طرح سراج؛ تلاشی برای اصلاح چرخه معیوب اختلالات روانپزشکی/ ۸۰ درصد از اختلالات روانی توسط پزشک عمومی درمان می‌شود

- بنا بر اعلام پایگاه خبری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، احمد حاجبی در جریان بازدید معاون بهداشت از مرکز سلامت روان جامعه‌نگر مهرگان در منطقه ۱۷ تهران طرح سراج را ماحصل ۱۷ سال دغدغه در حوزه سلامت روان دانست و گفت: این طرح به چند نیاز پاسخ می‌دهد که از آن جمله ارائه خدمات سلامت روان به بیماران بعد از ترخیص از مراکز درمانی است.

وی ضمن اشاره به اینکه ما در کشور حدود ۱۰ هزار تخت روانپزشکی داریم که این نیاز تا سال ۱۳۹۵ حدود ۱۷ هزار تخت بود، ادامه داد: بیماران نیازمند به خدمات روانپزشکی ۴۰ تا ۵۰ روز در صورت وجود تخت خالی در بیمارستان‌ها بستری می‌شوند و بعد از آن ۳ تا ۶ ماه دارو مصرف می‌کنند و در نهایت رها می‌شوند و در عمل از خدمات پس از ترخیص بی‌بهره بوده اند و طرح سراج در واقع سیکل معیوب اختلالات روانپزشکی را برطرف و این خلاء را جبران می‌کند.

حاجبی با اشاره به این که ۸۰ درصد اختلالات روانی را پزشک عمومی هم می‌تواند درمان کند، گفت: طبق تجربه ما هر ۲۰ پزشک عمومی می‌تواند تحت نظر یک روانپزشک ما در مراکز بهداشتی آموزش‌های لازم را ذیل بسته مراقبت‌های مشارکتی دریافت کند.

مدیرکل سلامت روان، اجتماعی و اعتیاد گفت: بیمارانی که دارای اختلالاتی شایع مثل افسردگی و اضطراب هستند، مراقبت‌های مناسب را در سیستم شبکه دریافت نمی‌کنند و لذا سرازیر بخش خصوصی می‌شوند. طرح سراج ضمن توجه به این مشکل نیاز‌های اجتماعی و حمایتی بیماری‌های حوزه روان را تحت پوشش قرار می‌دهد.

 حاجبی ادامه داد: در طرح سراج خدمات مورد نیاز پایلوت شده و برای آن‌ها شواهد علمی وجود دارد. ما از سال ۸۳ تا سال ۹۳ به مدت ده سال خدمات جامعه‌نگر را انجام داده و گسترش دادیم.

وی اظهار داشت: طرح سراج از اردیبهشت ۹۳ با طرح تحول آغاز شد. یکسال کار طراحی آن با استفاده از تجارب و الگو‌های جهانی طول کشید.

وی افزود: طرح سراج شامل خدمات پایه که تکمیل شده خدمات phc است، خدمات تخصصی و اقدام جامعه (حمایت‌های اجتماعی) است.   در سطح تخصصی ارتباط منطقی بخش پایه و سطح تخصصی اعم از سرپایی و بستری وجود دارد. در این طرح به جز بخش بستری که مربوط به حوزه درمان است مابقی اقدامات در حوزه بهداشت انجام می‌شود.  

حاجبی بیان کرد: در بسته اقدام جامعه که منبعث از برنامه ملی سلامت روان است اقدام به تشکیل دبیرخانه اقدام جامعه در فرمانداری تهران شده است. در این بسته از سال ۹۰ خدمات باکیفیت، ارزان قیمت و ادغام یافته با خدمات اجتماعی ارائه می‌شود.

وی ستاد خوداتکایی، کمیته سبز، سرشاخه‌های مشارکت مردمی شامل ۲۱ سرشاخه، کمیته رابطان سلامت ادارات را سایر بخش‌هایی اعلام کرد که توسط کمیته سامان یا سراج هدایت می‌شوند و هم اکنون در ۲۳ منطقه محروم کشور توسط روانپزشکان، روانشناسان و مددکاران اجتماعی حال اجراست.