نامه 4 وزیر فراتر از یک گزارش نیست/ روز یکشنبه زمینه اجرای برجام فراهم خواهد شد/ رشد مثبت اقتصادی رخ داده است

به گزارش خبرنگار سیاسی میزان، محمد باقر نوبخت رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی که پس از اطمینان از ماندن عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی در این وزارت خانه و پایان جلسه استیضاح در مجلس، به ساختمان کوثر آمده بود، بیشترین وقت گفتگوی خبری خود را به تشریح نامه ۴ وزیر به رئیس جمهور اختصاص داد.

محمد باقر نوبخت در ابتدای سخنانش به خاطر تاخیر در برگزاری جلسه پرسش و پاسخ با خبرنگاران، عذرخواهی کرد و گفت: لازم بود در جلسه استیضاح آقای دکتر آخوندی با توجه به اینکه او یکی از موفقترین وزرای کابینه بود، شرکت کنم، برای همین از تاخیر عذرخواهی می کنم.

او از رای اعتماد مجدد مجلس به عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی نیز از مجلس تشکر کرد و گفت: از سوی دولت از نمایندگان فهیم مردم در مجلس شورای اسلامی قدردانی می کنم که با زمان شناسی و قدرشناسی از انسانهای خدوم، مجددا به شایستگی های وزیر راه و شهرسازی رأی اعتماد دادند و این فرصت را برای ایشان، دولت و مردم فراهم کردند تا بتواند منشا اثر و خدمت باشد.

رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی درباره جلسه آینده یکشنبه مجلس در خصوص تصویب برجام نیز اظهار امیدواری کرد مجلس با یک تصمیم تاریخی، زمینه رفع تحریمهای ظالمانه اقتصادی که باعث مشکلات فراوانی در کشور شده را فراهم کند.


نوبخت سپس به تشریح نامه ۴ وزیر به روحانی پرداخت و گفت: این نامه، متنی دارد و پیامی هم می تواند داشته باشد. آنچه از این نامه در فضای رسانه ای مطرح شد، روی چند موضوع متمرکز بود. نخست اینکه ۴ وزیر دولت اعلام نگرانی درباره تبدیل رکود اقتصادی به یک بحران کردند. نکته دوم، این است که برخی گفتند اساسا همکاران دولت دسترسی به رئیس جمهور محترم ندارند که بتوانند مطالب خود را در جلسه با او در میان بگذارند و مجبور شدند سخنان خود را مکتوب کنند. نکته دیگر اینکه اساسا دولت برای شرایط خاص اقتصادی، برنامه ای در اختیار ندارد و این جای نگرانی است.

وی سپس ادامه داد: اگر گمانه زنی ها را کنار بگذاریم و واقعیت دولت و ارتباط تیم اقتصادی دولت با یکدیگر و چگونگی فعالیت ستاد اقتصادی دولت را ببینیم، افکار عمومی هم نسبت به این نامه، روشن می شود. البته می توانیم از پاسخگویی به منتقدان اجتناب و قبول کنیم فلسفه وجودی مخالف، همین مخالفتهاست. لذا اینجانب برای افکار عمومی این گزارش را می دهم.

نوبخت در تشریح این نامه گفت: واقعیت این است که این نامه به مسئله کلیت اقتصاد ایران معطوف نیست، بلکه صرفا در ارتباط با بازار سرمایه و بورس است. اگر نامه را به دقت بخوانیم، می بینیم همه بندها و استدلالها مربوط به بازار سرمایه است. همکارانی که این نامه را امضا کردند به نوعی به بازار سرمایه مرتبط هستند. سردار دهقانی به جهت شرکت سرمایه گذاری بازنشستگان نیروهای مسلح (غدیر) جهت صیانت از کارکرد این شرکت و مهندس نعمت زاده نیز به همین ترتیب و دکتر ربیعی نیز به خاطر شرکتهای مختلف شستا (شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی) این نامه را امضا کردند و وزیر اقتصاد نیز رئیس شورای بورس است.

