آیا ضامن میتواند از مضمون عنه شکایت کند؟
- امروزه که اغلب مردم به سمت وام و دریافت تسهیلات بخصوص از بانک‌ها گرایش دارند؛ مسئله ضمانت از اصلی‌ترین ارکان این موضوع است که در بیشتر مواقع افراد برای دریافت وام به سراغ کسی می‌روند که فیش حقوقی یا شغل معتبری داشته باشد.
حال این موضوع مطرح می‌شود که اگر وام گیرنده یا همان مضمون عنه به هر دلیلی اقساط را پرداخت نکند تکلیف بازپرداخت این وام چه می‌شود؟ مشخصا بانک یا مرجع وام دهنده به سراغ ضامن یا ضامن‌ها می‌رود؛ بنابراین اگر مدیون اصلی (وام گیرنده) از پرداخت دین خود امتناع کند، مضمون‌له (بانک یا طلبکار) میتواند با رجوع به هر یک یا به همه ضامن‌ها طلب خود را دریافت کند.
سوال مهمی که در پی این مشکل پیش می‌آید این است که آیا ضامن میتواند از وام گیرنده برای دریافت طلب خود شکایت کند؟
به طور کلی ماده ۷۰۹ قانون مدنی صراحتا به این موضوع اشاره کرده است که: ضامن حق رجوع به مضمون عنه ندارد مگر بعد از اداء دین، ولی میتواند در صورتی که مضمون‌عنه ملتزم شده باشد که در مدت معینی‌برائت او را تحصیل نماید و مدت مزبور هم منقضی شده باشد رجوع کند.
همچنین با استناد به مواد ۷۱۰ تا ۷۱۶ قانون مدنی و طبق شرایطی ضامن پس از ادای دین میتواند از مضمون عنه یا همان وام گیرنده طلب مال پرداخت شده را و در صورت امتناع از او شکایت کند.
ماده ۷۱۰: اگر ضامن با رضایت مضمون‌له حواله کند به کسی که دین را بدهد و آن شخص قبول نماید مثل آنست که دین را ادا کرده است و حق رجوع به مضمون‌عنه دارد و همچنین است حواله مضمون‌له به عهده ضامن.
ماده ۷۱۱: اگر ضامن دین را تأدیه کند و مضمون عنه آن را ثانیاً بپردازد ضامن حق رجوع به مضمون‌له نخواهد داشت و باید به مضمون‌عنه مراجعه‌کند و مضمون‌عنه میتواند از مضمون‌له آنچه را که گرفته است مسترد دارد.
ماده ۷۱۲: هر گاه مضمون‌له فوت شود و ضامن وارث او باشد حق رجوع به مضمون‌عنه دارد.
ماده ۷۱۳: اگر ضامن به مضمون‌له کمتر از دین داده باشد زیاده بر آنچه داده نمیتواند از مدیون مطالبه کند اگر چه دین را صلح به کمتر کرده باشد.
ماده ۷۱۴: اگر ضامن زیادتر از دین به داین بدهد حق رجوع به زیاده ندارد مگر در صورتی که به اذن مضمون‌عنه داده باشد.
ماده ۷۱۵: هر گاه دین مدت داشته و ضامن قبل از موعد آن را بدهد مادام که دین حال نشده است نمیتواند از مدیون مطالبه کند.
ماده ۷۱۶: در صورتی که دین حال باشد هر وقت ضامن ادا کند میتواند رجوع به مضمون‌عنه نماید هر چند ضمان مدت داشته و موعد آن نرسیده باشد مگر آنکه مضمون‌عنه اذن به ضمان مؤجل داده باشد؛ بنابراین ضامن میتواند پس از پرداخت دینی (مالی) که ضمانت آن را قبول کرده است، به وام گیرنده (مضمون عنه) رجوع کرده و حق خود را بگیرد. حتی ضامن میتواند در زمان ضمانت، خود نیز ضمانتی را از مضمون عنه دریافت کند؛ به طور مثال ضامن میتواند به مقدار مبلغ مورد ضمانت چک از مضمون عنه بابت بازپرداخت دین دریافت کند.
- بیشتر بخوانید
- مجازات دسترسی به داده‌ها و اطلاعات شخصی دیگران چیست؟