سخنگوی شهرداری تهران: احداث پارک مادر و کودک پاسخ به دغدغه مادران تهرانی بود/ ۳۵۳ پارک برای مادران مناسب‌سازی می‌شود
- ایجاد پارک‌های مادر کودک در بهار ۱۴۰۱ به سرعت با واکنش‌های متفاوتی در فضای رسانه‌ای و مجازی روبرو شد. عده‌ای این اقدام را تحسین‌برانگیز در و در جهت بالابردن امنیت و آرامش فضا‌های تفریحی شهری می‌دانستند. عده‌ای نیز معتقد بودند که این حرکت نوعی دیوارکشی بین زن و مرد در خیابان است و حتی این موضوع با شوخی‌ها و متلک‌هایی نیز همراه شد. حالا بعد از گذشت حدود یکماه از بهار سال جدید «عبدالمطهر محمدخانی» رئیس مرکز ارتباطات و امور بین‌الملل و همچنین سخنگوی شهرداری تهران درباره دلایل ایجاد این فضا در پارک‌ها و همچنین بازخورد‌های مردمی با خبرنگار پایگاه خبری شهر گفت‌وگو کرد.
گفته می‌شود شهرداری قسمت‌هایی از پارک‌ها یا برخی پارک‌ها را برای مادران و کودکان و یا در کل خانم‌ها فراهم کرده‌است. این پارک‌های مادر کودک با پارک‌هایی به نام «بانوان» که پیش از این وجود داشت چه تفاوتی دارد؟
ما الان دو مدل پارک برای خانم‌ها داریم که این دو کاملاً از هم مجزا هستند. یک پارک بانوان داریم که سال‌هاست وجود دارد. فکر می‌کنم از دوره شهرداری آقای احمدی‌نژاد یا آقای قالیباف راه‌اندازی شده است. با این ایده که خانم‌ها آن‌جا کاملاً راحت و بدون حجاب باشند. پارک‌هایی محصور است، خانم‌ها دم در موبایل‌هایشان را تحویل می‌دهند و فضا تا ارتفاع بالایی با چادر و برزنت پوشیده شده است. حتی ورود پسربچه‌ها هم از یک سنی ممنوع است. قرار بوده در هر منطقه یکی از این پارک‌های بانوان باشد، ولی الان فکر می‌کنم کمتر باشد. شاید سرجمع بیشتر از پنج شش تا پارک بانوان در تهران نداریم. پارک‌های بزرگی هم هستند.
یک پارک دیگر هم داریم به نام پارک مادر و کودک که در دوره آقای زاکانی افتتاح شده است. ایده‌اش در دوره مدیریت شهری جدید داده شده است و تفاوت عمده‌ای با پارک بانوان دارد. این پارک‌ها کاملاً محصور نیستند و طوری نیستند که بانوان بتوانند کاملاً بی حجاب باشند و هدف‌گذاری مشخص برای مادران دارد نه صرفاً برای بانوان. درواقع برای رسیدگی به دغدغه مادران تهرانی این پارک‌ها احداث شده‌اند.
شهرداری برای انجام این کار چه نیازی را احساس کرد که پارک‌های مادر و کودک ایجاد شد؟ آیا خواست خود مردم بود یا از ابتکارات شهرداری؟
از همان روز اولی که آقای زاکانی وارد شهرداری شدند، مکرر در دیدار‌های مردمی، در نامه‌هایی از مردم دریافت می‌کردند و تماس‌هایی که با ۱۳۷ گرفته می‌شد، درخواست‌هایی داشتیم درباره اینکه پارک‌ها برای خانواده‌ها به خصوص برای مادران و فرزندانشان مناسب‌سازی شوند. من خودم شاهد بودم در خیلی از دیدار‌های مردمی به خصوص در بین خانم‌ها، واقعاً یک دغدغه جدی که به آقای شهردار می‌گفتند این بود که ما جرات نداریم با فرزندانمان در پارک‌ها حضور پیدا کنیم. خطراتی هم که خانواده‌ها به آقای زاکانی می‌گفتند یکی حضور اراذل اوباش و افرادی که بی‌قید و بند هستند و رفتار‌های دور از شأن خانواده‌ها در پارک‌ها دارند، بود. دوم حضور معتادان متجاهر و افراد آسیب‌دیده اجتماعی و فروشندگان مواد مخدر بود. سوم هم حضور حیوانات خانگی به خصوص سگ‌ها و حمله گاه و بی‌گاه این‌ها به بچه‌ها و ترسی که خانواده‌ها از این حیوانات دارند، بود. مثلاً حتی بیان می‌کردند فرزندشان در مواجهه با یک سگی لکنت پیدا کرده است.