سخنگوی دولت با اشاره به اینکه عده ای گفتند وعده و گزارش رئیس جمهور درباره خروج از رکود، محقق نشده و این ۴ وزیر نوشته اند ما به سمت بحران می رویم، توضیح داد: این نامه تنها در ارتباط با بورس و بازار سرمایه است و می دانیم سیاستهای خروج از رکود مورد تایید این وزیران محترم و افکار عمومی است. مقام معظم رهبری نیز هر دو نکته رشد مثبت اقتصادی و کاهش نرخ تورم را مورد تایید و تاکید قرار دادند ولی اظهار فرمودند باید گامهای بلندتری برداشته شود. آنچه رئیس جمهور درباره خروج از بحران بیان کرد کاملا درست است و حتی این ۴ وزیر نیز اذعان دارند تبدیل رشد منفی اقتصادی ۶ درصدی به بالای ۳ درصد مثبت و افزایش رشد اقتصادی، موید اقدامات اثربخش دولت در این زمینه است. هر چند ما نیاز به رشدهای بالای ۸ و ۹ درصد داریم و رشد فعلی را به عنوان رشد مطلوب قبول نداریم.

او با اشاره به اینکه همه منابع آماری و اقتصادی ملی و بین المللی تایید کردند رشد منفی اقتصادی تبدیل به رشد مثبت شده و حتی گزارشهای مقدماتی ما از ۳ ماهه ابتدای امسال در سازمان مدیریت و برنامه ریزی و سازمان آمار نیز حاکی از رشد مثبت اقتصادی است، گفت: این نامه فقط معطوف به بازار بورس است.


نوبخت سپس به این سوالِ مطرح شده در برخی رسانه ها اشاره کرد که «چرا وزرا برای بیان نظرات خود دسترسی به رئیس جمهور نداشتند؟» و گفت: عده ای پرسیدند آیا رئیس جمهور اینقدر مشغله برجام دارد که از مسایل خانه و داخلی مغفول است؟
سخنگوی دولت در این باره توضیح داد: رئیس جمهور شخصا از یکشنبه تا پنجشنبه از صبح تا ظهر برنامه های ستاد اقتصادی و گزارش کار را جویا می شوند. آقای رئیس جمهور برای خروج از رکود و مهار تورم، آنچه از سازمان مدیریت و برنامه ریزی انتظار دارند، در دو مرحله قابل بیان است: اول برنامه ریزی درست سازمان و دوم تخصیص اعتبارات عمرانی و افزایش تولید ناخالص داخلی و فعال کردن بخشهای مختلف اقتصادی.

نوبخت گفت: رئیس جمهور اولین سئوالی که بعد از بازگشت از سازمان ملل متحد از من داشت، این بود که آخرین گزارش درباره پرداختهای عمرانی چیست؟ من قول داده بودم ۱۰۰۰ میلیارد تومان در یک هفته تخصیص بدهیم، الان از ۸۲۰۰ میلیارد تومان فراتر رفته است.

سخنگوی دولت با اشاره به اینکه دکتر روحانی از رئیس کل بانک مرکزی همواره انتظار دارد سیاستهای خروج از رکود باعث بسط پایه پولی و افزایش نقدینگی نشود، گفت: دکتر روحانی همواره می پرسد آیا ثبات در بازار ارز وجود دارد؟ آقای رئیس جمهور به تغییرات غیرمتعارف در بازار ارز حساس است و دکتر سیف و دکتر طیب نیا باید درباره مسایل اقتصادی پاسخگوی دکتر روحانی باشند. درباره بازار سرمایه و بورس نیز وضعیت اینطور است. رئیس جمهور همواره تاکید می کند دارایی مردم باید در بازار بورس حفظ شود. کدام یک از ما اعضای دولت می توانیم بگوییم طرح و برنامه ای برای مهار تورم و خروج از رکود داشتیم که آقای رئیس جمهور برای شنیدن این برنامه ها وقت نداشته؟ ما هر هفته دو جلسه بیش از ۴ ساعت برای این مسایل وقت داریم.


