چطور کودک کارآفرین تربیت کنیم؟
_ فارس نوشت: آرزوی هر پدرو مادری است که وقتی فرزندشان بزرگ شد آنقدر توانمند باشد تا به قول قدیمی‌ها بتواند گلیمش را از آب بیرون بکشد که اگر دکتر یا مهندس نشد و شغل دولتی نداشت، از پس راه اندازی یک کسب و کار موفق بربیاید. اما این ایده آل ذهنی ما پدر و مادر‌ها چطور محقق می‌شود؟
همه روانشناسان به اتفاق معتقدند یکی از مهم‌ترین ویژگی کارآفرینان موفق، داشتن مهارت حل مسئله است. پس مطمئن باشید اگر فرزندتان از کودکی مهارت حل مسئله را نیاموزد، نمی‌تواند کارآفرین موفقی شود و در هیچ کسب و کاری دوام نمی‌آورد.
اما حالا که از اهمیت مهارت حل مسئله گفتیم این سوال پیش می‌آید که چطور این مهارت را به فرزندانمان آموزش دهیم؟ روانشناسان کودک معتقدند والدین باید به کودکان یاد بدهند که خودشان جواب پرسش‌ها و معضلاتی که روزانه در زندگی با آن مواجه هستند را پیدا کنند، این مقدمه کار است.
یادمان باشد که یادگیری حل مسئله منجر به افزایش خلاقیت کودک، توانمند شدن در ریاضی، افزایش اعتماد به نفس، توانمند شدن در رهبری و مدیریت می‌شود و داشتن این توانایی‌ها لازمه راه اندازی هر کسب و کاری است و از نان شب هم واجب تر.
حالا این موضوع چطور محقق می‌شود؟ روانشناسان راهکار‌های مختلفی را برای تقویت مهارت حل مسئله به کودکان پیشنهاد می‌دهد.
محیط امن برای حل مسئله کودک فراهم کنید
اول از همه آنکه پدر و مادر‌ها باید از نظر روانی محیطی را فراهم کنند که بچه‌ها بتوانند آزادانه و بدون ترس از اینکه ممکن است مسخره یا قضاوت شوند راه حلی که برای برطرف کردن مشکل به ذهن شان می‌رسد را ارائه دهند. فرزندان ما باید بدانند اگر برای مشکلی راه حلی به ذهن شان می‌رسد، برای پدر و مادر ارزشمند است و باید آنقدر اعتماد به نفس به بچه هایمان بدهیم که آن را به زبان بیاورند. کودک را تشویق کنیدتا علاقه اش به حل مسئله زیاد شود.
به کودک زمان بدهید
به بچه هایمان زمان بدهیم تا آزمون و خطا کنند و بتوانند راه حل مناسب را کشف کنند. مثلا فلسفه دادن پول تو جیبی به کودک همین آزمون و خطاهاست. کودک در طول زمان یاد می‌گیرد که چطور می‌تواند مسایل مالی اش را حل کند.
به جای کودک مشکلاتش را حل نکنید
بگذارید بچه‌ها خودشان با مشکلاتشان دست و پنجه نرم کنند. مثلا اگر کودک شما با خواهر یا برادرش سر یک اسباب بازی دعوا می‌کنند بهشان فرصت بدهید تا خودشان مشکلات را حل کنند و اگر دیدید دعوا ادامه دارد آن وقت مداخله کنید و به آن‌ها کمک کنید تا راه حل را پیدا کنند. خلاصه اینکه لقمه حاضر و آماده دست بچه‌ها ندهید.
سرمشق و الگو باشید
اگر شما در موقعیت‌هایی که در زندگی برایتان پیش می‌آید سعی کنید زود از کوره در نروید و دنبال راه حل مناسب باشید فرزندتان هم از شما یاد می‌گیرد که در موقعیت‌های دشوار آرامش خودش را حفظ کند.
به کودک اجازه بدهید با پیامد‌های طبیعی تصمیم اشتباهش مواجه شود
به کودک اجازه دهید با عواقب کار و تصمیم اشتباهش مواجه شود؟ چطور؟ یعنی بچه را در موقعیت خطرناک بگذاریم؟ خیر. به کودک حق انتخاب بدهید و اجازه بدهید تا با عواقب منفی انتخابش مواجه شود. با یک مثال به شما توضیح می‌دهیم. مثلا در یک مرکز خرید فرزندتان چشمش به وسیله‌ای می‌افتد که به آن نیاز ندارد، اما اصرار به خرید آن دارد وتوصیه شما هم بی فایده است. به او پول اضافه ندهید. بگذارید فرزندتان با پول توجیبی اش، وسیله غیرضروری را بخرد. مطمئن باشید به زودی تاوان این انتخاب اشتباه را می‌دهد. ممکن است بعد از آن برای خرید وسیله‌ای که به آن نیاز ضرروری دارد پولی نداشته باشد.
با این بازی‌ها مهارت حل مسئله را تقویت کنید
مشاوران کودک معتقدند بازی‌هایی وجود دارد که می‌تواند مهارت حل مسئله را در کودکان تقویت کند. در کتاب فروشی‌های کودک و نوجوان کتاب‌هایی هست که کودک باید در آن دنبال اشتباهاتی در تصاویر بگردد و یا تصاویر مخفی که کودک باید آن را کشف کند. این کتاب‌ها را برای فرزندتان بخرید، چون مهارت حل مسئله را در آن‌ها تقویت می‌کند.
پازل هم یکی از بازی‌ها برای تقویت مهارت حل مسئله است. البته موقع خرید توجه کنید که تعداد قطعات پازل، متناسب با سن و توانایی‌های کودک باشد. پازل‌های مکعبی برای بچه‌های پنج ساله و بالاترپیشنهاد می‌شود. چون قدرت تجسم کودک را تقویت می‌کند.
بازی‌های ساختنی مثل لگو‌ها را هم در سبدخرید بگذارید تابه هدف تان برسید. همین که کودک تلاش می‌کند قطعه خاصی را برای قسمتی از سازه خودش انتخاب کند تا سازه بتواند درست عمل کند یا شکل مطلوبی به خودش بگیرد باعث پرورش مهارت حل مسئله در کودک می‌شود.
شما هم می‌توانید با کودک تان همراهی کنید و در مورد چیزی که می‌سازد با او گفتگو کنید. مثلا از او بپرسید اگر بخواهیم ماشین پرنده بسازیم به چه چیزی نیاز داریم؟ این مدل همراهی کردن با کودک در حین بازی می‌تواند در‌های جدیدی را به روی تفکرات کودک باز کند.