بررسی دلایل اُفت مهاجمان ایرانی/ چرا جدول گلزنان در تسخیر خارجی‌هاست؟
- در حالی‌که نوزده هفته از رقابت‌های لیگ برتر سپری شده، آمار گلزنی اصلاً جالب نیست. از طرفی گلزنان برتر لیگ برتری ما را خارجی‌ها تشکیل و رده اول تا سوم را به خود اختصاص داده‌اند.
با نگاهی به جدول گلزنان لیگ برتر متوجه می‌شویم به ترتیب گادوین منشا، کوین یامگا و لوسیانو پریرا به ترتیب با ۱۱، ۸ و ۷ گل، گلزنان برتر لیگ ایران هستند. در ادامه کریم اسلام از نساجی با ۶ گل زده در رده چهارم قرار دارد. مهدی عبدی، سعید صادقی و شهریار مغانلویی هم مشترکاً با ۵ گل زده در رده پنجم هستند.
با نگاه به این جدول می‌توان دو مضووع را به وضوح حس کرد؛ اول ضعف مهاجمان ایرانی در گلزنی برای تیمشان و دوم آمار گلزنی تأسف بار مهاجمان بعد از نوزده هفته که به شدت جای نگرانی دارد.
* آمار عجیب گلزنان لیگ برتر
گادوین منشا از مس رفسنجان با یازده گل، یامگای استقلال با ۸ گل و پریرای فولاد با هفت گل گلزنان برتر لیگ ایران هستند. مجموع گل‌های زده این سه گلزن برتر فصل جاری لیگ برتر ۲۶ گل است که اگر آمار آن‌ها به شکل انفرادی را بررسی کنیم وضع از این هم بدتر می‌شود و حتی به صورت میانگین در هر دو بازی هم یک بار هم گلزنی نکرده‌اند.
اگر باز هم آماری میانگین از این سه مهاجم را در نظر بگیریم آن‌ها به طور میانگین می‌توان گفت تقریباً ۰.۴ گل در هر بازی زده‌اند که آمار بسیار پایینی است و حتی آن‌ها به نصف گل در هر بازی هم دست نیافتند. این آمار مربوط به سه گلزن خارجی برتر لیگ برتر است. متاسفانه مهاجمان داخلی آماری به مراتب بدتر از این دارند و آنقدر ضعیف ظاهر شده‌اند که جای نگرانی زیادی برای ادامه مسابقات لیگ و یا حتی فصول بعد و شاید بهتر است بگوییم آینده تیم ملی بوجود می‌آید.
* مهاجمان ایرانی کجای کارند؟
قبلا هم پیش آمده بود که مهاجمان خارجی در لیگ ایران بدرخشند و یا حتی آقای گل لیگ برتر شوند. حضور آن‌ها حتی باعث ایجاد انگیزه در مهاجمان داخلی می‌شد و بازار رقابت را به شدت داغ می‌کرد. مهاجمان داخلی هم در کنار این خارجی‌ها رقابت می‌کردند و این رقابت آنقدر جذاب بود که فرقی نمی‌کرد کدامشان آقای گل می‌شود. اهالی فوتبال هم فقط از این رقابت لذت می‌بردند و همین کافی بود.
این فصل، اما درخشش فقط از آن مهاجمان خارجی است و داخلی‌ها در فاصله بسیار پایین‌تر از صدرجدول گلزنان قرار دارند. منشا با یازده گل در صدر جدول است و نزدیک‌ترین ایرانی به او اسلامی با ۶ گل زده است. این یعنی تفاوتی ۵ گله که با این آمار گلزنی، اختلاف بسیار زیادی است.
اگر به تیم آلومینیوم نگاه کنیم این تیم که در هفته‌های ابتدایی خوب کار می‌کرد حالا به دلیل همین عدم گلزنی تا رده هشتم نزول کرده و همچنان از گلزنی مهاجمانش خبری نیست. سپاهان که دو نفر از بهترین مهاجمان ایران را در اختیار دارد در بدترین شرایط قرار دارند و این دو مهاجم در حال سوخت شدن هستند.