او با اشاره به مطالبه رئیس جمهور از سازمان مدیریت و برنامه ریزی گفت: دکتر روحانی همواره بیان می کند سازمان مدیریت و برنامه ریزی باید برنامه های متعددی برای همه شرایط ادامه تحریم، لغو تحریمها و تداوم شرایط فعلی داشته باشد.

او ضمن ارائه گزارشهای مفصل از سناریوهای مختلفی که سازمان مدیریت و برنامه ریزی برای شرایط متفاوت در نظر گرفته، گفت: ما برای هر شرایطی، محاسبه بار مالی کرده ایم. آقای رئیس جمهور در تاریخ ۸ تیرماه نامه ای را خطاب به آقای دکتر جهانگیری نوشته و خواستند برنامه جامع اصلاح نظام بانکی و توسعه بازار سرمایه را تهیه کند. همه اعضای ستاد اقتصادی دولت موظف برای دادن برنامه جامع شدند.

نوبخت با اشاره به اولین گزارش سازمان مدیریت و برنامه ریزی در تیرماه ۹۴ گفت: این سازمان راهکارهایی برای خروج از رکود ارائه کرد. در بازار بورس اگر گزارشهای دو ساله اخیر را مشاهده کنید، تغییرات بازار را می بینید. آقای روحانی از ما گزارش و برنامه می خواهد تا بورس از رکود خارج شود.

او با نشان دادن مجلد برنامه های متعدد نهادهای مختلف اقتصادی دولت گفت: این که تورم از ۴۵ درصد به کمتر از ۱۵ درصد رسیده، محصول تصادف بوده یا محصول مطالبات اقتصادی آقای رئیس جمهور؟

نوبخت مجلد برنامه خروج از رکود در دوران پساتحریم را به خبرنگاران ارائه کرد و گفت: سند اقدامات و برنامه ریزی مناسب برای دوره پس از تحریم در شهریور ۹۴ نیز تهیه شده است. همچنین برای رسیدن به رشد ۸ درصدی اقتصادی نیز برنامه مفصلی تهیه شده و برنامه کوتاه مدت رشد اقتصادی و وظایف دستگاه ها نیز تهیه شده است. آنچه همکاران من به آقای رئیس جمهور دادند، گزارش بود و در پایان نیز پیشنهاد دادند که باید این اقدامات انجام شود.

وی در ادامه با اشاره به اینکه همه ما وقت داریم با آقای رئیس جمهور ساعتها صحبت کنیم و برنامه و پیشنهاد ارائه کنیم گفت: این که می گویند آقای رئیس جمهور وقت نمی گذارد و راه دیگری برای برنامه ها به جز نامه نیست، خلاف واقع است. همچنین ممکن است گفته شود برنامه های اقتصادی دولت ناهماهنگ باشد. ممکن است تفاوت نظر درباره مسایل مختلف وجود داشته باشد.

نوبخت درباره کاهش نرخ سود بانکی نیز گفت: همه اتفاق نظر داشتیم باید نرخ سود بانکی تقلیل کند. اما با سه پیشنهاد مختلف وارد شورای پول و اعتبار شدیم. بانک مرکزی عدد بالایی برای سود ارائه کرد و از همه کمتر، سازمان مدیریت و برنامه ریزی، نرخ سود را ارائه کرد. به پیشنهاد سازمان مدیریت، رای داده نشد. این رای ندادن به معنی ناهماهنگی نیست. به تعداد اقتصاددانها و وزرا نظر اقتصادی داده می شود ولی وقتی تعاطی مباحثات صورت می گیرد و جمع بندی کلی داریم، همه باید آن را اجرا کنیم.