نکته بعدی اینکه در پارک‌های عادی فضایی برای مادرانی که با نوزادشان حضور پیدا می‌کنند، برای شیردهی و تعویض پوشک وجود ندارد. همچنین برای مادرانی که می‌خواهند با کالسکه حضور پیدا کنند، معابر مناسب‌سازی نشده‌اند. یعنی اگر بخواهند کالسکه‌ها را در پارک جابه‌جا کنند، دست‌انداز‌ها و جوی آب و این مسائل وجود دارد؛ بنابراین با جمیع این انتقادات یک تصمیم گرفته شد که به صورت پایلوت در مرحله اول در هر منطقه یک پارک، سپس در هر ناحیه یک پارک و در نهایت در هر محله تهران یک پارک به مادر و کودک اختصاص داده شود.
دلیل اصلی ایجاد این فضا مطالبه مردم بود. یکی از مطالبات جدی مردم بحث امنیت پارک‌ها برای خانواده‌ها، به خصوص بانوان و کودکان بود. مثلاً خانمی بود که با حالت عصبانیت یا حالت بغض و گریه در مواجهه با شهردار می‌گفت تنها تفریحمان پارک بود که آن هم دیگر جرئت نداریم برویم. یا سگ حمله می‌کند، یا موادفروش‌ها هستند، یا اراذل اذیت می‌کنند و.... یعنی واقعاً یک محیط آرام و سالمی که یک مادر بتواند بچه‌اش را به تفریح ببرد، نبود.
ما درواقع هدف‌گذاری اصلی‌مان این بود که بخشی از پارک‌های تهران را برای این کار اختصاص دهیم. طوری که هر مادری خیالش راحت باشد که می‌تواند در پارک حضور پیدا کند.
آیا این تعداد پارک در تهران وجود دارد؟
ما علی القاعده باید ۲۲ پارک می‌داشتیم که البته با توجه به آمادگی که وجود داشت تعدادش بیشتر شد و ۲۷ پارک مادر و کودک تا پانزدهم فروردین آماده شد. قرار است در مرحله بعد در ۱۲۴ناحیه کار انجام شود و سپس در همه محلات که ۳۵۴ محله داریم که فکر می‌کنم غیر از یک یا دو محله که کل محله پادگان است، بقیه محلات همه دارای یک پارک مادر و کودک با همین مشخصات می‌شود.
نکته بسیار مهم و قابل توجه این است که اگر در یک محله فقط یک پارک وجود داشته باشد، بخشی از آن پارک به عنوان پارک به عنوان مادر و کودک آماده‌سازی می‌شود. کل یک پارک به این امر اختصاص داده نمی‌شود تا اگر افراد مجرد، افراد میانسال و... می‌خواهند در پارکی حضور پیدا کنند، مشکلی برایشان پیش نیاید.
توجه کنید که در نقطه نهایی این کار، حداکثر ۳۵۳ پارک مناسب‌سازی می‌شوند. در صورتی که در تهران ما بیش از ۲۲۰۰ پارک داریم. ضمن اینکه نمی‌توان گفت از این ۲۲۰۰ پارک، ۳۵۳تا برای این کار کم می‌شود. چون بعضی از این پارک‌ها ماهیت دوگانه پیدا می‌کنند و فقط بخشی از پارک‌های بزرگ به مادر و کودک اختصاص می‌یابد.
این پارک‌ها چطور آماده‌سازی و پاکسازی از مواردی که ذکر کردید می‌شوند؟
به وسیله نرده‌های فلزی که در پارک‌ها مرسوم است محصور می‌شوند؛ آن هم فقط در حد اینکه برای مسئولین و نگهبان پارک قابل مدیریت باشد که بتواند از ورود اراذل اوباش و حیوانات خانگی و... ممانعت به عمل بیاورد.
پارک مادر و کودک یک فضای امن و آماده است. فضایی به آن معنا که بتوانند راحت و بی‌حجاب باشند، اصلاً آن‌جا وجود ندارد. به این باید توجه کنیم. مدل تفکیک و دیوارکشی و این‌ها از بیخ دروغ است و اصلاً این فضا‌ها نیست. در همان فضای پارک، قسمتی خانم‌ها و قسمت دیگری آقایان هستند. اما این قسمت جدید در پارک، مخصوص مادر و کودک است.
برخی از سلبریتی‌ها و فعالان فضای مجازی و اجتماعی به این دست اقدامات شهرداری واکنش نشان دادند و از آن تلقی جداسازی زن و مرد در فضای پارک‌ها اسم بردند. در این باره چه نظری دارید؟
یک نکته مهم این‌جا مطرح است. این فضا‌های جدید و غرب‌گرا‌ها و فمنیست‌ها با مدلی که از اختلاط پیشنهاد می‌دهند و موافق فرهنگ ایرانی_اسلامی ما نیستند، عملاً اتفاقی که می‌افتد به صورت واقعی حضور زنان در جامعه محدود می‌شود. یعنی وقتی اجازه این تیپ کار‌های سالم‌سازی و مناسب‌سازی را به بهانه جلوگیری از تفکیک نمی‌دهند؛ بخشی از زنان را از حضور در جامعه محروم می‌کنند. بحث شهرداری در این اقدام فقط خانواده‌های انقلابی و حزب اللهی و... هم نیست. خانواده‌هایی که تمایل ندارند در شرایط ناخوشایندی در پارک‌ها قرار بگیرند؛ این‌ها از حداقل تفریحات سالمی که می‌توانند داشته باشند، حضور در جامعه‌ای که می‌توانند داشته باشند، استفاده از فضای سبز و منابع طبیعی که می‌توانند داشته باشند و... از همه این‌ها محروم می‌شوند.
یک خانواده می‌خواهد به پارک وارد شود، می‌گوید سگ به من حمله می‌کند، دود قلیان اذیت می‌کند، شوخی‌های زننده آقایان با همدیگر و حضور مواد فروش‌ها همه این‌ها می‌توانند بهانه‌ای باشند تا یک زن از خانه خارج نشود اتفاقاً! لذا ما داریم یک حاشیه امنی را در پارک‌ها به وجود می‌آوریم که خانم‌ها، مخصوصاً مادران با کودکانشان بتوانند با یک خیال راحت در پارک حضور پیدا کنند.
در این چندروز که این کار انجام شده استقبال خانم‌ها و مادران چطور بوده‌است؟ آیا بازخورد گرفته‌اید؟
در همین چند روز هم استقبال مادران و خانم‌های جوان خیلی خوب بوده است. می‌گویند ما با یک امنیت و آرامش و خیال راحتی در پارک حرکت می‌کنیم و نگرانی از بابت آزار و اذیت و حیوانات خانگی نداریم و داریم در پارک تردد می‌کنیم، از فضای آن استفاده می‌کنیم و کودکمان را در آن می‌چرخانیم.
فقط همین را از مادران بپرسید که در این فضای جدید پارک‌های مادر و کودک، مادر‌ها حتی خیلی راحت‌تر دست بچه‌ها را رها می‌کنند تا در پارک بچرخند. یعنی مادر خیالش راحت است که در این فضا هرکسی هم هست، مادر کودکان دیگر است. با خیال راحت بچه را در پارک رها می‌کند تا بازی کند و کمی هم به خودش توجه می‌کند و یک آرامشی پیدا می‌کند.
دائماً در پارک نگران اینکه کودکش کجاست و نکند مورد آزار و اذیت قرار بگیرد، نیست. این محیط یک فضای آسایش روانی این‌طوری هم دارد.
استقبال مادر‌ها خیلی خوب بوده، هرچند هنوز تعداد پارک‌ها محدود است. ما الان ۲۷پارک داریم که امکانات برخی‌شان هنوز کامل نشده است و تا پایان سال قرار است تکمیل شوند و هر ناحیه و محله پارک مادر و کودک خودش را داشته باشد. از این حیث فکر می‌کنم این استقبال ادامه هم خواهد داشت.
پس شما معتقدید برخلاف نظر محدودیت‌سازی این کار سبب حضور بیشتر زنان در پارک‌ها می‌شود، اما با امنیت خاطر بیشتر؟
بله یک بار دیگر تأکید می‌کنم که برخلاف چیزی که غرب‌گرا‌ها و کسانی که می‌خواهند بهره‌برداری سیاسی از این ماجرا کنند، می‌گویند این کار‌ها موجب محدودیت زنان در جامعه می‌شود. من می‌گویم اتفاقاً برعکس! فضا فراهم می‌کند و بخش قابل توجهی از خانواده‌های ایرانی را ترغیب می‌کند تا از فضا‌های عمومی بیشتر استفاده کنند و با یک آسودگی خیالی استفاده کنند. پدر خانواده وقتی سر کار است، خیالش بابت حضور همسر و فرزندش در پارک راحت است و مادر هم لازم نیست برای رفتن به پارک منتظر پدر خانواده باشد. خانواده‌هایی که علاقه ندارند فرزندانشان استعمال دخانیات از جمله سیگار و قلیان را تماشا کنند، از این فضا بهتر و بیشتر می‌توانند استفاده کنند. دختران نوجوان نیز راحت‌تر می‌توانند از این فضا استفاده کنند و مزاحمتی نخواهند داشت. کسی هم نخواست خب از محیط عمومی پارک استفاده می‌کند. چیزی محدود نشده‌است.