ضمانت اجرای تخلف در زمان قرار تعویق صدور حکم
ارتکاب جرائم موجب حد، قصاص، جنایت عمدی موجب دیه یا تعزیر تا درجه هفت لغو قرار تعویق حکم صورت میگیرد و حکم محکومیت صادر می شود.
در صورتی که بخواهیم به بررسی ضمانت اجرای تخلف در زمان قرار تعویق صدور حکم بپردازیم، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ارتکاب جرائم موجب حد، قصاص، جنایت عمدی موجب دیه یا تعزیر تا درجه هفت لغو قرار تعویق حکم صورت می گیرد و حکم محکومیت صادر می شود.
- عدم اجرای دستورات دادگاه برای بار اول دادگاه اختیار دارد قرار تعویق را لغو و حکم محکومیت صادر نماید. یا افزایش مدت تعویق، نصف مدت مقرر در قرار و برای مرتبه دوم قرار تعویق صدور حکم لغو و حکم محکومیت صادرمی گردد. (الزامی است)
ماده ۴۷ قانون مجازات اسلامی: «صدور حکم و اجرای مجازات در مورد جرائم زیر و شروع به آن‌ها قابل تعویق و تعلیق نیست:
الف- جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور، خرابکاری در تاسیسات آب، برق، گاز، نفت و مخابرات
ب- جرائم سازمان یافته، سرقت مسلحانه یا مقرون به آزار، آدمربایی و اسیدپاشی
پ- قدرت نمایی و ایجاد مزاحمت با چاقو یا هر نوع اسلحه دیگر، جرائم علیه عفت عمومی، تشکیل یا اداره مراکز فساد و فحشا
ت- قاچاق عمده مواد مخدر یا روانگردان، مشروبات الکلی و سلاح و مهمات و قاچاق انسان
ث- تعزیر بدل از قصاص نفس، معاونت در قتل عمدی و محاربه و افساد فی الارض
ج- جرائم اقتصادی، با موضوع جرم بیش از یکصد میلیون (۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال
تبصره: در جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور در صورت همکاری موثر در کشف جرم و شناسایی سایر متهمان تعلیق بخشی از مجازات نه همه آن بلامانع است...»
نکته: جرائم تعزیری منصوص شرعی قابل تعویق نیستند.
نکته: اشخاصی که مبادرت به اعمال مجرمانه نسبت به آمر به معروف و ناهی از منکر نمایند، شامل قرار تعویق صدور حکم محکومیت نمی شوند.
نکته: صدور حکم مجرمین اسیدپاشی و شروع به آن و معاونت در آن قابل تعویق نیست.
نکته: کلاهبرداری و کلیه جرائم در حکم کلاهبرداری و جرائمی که مجازات کلاهبرداری درباره آن‌ها مقرر شده مانند انتقال مال غیر، تقاضای ثبت ملک متعلق به دیگری – معرفی مال دیگری به عنوان مال خود- تبانی برای بردن مال دیگری صرف نظر از مبلغ آن، قابل تعلیق هستند.
نکته: جرائم اقتصادی؛ موضوع جرم کمتر از ۱۰ میلیون تومان قابل تعلیق است.
نکته: شروع به جرم آدمربایی قابل تعلیق نیست، اما معاونت در آدم ربایی قابل تعلیق است.
نکته: مطابق ماده ۷۱ ق مبارزه با قاچاق کالا و ارز جزای نقدی قابل تعلیق و تخفیف نیست و مجازات حبس و شلاق در جرائم قاچاق کالا ممنوعه حرف‌های و سازمان یافته قابل تعلیق نمیباشد.
نکته: ممنوعیت‌های ماده ۷۱ ق مبارزه با قاچاق کالا و ارز در خصوص اطفال و نوجوانان اعمال نمی شود.
نکته: معاونت در سرقت حدی قابل تعلیق است و معاونت در حدود به غیر از حد محاربه قابل تعلیق است.
نکته: تعلیق مجازات انفصال دائم یا موقت برخلاف قانون است مگر در خود قانون تصریح شده باشد.
ماده ۴۶ قانون مجازات اسلامی شرایط تعلیق اجرای مجازات را مقرر داشته است: «در جرائم تعزیری درجه ۳ تا ۸ دادگاه میتواند در صورت وجود شرایط مقرر برای تعویق صدور حکم، اجرای تمام یا قسمتی از مجازات را از یک تا پنج سال معلق نماید. دادستان یا قاضی اجرای احکام کیفری نیز پس از اجرای یک سوم مجازات میتواند از دادگاه صادرکننده حکم قطعی، تقاضای تعلیق نماید. همچنین محکوم میتواند پس از تحمل یک سوم مجازات، در صورت دارا بودن شرایط قانونی، از طریق دادستان یا قاضی اجرای احکام کیفری تقاضای تعلیق نماید.»
نکته: تعدد جرم مانع صدور قرار تعلیق اجرای مجازات نخواهد بود.