 
رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی درباره هماهنگی بین اعضای تیم اقتصادی دولت گفت: همبستگی و هماهنگی وزارت اقتصاد و دارایی، بانک مرکزی، و سایر نهادهای اقتصادی و برنامه ریزی بسیار زیاد است. در ادوار قبلی می بینیم که رئیس جمهور بعضا همه این افراد را یکباره برکنار می کرد، ولی در این دولت، هماهنگی بسیار زیاد است.

نوبخت در ادامه سخنانش با اشاره به اینکه نامه این ۴ وزیر از سر خیرخواهی بود، گفت: این که چطور و چگونه رسانه ای شد و شاید خدمتی بود که رسانه ای شود، جای بحث دارد. لذا ما همواره روی گزارشهای خود، مهر غیرقابل استناد می زنیم تا ذهنیت مردم مشوش نشود. چون سناریوهای بدبینانه ای ممکن است تهیه شود که پیش بینی درستی از آینده نباشد و لازم هم نیست رسانه ای شود. این ۴ وزیر نیز در جلسات متعدد هیات دولت نکات خود را بیان کردند و به نظر می رسد تخطئه دولت که در برخی رسانه ها منعکس شده، صادقانه نیست.

او با ارائه مجلد دیگری از برنامه های اقتصادی سازمان مدیریت و برنامه ریزی گفت: دولت برای تداوم شرایط موجود اقتصادی با توجه به آخرین برنامه که در ۸ مهرماه ۹۴ تهیه شد، اقدامات کوتاه مدت برای رشد اقتصادی در نظر گرفته است.

نوبخت با انتقاد از برخی نمایندگان مجلس گفت: آیا این دوستان نمی دانند در شرایط تحریم هستیم؟ نمی دانند استمرار تحریمهای اقتصادی حتی پس از تفاهم و توافق، به ضرر ملت بزرگ ایران است و باز هم دست به کمر می زنند و مسایل را مطالبه می کنند؟
 
رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی با اشاره به اینکه نامه ۴ وزیر یک گزارش داخلی بود گفت: این نامه فراتر از گزارش نیز نیست. حتی برنامه نیست و نباید رسانه ای می شد. کاری به اقدام این ۴ همکار محترم ندارم، ولی اگر انتقادی درباره نظام برنامه ریزی داشته باشم، باید به چه کسی انتقاد کنم جز خودم؟ من باید پیشنهاد ارائه کنم نه اینکه انتقاد کنم.

 
نوبخت در ادامه نشست خود، از برگزاری جلسه فوق العاده دولت خبر داد و گفت: این جلسه را بنده مطالبه کردم. زیرا قبل از شروع مهر ماه، احکام دائمی برنامه ششم را به دولت تقدیم کردم و انتظار داشتم این برنامه به مجلس برود ولی مشکلات زیادی از جمله فاجعه منا رخ داد و دولت فرصت نیافت حتی در جلسات فوق العاده این مسایل را رسیدگی کند.

او مجددا با اشاره به اینکه گزارش دهی ۴ وزیر به رئیس جمهور طبیعی بود، گفت: شاید غیرطبیعی بودن ماجرا این است که نباید چنین نامه ای در رسانه ها منتشر می شد.

وی ادامه داد: وزیر محترم دفاع، جناب آقای سردار دهقان درباره مسایل اقتصادی و اینکه رکود تبدیل به بحران شود، صاحب نظر نیستند همانطور که بنده نیز نمی توانم درباره مسایل دفاعی اظهارنظر کنم. شما با این ۴ وزیر محترم در این باره صحبت کنید. دکتر طیب نیا دیشب نظرات خود را در این باره به دقت بیان کرد. امضای همه اعضای کابینه نیز ذیل برنامه های اقتصادی وجود دارد. آقای وزیر دفاع بگوید طرح سازمان مدیریت و برنامه ریزی برای بسط پایه پولی درست نیست و فرضا پیشنهادشان را در این باره ارائه کند و ایشان هم برنامه بدهد. اگر برنامه او هم صددرصد مهر تایید نخورد که نمی تواند انتقاد کند.

