آیت‌الله علوی‌گرگانی را بیشتر بشناسیم + آثار و تألیفات

این مرجع تقلید در سال ۱۳۲۲ق، در روستای «النگ» – از توابع گرگان – به دنیا آمد. پدرش آقا سید قاسم حسینی، مردی دائم الذکر و متهجد و مؤمن و متدین و مورد توجه مردم روستا بود که تا ۶۰ سالگی، فرزنددار نشده بود و با توسلات و ادعیه فراوان، خداوند این پسر را در سنین کهولت به او بخشید و پس از چند سال هم، پدر و مادرش هر دو به فاصله سه روز از دنیا رفتند و سرپرستی او را حاج ملا محمد هاشم کبیر – عالم بزرگ منطقه کردکوی – بر عهده گرفت و مقدمات و ادبیات و بخشی از سطوح را به او آموخت.

بنا به اعلام پایگاه اطلاع رسانی آیت‌الله علوی گرگانی، وی در سال ۱۳۴۰ق، از کردکوی به گرگان مهاجرت کرد و با اقامت سه ساله در مدرسه صالحیه، بخشی دیگر از علوم دینی را نزد آقا شیخ عبدالصمد استرآبادی فرا گرفت.

در سال ۱۳۴۳ق، رهسپار مشهد مقدس شد و با کوشش بسیار در دروس حضرات آیات: میرزا مهدی اصفهانی، فاضل بسطامی (صاحب فردوس التواریخ)، حاج ملا هاشم خراسانی (صاحب منتخب التواریخ)، میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری حاضر شد و بهره‌های فراوان برد.

در سال ۱۳۴۸ق، برای ارتقاء بنیه علمی‌اش رهسپار حوزه علمیه قم شد و در دروس آیات عظام: حاج شیخ عبدالکریم حائری، حاج شیخ ابوالقاسم قمی، حاج شیخ محمد علی حائری قمی، حاج میرزا محمد فیض قمی، حاج شیخ محمد علی حائری قمی حاضر شد و این درس‌ها را با آیت الله حاج سیدرضا بهاء الدینی مباحثه می‌کرد و همزمان به تدریس ادبیات و سطوح هم می‌پرداخت (که از جمله در سال ۱۳۵۳ق، به توصیه استاد بزرگوارش آیت‌الله حائری، رهسپار نجف اشرف شد و ضمن تحصیل در محضر مقدس آیات عظام: سید ابوالحسن اصفهانی، میرزای نائینی، آقا ضیاء عراقی، شیخ محمدکاظم شیرازی و شیخ محمد حسین غروی اصفهانی، به تدریس سطوح عالیه پرداخت که بسیاری از فضلای نجف و آقا زادگان علما و مراجع نجف از شاگردان او بودند. برخی از آنان عبارتند از:

وی، پس از ۱۲ سال اقامت در نجف، در سال ۱۳۶۵ق بنا به درخواست مردم گرگان از آیت الله العظمی سید ابوالحسن اصفهانی، و دستور ایشان روانه ایران شد و مدتی در حوزه علمیه قم رحل اقامت افکند و به تدریس سطوح عالیه پرداخت، که از جمله شاگردان نامبرده در قم مرحوم آیت الله حاج سید مصطفی خمینی و آیت الله حاج آقا شهاب اشراقی و شیخ صادق خلخالی بودند.

اما با درخواست مکرر مردم متدین گرگان از آیت الله العظمی بروجردی و دستور معظم‌له، در ۱۳۶۶ق، رهسپار گرگان شد و به اقامه جماعت (در مسجد جامع گرگان) و تدریس (در مدرسه عمادیه) و بنای مساجد و تعمیر حسینیه‌ها و امام‌زادگان و تفسیر قرآن (که چهار دوره، تفسیر آن را به پایان برد) و حل و فصل امور و گره‌گشایی از کار مردم پرداخت. او از همة مناصبی که در حوزة علمیه قم، در انتظارش بود صرف نظر کرد و بیش از چهل سال عمر خویش را مصروف خدمت به دین و مردم کرد.

برخی از شاگردان ایشان در گرگان، عبارتند از حضرات آیات:

سید محمد علی علوی گرگانی، سید محمد حسن علوی، سید کاظم نور مفیدی، مرحوم استاد محمدتقی دانش پژوه، سید حبیب الله طاهری گرگانی، سید علی رئیسی گرگانی و سید محمد حسین علوی.

در پی تلاش‌های آن فقیه بزرگوار، جشن‌ها و سوگواری‌های مذهبی، ایام عاشوا و فاطمیه و جشن‌های نیمه شعبان احیاء شد، هیئت‌های مذهبی، جلسات قرائت و تفسیر قرآن، مساجد و حسینیه‌های بسیار دائر گردید که برخی از آن‌ها عبارتند از:

مسجد جامع گرگان، مسجد جامع النگ، مسجد ملا علی، مسجد انجمن اسلامی (باغشاه)، مسجد القائم (در خیابان گرگان جدید)، مسجد امیرالمؤمنین، مسجد اسلام‌آباد، مسجد گرگان پارس، مسجد الرسول، مسجد باغان و مسجد سلمان و از جمله مراقد و حرم‌های مطهر امامزادگانی که توسط ایشان، بازسازی شدند عبارتند از:

امامزاده یحیی، امامزاده نور، امامزاده عبدالله، امامزاده بی‌سر، امامزاده مراد بخش، امامزاده نه تن، امامزاده محسن و امامزاده ابراهیم (در النگ).

تألیفات

استاد ما آیت الله العظمی علوی گرگانی – مدظله – به جز تدریس منظم فقه و اصول، و منبر‌های سالیان بسیار – که نوار‌های فراوان از آن موجود است

– دارای تألیفات متعدد چاپی و خطی (در حدود ۶۰ جلد) است، که عبارتند از:

الف) آثار چاپی:

المناظر الناضرة فی احکام العترة الطاهرة (ج ۱، بخشی از کتاب طهارت)
این اثر مورد تشویق و تقدیر مرحوم آیت‌الله العظمی گلپایگانی قزاز گرفته بود و به اصرار ایشان به چاپ رسید.

لئالی لاصول (۶ج. مباحث الفاظ و اصول عملیه)
نور الهدی فی التعلیق علی العروة الوثقی
التعلیقة علی تحریر الوسیلة (۲ ج)
اجوبة المسائل (۲ ج) – پاسخ به استفتائات از طهارت تا دیات.
انوار اخلاقی یا ره توشه پارسایان (۳ ج) شرح وصایای پیامبر اکرم به امیر المؤمنین علیه السلام و ابوذر غفاری و عبدالله بن مسعود.
توضیح المسائل (به عربی و اردو ترجمه شده است).
مناسک حج (به عربی و اردو ترجمه شده است).
استفتائات و مناسک و ادعیه حج
احکام جوانان
احکام بانوان
کلید سعادت (احکام و استفتائات و نصایح اخلاقی ویژه بانوان). نوشته:سید مجتی فاطمی
گلچینی از درس‌های اخلاق
مجموعه پیام‌ها و بیانیه‌های به مناسبت‌های مختلف، مانند: ایام فاطمیه، ایام اعتکاف، ایام رمضان، ایام محرم الحرام.
احکام کسب و کار
استفتائات حج و عمره
احکام خمس
روزه سپر مؤمن