نبود نظارت مناسب بر فعالیت تماشاخانه‌های تئاتر/از تخلف در ظرفیت مخاطبان تا قیمت‌گذاری بلیت
- وضعیت تئاتر طی دو سال گذشته بیش از پیش سخت شده است، شیوع پاندمی کرونا و تعطیلی مکرر تماشاخانه های تئاتر باعث شد تا اهالی این هنر دچار ضررهای مالی و معنوی جبران ناپذیری شوند. در این میان اما انتظار می رفت تا نهادهای فرهنگی مرتبط با تئاتر راهکاری اجرایی برای روزگار بحرانی تئاتر داشته باشند اما اینگونه نبود.
در عمده زمان هنر نمایش در دوران کرونا تنها حمایت های کوچک مالی به گروه‌هایی که آثاری را روی صحنه می بردند صورت می گرفت، حمایتی که بعد از پنجاه درصد شدن ظرفیت تماشاخانه برای میزبانی از مخاطبان صورت گرفت. در برگزاری جشنواره تئاتر فجر هم وضعیت بهتر نبود.
جشنواره تئاتر فجر در چهلمین دوره خود در ابتدا قرار بود با صد در صد ظرفیت میزبان مخاطبانش باشد اما در فاصله یک هفته به جشنواره ستاد ملی کرونا ظرفیت را سی درصد اعلام کرد تا بار دیگر برنامه ریزی های صورت گرفته از سوی مرکز هنرهای نمایشی و دبیرخانه جشنواره فیلم فجر نافرجام باقی بماند.
حال تئاتر بعد از واکسیناسیون سراسری کرونا و کاهش شیوع و ابتلا به این بیماری اوضاع بهتری را تجربه می کند، هرچند تماشاخانه ها با افت مخاطب در پایان سال روبرو هستند اما آنچه مشخص است نسبت به دو سال گذشته این هنر با تولیدات بیشتر و استقبال بهتر مخاطبان روبرو شده است.
اما نکته حائز اهمیت در خصوص تئاتر در ماه های گذشته این بوده که همچون گذشته هیچ نظارتی بر تعیین قیمت بلیت تئاتر در نظر گرفته نشده و علنا هر اجرا و هر تماشاخانه به دلخواه خود قیمت بلیت آثار را مشخص می کند، هیچ نوع سطح بندی وجود نداشته و گاها پیش می آید که مخاطب برای یک اجرای بی کیفیت هزینه گزافی را متحمل می شود.
در حال حاضر رنج نسبی قیمت بلیت تئاتر در تماشاخانه های مختلف دولتی و خصوصی از سی هزار تومان آغاز شده و تا دویست هزار تومان هم می رسد اما مشخص نیست این کاهش یا افزایش قیمت بر چه اساسی صورت گرفته است.
از سویی تبدیل برخی تماشاخانه ها به سالن کنسرت هم اتفاق عجیبی شده است، در زمانی که اجراهای کنسرت به دلیل شیوع بیماری کرونا متوقف شده اند، برگزار کنندگان کنسرت راه فرار خوبی پیدا کرده و از سالنهای تئاتر به عنوان محل برگزاری کنسرت استفاده می کنند، تنها راه حل آنها تعویض اسم کنسرت به کنسرت نمایش است.
این اتفاق هم مشکل تازه ای برای اهالی تئاتر محسوب می شود زیرا سالنهای خصوصی با توجه به فروش خوب کنسرت نمایش ها جایی برای تئاترهای نسل جوان نداشته و ترجیح می دهند درآمد بالایی داشته باشند. این تغییر کاربری هم ناظری نداشته و با گذشت زمان رشد قارچ گونه ای پیدا کرده است.
حاشیه آخری که این روزها تئاتر با آن درگیر شده استفاده صد در صد ظرفیت میزبانی از مخاطبان برخی تماشاخانه های خصوصی است. با وجود اینکه ستاد ملی مبارزه با کرونا و مرکز هنرهای نمایشی میزان قانونی مخاطبان برای تئاتر را پنجاه درصد اعلام کرده اند اما مشخص نیست که برخی از سالنها با چه مجوزی اقدام به فروش صد در صدی کرده اند.
قادر آشنا مدیرکل مرکز هنرهای نمایشی این اقدام را تخلف محض خوانده اما یادآور شده که این مرکز مسئول برخورد با این تخلفات نیست و معلوم نیست در این اقدام متخلفانه که سلامت مخاطبان را نشانه گرفته کدام نهاد باید پا به میدان بگذارد.
مصطفی حقگوی حقیقی