سگ ولگرد؛ گره‌ای که با دست باز می‌شود نه با سم و اسید
- عبارت «سگهای ولگرد» این روزها زیاد به گوش می‌خورد. عبارتی که به ویژه طی یکی دو سال گذشته به یکی از بحث‌برانگیزترین و جنجالی‌ترین موضوعات در حوزه محیط زیست تبدیل شده است. کنترل جمعیت سگهای ولگرد که هم خود زندگی دردآوری دارند و هم هر از گاه، آسیب‌هایی به جوامع انسانی وارد می‌کنند از بدیهیات است اما این الزام که می‌توانست در سایه مدیریتی کارشناسانه و یکپارچه مدتها پیش محقق شود در نتیجه مداخله افراد، گروه‌ها و حتی ذی‌نفعان متعدد به کلافی سردرگم تبدیل شده است.
بی‌برنامگی در مدیریت جمعیت سگ‌ها نه تنها زمینه‌ساز بروز تعارضاتی تلخ و خسارت‌بار میان سگ‌ها و جوامع انسانی می‌شود بلکه تصمیمات کارشناسینشده، غیرهدفمند و بی‌نتیجه برای کشتار این جانوران، احساسات عمومی را جریحه‌دار می‌کند. خصوصا که در بسیاری از موارد، این کشتار با روش‌های نادرستی صورت می‌گیرد که به ایجاد درگیری میان شاهدان و پیمانکاران شهرداری‌ها منجر می‌شود: روش‌هایی مانند تزریق اسید، استفاده از سم، دار زدن، کشتار تدریجی در چاله،ضرب و جرح و خفه کردن با بیل که مشاهده آن حال هر شاهدی را دگرگون کرده و انتشار تصاویر آن در فضای مجازی موجی از اعتراضات را به همراه می‌آورد بی‌آنکه کمترین تاثیری در مدیریت جمعیت سگ‌ها به جا گذاشته باشد.
هرچند چرخه شوم سگ‌کشی و جانشین شدن سگهای جدید که به جز پر کردن جیب پیمانکاران حاصلی ندارد در بسیاری از نقاط کشور ادامه دارد اما مدیریت جمعیت سگهای تهران در یک سال گذشته روزنه امیدی برای باز کردن این گره کور، با دست و نه با دندان به وجود آورده است.
حبیب میکائیلی، مدیر کنترل حیوانات شهری شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران به میزان گفت: سایت آرادکوه با مساحت ۱۰ هزار متر مربع، سال گذشته کار خود را با زنده‌گیری ۱۰ هزار سگ آغاز کرد که حالا پس از یک سال، جمعیت آنها به ۷۸۰۰ سگ کاهش یافته. این نتیجه رضایت‌بخش حاصل عقیم‌سازی سگهای سایت آرادکوه است.
وی با اشاره به لزوم راه‌اندازی سایتی مشابه برای ساماندهی سگهای شهرهای اطراف تهران گفت:مشکلی که کارمان را سخت می‌کند این است که شهرهای اطراف تهران که فاقد مرکزی برای نگهداری از سگ‌ها هستند، سگ‌ها را زنده‌گیری کرده و در تهران رها می‌کنند. اگر این مشکل وجود نداشت به جرات می‌توانستم بگویم که جمعیت سگهای تهران تا دو سال آینده به طور کامل تحت کنترل درخواهد آمد.
میکائیلی با تاکید بر اینکه در مدیریت جمعیت سگهای ولگرد بر اساس اصول علمی، کشتار جایگاهی ندارد ادامه داد: تنها راه کنترل جمعیت سگهای ولگرد، عقیم‌سازی، انتقال به مناطق غیرشهری و برنامه‌ریزی برای تامین آب و خوراک آنها بر اساس اصول علمی است. این را ائتلاف بین‌المللی مدیریت حیوانات (ICAM) هم اخیرا اعلام کرده است.
مدیر کنترل حیوانات شهری شرکت ساماندهی صنایع و مشاغل شهر تهران ادامه داد: کشتار سگهای ولگرد اگر بنا بود به کنترل جمعیت آنها منجر شود تا به حال شده بود؛ اما کاملا برعکس، تخلیه شدن یک منطقه سبب می‌شود سگهای مناطق دیگر قلمروشان را تغییر دهند و به زودی جمعیتی از سگهای جدید، جایگزین سگهای معدوم‌شده خواهند شد.
- بیشتر بخوانید:
- تشکیل کمیته علمی برای کنترل حیوانات شهری
وی یادآور شد: در حال حاضر تنها دستورالعمل، همان دستورالعمل کنترل جمعیت سگهای ولگرد است که سال ۸۷ توسط وزارت کشور ابلاغ شد. این دستورالعمل ایرادات زیادی دارد و در دست اصلاح قرار گرفته اما بر اساس همین دستورالعمل هم کشتار سگ‌ها به هر روشی غیر از یوتانایز تخلف است.
این موارد در لایحه حمایت از حیوانات به صورت دقیق گنجانده شده ودر صورت تصویب این قانون، برخورد با کشتار غیرانسانی سگ‌ها بازدارندگی بیشتری خواهد داشت. اما در حال حاضر هم این به‌کارگیری این روشها برای معدوم‌سازی هر موجودی از جمله سگ‌ها مصداق حیوان‌آزاری است و طبق قانون مجازات اسلامی، جرم محسوب است و مشمول مجازات.