نکته: در جرم اختلاس هرگاه مرتکب جرم اختلاس تمام وجه یا مال اختلاس شده را قبل از صدور کیفرخواست مسترد کند مرتکب جرم اختلاس از تمام یا قسمتی از جزای نقدی معاف میگردد و حبس او معلق میگردد و انفصال در خصوص او اجرا خواهد شد.
ماده ۴۸ قانون مجازات اسلامی: «تعلیق مجازات با رعایت مقررات مندرج در تعویق صدور حکم، ممکن است به طور ساده یا مراقبتی باشد.»
ماده ۵۰ قانون مجازات اسلامی: «چنانچه محکومی که مجازات او معلق شده است در مدت تعلیق بدون عذر موجه از دستور‌های دادگاه تبعیت نکند، دادگاه صادرکننده حکم قطعی میتواند به درخواست دادستان یا قاضی اجرای احکام، برای بار اول یک تا دو سال به مدت تعلیق اضافه یا قرار تعلیق را لغو نماید. تخلف از دستور دادگاه برای بار دوم، موجب الغای قرار تعلیق و اجرای مجازات میشود.»
ماده ۵۱ قانون مجازات اسلامی: «تعلیق اجرای مجازات محکوم نسبت به حق مدعی خصوصی تاثیری ندارد و حکم پرداخت خسارت یا دیه در این موارد اجراء می شود.»
ماده ۵۲ قانون مجازات اسلامی: «هرگاه محکوم از تاریخ صدور قرار تا پایان مدت تعلیق، مرتکب جرم عمدی موجب حد، قصاص، دیه یا تعزیر تا درجه هفت نشود، محکومیت تعلیقی بی اثر می شود.»
ماده ۵۳ قانون مجازات اسلامی: «در صورتی که قسمتی از مجازات یا یکی از مجازات‌های مورد حکم معلق شود، مدت تعلیق از زمان خاتمه اجرای مجازات غیرمعلق محاسبه می گردد.
تبصره ـ در مواردی که به موجب قوانین اداری و استخدامی، محکومیت کیفری موجب انفصال است در صورت تعلیق، محکومیت معلق، موجب انفصال نمیگردد، مگر آنکه در قانون تصریح یا قرار تعلیق لغو شود.»
نکته: انفصال دائم به دلیل جرم ارتشاء قابل تعلیق نیست.
ماده ۵۴ قانون مجازات اسلامی: «هرگاه محکوم از تاریخ صدور قرار تا پایان مدت تعلیق، مرتکب یکی از جرائم عمدی موجب حد، قصاص، دیه یا تعزیر تا درجه هفت شود، پس از قطعیت حکم اخیر، دادگاه قرار تعلیق را لغو و دستور اجرای حکم معلق را نیز صادر و مراتب را به دادگاه صادرکننده قرار تعلیق اعلام میکند. دادگاه به هنگام صدور قرار تعلیق به طور صریح به محکوم اعلام میکند که اگر در مدت تعلیق مرتکب یکی از جرائم فوق شود، علاوه بر مجازات جرم اخیر، مجازات معلق نیز درباره وی اجراء میشود.»
ماده ۵۵ قانون مجازات اسلامی: «هرگاه پس از صدور قرار تعلیق، دادگاه احراز نماید که محکوم دارای سابقه محکومیت کیفری موثر یا محکومیت‌های قطعی دیگری بوده است که در میان آن‌ها محکومیت تعلیقی وجود داشته و بدون توجه به آن اجرای مجازات معلق شده است، قرار تعلیق را لغو میکند. دادستان یا قاضی اجرای احکام نیز موظف است درصورت اطلاع از موارد فوق، لغو تعلیق مجازات را از دادگاه درخواست نماید. حکم این ماده در مورد تعویق صدور حکم نیز جاری است.»
ماده ۵۵۲ قانون آیین دادرسی کیفری: «هرگاه محکوم علیه پس از سپری شدن حداقل شش ماه از مدت تعلیق اجرای مجازات، به طور مستمر حسن اخلاق و رفتار نشان دهد، قاضی اجرای احکام کیفری، مراتب را با پیشنهاد کاهش مدت تعلیق یا لغو تمام یا برخی از دستور‌های تعیین شده به دادگاه صادرکننده حکم اعلام میکند. دادگاه در وقت فوق العاده در مورد پیشنهاد قاضی اجرای احکام کیفری تصمیم می گیرد.
تبصره ـ در صورت عدم پذیرش پیشنهاد از سوی دادگاه، قاضی اجرای احکام کیفری میتواند هر دو ماه یکبار مجدداً اجرای این ماده را به دادگاه پیشنهاد کند.»
نکته: تعلیق اجرای مجازات شامل اقدامات تأمینی و تربیتی نمیشود.
نکته: امکان تخفیف مجازات و سپس تعلیق اجرای آن وجود دارد.
ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *