نشانه‌ها، علائم و علل بیماری پارکینسون چیست؟
_ روزنامه جام‌جم نوشت: مراقبت از ابتلا به بیماری‌های خاص شامل بیماری قلبی، زوال‌عقل یا دیابت بخشی از روند پیری است که هر فردی در مقطعی از زندگی با آن دست به گریبان می‌شود، اما با بیش از یک میلیون مورد تأیید‌شده بیماری‌های خاص در این سنین در آمریکا و ۶۰هزار بیماری که سالانه در آمریکا شناسایی می‌شوند، بیماری پارکینسون هم یکی دیگر از بیماری‌هایی است که نباید از کنارش ساده عبور کرد. خوشبختانه پژوهش‌هایی که در سال‌های اخیر روی این بیماری صورت گرفته، شناخت پزشکان و محققان را از این بیماری افزایش‌داده و به این واسطه می‌توانند این بیماری عصبی شناختی را در مدت زمانی کمتر شناسایی کنند و تشخیص دهند.
بسیاری از ما بیماری پارکینسون را با لرزش دست‌ها می‌شناسیم، اما باید بدانید این عارضه فقط یکی از علائم اولیه ابتلا به این بیماری است و گاهی مجموعه‌ای از علائم می‌توانند زنگ خطر بروز این بیماری باشند. پارکینسون نوعی اختلال مغزی است که به لرزش، سفت‌شدن ماهیچه‌ها و دشواری در راه‌رفتن، برقراری تعادل و هماهنگی بدن منجر می‌شود. علائم این بیماری معمولا به‌تدریج آغاز و به مرور زمان تشدید می‌شود. در موارد پیشرفته، بیماران دیگر قادر به راه رفتن و حتی حرف زدن هم نیستند.
این مبتلایان حتی ممکن است تغییرات مغزی و رفتاری، مشکلات خواب، افسردگی، مشکلات حافظه و خستگی را هم تجربه کنند. هم مردان و هم زنان در معرض ابتلا به پارکینسون هستند و هر دو قشر به‌طور مساوی به این بیماری مبتلا می‌شوند. بیماری پارکینسون در ۳تا۵درصد سالمندان رخ می‌دهد، اما کمتر از یک‌درصد آن‌ها به دنبال درمان می‌روند. این بیماری گاهی در ۴۰تا۴۹سالگی رخ می‌دهد، اما وقوع آن بین ۷۰ تا۸۰سالگی بسیار چشمگیرتر است.
مهم‌ترین عامل بروز آن عوامل ژنتیکی یا علل اتفاقی است. سن افراد یکی از عوامل خطرساز پارکینسون است. گرچه بیشتر افراد مبتلا به پارکینسون در ۶۰سالگی به این بیماری مبتلا می‌شوند، اما حدود ۵تا۱۰درصد افراد علائم اولیه‌ای دارند که پیش از ۵۰سالگی آغاز شده است. نوع شروع زودهنگام پارکینسون گهگاه رخ می‌دهد، اما همیشگی نیست و جنبه ارثی دارد و برخی از انواع این بیماری با جهش‌های ژنتیکی خاص در ارتباطند.
چرا به پارکینسون مبتلا می‌شویم؟
این بیماری زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های عصبی در هسته‌های قاعده‌ای مغز که مسؤول کنترل حرکت است، دچار اختلال‌شده یا از بین می‌رود. معمولا این سلول‌های عصبی یا نورون‌ها یک ماده شیمیایی مهم در مغز به نام «دوپامین» تولید می‌کنند. هنگامی که نورون‌ها از بین رفته یا دچار اختلال می‌شوند، دوپامین کمتری تولید می‌کنند که باعث بروز مشکلات حرکتی در بیماری پارکینسون می‌شود. دانشمندان هنوز علت مرگ سلول‌های تولیدکننده دوپامین را به‌درستی نمی‌دانند. طبق مطالعات جدید، بیماری پارکینسون معمولا خود را با دو علامت اولیه نشان می‌دهد که آگاهی نسبت به آن می‌تواند تشخیص، مدیریت و درمان بیماری را تسریع کند. گروهی از محققان دانشگاه کوئین‌مری لندن هدف خود را روی برخی بیماری‌ها با علائم هشداردهنده مانند بیماری پارکینسون گذاشته‌اند. آن‌ها برای رسیدن به این هدف، بیش از یک میلیون نفر را بین سال‌های ۱۹۹۰تا۲۰۱۸میلادی مورد ارزیابی و تجزیه و تحلیل قرار دادند که از این بین و در این بازه‌زمانی بیش از هزار نفر به پارکینسون مبتلا شدند.
صرع و کاهش شنوایی؛ زنگ‌خطر
نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد علائم هشداردهنده‌ای مانند لرزش دست و کاهش حافظه می‌تواند ۵تا۱۰سال پیش از تشخیص پارکینسون در بدن افراد مشاهده شود که زنگ‌خطری برای افراد به‌شمار می‌رود تا نسبت به سلامت خود حساس‌تر باشند، اما محققان در یافته‌های اخیر دریافتند که دو علامت هشداردهنده شامل کاهش شنوایی و صرع جزو علائم هشداردهنده قابل‌قبولی است که افراد باید نسبت به آن هوشیار باشند.
نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهد کاهش شنوایی می‌تواند تا ۶۶درصد خطر بروز بیماری پارکینسون را در بیماران افزایش دهد. محققان معتقدند این عارضه از شروع تغییراتی در عملکرد مغز ناشی می‌شود. گرچه نقش کاهش شنوایی در ابتلا به پارکینسون نیازمند تحقیقات گسترده‌تر است، اما این احتمال وجود دارد که این عامل، نشان‌دهنده نقص دیگری در پردازش حسی باشد که به‌عنوان بخشی از عوامل بیماری‌زای پارکینسون مشابه اختلال بینایی رخ دهد، اما ارتباط پارکینسون با صرع اهمیت بالاتری دارد و بیمارانی که حملات صرع را تجربه می‌کنند، ۵/۲برابر بیشتر احتمال ابتلا به پارکینسون را در سال‌های بعد دارند. محققان اشاره کردند مطالعات پیشین ارتباطی را بین دارو‌های صرع و بیماری پارکینسون شناسایی کرده بودند که به تحقیقات بیشتری نیاز داشت.
شیوع حملات صرع در بیماران مبتلا به پارکینسون در مقایسه با بروز آن در جمعیت معمول جامعه بالاتر است. در این میان، آگاهی کادردرمان و پزشکان از وجود این ارتباط و شناخت چگونگی بروز علائم اولیه پارکینسون از اهمیت بالایی برخوردار است؛ بنابراین بیماری بیماران به‌موقع تشخیص داده‌شده و پزشکان راحت‌تر می‌توانند این موقعیت را مدیریت کنند.
علاوه بر مشخص‌کردن دو نشانه اولیه احتمالی، محققان همچنین تأکید کرده‌اند که این تحقیقات به لطف داده‌های تجزیه‌و‌تحلیل شده، توانسته روند رو به رشدی را به دنبال داشته باشد. این نخستین تحقیقی است که به علائم پیش‌تشخیصی پارکینسون در شناسایی این بیماری می‌پردازد. افراد از گروه‌های قومی اقلیت و به‌ویژه مناطق محروم، کمتر در تحقیقات شناسایی بیماری پارکینسون حضور داشته‌اند، اما برای این که بتوان تصویر کاملی از این بیماری به‌دست آورد، باید از این موضوع مطمئن شد که تحقیقات گستردگی بالایی داشته و تمام کسانی را شامل می‌شود که تحت‌تأثیر قرار گرفته‌اند.
تشخیص دشوار
معمولا بیماری پارکینسون از آن نوع بیماری‌هایی است که ممکن است تا سال‌ها پنهان‌بوده و تشخیص داده نشود. شناسایی اولیه پارکینسون این امید را ایجاد می‌کند که در آینده ممکن است بتوان این بیماری را در مدت زمان کوتاه‌تری شناسایی کرد و تشخیص داد. محققان بر این باورند که شناسایی این دو علامت می‌تواند دری را به روی توسعه درمان‌های جدید باز کند و می‌توان امیدوار بود که روزی این بیماری را درمان و متوقف کرد. با این‌وجود این تحقیقات نشان می‌دهد که این علائم‌اولیه ممکن است برای همه افراد یکسان نباشد، اما محققان دو علامت اولیه جدید را اعلام کرده‌اند که تاکنون کمتر موردتوجه قرار گرفته و می‌تواند دو عامل پیش تشخیصی برای شناسایی پارکینسون به‌شمار روند.
علائم کلی پارکینسون
به این نکته هم توجه کنید که حملات صرع و کاهش شنوایی تنها علائم اولیه پارکینسون نیستند و شما باید بیشتر مراقب بروز هر علامتی باشید. بنیاد پارکینسون، دیگر علائم اولیه بیماری پارکینسون را که در افراد مختلف ممکن است تظاهرات متفاوتی داشته باشد، لرزش، دستخط کوچک، از بین رفتن قدرت بویایی، مشکل در راه رفتن، یبوست، صدای آهسته، سرگیجه، غش‌کردن و قوز‌کردن عنوان کرد. اگر در خودتان یا اطرافیان‌تان هر کدام از این علائم را مشاهده کردید با پزشک مشورت کنید تا در صورت لزوم با انجام آزمایش‌های مختلف نسبت به وجود این بیماری اطمینان حاصل کنید.
بیشتر بیماران مبتلا به پارکینسون از درد شانه‌ها یا قسمت تحتانی کمر شکایت می‌کنند و اغلب برای تسکین این درد‌ها از دارو‌های مسکن استفاده می‌کنند که فقط تسکین موقت است و علت بیماری را از بین نمی‌برد. بررسی‌ها ممکن است ابتلا به پارکینسون را در آن‌ها اثبات کند. اغلب افراد زمانی به پزشک مراجعه می‌کنند که ۵تا۸ماه از علائم بیماری رنج و درد کشیده‌اند و این دقیقا زمانی است که روند پیشرفت بیماری آغاز شده است.
- بیشتر بخوانید:
- سردرد را در ماه رمضان چگونه درمان کنیم؟