نوبخت با اطمینان بخشی به مردم گفت: اطمینان داشته باشید ستاد اقتصادی دولت همانطور که در ۲ سال گذشته با همه مشکلات در اقتصاد و شرایط بین الملل نسبت به مهار تورم و تغییر رشد اقتصادی از منفی به مثبت اقدام کند، کماکان عمل خواهد کرد. جامعه اطمینان داشته باشد رئیس جمهور از قول خود به مردم مضایقه نکرده و ضمن مدیریت برجام، برای نان و سفره مردم نیز وقت می گذاشتند. در این شرایط سخت، می توان رکود را از بین برد ولی زمان می خواهد. مطمئنا در آینده همه مردم خروج از رکود را در سفره خود حس می کنند و تلاش ما برای تصویب برجام، برای رفع تحریمها بود. همانطور که مقام معظم رهبری نیز فرمودند برای رفع تحریمها، مذاکره کرده ایم.
او ادامه داد: نفع بزرگی در نفع تحریمهاست و علت فعالیت دولت درباره تحقق برجام نیز به همین علت بود.


سخنگوی دولت درباره عدم ارائه برجام به صورت لایحه به مجلس گفت: نیازی به ارائه لایحه در این باره نمی دیدیم و قانون صیانت از حقوق و دستاوردهای هسته ای مشخص کرده بود که شورای عالی امنیت ملی به این مسئله رسیدگی کند.

او ادامه داد: ما اصلا به موضوع گزارش کمیسیون برجام ورود نمی کنیم که در داخل مجلس تهیه شده یا بیرون از آن. به دفعات مسئولان دولتی به کمیسیون برجام رفتند و گزارش دادند و امیدواریم باز هم طرح یک فوریتی رای بیاورد و باید از کمیسیون امنیت ملی مجلس تقدیر کرد که جزئیات و کلیات طرح را دادند و یکشنبه آینده مجلس وارد شور می شود.

وی به همکاران خود در دولت توصیه کرد اگر گزارشهایی مانند نامه اخیر می خواهند به رئیس جمهور بدهند، با مهر محرمانه این گزارشها را ارسال کنند.

او گفت: این که بگوییم به خاطر این نامه اختلافی در دولت وجود دارد، درست نیست. ولی اگر این همکاران، با بنده مشورت می کردند، توصیه می کردم یک مهر محرمانه در این ارتباط بزنند. آیا لازم است تحلیلی که پخته نشده و برنامه ای نیست را همه دنیا باخبر شوند؟ ما برای عدم سوءاستفاده دیگران، تلاش می کنیم برخی از مسایل که جمع بندی نهایی نشده در رسانه ها منتشر نشود. حتی بنده از این نامه بی خبر بودم و یکی از خبرنگاران به بنده زنگ زد و درباره آن پرسید. همه ما جا خوریم. اگر چیزی خلاف مسیر خودش رسانه ای شود، باعث تعجب می شود. بین همه اعضای دولت، هدف مشترک وجود دارد و آن نیز بهبود شرایط اقتصادی، اجتماعی و رفاه مردم است. ما که در این سختی ها تا اینجا پیش رفته ایم، ادامه راه را نیز پیش می رویم. من باز هم تکرار می کنم در شرایط سخت تحریم، رشد اقتصادی از منفی به مثبت رفته است. باش تا صبح دولتت بدمد، کین هنوز از نتایج سحر است.

وی در پایان درباره پیگیری های حقوقی فاجعه منا متذکر شد: دولت از همه ابزارهای رسمی و غیر رسمی برای استیفای حقوق همه کسانی که در فاجعه منا متالّم شدند یا جان خود را از دست دادند، استفاده خواهد کرد و برای دفاع از حق خود، کوتاه نمی آییم.