مهاجمان ایرانی استقلال به یمن خارجی‌ها نیمکت‌نشین هستند و در پرسپولیس هم به جز عبدی دیگر مهاجمان چندان گلزن نشان نمی‌دهند. این آمار ضعیف از مهاجمان ایرانی بسیار تکان دهنده و تامل برانگیز است. لازم است مسئولان فوتبال ایران، باشگاه‌ها و مربیان فعال در لیگ برتر نسبت به این موضوع حساس شده و برای تغییر شرایط راهکار ارائه دهند.
* ایراد کار کجاست؟
شاید همه بدانند که آمار گلزنی در لیگ برتر نزول فاحشی داشته، مهاجمان خارجی گوی سبقت را از ایرانی‌ها ربوده‌اند و مهاجمان ایرانی از نظر کیفی اُفت کرده‌اند، اما ایراد کار کجاست و چرا دچار چنین معضلی شدیم؟
بدون شک فاکتور‌های مهمی برای گلزنی یک مهاجم وجود دارد. مهمترین این فاکتور‌ها برای این که از یک مهاجم توقع گلزنی داشته باشیم آمادگی جسمانی خوب، تمرکز، جاگیری صحیح، آمادگی روانی و درک صحیح از موقعیت است. وقتی مهاجمی یک گام از یک پاس خوب عقب می‌ماند یا وقتی به جای بغل پا با روی پا به توپ ضربه می‌زند و یا در آستانه دروازه حریف توپ را به بیرون از چهارچوب شوت می‌کند همه نمونه‌هایی از نبود یکی از این فاکتور‌ها در امر گلزنی است.
ایراد لیگ ما دقیقاً این است که مربیان ما به جای بازپروری این پنج فاکتور در مهاجمان به بازی‌های تدافعی روی آورده‌اند و اغلب برای گل نخوردن و سپس گل زدن به میدان می‌روند. همین هم باعث می‌شود آمار گلزنی اُفت کند و یا به جای مهاجمان همه بازیکنان حاضر در زمین گل بزنند. آن زمان است که می‌بینیم آمار مهاجمان در گلزنی پایین آمده و به قولی اسفت کرده است.
برای گلزنی لازم است توپ به مهاجم هدف برسد تا گل بزند. حالا ممکن است تیمی بخواهد از مهاجم سایه استفاده کند که این هم نیازمند همان پنج فاکتور است و البته گلزنی را از دایره مهاجمان خارج کرده به دیگر بازیکنان تعمیم می‌دهد. از طرفی ممکن است تیمی توان استفاده از این دو حالت را نداشته باشد و به ضربات ایستگاهی، کرنر و بازی مستقیم روی آورد که در این صورت نیز باز هم آمار مهاجمان در گلزنی افول می‌کند.
این یک واقعیت است که در لیگ ایران به جز چند تیم اغلب تیم‌ها کیفیت دفاعی را بالا برده‌اند و ناخواسته کمتر به مهاجمان هدف توپ می‌رسد پس اگر گل‌ها بین بازیکنان حاضر در زمین تقسیم شده و سهم مهاجمان کم می‌شود به همین خاطر است.
این‌ها شاید از عوامل اُفت آمار گلزنی مهاجمان ایرانی باشد، اما بدون شک عوامل تاثیرگذار دیگری هم وجود دارد که در فوتبال ما کمتر به آن توجه می‌شود. بخشی از این موارد به باشگاه‌ها، شرایط روانی مسابقه، شرایط جدول، آرامش روانی و شرایط اجتماعی خانوادگی بازیکن مربوط می‌شود که لازم است یاد بگیریم در فوتبالی که قرار است حرفه‌ای باشد از آن‌ها به نفع ارتقا کیفیت استفاده کنیم.