۵ عامل موثر در آرامش روح

یدالله بهتاش در گفت‌وگو با میزان پیراموش دعای آرامش روح گفت: در دنیای پر دغدغه امروز آرامش دُر کم یابی شده است، اما اسلام بر این مهم راهکار‌هایی ویژه در نظر دارد.

*** ایمان

بهتاش به عوامل ایجاد کننده آرامش روح اشاره و بیان کرد: ایمان نخستین عامل اثر گذار بر روح و روان انسان است، زیرا ایمان به معنای باور و تصدیق خداوند متعال و «رسول اکرم (ص)» است در آیه ۴ سوره فتح بیان شده است، «هُوَ الَّذِی أَنْزَلَ السَّکِینَةَ فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ لِیَزْدَادُوا إِیمَانًا مَعَ إِیمَانِهِمْ ۗ وَلِلَّهِ جُنُودُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ۚ وَکَانَ اللَّهُ عَلِیمًا حَکِیمًا؛ اوست خدایی که سکینت و وقار بر دل‌های مؤمنان آورد تا بر یقین و ایمانشان بیفزاید، و سپاه قوای آسمان‌ها و زمین همه لشکر خداست و خدا دانا و به حکمت نظام آفرینش آگاه است». «سکینه» به معناى سکون و آرامش است و خداوند این حالت را به هرکس عنایت کند، نتایج بسیارى را براى او در پى دارد، از جمله: از ملامت‌ها نمى‌هراسد، توکّل دارد، اگر چیزى را از دست بدهد غمناک نمى‌شود و اگر چیزى را به دست آورد طغیان و نافرمانى نمى‌کند.

وی تاکید کرد: آرامش روحى تنها در سایه الطاف الهى است و هیچ فرد یا چیز دیگرى نمى‌تواند به انسان آرامش دهد این امر در بخشی از همین آیه و زمانی که می‌فرماید: «هُوَ الَّذِی أَنْزَلَ السَّکِینَةَ» به وضوح مطرح شده است لذا باید توجه داشت که آرامش بدون ایمان غیر ممکن است.

***ذکر

این کارشناس علوم قرآنی به یکی از کلید واژه‌های آرامش اشاره و ابراز کرد: ذکر و یاد خداوند متعال از جمله نکات ارزنده بوده که آرامش را برای مومنان به همراه دارد، اما این مهم تنها با بیان ذکر زبانی امکان پذیر نیست بلکه باید این نوع ذکر همراه با اطمینان قلبی نیز همراه شود.

بهتاش گناه را عاملی برای بر هم خوردن آرامش دانست و تصریح کرد: گناه عاملی موثر در کاهش آرامش افراد محسوب می‌شود همین گناه است که بر ذهن افراد تاثیر گذاشته و بستر ساز عدم آرامش می‌شود لذا هرگاه آرامشتان بر هم خورد و دچار تنش و نگرانی بودید به یاد خداوند بیفتید و با بیان ذکر واقعی با زبان و با قلبتان به آرامش برسید.

بهتاش به آیه ۲۸ سوره رعد اشاره و بیان کرد: خداوند متعال در آیات خود می‌فرمایند: «الَّذِینَ آمَنُوا وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُمْ بِذِکْرِ اللَّهِ ۗ أَلَا بِذِکْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛ آن‌ها که به خدا ایمان آورده و دلهاشان به یاد خدا آرام می‌گیرد، آگاه شوید که تنها یاد خدا آرام‌بخش دلهاست.» یاد خدا تنها به ذکر زبانى نیست، اگر چه یکى از مصادیق روشن یاد خداست، زیرا آنچه مهم است یاد خدا بودن در تمام حالات خصوصاً در وقت گناه است. یاد خداوند برکات بسیار دارد، از جمله: یاد نعمت‌هاى پروردگار عامل شکر ایشان، یاد قدرت خداوند متعال، سبب توکّل بر اوست، یاد الطاف باری تعالی، مایه محبّت ایشان، یاد قهر و خشم پروردگار، عامل خوف از خداوند متعال محسوب می‌شود.

***توکل

وی توکل به پروردگار را زمینه ساز آرامش دانست و افزود: توکل بر خداوند متعال آرامش را بر قلوب مومنان سرازیر می‌کند در آیه ۳ سوره طلاق خداوند متعال فرموده اند: «وَیَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لَا یَحْتَسِبُ ۚ وَمَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ ۚ إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ ۚ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِکُلِّ شَیْءٍ قَدْرً؛ او از جایی که گمان نَبَرد به او روزی عطا کند، و هر که بر خدا توکل کند خدا او را کفایت خواهد کرد که خدا امرش را نافذ و روان می‌سازد و بر هر چیز قدر و اندازه‌ای مقرّر داشته است و به هیچ تدبیری سر از تقدیرش نتوان پیچید». توکل به معنای امید داشتن به پروردگار و امید نداشتن به غیر از خدا است بدین ترتیب باید تاکید کرد که دل و امید در گرو مقام و منصب و یا فرزند نمی‌تواند قابل اعتماد باشد و تن‌ها قدرت فنا ناپذیر قدرت ما فوق همه قدرت‌ها یعنی خداوند متعال است.

***تقوا

این کارشناس علوم قرآنی تقوا را مقوله‌ای مهم در آرامش افراد خواند و اظهار کرد: تقوا و پرهیز گاری از جمله نکات مهم در ایجاد آرامش است تقوا به معنای توجه به چراغ قرمز‌هایی که خداوند برای بندگان تعریف کرده که عموما همان ترک محرمات و توجه به نماز و زکات و روزه و آنچه خداوند به آن دستور داده است.

***توبه

وی بیان کرد: توبه از گناهان یکی از روش‌های آرامش محسوب می‌شود لذا با بیان استغفار امکان فراهم شدن آرامش روح ایجاد می‌شود، در حدیثی از «پیامبر اکرم (ص)» در کتاب بحار الانوار بیان شده: «انه لیُغان على قلبى و انى أستغفراللَّه فى کل یوم مائة مره؛ گاهى بر دلم غبار مى نشیند و من هر روز، هفتاد بار از خدا آمرزش مى خواهم».