جاماندگان سهام عدالت چه زمانی سهامدار می‌شوند؟
_ روزنامه خراسان نوشت: پرونده جاماندگان سهام عدالت همچنان باز است و درباره تعیین تکلیف آن، وعده‌های زیادی داده شده است، اما همچنان تصمیم گیری درباره ۲۰ میلیون نفر که از گرفتن سهام عدالت جامانده اند، به آینده موکول می‌شود.
هر چند منابع سهام عدالتی که قرار است به جاماندگان اختصاص پیدا کند در لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ دیده نشده، اما سخنگوی کانون شرکت‌های سرمایه گذاری استانی سهام عدالت بر این باور است که منابع مورد نیاز در اختیار دولت قرار دارد.
دوم بهمن هم رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی گفته است: «دولت با کلیات طرح جاماندگان سهام عدالت موافقت کرده است و در صورت اعلام رسمی، وضعیت آن‌ها تا پایان سال مشخص می‌شود.» امروز قصد داریم پرونده جاماندگان سهام عدالت را واکاوی کنیم و ببینیم تعداد جامانده‌ها چقدر است و بر اساس گفته‌های مسئولان، آن‌ها چه زمانی به سهام شان می‌رسند.
از کی بحث جاماندگان داغ شد؟
با آزادسازی سهام عدالت در اردیبهشت سال ۱۳۹۹ و قیمت قابل توجه این سهام متاثر از وضعیت بازار سرمایه در آن روزها، بحث مشمول بودن یا نبودن سهام عدالت داغ شد. درحالی که طبق آمار حدود ۴۹ میلیون نفر مشمول سهام عدالت هستند، همواره صدای اعتراض عده‌ای به گوش می‌رسد که چرا با وجود این که جزو دهک‌های کم درآمد جامعه هستند، مشمول این سهام نمی‌شوند؟ دولت دوازدهم درحالی به کار خود پایان داد که اعلام شد پرونده ثبت نام سهام عدالت بسته شده است و امکان این که مشمول جدیدی پذیرفته شود وجود ندارد. هرچند که مجلس نشینان هر از گاهی دوباره برگه وعده اختصاص سهام عدالت به جاماندگان را رو می‌کردند؛ با این حال و هرچند که سقوط آزاد بازار سرمایه باعث کاهش ارزش واقعی سهام عدالت شد و اکنون نیز امکان فروش این سهام آن طور که باید و شاید وجود ندارد، اما سهام عدالت همچنان از ارج و قرب نیفتاده و افراد زیادی خواهان آن هستند.
۲۰ میلیون جامانده
طبق گفته‌های علی اکبر حیدری سخنگوی کانون شرکت‌های سرمایه گذاری استانی سهام عدالت، به طور کلی جاماندگان سهام عدالت به دو گروه تقسیم می‌شوند.
گروه اول، گروهی هستند که در بازه زمانی توزیع سهام عدالت بین سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۹۲ مشمول دریافت سهام عدالت بودند و شناسایی شدند، اما موفق به ثبت نام نهایی نشدند که با احتساب افرادی که دعوتنامه دریافت نکرده اند، حدود چهار میلیون نفر هستند.
گروه دوم هم افرادی هستند که توسط وزارت کار دولت قبل به عنوان شش دهک پایین درآمدی جامعه شناخته شده و سهام عدالت دریافت نکرده اند. در بین این افراد مشمولین نهاد‌های حمایتی شامل کمیته امداد و بهزیستی، روستانشینان، کارگران شاغل در کارخانه ها، کارگران تحت پوشش تامین اجتماعی و کارگران فصلی و ساختمانی نیز قرار دارند. تعداد گروه دوم نزدیک به ۱۶ میلیون نفر است.
