عیارسنجی اراده غرب در مذاکرات وین
_ جواد منصوری در روزنامه حمایت نوشت:۱. «ند پرایس»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا طی نشستی خبری در واشنگتن یک بار دیگر مواضع کاخ سفید را در قبال مذاکرات وین تکرار کرد و مدعی شد زمان برای احیای برجام تقریباً به پایان رسیده است. او همچنین در اظهار نظری که نشان دهنده نیت کاملاً متفاوت و مغرضانه بایدن و تیمش بود، پیشرفت‌های هسته‌ای ایران را باعث از بین رفتن منافع توافق هسته‌ای برشمرد؛ «ما کاملاً به‌صورت شفاف تصریح کرده بودیم که با سرعت کنونی پیشرفت‌های هسته‌ای ایران، زمان کمی برای ما باقی‌مانده و دقیقاً به همین دلیل است که در یک مقطع خاص، خیلی زود آن پیشرفت‌های هسته‌ای، مزایای برجام را از بین خواهد برد»!
آمریکا و اروپا از زمان آغاز دور هفتم مذاکرات وین به کرات به محدودیت زمانی اشاره، ضرب‌الاجل تعیین کرده و خواستار به‌اصطلاح انعطاف نشان دادن ایران شده بودند چراکه ازنظر آن‌ها بازگشت کشورمان به نقطه پیش از تعهدات برجام، با مفاد این توافقنامه مغایرت دارد؟!
یک وجه دیگر تعیین ضرب‌الاجل‌های ساختگی ناظر به خنثی کردن تلاش ایران برای دستیابی به یک توافق مورد اطمینان، پایدار و تضمین‌شده، شامل رفع تحریم‌های برجامی و پسابرجامی است تا از این طریق به یک توافق کلی و ظاهری دست یابند، هر زمان که اراده کردند به امتیازات برجام پایان دهند و یا اجرای مؤثر تعهداتشان را متوقف کنند.
۲. این رویه در حالی است که تروئیکای اروپایی و ارباب آمریکایی بر خلاف ادعاهایشان، حسن نیت به خرج نداده و روند مذاکرات را کند و با ابهام روبرو کرده‌اند. علاوه بر این، موضوع تعیین ضرب‌الاجل و اصرار بر دستیابی به توافق در ظرف زمانی کوتاه، عامل اصلی کند شدن فرایند مذاکرات بوده، چون جمهوری اسلامی تا زمان برآورده شدن خواسته‌هایش طبق سیاست قطعی نظام مبنی بر «رفع همه تحریم‌ها»، «راستی آزمایی» و همچنین «دریافت تضمین»، تسلیم بازی زمان‌بندی شده غرب نخواهد شد.
واشنگتن و بروکسل باید متوجه شده باشند که ایران در این دور از مذاکرات یا به همه خواسته‌های خود می‌رسد و یا امتیازی به طرف‌های مقابل نخواهد داد. بازگشت بی‌نتیجه مذاکره‌کنندگان ایرانی از وین، اوضاع اقتصادی کشور را به مراتب وخیم‌تر از دوره‌ای خواهد کرد که ترامپ بدون هزینه و به سادگی به «برنامه اقدام جامع مشترک» پشت پا زد. به تعبیر دبیر شورای عالی امنیت کشورمان، «توافقی که طی آن تحریم‌های شکل دهنده فشار حداکثری رفع نشوند، موجب شرطی شدن اقتصاد کشور شده و نمی‌تواند مبنای توافق خوب باشد.»
جمهوری اسلامی امروز با مدیریت صحیح و هوشمندانه مانع از آن شده است که سایه مذاکرات بر سر اقتصاد و معیشت مردم سنگینی کند و بنابراین اجازه نمی‌دهد اشتباه گذشته دوباره تکرار شود. به عبارت دیگر، ایران پس از خروج غیرقانونی آمریکا از توافق هسته‌ای و اعمال مجدد تحریم‌های وحشیانه موفق شد با اتخاذ سیاست «مقاومت فعال»، از گردنه چالش‌های اقتصادی با همراهی مردم عبور کند و تنها در شرایطی حاضر به پذیرش شروط طرف‌های مقابل است که از پایداری و قابل اتکا بودن آن‌ها اطمینان حاصل کند.
۳. طبق اعلام مسئولان کشورمان، تبلیغات رسانه‌ای چند هفته گذشته پیش مبنی بر اینکه ممکن است دود سفید از محل برگزاری مذاکرات در هتل کوبورگ وین بلند شود و توافق بر اساس مدل غربی شکل بگیرد، گمانه‌ای نادرست بوده و در حال حاضر گفتگو‌ها به مرحله‌ای رسیده که نیازمند اتخاذ تصمیمات سیاسی از سوی آمریکا و شرکایش است.
ضمن اینکه فعال کردن معافیت‌های لغو شده هسته‌ای ایران و ارسال برخی از پالس‌های اقتصادی همچون پرداخت بدهی معوق انگلیس به کشورمان از جهت اقتصادی، فاقد انتفاع برای جمهوری اسلامی است و ارزشی ندارد. در این میان، انتظار از کشورمان به عنوان طرفی که از اقدامات و بدعهدی‌های آمریکا و اروپا متضرر شده مبنی بر دست کشیدن از حقوق برجامی، افزون بر اینکه غیرقانونی است، قابل تحقق هم نیست.
۴. با توجه به پافشاری و اصرار منطقی ایران بر انتفاع کامل و بی‌چون و چرا از حقوقش در برنامه جامع اقدام مشترک، کاخ سفید این سودا را در سر می‌پروراند که اگر نتواند توافق مد نظرش را به طرف ایرانی تحمیل کند باید به دنبال تحمیل «توافق موقت» از طریق فشار و جنگ رسانه‌ای به جمهوری اسلامی باشد تا بتواند در عرصه داخلی ادعای امتیاز گیری از ایران را به عنوان برگ برنده در انتخابات آتی ریاست جمهوری آمریکا مطرح نماید.
علاوه بر این، بایدن تلاش می‌کند موضوع غنی‌سازی اورانیوم را بدون پرداخت هزینه آن و ما به ازای مناسب متوقف کند. بنابراین، هدف واشنگتن از تحت فشار قرار دادن ایران به منظور دستیابی به یک توافق موقت کاملاً به نفع دولت آمریکاست.
با این حال، تیم مذاکره کننده کشورمان با ارزیابی صحیح و اشراف بر نیات ضلع غربی مذاکرات، در برابر این سیاست نمایشی ایستادگی کرده، به آمریکایی‌ها و اروپا فهمانده که دست از خواسته‌هایش بر نخواهد داشت و اکنون توپ در زمین آن‌هاست. بنابراین، باید طی روز‌های آینده منتظر بمانیم و ببینیم آیا اراده‌ای که واشنگتن و بروکسل همواره از آن در مذاکرات دم می‌زدند در آن‌ها وجود دارد و یا سرنوشت این دور از گفتگو‌ها به شکل دیگری رقم خواهد خورد.