز پرداخت. سپس، دکتر محسن محبی، رییس مرکز امور حقوقی بین‌المللی ریاست جمهوری هم در سخنانی به وضعیت داوری تجاری بین‌المللی در ایران پرداخت و موانع و ظرفیت‌های موجود در فضای حقوقی ایران را مورد بررسی و موشکافی قرار داد.

آخرین سخنران مراسم افتتاحیه، دکتر پاتریشیا شاونسی، رییس "بخش داوری و حل اختلاف" مرکز حقوق تجاری استکهلم و نیز معاون موسسه داوری اتاق بازرگانی استکهلم (SCC) بود. خانم دکتر شاونسی در صحبت‌های خود، به اهمیت و جایگاه داوری تجاری بین‌المللی و نیز موضوع رفع تحریم‌های بین‌المللی و نقش بالقوه آن در گسترش داوری تجاری بین‌المللی پرداخت و در ادامه، با اشاره به آشنایی شخصی خود از دکتر اویس رضوانیان، مدیر مرکز منطقه‌ای داوری تهران، ابراز اطمینان کرد که این مرکز در آینده موقعیتی درخشان در عرصه داوری تجاری بین‌المللی خواهد داشت.

روند داوری بین‌المللی در ایران

همایش روز داوری بین‌المللی، در ادامه وارد میزگردهای تخصصی خود شد. در میزگرد اول، با عنوان «داوری بین‌المللی در ایران»، ابتدا دکتر مرتضی شهبازی‌نیا (مدیر میزگرد) مقدمه‌ای برای ورود به موضوع نشست را طرح کرد و سپس، دکتر مشکان مشکور (داور مستقل بین‌المللی) به موضوع داوری بین‌المللی سازمانی در ایران و موانع و مشکلات فراروی آن پرداخت.

دکتر مشکور در عین حال بر مزایای داوری سازمانی در مقایسه با داوری‌های موردی تاکید کرد. در ادامه، دکتر لعیا جنیدی (دانشیار دانشگاه تهران) صحبتی در خصوص مختصات داوری تجاری بین المللی با مقر ایران و در آن، ضمن اشاره به پیشرو بودن قانون پیشین آیین دادرسی مدنی در ایران، پاره‌ای از ویژگی‌های قانون آیین دادرسی فعلی در خصوص داوری و نیز قانون داوری تجاری بین‌المللی را مورد موشکافی قرار داد. در ادامه، همایون رضایی نژاد (قاضی دادگستری) به نقش دادگاه های ایرانی در داوری بین المللی پرداخت.

داوری با طرف (طرفین) دولتی

در نشست دوم روز داوری بین‌المللی، با عنوان «داوری با طرف (طرفین) دولتی» ابتدا آدینه عبقری، وکیل دادگستری و مشاور ارشد مرکز منطقه‌ای داوری تهران با اشاره به افزايش روز افزون حضور دولت‌ها در تجارت‌هاي بين‌المللي با شركت‌ها و طرف‌هاي خصوصي و هچنين تعداد رو به رشد معاهده‌هاي سرمايه‌گذاري دوجانبه بين كشورهاي مختلف كه در آن‌ها شرط داوري امده است، افزایش تعداد داوري‌هاي بين‌المللي با یک يا دو طرف دولتي را مورد توجه قرار داد.

سپس دکتر ورنر جانل، وکیل و داور تجارت بین‌الملل و شریک موسسه حقوقی Lalive، در سخنانی به تبیین و توضیح مفهوم طرف دولتی در ادبیات حقوق بین‌الملل پرداخت و سپس ملاحظات عملی ناظر بر حضور طرف دولتی در داوری بین‌المللی را برشمرد. سپس، پروفسور کای هوبر، استاد حقوق تجارت و سرمایهگذاری بینالمللی در دانشگاه اوپسالا (سوئد) موضوع مصونیت دولت‌ها را مورد توجه قرار داد و در سخنانی حدود این مصونیت را تشریح کرد.

آخرین سخنران این میزگرد، دکتر حمید غروی، شریک موسس در موسسه حقوقی DERAINS & GHARAVI بود که موضوع صحبت خود را معطوف به چالش‌ها و مشکلات دولت‌ها در مقام دفاع در داوری بین‌المللی کرد.

تاثیر تفاوت‌های فرهنگی و حقوقی در روند داوری بین‌المللی

آخرین میزگرد روز داوری بین‌المللی «تاثیر تفاوت‌های فرهنگی و حقوقی در روند داوری بین‌المللی» بود که دکتر مجتبی کزازی، داور مستقل بین‌المللی و عضو دیوان داوری مرکز منطقه‌ای داوری تهران مدیریت آن را برعهده داشت.

دکتر کزازی در ابتدای نشست، در سخنان کوتاهی به تبیین اهمیت موضوع تفاوت‌های فرهنگی و تاثیر آن بر روند داوری‌های بین‌المللی پرداخت. سپس دکتر سورش دیواناتان، رییس گروه داوری تجاری موسسه حقوقیOon & Bazul LLP تجربه سنگاپور را در چالش‌های فرهنگی داوری بین‌المللی مورد اشاره قرار داد و به عنوان نمونه موردی، به تجربه داوری بین‌المللی میان طرف‌های ژاپنی و هندی به عنوان نمونه‌ای از داوری بین‌المللی با حداکثر تفاوت‌های فرهنگی اشاره کرد.

 در ادامه، دکتر گانتر هوروات، نایب رییس مرکز داوری بینالمللی وین (VIAC)، در سخنانی به موضوع داور در مقام تسهیل کننده حل اختلاف پرداخت و به تجربه چین در ترکیب نقش داور و میانجی‌ و مقایسه آن با سایر نظام‌های حقوقی پرداخت. آخرین سخنران این بخش، دکتر جورجیو پتروچیلوس، وکیل دادگستری در فرانسه و عضو انجمن حقوقی انگلستان بود که به موضوع شهادت و نقش آن در نظام‌های حقوقی مختلف و تفاوت‌‌های فرهنگی ناشی از آن پرداخت.

مرکز منطقه‌ای داوری تهران (TRAC)، یک سازمان منطقه‌ای مستقل است که زیر نظر سازمان حقوقی مشورتی آسیایی-آفریقایی (AALCO) فعالیت می‌کند. این مرکز در پی توافقی که در تاریخ سال ۱۹۹۷ میلادی میان جمهوری اسلامی ایران و سازمان حقوقی مشورتی آسیایی-آفریقایی به امضا رسید، تأسیس شد و پس از تصویب به توسط مجلس شورای اسلامی و مجمع تشخیص مصلحت نظام، در سال ۲۰۰۵ فعالیت خود را آغاز کرد. همایش روز داوری بین‌المللی، که به مناسبت دهمین سال تاسیس مرکز منطقه‌ای داوری تهران برگزار شد، را می‌توان در نوع خود یکی از پیشروترین همایش‌های حقوقی سال‌های اخیر در ایران دانست که مباحث دقیق داوری بین‌المللی را در سطحی تخصصی مورد موشکافی و گفت‌وگو قرار داد.

در این همایش دکتر بهروز اخلاقی، دکتر گودرز افتخار جهرمی، دکتر محسن محبی و بسیاری از چهره‌های شاخص حقوقی ایران نیز حضور داشتند.