با این حساب ۲۰ میلیون نفر که مستحق دریافت سهام عدالت بوده اند، از دریافت این سهام جامانده اند که تعداد آن‌ها به این شرح است: ۱۰ میلیون نفر از این تعداد تحت پوشش نهاد‌های حمایتی بوده که شامل این گروه‌ها می‌شود: شش میلیون نفر کارگر ساختمانی، یک میلیون و ٢٠٠هزار نفر کمیته امدادی‌ها و دو میلیون و ۳۰۰هزار نفر تحت پوشش سازمان بهزیستی. همچنین افرادی که جزو شش دهک پایین درآمدی هستند و تحت پوشش هیچ مرکز حمایتی هم قرار ندارند (حدود ۱۰ میلیون نفر) بخش دیگری از جاماندگان سهام عدالت را شامل می‌شوند که تا به حال موفق به دریافت سهام عدالت نشده‌اند.
تاکنون چه وعده‌هایی به جاماندگان داده شده است؟
تا پیش از اردیبهشت ۹۹ و زمانی که هنوز سهام عدالت آزادسازی نشده بود وعده‌هایی به جاماندگان سهام عدالت داده بودند و قرار بود در مجلس به آن رسیدگی شود، اما بعد از اردیبهشت ۹۹ و بالارفتن ارزش این سهام که حدود ۱۷ میلیون تومان بود، موضوع جاماندگان دهک‌های پایین با دارندگان برگه سهام عدالتی که موفق به ثبت نام نهایی نشده بودند، دوباره سر زبان‌ها افتاد و باعث شد جاماندگان چندین و چند بار تقاضای خود را برای دریافت سهام عدالت به گوش مسئولان برسانند. هرچند در دی ماه نیکزاد نایب رئیس مجلس، اجرای سهام عدالت را ناموفق خواند و گفت: «کارنامه موفقی در اجرا نداشتیم، باید جاماندگان سهام عدالت تعیین تکلیف شوند و همچنین برای سهام عدالت ارزش افزوده ایجاد کنیم.»، اما از اردیبهشت سال قبل وعده‌هایی برای سامان دهی جاماندگان سهام عدالت داده شد تا جایی که پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، در آبان امسال از نهایی‌شدن طرح واگذاری سهام عدالت به جاماندگان ظرف دو هفته خبر داد؛ دو هفته‌ای که حالا به سال بعد موکول شده است!
جاماندگان از کی سهام دار می‌شوند؟
اما آن چه برای جاماندگان مهم است، وعده‌های داده شده نیست بلکه می‌خواهند بدانند چه زمانی می‌توانند سهام عدالت دریافت کنند و خیال شان راحت باشد که سهام عدالت دارند. در این زمینه «مرحبا»، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس در ۲۶ دی با اشاره به ۲۰ میلیون جامانده سهام عدالت، از درنظر گرفتن منابع برای تخصیص سهام عدالت به ۱۰ میلیون نفر از این تعداد، در سال آینده خبر داد.
پورابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس هم دوم بهمن در گفتگو با ایرنا اعلام کرد که دولت با کلیات طرح جاماندگان سهام عدالت موافقت کرده است و در صورت اعلام رسمی، وضعیت آن‌ها تا پایان سال مشخص می‌شود. او در بخش دیگری از صحبت هایش هم گفت: «خوشبختانه دولت سیزدهم با کلیات موافقت کرده است و ما منتظریم که نظر دولت به طور مکتوب و رسمی به مجلس اعشود لام و در صورت اعلام رسمی این طرح در اولین هفته‌های ماه پایانی امسال، این موضوع با مصوبه نهایی اعلام می‌شود و امیدواریم بتوانیم تا شب عید خبر خوبی برای جاماندگان سهام عدالت داشته باشیم و واگذاری سهام به این افراد انجام شود.»
با این حال طبق گفته‌های مسئولان به نظر می‌رسد در سال ۱۴۰۱ تنها تکلیف ۱۰ میلیون نفر از جاماندگان مشخص شود که تحت پوشش نهاد‌های حمایتی مثل کمیته امداد، بهزیستی و ... هستند و باید ۱۰ میلیون نفر باقی مانده دیگر همچنان منتظر تعیین تکلیف سهام عدالت شان بمانند.